Η Κύπρος ψηφίζει όνομα για τον εξώκοσμο της

Ένα κομμάτι της πατρίδας μας θα ταξιδέψει σε λίγες εβδομάδες στην απεραντοσύνη του γαλαξία, όπου ένας άγνωστος εξώκοσμος, πολύ μακρινός και εξωπραγματικά μαγικός, κάπου κοντά στον αστερισμό του Οφιούχου, περιμένει να λάβει το όνομα που θα επιλέξει για αυτόν η Κύπρος.

Το προνόμιο να επιλέξει η Κύπρος ονόματα για ένα νεοανακαλυφθέν ηλιακό σύστημα (σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για ένα άστρο με ένα προς το παρόν πλανήτη) πηγάζει από το καθεστώς μέλους που έλαβε ο Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO), ο οποίος κατέστη επίσημο εθνικό μέλος της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (ΔΑΕ) που αποφασίζει για τα ονόματα που δίδονται σε όλα τα ουράνια σώματα.

Από το Σάββατο 9 Νοεμβρίου λοιπόν και για μια εβδομάδα το κοινό θα μπορεί να ψηφίζει στην ιστοσελίδα www.astronomy.org.cy το ζεύγος των ονομάτων που προτιμά και θεωρεί αντιπροσωπευτικά για την Κύπρο (κάθε ζεύγος έχει ένα όνομα για το άστρο και ένα όνομα για τον εξωπλανήτη). Τα ζεύγη των ονομάτων προέρχονται από τις προτάσεις που υπέβαλαν πολίτες και οργανωμένα σύνολα όταν ξεκίνησε η εκστρατεία τον Αύγουστο. Εκτός από το κοινό θα ψηφίσει και η ειδική επιτροπή του CSEO με βαρύτητα 50% έκαστος.

Τρία από τα επικρατέστερα ζεύγη θα υποβληθούν στην ΔΑΕ, η οποία θα έχει και τον τελικό λόγο ως ο αρμόδιος οργανισμός για τις ονοματοδοσίες των ουρανίων σωμάτων. Η ανακοίνωση των ονομάτων θα γίνει από την ΔΑΕ στις 15 Δεκεμβρίου, ενώ ταυτόχρονα θα κάνει γνωστά και τα ονόματα που θα δοθούν σε άλλους εξώκοσμους και τα οποία επιλέγησαν από άλλες χώρες.

Σε δήλωσή του στο ΚΥΠΕ, ο Πρόεδρος του CSEO Γιώργος Δανός είπε ότι δόθηκε στην Κύπρο μια μοναδική ευκαιρία να διαλέξουμε ονόματα που εκπροσωπούν τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου μας για να δοθούν επισήμως σε ένα άστρο και έναν εξωπλανήτη.

“Να επιλέξουμε ονόματα που εκπροσωπούν την ψυχή της χώρας μας. Να αναδείξουμε αυτά που μας κάνουν πιο περήφανους για αυτό το όμορφο νησί μας. Να προσφέρουμε δύο ονόματα που θα αναγνωρίσει η διεθνής κοινότητα και θα εκπροσωπούν υπερήφανα την κληρονομιά μας και τον τόπο μας στο ουράνιο στερέωμα δια των αιώνων, όπως οι αρχαίοι μας πρόγονοι ονόμασαν τόσους αστερισμούς από την μυθολογία τους και όλος ο πλανήτης μας τους αναγνωρίζει μέχρι σήμερα. Και ίσως, ίσως μια μέρα να ακούσουμε ότι αυτός ο μακρινός εξωπλανήτης που ονομάσαμε φέρει ζωή… και εμείς εδώ σε αυτό το όμορφο νησί γίναμε συμβολικά οι νονοί του από εκατοντάδες έτη φωτός μακριά, και ας μην είναι τεχνολογικά εφικτό να επικοινωνήσουμε μαζί τους, μόνο απλά νοερά».

Το ηλιακό σύστημα που δόθηκε στην Κύπρο

Η ΔΑΕ έδωσε στην Κύπρο ένα ηλιακό σύστημα το οποίο βρίσκεται 137 έτη φωτός μακριά από τη Γη, και ανακαλύφθηκε το 2002.

Το άστρο και ο εξωπλανήτης του βρίσκονται στον αστερισμό του Οφιούχου, ακριβώς στο σημείο που βρίσκεται το φίδι το οποίο κρατά ο Οφιούχος.

Το άστρο είναι της κατηγορίας του δικού μας ήλιου και σε αυτό δόθηκε ο αριθμός HD168746. Ο εξωπλανήτης HD168746b έχει το μέγεθος του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, του Δία, και περιστρέφεται γύρω από το άστρο του 6,4 ημέρες, δηλαδή ένα ολόκληρο έτος διαρκεί μόνο 6,4 γήινες μέρες. Πρόκειται για ένα άστρο της κατηγορίας κίτρινος νάνος και έναν εξωπλανήτη της κατηγορίας αέριος γίγαντας.

Ενα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό του συστήματος αυτού είναι ότι βρίσκεται κοντά στο νεφέλωμα με τις «στήλες της δημιουργίας», όπου γεννιούνται άστρα.

Τι είναι οι εξωπλανήτες

Πριν από 25 χρόνια οι επιστήμονες δεν γνώριζαν εάν οι πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα ήταν οι μόνοι στον γαλαξία μας. Σήμερα όμως, γνωρίζουν ότι ο γαλαξίας μας όπως και κάθε άλλος γαλαξίας σφύζει από πλανήτες, στους οποίους δόθηκε το γενικό όνομα «εξωπλανήτες».

Άγνωστοι μέχρι χθες κόσμοι, γεμάτοι μαγεία και μυστικά, πλανήτες σε διάφορα μεγέθη και σύσταση, με ή χωρίς δορυφόρους, με ή χωρίς δακτύλιους, πλανήτες αέριοι ή στερεοί, μικροί ή υπεργαίες και πλανήτες γίγαντες, παγωμένοι ή καυτοί, βρίσκονται παντού στον γαλαξία μας.

Σήμερα, ξεπερνούν τις 6,000 οι επιβεβαιωμένοι εξωπλανήτες, ενώ τα επόμενα χρόνια με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τα νέα διαστημικά τηλεσκόπια ο αριθμός τους μπορεί να ανέλθει σε δεκάδες χιλιάδες μέσα σε μια δεκαετία.

Μόνο στον δικό μας γαλαξία υπολογίζει η NASA ότι πρέπει να υπάρχουν τρισεκατομμύρια εξωπλανήτες, οι οποίοι είναι σε τροχιά γύρω από τα άστρα τους, όπως η Γη γύρω από τον Ηλιο.

Υπολογίζεται επίσης ότι υπάρχουν τουλάχιστον 500 δισεκατομμύρια άλλοι γαλαξίες στο ορατό σύμπαν. Κάθε ένας από αυτούς τους γαλαξίες έχει τουλάχιστον δισεκατομμύρια άστρα, τα οποία δημιουργούν ηλιακά συστήματα.

Αν και με τη σημερινή εξέλιξη της τεχνολογίας μπορούμε να εντοπίζουμε εξωπλανήτες, ωστόσο δεν υπάρχει περίπτωση να τους επισκεφθούμε, καθώς είναι έτη φωτός μακριά μας.

Όμως, οι επιστήμονες είναι σε θέση να τους εντοπίζουν, να υπολογίζουν τη θερμοκρασία τους, την ατμόσφαιρά τους, και ίσως, κάποια μέρα σύντομα, να εντοπίσουν σημάδια εξωγήινης ζωής.