Ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η διένεξη του Γρίβα με την ελληνική κυβέρνηση και τον Μακάριο στην Κύπρο άρχισαν να εμφανίζονται δημοσιεύματα για παράνομες εισαγωγές ή συγκεντρώσεις όπλων και από ε/κύπριους, πιθανότατα υποστηρικτών του Γρίβα, όπως έδειξαν και οι συλλήψεις που έγιναν στην ε/κυπριακή κοινότητα. Παράλληλα αποκαλυπτόταν ότι παράνομες εισαγωγές όπλων γίνονταν και από την τ/κυπριακή πλευρά.
Του Μιχάλη Μιχαήλ / Μέρος 20ο
Όλα αυτά γίνονταν την ώρα που οι εμπλεκόμενοι στο κυπριακό συζητούσαν την τελική διαμόρφωση του συντάγματος, τη λειτουργία των Δήμων καθώς και την έκταση των βρετανικών βάσεων και ποιες κατοικημένες περιοχές θα περιλαμβάνονταν σε αυτές. Οι διαφωνίες ήταν έντονες αλλά υπήρχε πρόθεση συνδιαλλαγής.
Στο προηγούμενο σημείωμα αναφερθήκαμε και σε τρομοκρατικές ενέργειες που άρχισαν να εμφανίζονται, ιδιαίτερα από δεξιές ομάδες εναντίον αριστερών, όπως το επεισόδιο που έγινε στο χωριό Αψιού με την απειλή εκτέλεσης αγροτικού παράγοντα, που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Μακαρίου καθώς και την ανατίναξη γέφυρας στο δρόμο προς τον Πεδουλά. Την ίδια ώρα έγινε και σύλληψη αριστερού στο Δίκωμο για κατοχή ημιτελών όπλων και πυρομαχικών.
Κατηγορίες αθηναϊκού τύπου εναντίον του ΑΚΕΛ
Σε μερίδα του ελληνικού τύπου άρχισαν να εμφανίζονται δημοσιεύματα τα οποία κατηγορούσαν το ΑΚΕΛ ότι ετοίμαζε ένοπλες ομάδες. Σημειώνεται ότι οι κατηγορίες ήρθαν εν μέσω της κορύφωσης των διαβημάτων και των ενεργειών του ΑΚΕΛ για να επανέλθει στη νόμιμη λειτουργία του, αφού από το βράδυ της 13ης Δεκεμβρίου 1955 βρισκόταν στην παρανομία που το έριξαν οι βρετανοί αποικιοκράτες.
Η αντίδραση του ΑΚΕΛ εναντίον των δημοσιευμάτων εκδηλώθηκε μέσω του εκφραστικού οργάνου του κόμματος, της εφημερίδας Χαραυγή.
Στις 18 Ιουλίου η Χαραυγή κυκλοφορούσε με κύριο θέμα και τίτλο: «ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΝΑ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΘΕΙ Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΚΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΜΕΤΑΔΙΔΟΥΝ ΟΤΙ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΤΑΒΑΛΛΕΙ, ΔΗΘΕΝ, ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΘΕΙ ΟΠΛΑ.
Αφορμή οι τελευταίες συλλήψεις στη Λάρνακα και η κλοπή φυσιγγίων στην Πόλη. Στη διασπαστική, στην ουσία αντικυπριακή εκστρατεία τους, οι εφημερίδες ενισχύονται και από τον δεξιό Κυπριακό Τύπο.
Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΔΙΑΨΕΥΔΕΙ ΟΤΙ ΕΧΕΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΩΣ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΘΕΙ ΟΠΛΑ».

Το κείμενο γράφει ότι διάφοροι αντιδραστικοί κύκλοι προσπαθούν να διαβάλουν το ΑΚΕΛ και να σπείρουν ζιζάνια και διχόνοια ανάμεσα στους Κύπριους, όπως έκαναν πάντοτε, συμμαχούντες με τους βρετανούς αποικιστές και τους αντιδραστικούς κύκλους της Άγκυρας, με αφορμή, γράφει, τις κλοπές φυσιγγίων αγοραπωλησίες όπλων.
Επικρίνει δε τον φιλοκυβερνητικό τύπο στην Αθήνα που επιδίωκε να φορτώσει τις ευθύνες για τις κλοπές στην Αριστερά και να προβάλει τον ισχυρισμό ότι η Κύπρος κινδυνεύει από τους κομουνιστές.
