«Η νίκη του Τατάρ ταιριάζει στις ανάγκες των Τούρκων και των Τ/κ εθνικιστών»  

Οι όποιες εξελίξεις στο Κυπριακό -αν υπάρξουν- διασυνδέονται πλήρως με τις ευρύτερες επιδιώξεις της Τουρκίας στην περιοχή

 

Του Κωστή Πιτσιλλούδη

 

Η πολιτική ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί γύρω από το Κυπριακό, μετά και την «εκλογή» του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, έχει αρκετά κοινά σημεία με την περίοδο «διακυβέρνησης» Ντερβίς Έρογλου (2010-2015). Η διαφορά έγκειται στον χρονικό παράγοντα, ο οποίος δουλεύει αρνητικά, αλλά και στη στάση της Άγκυρας, η οποία εμφανίζεται να λαμβάνει ακόμη περισσότερο ρυθμιστικό ρόλο στο Κυπριακό με τον Τατάρ στο πηδάλιο της τ/κ κοινότητας, αυξάνοντας το ενδεχόμενο πακετοποίησης του προβλήματος.

 

Παράλληλα, ο πολιτικός αντίκτυπος των «προεδρικών εκλογών» βρίσκει την τουρκοκυπριακή κοινότητα μπροστά στο ενδεχόμενο να οδηγηθεί σε πρόωρες «βουλευτικές εκλογές», με καθοριστικότερο παράγοντα το επερχόμενο κομματικό συνέδριο του Κόμματος Εθνικής Ενότητας.

 

 

Σ. Κτωρής: Ο Τατάρ θα υπηρετήσει αγόγγυστα τις διεκδικήσεις της Άγκυρας

 

Το «εκλογικό» αποτέλεσμα για την ανάδειξη T/κ ηγέτη απαιτεί μία πιο νηφάλια προσέγγιση, εκτιμά ο διδάκτωρ Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών, Σώτος Κτωρής. «Δεν βρισκόμασταν προ της υπογραφής μιας συμφωνίας στο Κυπριακό την οποία ανέτρεψε η εκλογή Τατάρ. Ούτε ήταν δεδομένη η επίτευξη συμφωνίας ενόψει της νέας προδιαγραφόμενης διαπραγματευτικής διαδικασίας», σημειώνει και τονίζει ότι όσα απέτρεψαν μια συμφωνία το 2017, εξακολουθούν και σήμερα να χωρίζουν τις δύο πλευρές, προσθέτοντας ότι έκτοτε προέκυψαν και εξελίξεις: νέες πολιτογραφήσεις/αναπτύξεις, άνοδος εθνικισμού στην Τουρκία, ενίσχυση της φοβίας Ελληνοκυπρίων έναντι της Τουρκίας -που εκ προοιμίου θα δυσχέραιναν περαιτέρω τη διαδικασία.

 

«Παρόλα αυτά, η παρουσία Ακιντζί λειτουργούσε σταθεροποιητικά ακόμη και στο πλαίσιο του υφιστάμενου status quo», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο δρ Κτωρής παρατήρησε ότι η ε/κ πλευρά είχε απέναντί της ένα συνομιλητή ο οποίος δεν υιοθετούσε τη λογική της όξυνσης και της αντιπαράθεσης, έναν ηγέτη με τον οποίο μπορούσε να συνομιλήσει για την αντιμετώπιση προβλημάτων της καθημερινότητας, γεγονός που  καθιστούσε πιο «λειτουργικό» και λιγότερο «απρόβλεπτο» το status quo.

Ερωτηθείς τι πολιτικές εξελίξεις μπορούμε να αναμένουμε με την «εκλογή» Τατάρ, ο δρ Κτωρής απάντησε ότι εξανεμίζονται και αυτές οι αμυδρές ελπίδες για επίτευξη μιας λύσης ομοσπονδίας.

 

«Η τ/κ Δεξιά υιοθετεί σκληρές και άκαμπτες θέσεις σε ζητήματα που σχετίζονται με το εδαφικό, τις θεμελιώδεις ελευθερίες, την κατανομή των εξουσιών. Ζητήματα για τα οποία ο Ακιντζί κινήθηκε εκτός της παραδοσιακής τ/κ εθνικιστικής προσέγγισης. Ενίοτε και σε ρήξη με την Άγκυρα. Εφεξής, λοιπόν, οι όποιες εξελίξεις στο Κυπριακό -αν υπάρξουν- διασυνδέονται πλήρως με τις ευρύτερες επιδιώξεις της Τουρκίας στην περιοχή. Κυρίως με την πρόθεση της Άγκυρας να επιδιώξει μια νέα πολιτική ισορροπία στην περιοχή. Είτε στο πλαίσιο μιας τελεσίδικης διαπραγμάτευσης, ενός οριστικού ξεκαθαρίσματος, που θα περιλαμβάνει όλα τα εκκρεμούντα ζητήματα, είτε διά της επιβολής τετελεσμένων επί του εδάφους και επί των θαλασσών. Ο Τατάρ θα υπηρετήσει αγόγγυστα τις γεωπολιτικές διεκδικήσεις της Άγκυρας. Και αν η Τουρκία θεωρήσει ότι η ευόδωση ευρύτερων διεκδικήσεών της προϋποθέτει και τη ρύθμιση/διευθέτηση του Κυπριακού, ο Τατάρ θα στηρίξει ότι του υποδειχθεί».

 

 

Μ. Ντολγκά: Υπάρχει ακόμη ελπίδα για ομοσπονδιακή λύση

 

«Είναι πολύ νωρίς να έχουμε θετικές ή αρνητικές ερμηνείες σχετικά με τα αποτελέσματα και τις πολιτικές του νέου Τουρκοκυπριακού ηγέτη», τόνισε στη «Χ» το μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), Μουχιτίν Ντολγκά, αναφερόμενος στο αποτέλεσμα των «προεδρικών εκλογών» της τ/κ κοινότητας.

 

Ερωτηθείς ποιος είναι ο πολιτικός αντίκτυπος από το αποτέλεσμα των «προεδρικών εκλογών», τόσο για το Κυπριακό όσο και για την τ/κ κοινότητα, ο Μ. Ντολγκά απάντησε ότι πρέπει να περιμένουμε και να δούμε τις πολιτικές συμπεριφορές των δύο ηγετών σχετικά με το Κυπριακό. «Παρόλο που ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης δήλωσε ότι δεν πιστεύει την ομοσπονδία στην Κύπρο, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Έρογλου μετά τις “εκλογές” διαπραγματεύτηκε με τον Χριστόφια και τον Αναστασιάδη βάσει μίας ομοσπονδιακής λύσης και υπέγραψε την κοινή δήλωση με τον Αναστασιάδη, στην οποία υπογραμμίστηκε η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία το 2014».

 

Παρατήρησε ότι, ο χρόνος δουλεύει αρνητικά και πρέπει να βιαστούμε για μια ολοκληρωμένη λύση στην Κύπρο. «Οι νέες γενιές δεν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον. Πιστεύω ότι η προσέγγιση-συμφιλίωση δεν μπορεί να γίνει εντός 2-3 ημερών, πρέπει επίσης να ενθαρρύνουμε τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Μπορούμε να το κάνουμε ενθαρρύνοντας την οικονομική συνεργασία και καθιερώνοντας τους κοινούς χώρους για την επικοινωνία τους, όπως η ζώνη ασφαλείας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αυτήν».

 

Απαντώντας το ερώτημα εάν υπάρχουν πιθανότητες η τουρκοκυπριακή κοινότητα να οδηγηθεί σε πρόωρες «κοινοβουλευτικές εκλογές», τόνισε ότι «πρέπει να περιμένουμε το κομματικό συνέδριο του UBP (Κόμμα Εθνικής Ενότητας), θα εκλέξουν τον νέο τους αρχηγό, όπου με τη σειρά του θα συναντηθεί για τη συγκρότηση συνασπισμού με ηγέτες άλλων πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο “κοινοβούλιο”».

 

Υπάρχει μια βαθιά οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση

 

«Εάν μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια ισχυρή “κυβέρνηση” συνασπισμού, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για πρόωρες “εκλογές”. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μια βαθιά οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση λόγω της πανδημίας, όπως και στα άλλα μέρη του κόσμου. Πιστεύω, λοιπόν, ότι τα πολιτικά κόμματα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε λόγω της πανδημίας, και όχι να προτιμήσουμε τις πρόωρες “κοινοβουλευτικές εκλογές”».

 

Αναφορικά με τα επόμενα βήματα του CTP, υπογράμμισε ότι το CTP δεν ξεφεύγει από την ευθύνη και θα συνεχίσει τον αγώνα του (προσπάθειες) για τη δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία στην Κύπρο βάσει πολιτικής ισότητας.

 

«Το CTP έπαιζε πάντα κρίσιμο ρόλο στο Κυπριακό, πιστεύουμε ότι η λύση του Κυπριακού μπορεί επίσης να μειώσει την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, γι’ αυτό πρέπει να προσπαθήσουμε για την επίλυση του προβλήματος και για την ειρήνη στην περιοχή. Φυσικά το CTP δεν ενδιαφέρεται μόνο για το Κυπριακό, ενδιαφερόμαστε για καθημερινά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα των Τουρκοκυπρίων, επομένως αναλαμβάνουμε πάντα την ευθύνη στο “κοινοβούλιο” να είμαστε η φωνή της κοινότητάς μας σχετικά με τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα».

 

 

 

Ν. Γιαλτσίν: Η άγνοια της ε/κ κοινότητας οδηγεί τους Τ/κ προς την Τουρκία

 

 

Από την πλευρά του, ο επαρχιακός γραμματέας Λευκωσίας του Κόμματος Κοινοτικής Δημοκρατίας (TDP), Ντογά Γιαλτσίν, τονίζει ότι οι πρόωρες «εκλογές» είναι πιθανές, ωστόσο πολλά θα εξαρτηθούν από τον νέο πρόεδρο του UBP.

 

«Αναμένεται ότι θα πραγματοποιηθεί συνέλευση κόμματος μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου και μετά την εκλογή του νέου αρχηγού του κόμματος θα διεξαχθούν συζητήσεις για το σχηματισμό ή τη συνέχιση της υπάρχουσας κυβέρνησης. Οι εναλλακτικές λύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης είναι περιορισμένες και η στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης θα καθορίσει εάν θα πρέπει να γίνουν πρόωρες “εκλογές”».

 

 

Αναφερόμενος στην «εκλογή» Τατάρ, ο Ν. Γιαλτσίν δήλωσε ότι θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αδιέξοδο όσον αφορά το Κυπριακό.

 

«Η “εκλογική” νίκη του Τατάρ ταιριάζει στις ανάγκες των Τούρκων και των Τουρκοκύπριων εθνικιστών, καθώς πιστεύουν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν πολλά με τη διεξαγωγή ενός παρατεταμένου διαλόγου με τους Ελληνοκυπρίους. Η γενική άποψη είναι ότι κάποια νέα συνομιλία θα ξεκινήσει υπό την αιγίδα του ΟΗΕ κάποια στιγμή. Ωστόσο θα ήταν αφελές να περιμένουμε ένα απτό αποτέλεσμα με τις γνωστές μαξιμαλιστικές θέσεις και από τις δύο πλευρές».

 

Ερωτηθείς εάν ο χρονικός παράγοντας διαδραματίζει πλέον καθοριστικό ρόλο ως προς την επίλυση του Κυπριακού, ο Ν. Γιαλτσίν απάντησε ότι οι Τουρκοκύπριοι ζουν εδώ και πολλά χρόνια σε μία κατάσταση αναμονής και αβεβαιότητας, γεγονός που εμποδίζει την πλειοψηφία του πληθυσμού της να είναι αισιόδοξη για το μέλλον.

 

«Η αδιαφορία και η άγνοια για πολλά πράγματα εκ μέρους της ελληνοκυπριακής κοινότητας οδηγεί τους Τουρκοκυπρίους προς την Τουρκία, η οποία με τη σειρά της επιβάλλει τις δικές της απαιτήσεις στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Υπάρχει ένα αυξανόμενο αίσθημα απόσπασης από την πραγματικότητα στους Τουρκοκυπρίους, καθώς δεν μπορούν να βρουν τρόπο να εκφράσουν τη θέλησή τους για την πατρίδα τους και να επιτύχουν το επίπεδο αναγνώρισης που τους αξίζει σε όλα τα επίπεδα».