Καπιταλιστική εκµετάλλευση (3)

Η αστική τάξη πλουτίζει µε την εκµετάλλευση των εργαζοµένων, υπεξαιρώντας µέρος της παραγόµενης αξίας

 

Κεντρικό σηµείο αναφοράς για την κατανόηση της εκµετάλλευσης των εργαζοµένων από το κεφάλαιο στο καπιταλιστικό σύστηµα αναµφίβολα είναι η παραγόµενη υπεραξία.

Η εργατική δύναµη (φυσική και πνευµατική) στον καπιταλισµό γίνεται εµπόρευµα και ως εκ τούτου, περιέχει αξία χρήσης και αξία όπως κάθε άλλο εµπόρευµα. Κι αυτό γιατί ο εργαζόµενος στην αστική κοινωνία πληροί δυο βασικές προϋποθέσεις: α) έχει ατοµική ελευθερία και β) δεν έχει ιδιόκτητα µέσα παραγωγής.

Η αξία της εργατικής δύναµης του κάθε εργαζόµενου καθορίζεται από τον κοινωνικά αναγκαίο χρόνο για την αναπαραγωγή (δηλαδή το χρόνο που απαιτείται για να εξασφαλίσει τα µέσα για ικανοποίηση των αναγκών του σε τροφή, ένδυση, στέγη, συντήρηση της οικογένειάς του, καθώς και την τεχνική του κατάρτιση), ώστε να έχει τη δυνατότητα να πουλά καθηµερινά την εργατική του δύναµη.

Η αξία χρήσης της εργατικής δύναµης έγκειται στο γεγονός ότι έχει την ιδιότητα µε τη χρησιµοποίησή της στην παραγωγική διαδικασία να δίνει περισσότερη αξία από την ίδια της την αξία. Αυτή η επιπλέον αξία ονοµάζεται υπεραξία.

Σηµειώνεται ότι η αξία της εργατικής δύναµης διαφοροποιείται ανάλογα µε την οικονοµική και πολιτιστική ανάπτυξη της κάθε δεδοµένης καπιταλιστικής χώρας, πάντα ανάλογα µε το επικρατούν βιοτικό και πολιτιστικό επίπεδο των εργαζοµένων µέσα στα πλαίσια µιας συγκεκριµένης περιόδου.

Εποµένως η υπεραξία είναι το µέρος της αξίας που δηµιουργείται από την εργασία των µισθωτών εργαζόµενων, που δεν πληρώνεται από τον καπιταλιστή, ο οποίος το ιδιοποιείται και αυτό γιατί είναι ιδιοκτήτης των µέσων παραγωγής.

∆εν είναι τυχαίο λοιπόν που ο Κ. Μαρξ χαρακτηρίζει αυτό το «δικαίωµα» ως «νόµιµη κλοπή», µε αποτέλεσµα η αστική τάξη να πλουτίζει όχι µε την προσωπική της εργασία, αλλά µε την εκµετάλλευση των εργαζοµένων, υπεξαιρώντας µέρος της παραγόµενης αξίας.

Άρα η ουσία της καπιταλιστικής εκµετάλλευσης είναι το αποτέλεσµα της ιδιοποίησης από τους καπιταλιστές του παραγόµενου προϊόντος από την απλήρωτη εργασία των εργαζοµένων.