Η προστασία του περιβάλλοντος και της δηµόσιας υγείας να τεθεί πάνω από τα κέρδη των ιδιωτών

Το 2020 η Κοµισιόν δηµοσίευσε την πρότασή της για το γενικό ενωσιακό πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 (8ο Π∆Π). Όπως τονίστηκε, η άµεση σχέση µεταξύ της αύξησης των ζωονόσων, όπως η COVID-19, και της καταστροφής των οικοσυστηµάτων για την ικανοποίηση των καταναλωτικών µας αναγκών κατέδειξε την επείγουσα ανάγκη για ταχεία και εκτεταµένη συστηµική αλλαγή.

Οι προκλήσεις που τίθενται στους έξι θεµατικούς στόχους

Στην Ολοµέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, στις 9 Μαρτίου, οι ευρωβουλευτές καλέστηκαν να πάρουν θέση ψηφίζοντας την έκθεση για το ενωσιακό πρόγραµµα, που αποσκοπεί στην επιτάχυνση της µετάβασης της ΕΕ σε µια κλιµατικά ουδέτερη, καθαρή, κυκλική οικονοµία της ευηµερίας.

Το πρόγραµµα θέτει έξι θεµατικούς στόχους προτεραιότητας για το 2030, συµπεριλαµβανοµένης της προώθησης µιας «οικονοµίας της ευηµερίας», όπου όλοι θα µπορούν να ζουν καλά, εντός των ορίων του πλανήτη µας. Προβλέπει επίσης τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιµα και άλλων επιζήµιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων µέσω της δηµιουργίας δεσµευτικού πλαισίου για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά µε την πρόοδο των κρατών-µελών.

Στην έκθεση τονίζεται πως το 8ο Π∆Π θα πρέπει να αποτελέσει ένα φιλόδοξο στρατηγικό εργαλείο υψηλού επιπέδου για την καθοδήγηση της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ έως το 2030, το οποίο θα περιλαµβάνει τις δράσεις και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συµφωνίας και των Στόχων Βιώσιµης Ανάπτυξης, ενώ παράλληλα θα παρακολουθεί µε σθένος την πρόοδο προς την επίτευξή τους.

Επίσης, η έκθεση θέτει φιλόδοξους στόχους για προστασία του περιβάλλοντος, συµπεριλαµβάνει µια προσέγγιση δίκαιης µετάβασης στον πρώτο από τους έξι στόχους προτεραιότητας και τονίζει ιδιαίτερα την κοινωνική διάσταση του περιβαλλοντικού ζητήµατος. Επίσης, θέτει το θέµα της αειφόρου ανάπτυξης, του τερµατισµού της αλόγιστης χρήσης των πόρων και καθορίζει το χρονοδιάγραµµα για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίµων, σύµφωνα µε το στόχο να συγκρατηθεί η αύξηση της θερµοκρασίας του πλανήτη στον 1,5°C.

Πολλές από τις δράσεις και τους στόχους που απαιτούνται για την επίτευξη των θεµατικών στόχων προτεραιότητας του 8ου Π∆Π εµπίπτουν στις διάφορες στρατηγικές και πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συµφωνίας. Ωστόσο, υπάρχει αναντιστοιχία µεταξύ της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συµφωνίας, µιας πρωτοβουλίας της σηµερινής Επιτροπής, η θητεία της οποίας λήγει το 2024, και της διάρκειας του 8ου Π∆Π, που λήγει το 2030. Προκειµένου να διασφαλιστεί ότι η επόµενη Κοµισιόν θα αναλάβει την ευθύνη για το 8ο Π∆Π, η έκθεση προτείνει µια ενδιάµεση επανεξέταση το 2024 για να γίνει απολογισµός της προόδου που θα έχει έως τότε σηµειωθεί. Αυτό συµπληρώνεται από πρόσκληση προς την επόµενη Κοµισιόν να παρουσιάσει τις δράσεις για το περιβάλλον και το κλίµα που σκοπεύει να πραγµατοποιήσει έως το 2030, προκειµένου να διασφαλιστεί η ουσιαστική επίτευξη των στόχων προτεραιότητας του 8ου Π∆Π έως την εν λόγω ηµεροµηνία.

Η ψηφοφορία

Η έκθεση υπερψηφίστηκε από την Ολοµέλεια του Ευρωκοινοβουλίου µε 553 ψήφους υπέρ, 7 αποχές και 130 κατά από τους ακροδεξιούς και τους Συντηρητικούς ευρωβουλευτές.

Στη διάρκεια των συζητήσεων, η Οµάδα της Αριστεράς υπογράµµισε ιδιαίτερα την ανάγκη να τεθεί επιτέλους η προστασία του περιβάλλοντος και της δηµόσιας υγείας πάνω από τα συµφέροντα και τα κέρδη των ιδιωτών.