Επίθεση «Καθημερινής» εναντίον ΑΚΕΛ
Το κείμενο αναφερόταν στην αθηναϊκή εφημερίδα «Καθημερινή», «…γνωστή για την αντιπάθειά της προς το αίτημα του Κυπριακού λαού για αυτοδιάθεση δεν περίμενε να περάσουν έστω μερικές ώρες από τη μετάδοση της είδησης περί φυσιγγίων και όπλων και βιάστηκε να γράψει σημειώματα να μας πει ότι “πρέπει να στραφούν αι υπόνοιαι και προς την Αριστερά παράταξη”! Και η “Καθημερινή” θεωρεί καχύποπτους εκείνους που αμφισβητούν την ειλικρίνεια των Βρετανών αποικιστών. Αλλά η καραμανλική εφημερίδα βλέπει “κόκκινους διαβόλους” στις εκδηλώσεις των Κυπρίων ανέργων. Σε σχετικό αρθρίδιο γράφει: “Ο κομμουνισμός ήρχισε να κινήται δραστηρίως εις Κύπρον. Οργανώθη εν Λευκωσία διαδήλωσις εργατών οι οποίοι έφεραν επιγραφάς με το σύνθημα “Πεινούμε. Δώστε μας δουλειά…” Και την πληροφορία περί της διαδηλώσεως μετέδωσε πρώτος ο ραδιοσταθμός της Μόσχας. Συμπέρασμα: οι κομμουνισταία δεν κατατρίβονται εις άγονους διαμάχας αλλά προσπαθούν να επεκτείνουν την εν Κύπρω επιρροή των”».
Συκοφαντίες και από την «Βραδινή»
Η Χαραυγή σχολιάζει τα γραφόμενα της Καθημερινής, γράφοντας ότι πρόκειται για συκοφαντική εκστρατεία εναντίον της Αριστεράς ενώ, όπως αναφέρει, παρόμοια συμπεριφερόταν και η «Βραδινή» την οποία χαρακτηρίζει ως υποστηρικτή της μεταξικής δικτατορίας, η οποία γράφει γελοιότητες. «Υπάρχουν στοιχεία, εκ των οποίων αποδεικνύεται ότι και οι κομμουνισταί έχουν αποδυθή εις προσπάθειαν προμήθειας όπλων. Ούτοι, επειδή δεν είναι εύκολον να λάβουν όπλα από το εξωτερικόν, περιορίζουν μέχρι στιγμής τας προσπαθείας των εις την αγορά τοιούτων από τους Άγγλους στρατιώτας, οι οποίοι έχουν σχετικήν ευχέρειαν με την αναχώρησιν των στρατιωτικών τμημάτων από την Κύπρο», έγραφε η «Βραδινή».
Η αθηναϊκή εφημερίδα έγραφε επίσης ότι σύμφωνα με πληροφορίες της, η κυπριακή ηγεσία προέβη σε διαβήματα προς τον κυβερνήτη Σερ Χιου Φουτ και προς την ελληνική κυβέρνηση, θέτοντας υπόψη τους τα στοιχεία που είχαν στα χέρια της και ζήτησε τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων.
Πρόσθετε μάλιστα η «Βραδινή» ότι στη βάση των καταγγελιών οι αρχές έλαβαν μέτρα και προέβησαν σε συλλήψεις οπαδών της Αριστεράς. Η εφημερίδα μάλιστα προσπαθεί να συνδέσει την προσπάθεια αγοράς όπλων από στρατιώτες των βρετανών βάσεων, όπως και την έρευνα που έγινε στο γερμανικό πλοίο (αναφορά έγινε στο προηγούμενο σημείωμα) με την Αριστερά.
Προχωρεί κι ένα βήμα παρακάτω κάνοντας εικασία ότι τα όπλα προορίζονταν για κομουνιστές ή Τούρκους!
Η «Χαραυγή» σχολίαζε ότι αυτοί «οι γελοίοι και ανόητοι ισχυρισμοί» καταδεικνύουν τη συκοφαντία, σημειώνοντας ότι «Είναι γνωστό ότι για τη διευκόλυνση των αστυνομικών ανακρίσεων σχετικά με την υπόθεση αγοραπωλησίας όπλων έχουν συλληφθεί πέντε πρόσωπα. Και οι πέντε συλληφθέντες ανήκουν στην φανατική μερίδα της Δεξιάς και δεν υπάρχει μεταξύ του ούτε ένας αριστερός. Αυτό επιβεβαίωσε από την πρώτη μέρα η γνωστή για την αντικομουνιστική στάση της αγγλόφωνη εφημερίδα “Τάιμς οφ Σάυπρους”».
Η «Χαραυγή» σημειώνει επίσης ότι τους γελοίους ισχυρισμούς των δύο εφημερίδων υιοθέτησαν και οι δεξιές εφημερίδες της Λευκωσίας.
