Η πόλωση βαθαίνει στην Τουρκία

 

Η τουρκική οικονομία κινδυνεύει από μεγάλη ύφεση

Του συνεργάτη μας Ευάγγελου Αρεταίου

• Η οικονομία είναι ο μεγάλος εφιάλτης του Τούρκου Προέδρου, καθώς οι επιπτώσεις μιας ύφεσης ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, κυρίως διότι θα πλήξει τη βάση των ψηφοφόρων του
• Επικριτές του Ταγίπ Ερντογάν θεωρούν ότι η οικονομία είναι το βασικό του μέλημα και ότι αδυνατεί να αποφασίσει μέτρα μεγάλων περιορισμών λόγω της ανησυχίας του για τις καταστροφικές επιπτώσεις που θα έχουν στην οικονομική ζωή της χώρας και στην εικόνα της κυβέρνησής του

 

Με έναν αναπάντεχο και πολύ επικίνδυνο εχθρό βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση, καθώς η πόλωση βαθαίνει στην Τουρκία ενώ η τουρκική οικονομία κινδυνεύει από μεγάλη ύφεση.

Η πανδημία του κορονοϊού αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για το καθεστώς Ερντογάν, καθώς η χώρα ακροβατούσε ήδη ανάμεσα σε μια ριψοκίνδυνη εξωτερική πολιτική και μια κατακερματισμένη κοινωνία.

Ο Τούρκος Πρόεδρος ακολούθησε τα λαϊκιστικά βήματα του Ντόναλντ Τραμπ και του Μπόρις Τζόνσον, αλλά βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπος με πολύ μεγαλύτερα διλήμματα, καθώς οι πολιτικές που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερα πολύπλοκες κοινωνικές και πολιτικές δυναμικές.

Οι ρυθμοί αύξησης των αριθμών των κρουσμάτων και των θανάτων θεωρούνται ιδιαίτερα ανησυχητικοί από επιστήμονες, αλλά η κυβέρνηση εξακολουθεί να εμφανίζεται καθησυχαστική ενώ αναφέρονται πολλές συλλήψεις πολιτών που εκφράζουν αντίθετες απόψεις στα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

 

Η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά

Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει υιοθετήσει μια τακτική σταδιακών περιορισμών η οποία ωστόσο έχει αφήσει τα δυο τρίτα του πληθυσμού ελεύθερα να κυκλοφορούν στις πόλεις τους. Πάντως ένα πολύ σημαντικό μέρος του πληθυσμού, κυρίως οι μεσαίες και ανώτερες τάξεις, έχουν υιοθετήσει την έκκληση για εθελοντικό εγκλεισμό εδώ και τρεις σχεδόν βδομάδες.

Οι μετακινήσεις προς και από τις μεγάλες πόλεις της χώρας έχουν απαγορευτεί, ενώ έχει απαγορευτεί να βγαίνουν από τα σπίτι τους οι νέοι κάτω των είκοσι ετών και οι ηλικιωμένοι άνω των εξήντα πέντε.

Σύμφωνα με πολιτικούς παρατηρητές, οι ηλικιακές αυτές απαγορεύσεις επιβεβαιώνουν ότι ένας από τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης είναι η διάσωση της οικονομίας.

Η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου και του ευρώ και οι εκτιμήσεις ξένων και Τούρκων οικονομολόγων συγκλίνουν στο ότι η χώρα θα εισέλθει σε περίοδο σημαντικής ύφεσης λόγω της πανδημίας.

Η οικονομία είναι ο μεγάλος εφιάλτης του Τούρκου Προέδρου καθώς οι επιπτώσεις μιας ύφεσης ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, κυρίως διότι θα πλήξει τη βάση των ψηφοφόρων του.

Επικριτές του Τούρκου Προέδρου θεωρούν ότι η οικονομία είναι το βασικό του μέλημα και ότι αδυνατεί να αποφασίσει μέτρα μεγάλων περιορισμών λόγω της ανησυχίας του για τις καταστροφικές επιπτώσεις που θα έχουν στην οικονομική ζωή της χώρας και στην εικόνα της κυβέρνησής του.
Σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, ο Τούρκος Πρόεδρος και το στενό του περιβάλλον εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι η πανδημία δεν θα πλήξει καίρια την Τουρκία και ότι η χώρα θα εξέλθει πιο ισχυρή μετά το τέλος της πανδημίας.

