∆ιάρκεια βουλευτικής θητείας

Του Χριστάκη Σκουφάρη

Η πρόταση για περιορισµό των θητειών των βουλευτών σε τρεις δεν βρίσκει σύµφωνους όλα τα κόµµατα και όλους τους βουλευτές. Το ΑΚΕΛ έχει ήδη ρυθµίσει από χρόνια τον αριθµό των θητειών των βουλευτών του στις τρεις θητείες. Υπάρχουν όµως βουλευτές σε άλλα κόµµατα που επιθυµούν να κατέχουν τη βουλευτική θέση µέχρι να βαρεθούν.

Ταυτόχρονα και ανέξοδα δηµαγωγούν περί ανανέωσης της πολιτικής ζωής και τα παρόµοια. Η απαξίωση της πολιτικής είναι αποτέλεσµα της συµπεριφοράς των πολιτικών. Όταν οι ίδιοι αρνούνται να παραχωρήσουν τη θέση τους µετά από τρεις θητείες σε άλλους νεότερους, ποια µηνύµατα δίνουν στην κοινωνία και στους νέους; Τρεις θητείες είναι αρκετές για ένα βουλευτή να προσφέρει ό,τι µπορεί.

Μετά αρχίζει η κούραση, η επανάληψη και γιατί όχι -άνθρωποι µε αδυναµίες είναι και οι βουλευτές- ίσως και η διαπλοκή. Βέβαια στη δηµοκρατία αν οι ψηφοφόροι θέλουν, µπορούν να επανεκλέγουν το ίδιο άτοµο για όσα χρόνια θέλουν. Όµως, έτσι ούτε ανανέωση ούτε περιορισµός της πιθανότητας διαπλοκής γίνεται. Ο ίδιος ο υποψήφιος πρέπει να µην επιδιώκει επανεκλογή. Σήµερα, υποψήφιος µπορεί να είναι σχεδόν όποιος θέλει, αρκεί να καταβάλει το ποσό που προβλέπει η νοµοθεσία και να µη φέρει ένσταση για κάποιο σοβαρό λόγο κάποιος πολίτης.

Περί της αξιοσύνης του και της εντιµότητάς του δεν χρειάζονται αποδείξεις. Είναι άξιος ένας βουλευτής για να βρίσκεται σε αυτή τη θέση για τόσα πολλά χρόνια; Πριν 2.500 χρόνια στην Αθήνα οι υποψήφιοι για εκλογή πριν αναλάβουν τα καθήκοντά τους υποβάλλονταν στη διαδικασία της «δοκιµασίας» και έπρεπε να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, όπως να έχουν υπηρετήσει στο στρατό, να έχουν πληρωµένους τους φόρους τους, να είναι έντιµοι, να µην έχουν καταδικαστεί ποτέ για αδίκηµα, να είναι ευσεβείς, για κάποιες θέσεις να κατέχουν ειδικές ικανότητες κ.λπ.

Η δε διάρκεια της εξουσίας τους ήταν εξαιρετικά µικρή, ώστε µερικές φορές χρειαζόταν να καθοριστεί το αντίθετο απ’ ό,τι σήµερα. ∆ηλαδή να είναι η θητεία µεγαλύτερη. Μήπως οι αρχαίοι Αθηναίοι ήξεραν κάτι περισσότερο από µας σήµερα για τη δηµοκρατία; Σύµφωνα µε τον Αισχίνη, σε ένα απόσπασµα στον κατά Κτησιφώντα λόγο του έπρεπε «… οἱ κληρωτοί καί οἱ χειροτονητοί ἄρχοντες, … ὅσοι τι διαχειρίζουσι τῶν τῆς πόλεως ὑπέρ τριάκοντα ἡµέρας…» ∆ηλαδή, σύµφωνα µε τον Αισχίνη, η χρονική διάρκεια του αξιώµατος έπρεπε να υπερβαίνει τις τριάντα ηµέρες.

Αυτό δείχνει πως η διάρκεια της θητείας ήταν αυτονόητο ότι ήταν πολύ µικρή και γι’ αυτό χρειαζόταν να είναι µεγαλύτερη από 30 µέρες. Ακόµα, υπήρχε και ο θεσµός του εξοστρακισµού, κάτι που σήµερα δεν υπάρχει. Σήµερα ψηφίζεις µόνο ποιον θέλεις και όχι ποιον δεν θέλεις. Επίσης όλοι οι άρχοντες ανεξαιρέτως ελέγχονταν µετά την ολοκλήρωση θητείας τους, αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής, κάτι που σήµερα δεν συµβαίνει ή συµβαίνει κατ’ ελάχιστον.
Όλα τα πιο πάνω συνηγορούν στο ότι η θητεία των βουλευτών πρέπει να περιοριστεί σε 2-3 θητείες.