Είπαμε! Εικαστικά και αρχιτεκτονική δημιουργία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Είπαμε! Εικαστικά και αρχιτεκτονική δημιουργία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Η έκθεση με τίτλο είπαμε! παρουσίασε αποσπάσματα από την εικαστική έρευνα φοιτητών και φοιτητριών του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Κύπρου και διοργανώθηκε στα πλαίσια του μαθήματος «Εικαστικά και αρχιτεκτονική δημιουργία».

Το μάθημα διδάσκεται από τον αρχιτέκτονα-εικαστικό Άλκη Χατζηανδρέου και προτείνει συνθήκες διερεύνησης της εμπειρίας του χώρου σε διάλογο με σύγχρονες τάσεις στις εικαστικές και παραστατικές τέχνες.

Αντλώντας υλικό από εικαστικά έργα, πρακτικές χορού και περφόρμανς, ταινίες και θεωρητικά ή λογοτεχνικά κείμενα, τα σεμινάρια συναρθρώνουν την αρχιτεκτονική πράξη με τους τρόπους που καλλιτεχνικές πρακτικές στοχεύουν το χώρο ως μέσο αναμέτρησης με ζητήματα ταυτότητας και διαφοράς, επιθυμίας, εξουσίας, μνήμης, ιστορίας κ.ο.κ. Παράλληλα, με αναλυτικές προσεγγίσεις κατανόησης δοκιμάστηκαν φέτος και συμμετοχικές πρακτικές του βλέμματος κατά τη διάρκεια εργαστηρίων σε συνεργασία με δημιουργούς από την Κύπρο και αλλού.

Οι φοιτητές, οι φοιτήτριες και ο διδάσκων θέλουν να ευχαριστήσουν δημόσια τις Έλενα Καλλινίκου και Μαρίνα Μακρή, τον Δημήτρη Χειμώνα, την Έλενα Κοτασβίλη και τον Αλέξη Βαγιάνο, για τη γενναιοδωρία με την οποία μοιράστηκαν τις πρακτικές και το χρόνο τους με την ομάδα και την περφόρμερ Myriam Lefkowitz για το πολύτιμο εργαστήριο και τη δημόσια διάλεξή της.

Θερμές ευχαριστίες, επίσης, στην Αθηνά Κάσιου για την ευγενική παραχώρηση του Space, του χώρου στον οποίο φιλοξενήθηκε η έκθεση.

Στην έκθεση που διήρκεσε από τις 6 μέχρι τις 8 Ιουνίου 2018 παρουσίασαν εικαστικά έργα οι Γεωργία Ιωακείμ, Μάριος Ιωάννου, Ιφιγένεια Κυριάκου, Στυλιάνα Παγδατή, Ζωή Παπαοικονόμου, Βασιλική Παπασωτηρίου, Μιλτώ Πέτρου, Μελίσα Σαχίν, Θεοδώρα Τσάτσου και Φρόσω Χαραλάμπους.

Η έκθεση έκλεισε με την περφόρμανς «30 δευτερόλεπτα» της Άρτεμις Παρασκευά.

Λίγα λόγια για την έκθεση από τους φοιτητές/ριες:

Θεοδώρα Τσάτσου

(υλικά: φύλλα χαρτιού Α4, υπερυψωμένες πλατφόρμες διαφόρων διαστάσεων)

Μελέτησα το τμήμα της οδού Ερμού που τέμνεται με την οδό Λήδρας. Πρόκειται για κομμάτι της νεκρής ζώνης που ελέγχεται από τα Ηνωμένα Έθνη. Σε αυτό το έδαφος, το 20112012, συνέβηκε η συλλογική δράση Occupy Buffer Zone στα πλαίσια του διεθνούς κινήματος Occupy (όπου ομάδες ανθρώπων έκαναν καταλήψεις δημόσιων χώρων καταγγέλλοντας τις ακραίες οικονομικές ανισότητες). Η κυπριακή εκδοχή του Occupy, για την οποία έχουμε λίγες καταγραφές, άσκησε κριτική στην κυρίαρχη αφήγηση για το Κυπριακό ως πρόβλημα εθνικής διαφοράς και προσπάθησε να το εγγράψει στους οικονομικούς ανταγωνισμούς ανάμεσα στους βασικούς διεθνείς και ντόπιους παίκτες. Ταυτόχρονα, να επαναδιεκδικήσει τη νεκρή ζώνη ως χώρο συνάθροισης. Η δική μου αποτύπωση γίνεται με την κάλυψη όλης της επιφάνειας του εδάφους του Occupy Buffer Zone από φύλλα άσπρου χαρτιού πάνω στα οποία αποτυπώνεται αχνά η επιφάνεια. Η χειρονομία προσφέρεται ως η στρωματογραφία εκείνης της δράσης που προσπαθεί να βρει έδαφος στις δημόσιες συζητήσεις για τη μνήμη, τη διεκδίκηση και την ιστορία.

Μάριος Ιωάννου

(βίντεο, 14’24’’)

Η στάση του λεωφορείου, το σχολείο και η αλάνα αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία στη μνήμη της παιδικής μου ηλικίας. Ο κάθε χώρος ήταν ξεχωριστός, αφού σε συνδυασμό με το φυσικό φως και τις διαφορετικές φόρμες των «αντικειμένων» στο χώρο, διαμορφώνονταν μοτίβα σκιών και οι σκιές με τη σειρά τους φιλοξενούσαν τις δράσεις μας. Επιστρέφω ξανά σε αυτούς τους χώρους προσπαθώντας να γράψω στο έδαφος ό,τι συνειρμικά ανακαλώ. Αναμνήσεις που καταγράφονται στα περιγράμματα των σκιών. Ωστόσο, καθώς οι σκιές αλλάζουν διαρκώς, η καταγραφή του παρελθόντος μένει χωρίς την αναφορά στα περιγράμματα και η σχέση της με το παρόν, το μακροσκελές βιβλίο των παιδικών μου αναμνήσεων, συμβαίνει σε ένα πεδίο χωρίς συγκεκριμένα όρια.

Φρόσω Χαραλάμπους

(βίντεο σε loop)

To βίντεο φέρνει στο προσκήνιο μια τυχαία επιλογή από φιγούρες ανθρώπων που τις βρίσκουμε σε online αποθήκες εικόνων και που συχνά οι αρχιτέκτονες χρησιμοποιούν σε αναπαραστάσεις αρχιτεκτονικού ή αστικού σχεδιασμού ως κατοίκους, περαστικούς ή χρήστες του χώρου. Η χειρονομία προσπαθεί να διατυπώσει μια κριτική για τους αυτοματισμούς με τα οποίους φανταζόμαστε, αξιολογούμε και προβάλλουμε τους χρήστες των χώρων που σχεδιάζουμε, τους τρόπους της κατοίκησης, τους τύπους των ανθρώπινων σχέσεων που αυτοί προκρίνουν και πιο γενικά τους όρους του ανήκειν -άρα και του μη ανήκειν- στους κόσμους που φανταζόμαστε να κτίσουμε.

Στυλιάνα Παγδατή

(ξύλινη κατασκευή)

Στα έργα μου πειραματίστηκα με τις τεχνικές της concrete poetry όπου διερευνάται η γραφή ως ταυτόχρονα εικαστική, χωρική και νοηματική συνθήκη. Έγραψα μια σειρά από ποιήματα που βασίζονται σε αναγραμματισμούς επιλεγμένων λέξεων μειώνοντας σταδιακά τον αριθμό των γραμμάτων. Στη συνέχεια χρησιμοποίησα λέξεις που μπορούν να διαβαστούν και ανάποδα συνθέτοντας εικόνες με αυτές σαν υλικό και φτιάχνοντας ασπρόμαυρα wallpapers ή “wordpapers”. Δουλεύοντας στο συγκεκριμένο χώρο της έκθεσης χρησιμοποίησα τις συνθέσεις αυτές ως ξύλινα διαχωριστικά, μια τυπική πρακτική στους ινδουιστικούς ναούς ή στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Μεσογείου.