Ρητορική

Μέσα στο κλίμα αυτό, ο Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνησή του έχουν υιοθετήσει μια ρητορική σύμφωνα με την οποία η Τουρκία έχει όλες τις δυνατότητες να αντιμετωπίσει την πανδημία σε αντίθεση με τις χώρες της Ευρώπης και της Δύσης, οι οποίες απειλούνται από κατάρρευση.

Η ρητορική αυτή μονοπωλεί σχεδόν το αφήγημα της κυβέρνησης και τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, ενώ παράλληλα έχει αρχίσει και μια νέα πόλωση σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.

Η κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει μια εκστρατεία αλληλεγγύης συγκεντρώνοντας χρήματα από τους πολίτες για τη βοήθεια των θυμάτων από την επιδημία η οποία έχει διχάσει την πολιτική σκηνή, καθώς προκάλεσε αντιδράσεις και επικρίσεις από κόμματα της αντιπολίτευσης.

Φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, μέλη του ΑΚΡ και διαμορφωτές της κοινής γνώμης που πρόσκεινται στην κυβέρνηση στιγματίζουν τις επικρίσεις αυτές και κάνουν λόγο για «προδοσία», ακολουθώντας την πάγια μέθοδο των τελευταίων χρόνων να κατηγορούν την αντιπολίτευση για αντεθνική στάση.

Η νέα διαχωριστική γραμμή πόλωσης προκαλεί ήδη εντάσεις και πολιτικοί αναλυτές δεν κρύβουν την ανησυχία τους ότι σε περίπτωση μεγάλης αύξησης των θυμάτων από την πανδημία, οι εντάσεις αυτές θα κλιμακωθούν καθώς ενδέχεται να πάρουν και κοινωνικές διαστάσεις.

Και εκτιμούν ότι αν η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχο και η Τουρκία φτάσει στο σημείο της Ιταλίας και της Ισπανίας, το αφήγημα της κυβέρνησης θα έχει δεχθεί ένα τεράστιο πλήγμα, ενώ οι πολιτικές ζυμώσεις ενδέχεται να γίνουν πολύ αρνητικές για την κυβέρνηση και τον Τούρκο Πρόεδρο.

Ο εθνικισμός και ο αντι-δυτικισμός της συνοδεύονται και από αυξανόμενες πιέσεις σε αντιπολιτευόμενους, αλλά και σε επιστήμονες οι οποίοι αμφισβητούν το αφήγημα της κυβέρνησης, προκαλώντας έτσι ένα ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα.
Το κλίμα είναι ιδιαίτερα αρνητικό στην Κωνσταντινούπολη, όπου καταγράφονται και τα περισσότερα κρούσματα και όπου οι κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις της πανδημίας αποτελούν το πιο επικίνδυνο μέτωπο για την κυβέρνηση.

 

Κρίσιμες αποφάσεις

Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Τουρκία έχει να αντιμετωπίσει και τις επιπτώσεις της πανδημίας στο προσφυγικό, αλλά και στη Συρία, όπου όπως προειδοποιούν διεθνείς οργανισμοί, η πανδημία αναμένεται να εξελιχθεί πολύ αρνητικά.

 

Τα ίδια πρόσωπα εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις που θα έχει μια μεγάλη μετάδοση του ιού στην Τουρκία ανάμεσα και στον πληθυσμό των Σύρων προσφύγων δεδομένου του ήδη οξυμένου αντιπροσφυγικού κλίματος που κυριαρχεί την τελευταία περίοδο στη χώρα.

Παράλληλα, η κατάσταση στη Συρία ανησυχεί πολλούς αναλυτές οι οποίοι επισημαίνουν ότι μια αύξηση των θανάτων στην περιοχή της Ιντλίμπ, λόγω της πανδημίας ενδέχεται να προκαλέσει νέα προσφυγικά κύματα προς την Τουρκία.
Το βασικό ερώτημα που απασχολεί αναλυτές των τουρκικών πραγμάτων είναι κατά πόσον η εθνικιστική ρητορική και το αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία θα εξέλθει πιο ισχυρή από την πανδημία, θα μπορέσουν να κρατήσουν τη συνοχή των υποστηρικτών του Τούρκου Προέδρου σε περίπτωση μεγάλης αύξησης της πανδημίας στη χώρα.

Μαζί με το ερώτημα αυτό τίθεται και το ερώτημα τι θα κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν σε περίπτωση που η Τουρκία οδεύσει στο δρόμο της Ιταλίας και της Ισπανίας, καθώς όλες οι αποφάσεις που θα κληθεί να πάρει θα αποτελέσουν εκ των πραγμάτων πλήγματα στο σημερινό του αφήγημα.