Η πραγματική διάσταση των βουλευτικών εκλογών

Του Χρίστου Μιχαηλίδη*

Η αυλαία µίας ακόµη εκλογικής αναµέτρησης έχει κλείσει, ενώ τα προβλήµατα παραµένουν για την κοινωνία αλλά και για τους πλείστους κοµµατικούς σχηµατισµούς. Πριν αναφερθούµε στους νικητές και ηττηµένους αυτής της αναµέτρησης να λάβουµε υπόψιν ότι:

α) Η ελαφρώς αυξηµένη αποχή, σε σύγκριση µε το 2016, ξεπερνά το 1/3 του εκλογικού σώµατος (σχεδόν 200 χιλιάδες ψηφοφόροι – 34,28%).

β) Οι ψηφίσαντες λευκό ή άκυρο ήταν 8.896 ή το 2,42%.

γ) Ο αριθµός των ψηφοφόρων που επέλεξαν κόµµα ή σχηµατισµό που δεν εισήλθε στη Βουλή (λόγω του προαπαιτούµενου 3,6%) ήταν 52.205 ή 14,58%. ∆ηλαδή 252.329 (ή 45,3%) του εκλογικού σώµατος δεν εκπροσωπείται στο Κοινοβούλιο.

δ) Περίπου 1:7 ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ, 3:10 ψηφοφόροι του ∆ΗΣΥ, του ∆ΗΚΟ, της Ε∆ΕΚ και του ΕΛΑΜ, 4:10 των Οικολόγων, 6:10 της Αλληλεγγύης και σχεδόν 8:10 της Συµµαχίας µετακινήθηκαν ή απορροφήθηκαν σε άλλα κόµµατα.

∆ηλαδή, σχεδόν ένα άλλο 1/3 (30%) του εκλογικού σώµατος µετακινήθηκε σε άλλο χώρο, σηµείο που µπορεί να θεωρηθεί ως ωριµότητα ενός λαού, αλλά και ένδειξη αµφισβήτησης. Με λίγα λόγια, το 75% του εκλογικού σώµατος απαξιώνει, αµφισβητεί, διαφωνεί µε την πολιτική ηγεσία του τόπου, το χειρισµό των κοµµάτων και πολιτικών γενικότερα.

ε) Την περίοδο 2011 – 2016 εισήλθαν στη Βουλή 5 νέα κόµµατα και εν τω µεταξύ έφυγαν τα τρία.

στ) Κατά την εκλογική αναµέτρηση του 2011 σε σύγκριση µε το 2021, ∆ΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ∆ΗΚΟ, Ε∆ΕΚ έχασαν 126.551 ψήφους (που αποτελούν το 23% του εκλογικού σώµατος).

ζ) Με βάση τη δηµοσκόπηση εξόδου του Omega καταγράφονται χαµηλότερες συσπειρώσεις και υψηλές εκροές για τα κόµµατα ως ακολούθως:

∆ΗΣΥ: Συσπείρωση 73%, µεγάλες µετακινήσεις προς ΕΛΑΜ, ∆ΗΠΑ, ∆ΗΚΟ (µ.o. 4,1%) και προς ΑΚΕΛ, Οικολόγους (2,4%). Τα υψηλότερα ποσοστά που κατέγραψε vs δηµοσκοπήσεις οφείλονται στη σχετική συγκράτηση των εκροών του γενικά και κυρίως προς Οικολόγους, Αλλαγή Γενιάς και ΚΕΚΚ και στο συγκριτικά υψηλότερο ποσοστό επαναπατρισθέντων.

ΑΚΕΛ: Παρουσίασε την υψηλότερη συσπείρωση (86%), πολλαπλές σχετικά µικρότερες εκροές (κυρίως προς Οικολόγους, ∆ΗΣΥ, Ε∆ΕΚ και ΚΕΚΚ), µε µικρό ποσοστό επαναπατρισθέντων και µικρότερες εισροές vs εκροές, βασικές εισροές από ∆ΗΣΥ, ∆ΗΚΟ και Ε∆ΕΚ.

∆ΗΚΟ: Συσπείρωση 69%, πολλές µικρές εκροές και µεγάλες προς ∆ΗΠΑ (10,3%). Μικρότερα ποσοστά επαναπατρισµού, εισροές από ∆ΗΣΥ, Συµµαχία και Αλληλεγγύη.

Ε∆ΕΚ: Συσπείρωση 69%, σχετικά µεγάλες εκροές προς ∆ΗΣΥ, ΑΚΕΛ, Οικολόγους, ∆ΗΠΑ, µε βασικό αντιστάθµισµα τις εισροές από Συμμαχία (22%).

Οικολόγοι: Συσπείρωση 61%, µεγάλες εκροές προς ΑΚΕΛ, ∆ΗΣΥ, ∆ΗΠΑ και σχεδόν 28% προς τα κόµµατα που δεν εισήλθαν στη Βουλή. Σηµαντικές εισροές από ∆ΗΣΥ, ΑΚΕΛ, Ε∆ΕΚ, Συμμαχία.

ΕΛΑΜ: Υψηλή συσπείρωση (74%), σηµαντικές εκροές προς ∆ΗΣΥ, Ε∆ΕΚ και Αλληλεγγύη και εισροές κυρίως από ∆ΗΣΥ, ∆ΗΚΟ και Συμμαχία.

18% των ψηφοφόρων (και 22% στις ηλικίες 35-54) δήλωναν στις δηµοσκοπήσεις ότι ο λόγος συµµετοχής στην εκλογική διαδικασία ή κριτήριο επιλογής θα είναι η διαµαρτυρία, µε σηµαντικούς αποδέκτες τους Οικολόγους, ΕΛΑΜ, Αλλαγή Γενιάς και ΚΕΚΚ.

Κατά συνέπεια θα µπορούσε κανείς να πει ότι ζούµε σε ένα µάλλον αµφισβητούµενο πολιτικό µωσαϊκό και κοµµατικό σκηνικό µε σαφώς φθίνουσα πορεία σχεδόν όλων των κοµµάτων, ενισχυµένο από την απαξίωση θεσµών και της πολιτικής γενικότερα.

Νέα κόµµατα σχετικά δύσκολα εισέρχονται στη Βουλή και εύκολα εξαφανίζονται ενώ όλα -και κυρίως τα µεγάλα κόµµατα- έχουν σοβαρά προβλήµατα επικοινωνίας, οργάνωσης αλλά και ουσίας ενδεχοµένως λόγω ανεπάρκειας να αφουγκρασθούν την κοινωνία ή και αναποτελεσµατικής αντιµετώπισης των καθηµερινών προβληµάτων του πολίτη.

Με βάση τις πιο πάνω αναλύσεις θα τολµούσε κάποιος να πει ότι νικητής είναι µάλλον η στασιµότητα, η επικράτηση του κατεστηµένου, η απουσία πραγµατικής αλλαγής και ανανέωσης και η απέραντη αδιαφορία και ανοχή του εκλογικού σώµατος.

Η ψήφος διαµαρτυρίας, στην όποια της µορφή εκδήλωσης ή κατεύθυνση, µαλάκωσε ή χάθηκε και ηττηµένος παραµένει ο κυπριακός λαός που θα συνεχίζει απλά να γκρινιάζει για τα προβλήµατά του µέχρι τις επόµενες εκλογές.

*∆ηµοσκόπος/Εκλογικός Αναλυτής, ∆.Σ. Cypronetwork