Jaša Koceli: Παρακολουθούμε τον πόλεμο, αλλά δεν νιώθουμε τα θύματα

ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ

Συναντήσεις

Τίποτα δεν έχει αλλάξει από την εποχή του Ευριπίδη. – Παρακολουθούμε τον πόλεμο, αλλά δεν νιώθουμε τα θύματα.

Ο Αντώνης Γεωργίου με τον σκηνοθέτη Jaša Koceli που με το Εθνικό Θέατρο Νόβα Γκόριτσα της Σλοβενίας, παρουσιάζει τις Τρωάδες του Ευριπίδη στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος 2019

Γιατί εξακολουθεί να μας απασχολεί, ακόμα και σήμερα, το αρχαίο ελληνικό δράμα;

Ο αντίκτυπος του θεάτρου στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας είναι καθοριστικός. Η ίδια η δημοκρατία είναι κόρη του θεάτρου. Ο πρώτος δημόσιος λόγος στην Αθηναϊκή κοινωνία αρθρώθηκε στη σκηνή και βοήθησε στη διαμόρφωση της κοινωνίας. Η ιδέα να οικοδομηθεί ένα αμφιθέατρο για να μοιράζονται ιστορίες μπροστά σε ζωντανό ακροατήριο, πιστεύω ότι είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του ανθρώπου. Τα ίδια τα αρχαία έργα είναι ανεκτίμητα. Ως σκηνοθέτης αισθάνομαι ότι είναι ένα τεράστιο προνόμιο να δουλεύω με αρχαία λόγια, που μπορώ να καταλάβω, από ένα πολιτισμό που ποτέ δεν θα γνωρίσω πραγματικά. Τα αρχαία έργα ακόμα μας μιλάνε, μας προβληματίζουν, μας διδάσκουν. Δεν έχουν ενδιαφέρον γιατί είναι ιστορίες παλιές, αλλά επειδή εξακολουθούν να έχουν απήχηση στον κόσμο μας. Τα έργα αυτά φωνάζουν: “Εμείς, οι άνθρωποι – οι ηλίθιοι, οι ήρωες, τα θύματα, οι εραστές!”

Ποιοι λόγοι σε οδήγησαν στην επιλογή αυτής της συγκεκριμένης τραγωδίας;

Τίποτα δεν έχει αλλάξει από την εποχή του Ευριπίδη. Οι πραγματικές μοίρες των ανθρώπων από τις εμπόλεμες ζώνες εξακολουθούν να είναι κρυμμένες από εμάς πίσω από ένα καταιγισμό ατέλειωτων ειδήσεων και πληροφοριών. Με τράβηξε το πεπρωμένο μιας ψυχής που υπέφερε. Το έργο μου προκάλεσε θλίψη και ήμουν συγκλονισμένος που δεν είχε παρουσιαστεί από επαγγελματικά θέατρα στη Σλοβενία, παρά την προφανή σύγχρονη αντανάκλαση του. Παρακολουθούμε τον πόλεμο, αλλά δεν νιώθουμε τα θύματα. Ο Ευριπίδης φρόντισε να το κάνουμε. Οι γυναίκες είναι τόσο δυνατές σε αυτό το έργο! Τσακισμένες αλλά περήφανες. Με το κεφάλι ψηλά. Έχω αναπτύξει την πεποίθηση ότι η θλίψη μπορεί να είναι εξαιρετικά εκφραστική, κυρίως μέσω της μουσικής και των συναισθημάτων.

Ποιο είναι το κύριο σημείο εστίασης της σκηνοθετικής προοπτικής;

Εστιάζω σε όλα, αλλά οι ηθοποιοί παραμένουν στο επίκεντρο των σκέψεών μου. Για οτιδήποτε περισσότερο, θα πρέπει να παρακολουθήσετε τις παραστάσεις μου και να διαμορφώσετε τη δική σας γνώμη. Μου αρέσει να πιστεύω ότι αλλάζω πάντα.

Τίποτα δεν έχει αλλάξει από την εποχή του Ευριπίδη. Οι πραγματικές μοίρες των ανθρώπων από τις εμπόλεμες ζώνες εξακολουθούν να είναι κρυμμένες από εμάς πίσω από ένα καταιγισμό ατέλειωτων ειδήσεων και πληροφοριών.

Πιστεύετε ότι υπάρχουν όρια ή “όρια” σε οποιαδήποτε δραματουργική και σκηνοθετική προσέγγιση όταν πρόκειται για το αρχαίο ελληνικό δράμα, τα οποία είναι διαφορετικά από άλλα θεατρικά είδη;

Δεν υπάρχουν όρια, γι ‘αυτό είναι τόσο ελκυστικό. Λατρεύω το αρχαίο δράμα γιατί σε αναγκάζει να δείξεις τι μπορείς να κάνεις, προκαλεί την εφευρετικότητα σου. Μόνο οι στίχοι δεν είναι συνήθως αρκετοί, είναι η ερμηνεία και η φαντασία που αποκαλύπτουν το πλαίσιο και τον λόγο για τον οποίο παρουσιάζεις το έργο αυτό. Αλλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι κάποιος πρέπει να διαβάσει και να ακούσει τις λέξεις προσεκτικά πριν αρχίσει να κόβει, να υπογραμμίζει, να αλλάζει. Αισθάνομαι υποχρεωμένος. Γιατί, οι μεγάλοι συγγραφείς το αξίζουν αυτό.

Τι σημαίνει η αριστοτελική κάθαρση για εσάς και πώς νομίζετε ότι επιτυγχάνεται στις μέρες μας;

Οι μικροί θάνατοι και οι γεννήσεις που ένιωσα ως θεατής είναι ο λόγος που αγάπησα αρχικά το θέατρο. Η κάθαρση είναι δύσκολο να επιτευχθεί και ίσως δεν είναι τόσο δημοφιλής στο σύγχρονο θέατρο, αλλά τη λατρεύω. Πιστεύω σε αυτήν. Υπάρχει κάθαρση στις Τρωάδες, αλλά θα δούμε αν θα γίνει κατανοητή στην Κύπρο λόγω των τεχνικών προδιαγραφών του ανοιχτού θεάτρου. Είμαι περίεργος και ανυπομονώ να μοιραστώ την παράσταση μας με το κοινό της Κύπρου.

• ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ  

Μετάφραση: Jera Ivanc,  Σκηνοθεσία: Jaša Koceli,

Δραματουργός: Ana Kržišnik Blažica, Σύμβουλος γλωσσικών θεμάτων: Srečko Fišer, Σκηνικά: Darjan Mihajlović Cerar, Κοστούμια: Branka Pavlič, Μουσική σύνθεση: Miha Peric, Μουσική διδασκαλία: Marta Kosturska, Χορογραφία: Tajda Podobnik, Φωτογραφίες: Mankica Kranjec, Σχεδιασμός φωτισμού: Samo Oblokar, Σχεδιασμός μακιγιάζ: Tina Prpar

• Διανομή:

Ποσειδών: Kristijan Guček, Αθηνά: Helena Peršuh, Εκάβη: Marjuta Slamič, Κασσάνδρα: Raiven, Ανδρομάχη: Patrizia Jurinčič Finžgar, Ελένη: Arna Hadžialjević, Ταλθύβιος: Jure Kopušar, Μενέλαος: Miha Nemec, Αστυάναξ: Lev Lipušček, Πολεμιστής: Siniša Bukinac, Κορυφαία Χορού: Ana Facchini

Χορός (Τρωαδίτισσες αιχµάλωτες): Medea Novak, Vida Fabčič, Hana Ferizović, Kati Harej, Petra Kolenc, Ajda Podgornik Valič, Helena Simčič, Barbara Simčič Veličkov, Anja Trobec, Lucija Zorn, Ana Žnidarčič

Ποιήτρια: Farah Chamma

Παρασκευή 28 Ιουνίου Αρχαίο Ωδείο Πάφου

30 Ιουνίου Αμφιθέατρο «το σκαλί», Αγλαντζιά