Του Μιχάλη Μιχαήλ
Μέρος 28Ο – Τελευταίο
Μετά την αυτοδιάψευση Γρίβα αναφορικά με το ότι θα κατέλθει τελικά στον πολιτικό στίβο, τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν μια άλλη τροπή. Ξεκίνησε άλλη μια προσπάθεια κατευνασμού των πραγμάτων, ενώ την ίδιο ώρα το ΚΕΜ απειλούσε θεούς και δαίμονες με τιμωρίες διότι πρόδωσαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Ο μεταβατικός υπουργός Συγκοινωνιών Αντώνης Γεωργιάδης στάλθηκε ξανά από τον Μακάριο στην Αθήνα για να συναντήσει και πάλι τον Γρίβα και να τον καλέσει σε μια συνάντηση με τον Μακάριο στη Ρόδο, για να εξομαλύνουν τις διαφορές τους.
Στην Αθήνα μετέβη και ο μητροπολίτης Κιτίου, Άνθιμος, ο οποίος αργότερα θα συντασσόταν με τον Γρίβα και το 1973 θα αποτελούσε ένα από τα τρία μέλη της Ιεράς Συνόδου που θα ζητούσε την παραίτηση του Μακαρίου. Ο Άνθιμος όμως δεν έγινε αποδεκτός από τον Μακάριο.
Ο Ευ. Αβέρωφ καταγγέλλει απειλές
Στις ελληνικές εφημερίδες έκανε την εμφάνιση της μια καταγγελία του Υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Αβέρωφ ότι δέχθηκε απειλητική επιστολή από το ΚΕΜ.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα η επιστολή είχε ημερομηνία 23 Αυγούστου και στάλθηκε στο Μέτσοβο, όπου ο Αβέρωφ παραθέριζε.
Η επιστολή έγραφε: «Καθ’ όλην την διάρκειαν του αγώνος πολλές δημοκοπικές σας ενέργειες μας έκαναν όλους να πιστεύσωμεν ότι είχαμεν να κάμωμεν με υποστηρικτήν και πατριώτην. Σας είχαμε αγαπήσει και ελάβετε και δημόσια ευχαριστήρια, τα οποία περί πολλού ποιείσθε και εις κάθε ευκαιρίαν τρέχετε να κάμετε χρήσιν. Προδότης δικός μας απεκαλύφθης. Τώρα μαζύ με την ανήθικο παρέα σου βαλθήκατε κόντρα στον δοξασμένο μας αρχηγό. Είσθε όμως ο μόνος που τον έχετε επιτιμήση τις περισσότερες φορές, ακόμα δε και χθες. Αυτήν την δουλειάν την απαγορεύομεν. Κυττάξτε τι βγάζετε από το στόμα, το απαγορεύομεν. Εάν δεν προσέξετε αρκετά να γνωρίζετε ότι ημείς δεν τιμωρούμεν μονάχα με λόγια. Μετά τον ένδοξον αγώνα μας τα χέρια μας δεν τρέμουν όταν κρατούν πιστόλι».
Ο Αβέρωφ έστειλε την επιστολή στην εφημερίδα «Πρωινός Λόγος», η οποία τον υποστήριζε με την εξής δήλωση: «Αι γελοίαι απειλαί δεν πρόκειται να με επηρεάσουν επ’ ελάχιστον. Την εν λόγω επιστολήν θα την παραδώσω αρμοδίως όπου πρέπει. Σήμερον την παραδίδω εις την κοινήν περιοφρόνησιν».
Ο Γρίβας αρνείται κάθε ανάμιξη στις απειλές κατά Αβέρωφ
Στις 23 Αυγούστου ο Γεώργιος Γρίβας διαψεύδει ότι έχει οποιαδήποτε ανάμιξη στο θέμα των απειλών του ΚΕΜ εναντίον του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας.
Στις 28 Αυγούστου 1959 η αθηναϊκή «Ελευθερία» δημοσίευε στην πρώτη σελίδα την είδηση ότι «Ο Γρίβας δηλοί ότι ουδεμίαν σχέσιν έχει με την απειλητικήν επιστολήν προς τον κ. Αβέρωφ».
Στη δήλωση του ο Γρίβας ανέφερε ότι απέκρουε κατηγορηματικά τους συκοφαντικούς ισχυρισμούς του υπουργού Εξωτερικών εναντίον του, «ο οποίος γνωρίζει πολύ καλώς και του δηλώ δια μίαν τελευταίαν φοράν ότι δεν έχω καμμίαν σχέσιν με το ΚΕΜ και δεν γνωρίζω καν εάν υπάρχη τοιαύτη οργάνωσις.
Τον κ. υπουργόν δεν έχω ανάγκην να τον απειλήσω ανωνύμως, διότι δεν είναι ίδιον εμού. Τον αντίπαλόν μου αντιμετώπισα πάντοτε ευθαρσώς με την σφραγίδα του ονόματός μου. όταν επιστή η στιγμή θα κατηγορήσω τον κ. Αβέρωφ δημοσία και του δώσω την ευχέρειαν να δικαιολογηθή.
Τα νέα και βλιβερά ήθη εις την πολιτικήν ζωήν, τα οποία είναι πολύ παλαιά, ο κ. υπουργός και όχι εγώ έχει θέσει εις εφαρμογήν από τινος εναντίον μου, αφ’ ενός μεν δια να με κατασυκοφαντήση, αφ’ ετέρου δε δια να συγκαλύψη την ενοχήν του δι’ όσα έχει διαπράξει εις βάρος της Ελλάδος και της Κύπρου».
Αβέρωφ: Ο Γρίβας απολογείται για κάτι που δεν του καταλόγισα…
Η απάντηση του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας ήταν άμεση, τονίζοντας ότι ο ίδιος δεν αναφέρθηκε στον Γρίβα αλλά ο στρατηγός ένιωσε την ανάγκη να απαντήσει!
Ανέφερε στη δήλωση του ο Ευάγγελος Αβέρωφ: «Είναι περίεργον το γεγονός ότι ο κ. Γρίβας έσπευσε να απολογηθή δια κάτι, δια το οποίον ουδείς του καταλογίζει ευθύνας. Τούτο καθίσταται έτι περιεργότερον, εκ του ότι παραδίδων την απειλητικήν επιστολήν εις την δημοσιότητα, την εχαρακτήρισα ως “κατ’ ουσίας ανώνυμον”. Όσον αφορά τα περί “εφευρημάτων”, ταύτα στερούνται σοβαρότητος, δεδομένου ότι το ΚΕΜ απηύθυνε παρομοίας απειλητικάς επιστολά και εις υπουργούς της προσωρινής Κυπριακής Κυβερνήσεως.
Άλλωστε τα πραγματικά γεγονότα είναι τοιαύτα, ώστε ν’ αποκλείεται πάσα παρερμηνεία επί της ουσίας του θέματος της αποστολής της περί ης ο λόγος επιστολής.
Ως προς το περιεχόμενον των εσπερινών δηλώσεων του κ. Γρίβα περιορίζομαι να παρατηρήσω τα εξής: Και ο ίδιος και πλείστοι άλλοι άριστα γνωρίζουν ότι δεν ανήκει εις τας συνηθείας μου ή συκοφαντία και ότι πάντοτε αντίκρυσα την ΕΟΚΑ με επαίνους και τιμάς. Αι σημεριναί κατηγορίαι του κ. Γρίβα εναντίον μου έρχονται εις θλιβεράν δι’ αυτόν αντίθεσιν με τους επαίνους και τας ευχαριστίας, τας οποίας προ ελαχίστου μόλις χρόνου εξέφρασε δια την δράσιν μου ως υπουργού των Εξωτερικών».
Η δήλωση Αβέρωφ κατέληγε με τα εξής: «Θλίβομαι ειλικρινώς και βαθύτατα διότι ο Διγενής, αφού τόσο ετιμήθη και αφοή τόσον ευχαρίστως απεδέχθη τας απονεμηθείσας τιμάς, μετετράπη εις πολιτικόν στερούμενον ψυχραιμίας και μέτρου και διαφωνούντα με όλους και με τον εαυτό του ακόμη. Ο πολιτικός ούτος, ο συχνά αλαζονικώς επικρίνων τους πάντας, είναι ανάγκη να αντιληφθή ότι εις τα πλαίσια των δημοκρατικών μας θεσμών ο μόνος κριτή όστις ενδιαφέρει τους δημόσιους άνδρας είναι ο κυρίαρχος και σπανίως λανθάνων ελληνικός λαός».
Κύπριοι καλούν τον Γρίβα να κατέλθει στην πολιτική
Η εφημερίδα «Μακεδονία» στις 29 Αυγούστου 1959 δημοσίευε την είδηση ότι μέλη των τοπικών συμβουλίων του ΕΔΜΑ, ηγετικά στελέχη της ΕΟΚΑ, της ΠΕΚΑ και της ΑΝΕ της περιοχής Τρικώμου, γενέτειρας του Γρίβα, ενέκριναν ψήφισμα με το οποίο εκφράζουν την αγάπη τους και την ευγνωμοσύνη τους προς τον Γρίβα και επαναδιαδηλώνουν προς τον Γρίβα αμέριστη πίστη και αφοσίωση. Επίσης, αναφέρει, διαβιβάζουν θερμή παράκληση όπως «δια το μεγαλείον και την δόξαν της Ελλάδος, κατέλθη ολοψύχως και οριστικώς εις την πολιτικήν, εκτελών ούτω ύψιστον εθνικόν καθήκον».
Επίσης οι παράγοντες αυτοί κατάγγειλαν την ελληνική κυβέρνηση και τον δήμαρχο Κέρκυρας και τους υπόλοιπους συνοδοιπόρους για τις συκοφαντίες εναντίον του Διγενή.
Ο Γρίβας αρνείται συνάντηση με τον Μακάριο
Ο Μακάριος στο μεταξύ έστελνε αντιπροσώπους στην Αθήνα για να κατευνάσουν τον Γρίβα και να τον πείσουν να συνεργαστεί. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και πάλι ο υπουργός Συγκοινωνιών Αντώνης Γεωργιάδης αλλά και ο μητροπολίτης Άνθιμος, τον οποίο δεν δέχθηκε ο Γρίβας. Ωστόσο ο Γρίβας συναντήθηκε με τον σύμμαχό του μητροπολίτη Κερύνειας Κυπριανό.
Σύμφωνα με τον ελληνικό τύπο, ο Γρίβας απέκρουσε νέα πρόταση περί συναντήσεως του με τον Μακάριο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Μακεδονία» της 3ης Σεπτεμβρίου 1959, ο Γρίβας φρονεί ότι μια συνάντηση με τον Μακάριο θα ήταν σε εκείνη τη φάση τελείως περιττή, εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται μια ρευστότητα στο κυπριακό και παραμένουν σε εκκρεμότητα ζητήματα για τα οποία ο Γρίβας έχει ισχυρές απόψεις.
Ωστόσο, μετά από αρκετές πιέσεις, στις 25 Σεπτεμβρίου ο Αντώνης Γεωργιάδης γύριζε στην Κύπρο με μήνυμα του Στρατηγού ότι αποδεχόταν συνάντηση με τον Μακάριο. Αρχικά είχε θέσει ως όρο την παρουσία πρακτικογράφου στην συνάντηση τους, την οποία μετά την αναίρεσε και επέμενε μόνο στην παρουσία δύο αξιόπιστων μαρτύρων που θα έδιναν μετά τη δημοσιότητα τα πρακτικά, αν τυχόν διαφωνούσαν και για να διασφαλισθεί από υπαναχωρήσεις, αν κατέληγαν σε συμφωνία.
Την εκλογή για τον τόπο της συνάντησης, εφ’ όσον ο ίδιος δεν μπορούσε να γυρίσει στην Κύπρο την άφηνε στο Μακάριο.
Ύστερα από πέντε μέρες ο Αρχιεπίσκοπος ανακοίνωσε ότι η πολυπόθητη συνάντηση θα γινόταν στη Ρόδο μέσα στον Οκτώβριο, χωρίς να καθορίσει ακριβή ημερομηνία.
Η συνάντηση τελικά έγινε και οι δύο τους εμφανίστηκαν να συμφωνούν επί των βασικών σημείων του κυπριακού, απέρριψαν ότι είχαν διαφορές και τις επέδωσαν τις διαφορές τους σε ξένα κέντρα τα οποία δεν κατονόμασαν.
Όμως, λίγο μετά τη συνάντηση της Ρόδου, τα τύμπανα της σύγκρουσης θα ξεκινούσαν και πάλι, όπως θα δούμε σε μελλοντικά σημειώματα για τη συνάντηση της Ρόδου και τα όσα ακολούθησαν.
Aκολουθήστε μας στο Google News
