Καταστροφικές για τους τυφλούς οι προωθούμενες εξελίξεις

«Δεν τέθηκε καν σαν θέμα η διατήρηση της Σχολής Τυφλών για ενήλικες»

Της Άννας Μισιαούλη

• Αναγκαιότητα συνέχισης των κρατικών προγραμμάτων για τους τυφλούς, ενήλικες και παιδιά

Η κυβέρνηση συνηγορεί στο κλείσιμο της Σχολής Τυφλών με το προωθούμενο νέο πλαίσιο για την ενιαία εκπαίδευση για τα παιδιά με αναπηρίες, όπως αποκάλυψε την Τετάρτη η «Χαραυγή». Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Τυφλών (ΠΟΤ), Χριστάκης Νικολαΐδης, χαρακτήρισε αυτή την πολιτική «καταστροφική εξέλιξη όσον αφορά την “υπαρξιακή επιβίωση” των τυφλών από της ίδρυσης της Σχολής Τυφλών και του Κινήματος των Τυφλών της Κύπρου γενικότερα».

Μιλώντας στην «Κυριακάτικη Χαραυγή», ο κ. Νικολαΐδης επεσήμανε ότι στις διαβουλεύσεις για την ετοιμασία του νέου πλαισίου για την ενιαία εκπαίδευση για τα παιδιά με αναπηρίες ουδέποτε συζητήθηκε οποιοδήποτε θέμα που αφορά τους ενήλικες τυφλούς και τις υπηρεσίες που παρέχονται σε αυτούς από το κράτος, ούτε αναφέρθηκε η Σχολή Τυφλών από οποιοδήποτε φορέα, οργανισμό ή υπηρεσία που συμμετείχε σε αυτές ή υποβλήθηκε οποιαδήποτε σχετική πρόταση/εισήγηση. Σημείωσε ότι η Σχολή Τυφλών, που λειτουργεί από το 1929 και με νόμο θεσμοθετήθηκε το 1957, προωθούσε και εξακολουθεί να προωθεί εργαστήρια και προγράμματα που αφορούν και ενήλικες τυφλούς και νεοτυφλωθέντες. Επεσήμανε ότι έγινε διαβούλευση μεν, αλλά το θέμα για τη Σχολή Τυφλών όσον αφορά την εκπαίδευση και κατάρτιση ενηλίκων δεν τέθηκε καν. Κάτι ανάλογο, είπε, επιχειρήθηκε και το 1999, όμως μετά από παρεμβάσεις επιτεύχθηκε η επιφύλαξη προνοιών που αφορούσαν τους ενήλικες και έτσι τα εργαστήρια συνέχισαν να λειτουργούν.

Ο κ. Νικολαΐδης διερωτήθηκε πού θα μάθει Μπρέιγ, το χειρισμό υπολογιστών, προσανατολισμό και άλλες βασικές δεξιότητες -αναγκαίες να αναπτυχθούν για ένα τυφλό άτομο- ένα άτομο νεοτυφλέν, ως ενήλικο. Εξήγησε ότι στη Σχολή Τυφλών καθημερινά εργάζονται άτομα για μαθήματα, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να γίνονταν σε ατομικό επίπεδο, αλλά αυτό δεν είναι δυνατόν. Γι’ αυτό με το ζήλο και τη σκληρή τους δουλειά σε ομαδικά μαθήματα καλύπτεται σε κάποιο βαθμό η ανάγκη τυφλών ατόμων για ανάπτυξη δεξιοτήτων. Και αυτό γίνεται στη Σχολή Τυφλών.