Σημείωνε επίσης ότι με τις δεξιές ε/κυπριακές εφημερίδες ευθυγραμμίστηκαν και οι αντίστοιχες τ/κυπριακές, όπως η «Μποζκούρτ» η οποία ζητούσε επίσης τη λήψη μέτρων εναντίον των κομουνιστών.
Διέψευσε ο Μακάριος
Επίσης η «Χαραυγή» υπενθυμίζει ότι συντάκτης δεξιάς εφημερίδας υπέβαλε στον Μακάριο σχετικό ερώτημα για ανάμιξη μελών της Αριστεράς στις προσπάθειες προμήθειας οπλισμού και ο Μακάριος δεν τους επιβεβαίωσε.
Συγκεκριμένα, όταν συντάκτης δεξιάς εφημερίδας αναφέρθηκε στις προσπάθειες απόκτησης όπλων και ρώτησε τον Μακάριο κατά πόσον ευσταθεί το ότι για το λόγο αυτό έγιναν συλλήψεις αριστερών στη Λάρνακα ο Μακάριος απάντησε: «Ουδέν γνωρίζω περί των ισχυρισμών του εν λόγω ανταποκριτού και ουδέν στοιχείον έχω εις χείρας μου δι εξοπλισμόν των Αριστερών».

Επιδίωξη η συνέχιση της παρανομίας του ΑΚΕΛ
Σε πρωτοσέλιδο άρθρο της η εφημερίδα, την ίδια μέρα, επισήμαινε ότι στόχος των δημοσιευμάτων δεν ήταν άλλος από την επιδίωξη να μη νομιμοποιηθεί το ΑΚΕΛ που εκείνο το διάστημα προέβαινε σε δυναμικές κινητοποιήσεις με στόχο την έξοδο από την παρανομία που το έριξαν οι βρετανοί αποικιστές τον Δεκέμβριο του 1955.
Υπενθυμίζουμε ότι σε μυστική συμφωνία που έγινε μεταξύ του πρωθυπουργού γης Ελλάδας Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Τούρκουομολόγου του Ατνάν Μεντερές, όταν υπογράφονταν η συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνο, προνοείτο η παραμονή του ΑΚΕΛ στην παρανομία. Αυτό το έγγραφο εκείνη την περίοδο δεν ήταν γνωστό. Γνωστοποιήθηκε πολύ αργότερα και δείχνει ότι οι εκτιμήσεις του ΑΚΕΛ, χωρίς να γνωρίζει τη «Συμφωνία Κυρίων», ήταν σωστές.
Έγραφε στο κύριο άρθρο της η «Χαραυγή» για τη ανταπόκριση του δημοσιογράφου της από τη Λευκωσία ότι: «Βεβαίως το ψητό της υπόθεσης βρίσκεται “στην πάση θυσία” καταπολέμηση της κυπριακής αριστεράς, η οποία “ει δυνατόν”, πρέπει να διατηρηθεί εκτός νόμου! Τι στοιχίζει στους απεσταλμένους να πλάθουν ένα σωρό ανοησίες; Γι’ αυτό το σκοπό από την Αγγλία κι από την Ελλάδα, ο ένας πηγαίνει κι ο άλλος έρχεται. Τι θα χάσουν αν έστω και τμήμα του Κυπριακού λαού πιστέψει τις τερατολογίες τους; Τίποτε. Από τον πανικό και τη σύγχυση και τη διάσπαση του λαού θα κερδίσει ο “συμμαχικός” παράγοντας, στον οποίο η Κυβέρνηση Καραμανλή έχει ενταχθεί ψυχή τε και σώματι…»

Έβλεπαν και σοβιετικό δάκτυλο
Οι δεξιές εφημερίδες έδιναν προεκτάσεις στο όλο θέμα, βλέποντας και την ανάμιξη… σοβιετικού δακτύλου στα όσα συνέβαιναν στην Κύπρο. Οι ελληνικές εφημερίδες, παρασυρόμενες από το εμφυλιακό και μετεμφυλιακό κλίμα στην Ελλάδα, ερμήνευαν όσα συνέβαιναν στην Κύπρο με τις δικές τους εμπειρίες.
Από τη «Χαραυγή» της 22ας Ιουλίου 1959 μαθαίνουμε ότι οι δύο αθηναϊκές εφημερίδες ενέπλεκαν και τη Σοβιετική Ένωση στην όλη συκοφαντική υστερία εναντίον του ΑΚΕΛ, όπως θα δούμε στο επόμενο σημείωμα.
