Η λύση με το βλέμμα της γιαγιάς μου

Του Παναγιώτη Σταυρινίδη*

Δεν ζει πια. Εφυγε από τη ζωή λίγα χρόνια μετά το δημοψήφισμα.

Περίμενε και αυτή μια καλύτερη λύση για να επιστρέψει στο σπίτι της, να πεθάνει εκεί, όπως έλεγε συχνά. Τελικά πέθανε από δω, σε ένα συνοικισμό προσφύγων στο Στρόβολο. Οχι στην Αυλώνα πάντως.

«Θα πάμε ποττέ έσσω μας γιε μου;» με ρωτούσε μέχρι τα τελευταία της. Κοιτάζοντας πίσω στο χρόνο, ακόμα με εκπλήσσει το βλέμμα της, γιατί κάθε φορά περίμενε με αγωνία να της απαντήσω. Προσδοκούσε πάντα την ίδια απάντηση, θα πας γιαγιά. Υπομονή ακόμα λίγο.

Cineplex

Την θάψαμε στο Στρόβολο. Εκείνη καρτερούσε σχεδόν με χαρά να κλείσει τα μάτια «έσσω» της και να γίνει ένα με τις πορτοκαλιές της Αυλώνας. Δεν τα κατάφερε; Δεν μας άφησαν; Δεν της το δώσαμε; Ποιος ξέρει. Μπορεί και να μην έχει σημασία πια. Σημασία έχει μάλλον ότι δεν την θάψαμε δίπλα από τις πορτοκαλιές της Αυλώνας. Αλλά δίπλα από το K-Cineplex.

Μύθοι

Η γιαγιά μου ζούσε με παραμύθια. Πίστευε ότι ο κόσμος βλέπει αγίους στον ύπνο και στον ξύπνιο του, θεωρούσε ότι τα παραπανίσια κιλά είναι υγεία, ήταν βέβαιη πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο καφές χωρίς τρία κουτάλια ζάχαρη είναι ύβρις και τελικά πέθανε από εγκεφαλικό.

Τώρα, το μαράζι ήταν, τα γεράματα ήταν, ο θεός που θα την έπαιρνε κοντά του ήταν, ή η αρτηριακή πίεση, θα σας γελάσω. Η αλήθεια είναι όμως ότι ενόσω ζούσε δεν προσπάθησα ποτέ να της ακυρώσω τους μύθους. Ακουγα, έβλεπα τον καφέ, απαντούσα ότι θα πάει έσσω της και επέστρεφα σπίτι.

Ωσπου πέθανε

Και δεν είναι μόνο το ότι σχεδόν κανείς πλέον δεν υπάρχει που να θυμάται τα πορτοκάλια της Αυλώνας. Ή το ότι ο τάφος της κοιτάζει προς τις ταινίες προσεχώς αντί προς τα περβόλια. Είναι περισσότερο που φεύγοντας έμεινε στη μνήμη μου η γιαγιά να περιμένει απάντηση. Αν θα πάει έσσω της. Το βλέμμα ενός ανθρώπου που έψαχνε την ελπίδα ακόμα και στα λόγια ενός εγγονού της. Μάλλον μ’ αυτό κρατήθηκε τα χρόνια που έζησε μακριά από το χωριό της. Από την ελπίδα. Γιατί όχι Τα παιδιά της γιαγιάς είναι πλέον παππούδες και γιαγιάδες. Οι περισσότεροι στη σύνταξη ήδη, ξέρουν ότι είναι το «γυρίν» τους, όπως μακάβρια χαριτολογούσε μια θεία μου. Οσο για εμάς, τα εγγόνια, ήδη σαρανταρίσαμε οι περισσότεροι. Και όσο για το βλέμμα της γιαγιάς; Μπα, αυτό καμιά προσφυγιά δεν το κράτησε στο Στρόβολο. Εκείνη ήταν από την πρώτη μέρα στο σπίτι και στις πορτοκαλιές της. Εμείς όμως, καθώς ολοένα και περισσότερο πλησιάζει για όλους το «γυρίν» μας, δεν είναι βέβαιο ότι το βλέμμα μας θα μπορέσει ποτέ να δει πέρα από τα τσιμέντα του όποιου Cineplex.

The clock is ticking…

*Λέκτορας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου