Η πολιτιστική κληρονομιά στο ακροατήριο των ανθρώπων

Του Χαράλαμπου Μερακλή

Τελευταία ξανάνοιξε η συζήτηση για τους ξενιτεμένους ελληνικούς πολιτιστικούς θησαυρούς από τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, με αίτημα το δανεισμό των γλυπτών του Παρθενώνα για τους εορτασμούς των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία το 2021 και από λεκτικές αναφοράς κριτικής του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, κου Π. Παυλόπουλου, κατά των Βρετανών που δεν συγκατατίθενται στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Τη συζήτηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα άνοιξε πρώτη η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας, Μελίνα Μερκούρη, από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε το αναφερόμενο Υπουργείο της τότε νέας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ τον Οκτώβρη του 1981 με στόχο τη διεκδίκηση και επιστροφή των αναφερόμενων Γλυπτών που αποτελούν μέλη ενός ζωντανού οργανισμού στον ιερό βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών που για 200 χρόνια είναι ανάπηρος και δυσανάγνωστος.

Ο Ουμπέρτο Εκό για την κλοπή και αρπαγή αρχαιοτήτων και άλλων πολιτισμικών θησαυρών από διάφορες χώρες επισημαίνει πως «ο Πολιτισμός δεν ακυρώνει τη βαρβαρότητα, αλλά πολλές φορές την επικυρώνει, γιατί όσο πιο πολιτισμένος είναι ένας λαός, τόσο πιο βάρβαρος και καταστροφικός μπορεί να γίνει».

Με τη λογική της δύναμης αναπτύχθηκε και επικράτησε και η λογική της κλοπής και αρπαγής και μεταφορά σημαντικών αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς από τη χώρα δημιουργίας και προέλευσης στις εκάστοτε μητροπόλεις του Παγκόσμιου Πολιτισμού.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της τότε εποχής των προμηθευτών αρχαιοτήτων του παρισινού οίκου Rollin & Feuardent, αυτός συγκέντρωσε 5 χιλιάδες αρχαιότητες και γλυπτά από όλο τον κόσμο μεταξύ των οποίων τον χάλκινο Μαρσύα των Πατρών, έργο του γλύπτη Μύρωνα. Αυτός ο οίκος άνοιξε το 1867 παράρτημα αρχαίων αντικειμένων και γλυπτών στο Λονδίνο.

Θύματα αυτής της νοοτροπίας ήταν μια σειρά χώρες από Λατινική Αμερική, Ασία, Αφρική, Μέση Ανατολή, μέχρι και της Μεσογείου όπως η Ελλάδα, Αίγυπτος, Κύπρος, Συρία, Ιράκ, Λίβανος κ.λπ.
Ειδική αναφορά για την κλοπή τέτοιων έργων γίνεται στην ταινία «Μνημείων άνδρες» που πραγματεύεται την πολιτιστική θηριωδία των ναζί με την κλοπή και καταστροφή σημαντικών έργων μεγάλων Ευρωπαίων καλλιτεχνών.

Πάρα πολλές αρχαιότητες και αρχαιολογικοί χώροι και λοιπά ευρήματα καταστράφηκαν από πολέμους ή κλάπηκαν από εμπόρους αρχαιοτήτων και θησαυρών, όπως συνέβη στους πολέμους Ιράκ, Συρίας, Υεμένης και στη δική μας περίπτωση όπου θρησκευτικοί θησαυροί πωλήθηκαν στο εξωτερικό από εξειδικευμένους εμπόρους κλοπής.

Η ανίχνευσή τους έγινε κατορθωτή από την Τούλα Χατζηττοφή που ζει στην Ολλανδία και με συντονισμένες ενέργειες με την Εκκλησία της Κύπρου και τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τον Β’ έγινε κατορθωτό να επιστρέψουν πίσω στο νησί: αξιόλογες εκκλησιαστικές εικόνες και θρησκευτικά κειμήλια, αφού καταβλήθηκαν στους παράνομους ιδιοκτήτες υψηλά χρηματικά ποσά.

Ειδική αναφορά για τις κλεμμένες αρχαιότητες από το νησί μας έγινε προ δεκαετιών από τον μακαρίτη αρχαιολόγο-ιστορικό Χριστόφορο Ιωαννίδη στο μηνιαίο περιοδικό «Νέα Εποχή» της Αριστεράς.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy