Η ιστορία των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο

  • Στις κάλπες οδεύουν σήµερα οι Ε/κύπριοι ψηφοφόροι για την εκλογή του νέου Προέδρου της ∆ηµοκρατίας. Οι ψηφοφόροι έχουν να επιλέξουν ανάµεσα σε 14 υποψηφίους για την προεδρία της ∆ηµοκρατίας, µε επικρατέστερους να κόψουν το νήµα για τον 2ο γύρο τους Ανδρέα Μαυρογιάννη, Νίκο Χριστοδουλίδη και Αβέρωφ Νεοφύτου.
  • Από τις 12 εκλογικές αναµετρήσεις που διεξήχθησαν µετά την ανεξαρτησία προέκυψαν 7 Πρόεδροι: ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος (1959-1977), ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008), ο ∆ηµήτρης Χριστόφιας (2008-2013) και ο σηµερινός απερχόµενος Νίκος Αναστασιάδης που βρίσκεται στο αξίωµα αυτό από το 2013.

Του Μιχάλη Μιχαήλ

Οι πρώτες εκλογές του 1959

Οι πρώτες προεδρικές εκλογές, αµέσως µετά την κατάκτηση της ανεξαρτησίας της Κύπρου, έγιναν κατά τη µεταβατική περίοδο, στις 13 ∆εκεµβρίου 1959.

Οι συνθήκες ήταν ιδιαίτερα δύσκολες, αφού οι Κύπριοι ήταν χωρισµένοι ανάµεσα στους υποστηρικτές των Συµφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου και όσων επέµεναν στην Ένωση. Ο Αρχ. Μακάριος υποστηρίχθηκε από την πλειονότητα των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, ενώ ο αντίπαλός του, Ιωάννης Κληρίδης, υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ και τους αντίθετους των Συµφωνιών.

Νικητής και πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας αναδείχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος που εξασφάλισε το 66,29% των ψήφων, έναντι 32,92% του Ιωάννη Κληρίδη.

Στην τ/κυπριακή κοινότητα αντιπρόεδρος της ∆ηµοκρατίας εξελέγη χωρίς ανθυποψήφιο ο γιατρός Φαζίλ Κιουτσούκ.

Οι εκλογές του 1965 που δεν έγιναν και οι εκλογές της 25ης Φεβρουαρίου 1968

Οι επόµενες εκλογές θα έπρεπε να γίνουν τον ∆εκέµβριο του 1965. Ωστόσο, λόγω των δικοινοτικών ταραχών και της έκρυθµης κατάστασης, µε έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων παρατάθηκε η θητεία του Προέδρου Μακαρίου µέχρι το 1968. Οι Τ/κύπριοι είχαν ήδη εγκαταλείψει τα πόστα τους στην κυβέρνηση και στη Βουλή και έτσι δεν έλαβαν µέρος στις εκλογές.

Οι εκλογές έγιναν τελικά στις 25 Φεβρουαρίου 1968 και πάλι µέσα σε έντονα φανατισµένο κλίµα, µε αντεγκλήσεις και έκτροπα. Το κυρίαρχο στοιχείο αυτών των εκλογών ήταν η απόφαση του Μακαρίου για εγκατάλειψη της γραµµής της Ένωσης και η υιοθέτηση της γραµµής του εφικτού.

Την υποψηφιότητα Μακαρίου υποστήριξε το ΑΚΕΛ και το Πατριωτικό Μέτωπο, ενώ απέναντί του βρέθηκαν οι υποστηρικτές της Ένωσης µε επικεφαλής τον πρόεδρο του ΚΕΚ, Τάκη Ευδόκα. Η κάλπη έβγαλε και πάλι Πρόεδρο τον Μακάριο µε ποσοστό 96,26%, έναντι 3,74% του Τάκη Ευδόκα.

Οι εκλογές της 18ης Φεβρουαρίου 1973

Οι επόµενες προεδρικές εκλογές έγιναν στις 18 Φεβρουαρίου 1973, µεσούσης της παράνοµης δράσης της ΕΟΚΑ Β’, µε αρχηγό τον Γ. Γρίβα. Σε εκείνες τις εκλογές ο µοναδικός υποψήφιος ήταν ο Μακάριος και έτσι ανακηρύχθηκε ξανά Πρόεδρος χωρίς εκλογές.

Ακολούθησε το πραξικόπηµα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β’ και η τουρκική εισβολή του 1974 και µετά την επιστροφή του στην Κύπρο ο Μακάριος συνέχισε την προεδρία µέχρι το θάνατό του στις 3 Αυγούστου 1977.

Οι εκλογές του 1977 και 1978

Μετά το θάνατο του Μακαρίου δεν διεξήχθησαν εκλογές αφού ο µοναδικός υποψήφιος για το υπόλοιπο της θητείας Μακαρίου, που έληγε τον Φεβρουάριο του 1978, ήταν ο πρόεδρος του ∆ΗΚΟ, Σπύρος Κυπριανού.

Ωστόσο, στις εκλογές που έγιναν στις 5 Φεβρουαρίου 1978 µοναδικός υποψήφιος ήταν και πάλι ο Σπ. Κυπριανού, αφού ο ανθυποψήφιός του, Γλ. Κληρίδης, αποσύρθηκε λόγω της απαγωγής του γιου του Σπύρου Κυπριανού, Αχιλλέα (∆εκέµβριος 1977) και σε ένδειξη οµοψυχίας του πολιτικού κόσµου.

Οι εκλογές της 13ης Φεβρουαρίου 1983

Οι επόµενες εκλογές διεξήχθησαν τον Φεβρουάριο του 1983 µε την εκλογή και πάλι του Σπ. Κυπριανού, ο οποίος υποστηρίχθηκε από το ∆ΗΚΟ και το ΑΚΕΛ και συγκέντρωσε ποσοστό 56,54%. Οι ανθυποψήφιοί του, Γλ. Κληρίδης και Β. Λυσσαρίδης, έλαβαν ποσοστά 33,93% και 9,53% αντίστοιχα.

Οι εκλογές της 14ης & 21ης Φεβρουαρίου 1988

Μέχρι το 1983 οι Πρόεδροι εκλέγονταν από τον πρώτο γύρο. Το σκηνικό αυτό άλλαξε στις εκλογές της 14ης Φεβρουαρίου 1988, όταν την προεδρία διεκδίκησαν 5 υποψήφιοι.

Στον 1ο γύρο έλαβαν: Γλ. Κληρίδης (∆ΗΣΥ) 33,32%, Γ. Βασιλείου (ανεξάρτητος µε την υποστήριξη του ΑΚΕΛ) 30,11%, Σπ. Κυπριανού (∆ΗΚΟ) 27,29%, Β. Λυσσαρίδης (Ε∆ΕΚ) 9,22% και ο ανεξάρτητος Θράσος Γεωργιάδης 0,06%.

Στον 2ο γύρο την έκπληξη έκανε η επικράτηση του Γ. Βασιλείου, ο οποίος δεν ήταν πολιτικός, αλλά ένας οικονοµολόγος επιχειρηµατίας και ο οποίος επικράτησε µε 51,63% έναντι 48,37% του Γλαύκου Κληρίδη.

Οι εκλογές της 7ης & 14ης Φεβρουαρίου 1993

Σκηνικό δύο γύρων είχαµε και στις εκλογές του Φεβρουαρίου 1993.

Τις εκλογές διεκδίκησαν 4 υποψήφιοι, οι Γ. Βασιλείου που υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ, Γλ. Κληρίδης (∆ΗΣΥ), Πασχάλης Πασχαλίδης (∆ΗΚΟ, Ε∆ΕΚ), και 2 ανεξάρτητοι.

Το αποτέλεσµα έφερε στον 2ο γύρο τους Γ. Βασιλείου µε ποσοστό 44,15% και Γλ. Κληρίδη µε ποσοστό 36,74%.

Στον δεύτερο γύρο Πρόεδρος εξελέγη ο Γλ. Κληρίδης, ο οποίος υποστηρίχθηκε από το ∆ΗΚΟ, µε ποσοστό 50,31% έναντι 49,69% του Γ. Βασιλείου.

Το κυρίαρχο θέµα της εκστρατείας ήταν οι «Ιδέες Γκάλι» για λύση του Κυπριακού, µε τον Γλ. Κληρίδη να υποστηρίζει τον ενταφιασµό τους.

Οι εκλογές της 8ης & 15ης Φεβρουαρίου 1998

Τον 1ο γύρο των εκλογών διεκδίκησαν οι: Γ. Ιακώβου (ΑΚΕΛ, ∆ΗΚΟ), Γλ. Κληρίδης (∆ΗΣΥ), Β. Λυσσαρίδης (Ε∆ΕΚ), Αλ. Γαλανός, Γ. Βασιλείου, Ν. Κουτσού και Ν. Ρολάνδης.

Στον 2ο γύρο πέρασαν οι Γεώργιος Ιακώβου µε 40,61% και Γλαύκος Κληρίδης µε 40,06% για να επικρατήσει στη συνέχεια ο Γλαύκος Κληρίδης, που εξασφάλισε το 50,82% των ψήφων µε τη στήριξη των Ρολάνδη, Βασιλείου, Γαλανού και Κουτσού, ενώ ο Γιώργος Ιακώβου έλαβε το 49,18% των ψήφων.

Κυρίαρχο θέµα της προεκλογικής εκστρατείας ήταν η έλευση των ρωσικών πυραύλων S300 και η πολιτική του «ενεργού ηφαιστείου» που είχε εγκαινιάσει ο Γλ. Κληρίδης.

Οι εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 2003

Στις εκλογές αυτής της χρονιάς επιστρέψαµε στην εκλογή από τον 1ο γύρο.

Τις εκλογές διεκδίκησαν 9 υποψήφιοι, Τ. Παπαδόπουλος (ΑΚΕΛ-∆ΗΚΟ-ΚΙΣΟΣ (Ε∆ΕΚ) και Οικολόγοι), Γλ. Κληρίδης (∆ΗΣΥ-Ε∆Η-Α∆ΗΚ), Νίκος Κουτσού (Νέοι Ορίζοντες) και 6 ανεξάρτητοι. Πρόεδρος εξελέγη ο Τ. Παπαδόπουλος µε ποσοστό 51,51%, έναντι 38,80% του Γλ. Κληρίδη.

Στην προεκλογική περίοδο κυριάρχησε το «Σχέδιο Ανάν» για την επίλυση του Κυπριακού.

Οι εκλογές της 17ης & 24ης Φεβρουαρίου 2008

Το κύριο στοιχείο αυτών των εκλογών ήταν η διεκδίκηση για πρώτη φορά της προεδρίας της ∆ηµοκρατίας από το ΑΚΕΛ µε τον Γ.Γ. του ∆. Χριστόφια. Τις εκλογές διεκδίκησαν 9 υποψήφιοι, οι Ι. Κασουλίδης (∆ΗΣΥ), ∆. Χριστόφιας (ΑΚΕΛ), Τ. Παπαδόπουλος (∆ΗΚΟ, Ε∆ΕΚ) και 6 ανεξάρτητοι.

Η έκπληξη των εκλογών ήταν ο αποκλεισµός του Τ. Παπαδόπουλου από τον 2ο γύρο, ο οποίος θεωρείτο το φαβορί των εκλογών. Στον πρώτο γύρο έλαβαν: Ιωάννης Κασουλίδης (∆ΗΣΥ) 33,51%, ∆ηµήτρης Χριστόφιας (ΑΚΕΛ) 33,39%, Τάσσος Παπαδόπουλος (∆ΗΚΟ – Ε∆ΕΚ) 31,79%.

Στον δεύτερο γύρο επικράτησε ο ∆. Χριστόφιας µε ποσοστό 53,36%, έναντι 46,64% του Ι. Κασουλίδη.

Το κυρίαρχο θέµα των εκλογών ήταν η διαχείριση του Κυπριακού µετά το «Όχι» των Ε/κυπρίων στο σχέδιο Ανάν.

Οι εκλογές της 17ης & 24ης Φεβρουαρίου 2013

Εν µέσω της παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης και των συνεπειών από την έκρηξη στο Μαρί, διεξήχθησαν οι εκλογές του Φεβρουαρίου του 2013.

Στον πρώτο γύρο έλαβαν: Νίκος Αναστασιάδης (∆ΗΣΥ-∆ΗΚΟ) 45,46%, Σταύρος Μαλάς (ΑΚΕΛ) 26,91%, Γιώργος Λιλλήκας (Ανεξ. – Ε∆ΕΚ) 24,93%. Ο υποψήφιος του ΕΛΑΜ και 5 ανεξάρτητοι πήραν µικρότερα ποσοστά.

Στον δεύτερο γύρο, ο Νίκος Αναστασιάδης εξελέγη Πρόεδρος της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, καθώς συγκέντρωσε το 57,48% των ψήφων, έναντι 42,52% του Σταύρου Μαλά.

Οι εκλογές της 28ης Ιανουαρίου & 4ης Φεβρουαρίου 2018

Υποψήφιοι σε αυτές τις εκλογές ήταν οι Νίκος Αναστασιάδης, Σταύρος Μαλάς, Νικόλας Παπαδόπουλος, Χρίστος Χρίστου, Γιώργος Λιλλήκας και 4 ανεξάρτητοι.

Στον πρώτο γύρο ο Ν. Αναστασιάδης (∆ΗΣΥ) συγκέντρωσε το 35,51% των ψήφων και ο Σταύρος Μαλάς (ΑΚΕΛ) το 30,24% των ψήφων.

Στον δεύτερο γύρο Πρόεδρος εξελέγη ο Νίκος Αναστασιάδης µε 55,9%. Ο Σταύρος Μαλάς, τον οποίο υποστήριζε το ΑΚΕΛ, πήρε 44,1%.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy