Και την πίτα σωστή και το σκύλο χορτάτο

Της Ελένης Μαύρου

Η ακρίβεια σαρώνει, εδώ και μήνες, τρόφιμα και καύσιμα, αδειάζοντας τις τσέπες των καταναλωτών και τροφοδοτώντας το τέρας του πληθωρισμού, ενώ αναμένεται νέο κύμα αυξήσεων, το οποίο θα κλιμακώσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Τα μέτρα με τα οποία απαντούν τα κράτη είναι ενδεικτικά του κοινωνικού πρόσημου των πολιτικών τους. Και δυστυχώς δεν είναι λίγα τα κράτη εκείνα που επιστρατεύουν νεοφιλελεύθερες αλχημείες, που δυστυχώς συντηρούν τα αδιέξοδα και διαλύουν την όποια κοινωνική συνοχή απέμεινε.

Με εισηγήσεις για μέτρα αντιμετώπισης του ψηλού πληθωρισμού (ακυρώνοντας τις κυβερνητικές εκτιμήσεις για «παροδικό φαινόμενο») καταπιάνεται και η επιστολή που έστειλε πριν λίγες μέρες το ΚΕΒΕ στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Μαζί όμως µε τα ορθολογιστικά αιτήματα για συγκράτηση του πληθωρισμού και στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, το ΚΕΒΕ βρίσκει την ευκαιρία να στοχεύσει -και πάλι- στα δικαιώματα των εργαζομένων.

Όλοι αντιλαμβάνονται ότι σε δύσκολους καιρούς πρέπει να γίνεται ορθολογιστική αξιοποίηση των δημοσιονομικών περιθωρίων. Και περιθώρια υπάρχουν. Το πρώτο τρίμηνο του 2022 τα δημόσια οικονομικά κατέγραψαν πλεόνασμα 239,3 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με έλλειμμα 137,4 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Συνεπώς, υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης μέρους των πλεονασμάτων για σκοπούς άμβλυνσης των επιπτώσεων της κρίσης.

Το πιο σημαντικό όμως είναι να γίνει δίκαιη και κοινωνικά ευαίσθητη αξιοποίηση των περιθωρίων αυτών.

Τα τελευταία χρόνια η κατανομή του εθνικού εισοδήματος σε βάρος της μισθωτής εργασίας έχει πάρει προκλητικές διαστάσεις: τα εισοδήματα του κεφαλαίου σημείωσαν αύξηση της τάξης του 41%, ενώ τα εισοδήματα της εργασίας σημείωσαν αύξηση μόλις 6%. Ακόμα και αυτή όμως εξανεμίστηκε, αφού η αγοραστική δύναμη των μισθών έχει μειωθεί κατά 7% λόγω της ακρίβειας. Άστε που τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα ξοδεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε βασικά είδη διαβίωσης -διατροφή, θέρμανση και στέγη- ενώ των πλουσιότερων πάει σε είδη πολυτελείας ή περαιτέρω αύξηση του πλούτου τους.

Είναι εμφανές ότι αυτοί που χρειάζονται μεγαλύτερη στήριξη είναι οι μισθωτοί και οι ευάλωτες ομάδες.

Είναι, λοιπόν, προκλητική η απαίτηση του ΚΕΒΕ να διαγραφεί, για παράδειγμα, ο όρος για «µη απολύσεις προσωπικού» από το Σχέδιο Κρατικών Εγγυήσεων για εξασφάλιση ρευστότητας. Να χρηματοδοτεί, δηλαδή, το κράτος τις επιχειρήσεις από τα λεφτά των φορολογούμενων, αλλά το όποιο όφελος να μπαίνει όλο στις τσέπες τους.

Όπως προκλητική είναι και η απαίτησή του να µην προωθηθεί η θεσμοθέτηση του κατώτατου μισθού (που έφτασε, επιτέλους, σε ένα τελικό στάδιο) και να μην καταβληθεί η αύξηση του τιμάριθμου για το 2022, όπως είχε συμφωνηθεί.

Η ραγδαία φτωχοποίηση μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων είναι ήδη εδώ, ενώ τα αδύναμα στρώματα ωθούνται σε νέα ανθρωπιστική κρίση. Χρειάζονται, λοιπόν, μέτρα τώρα. Μέτρα όμως που να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της κρίσης και όχι να τις επιδεινώνουν. Οι κυβερνώντες όμως απέδειξαν στην πράξη ότι ούτε θέλουν, ούτε μπορούν να εφαρμόσουν πολιτικές για ανάπτυξη, πολιτικές που να επαναφέρουν το κοινωνικό κράτος ώστε να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή.

Οι εργαζόμενοι όμως δεν θα δεχτούν, για μια ακόμα φορά, να φορτωθούν στους ώμους τους το λογαριασμό και αυτής της κρίσης.