Κρατικά προγράμματα για ενήλικες και τυφλά παιδιά

Επιπρόσθετα, ο κ. Νικολαΐδης τόνισε την αναγκαιότητα συνέχισης των κρατικών προγραμμάτων για τους τυφλούς, ενήλικες και παιδιά. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι σήμερα στις υπηρεσίες εκπαίδευσης και προγράμματα κατάρτισης συμμετέχουν περισσότεροι από 130 ενήλικες τυφλοί στους τομείς όπως:   τηλεφωνική, ηλεκτρονικά μέσα, ανάγνωση και γραφή της γραφής Μπρέιγ, εκπαίδευση ενηλίκων και ατόμων με οπτικοακουστική αναπηρία, προσανατολισμό, κινητικότητα, δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης, μουσική, βυζαντινή μουσική, μαγειρική, καλαθοπλεκτική, ταπισερί, χειροτεχνία, πλέξιμο, μακραμέ, ξυλουργική, τέχνη, κεραμική, αγγειοπλαστική, οικογενειακή αγωγή, θέματα πρώτων βοηθειών, αυτοπροστασίας και ασφάλειας στο σπίτι, θεατρικό εργαστήρι, ιταλικά, αγγλικά, γυμναστική, τοξοβολία κ.λπ. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την ΠΟΤ, εξυπηρετούνται από τη Σχολή Τυφλών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους εκατοντάδες τυφλοί και άτομα με μειωμένη όραση σε ολόκληρη την Κύπρο, καθώς και Κύπριοι τυφλοί του εξωτερικού σε διάφορους τομείς δραστηριότητας της Σχολής. Ο κ. Νικολαΐδης σημείωσε ότι πρόσφατα λειτούργησε στα γραφεία της ΠΟΤ Κέντρο Επικοινωνίας και Ψυχαγωγίας Τυφλών, όπου τυφλά παιδιά και νέοι μπορούν να ασκούνται στη χρήση σύγχρονων υποστηρικτικών τεχνολογιών αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ, τις οποίες αγόρασε η Οργάνωση και θέτει στη διάθεσή τους χωρίς οποιαδήποτε οικονομική επιβάρυνση ή περιορισμό. Επίσης, δαπανήθηκαν διαχρονικά από το κράτος εκατομμύρια ευρώ για την αγορά υποστηρικτικής τεχνολογίας και συσκευών για την εκπαίδευση των ενήλικων τυφλών στη χρήση τους και ανακαινίστηκαν/διαμορφώθηκαν με εξίσου μεγάλες δαπάνες οι χώροι της Σχολής για σκοπούς κατάρτισης των ενήλικων τυφλών της Κύπρου σε αυτή. Κονδύλια διατέθηκαν για την παρακολούθηση από μέρους δημοσίων υπαλλήλων επιμορφωτικών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων για την εκπαίδευση και κατάρτιση των τυφλών και η Οργάνωση θεωρεί ότι οι πιο πάνω δαπάνες θα πρέπει να εξακολουθούν να αξιοποιούνται.

Οι καταγγελίες της ΠΟΤ για ενέργειες του Παγκύπριου Συνδέσμου Ευημερίας Τυφλών (ΠΣΕΤ)

Σε σοβαρές καταγγελίες προέβηκε την περασμένη βδομάδα η ΠΟΤ εναντίον του ΠΣΕΤ ενώπιον της Επιτροπής Εργασίας. Συγκεκριμένα, έγινε καταγγελία, πως ο ΠΣΕΤ εξαπέλυσε ολομέτωπη επίθεση ενάντια στους τυφλούς και την Οργάνωσή τους. Ανάμεσα σε αυτές χρήζει προσοχής και η καταγγελία ότι «η σημερινή ηγεσία του ΠΣΕΤ αποτελεί τον μεγαλύτερο και πιο επικίνδυνο εχθρό των τυφλών της χώρας». Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι «ο ΠΣΕΤ από μόνος του, καθώς και σε συνεργασία με κρατικές υπηρεσίες και άλλους φορείς, παραβιάζουν τα τελευταία χρόνια κατάφωρα τα δικαιώματα των τυφλών σε διάφορους τομείς και συμβάλλουν ανασταλτικά σε κάθε προσπάθεια που καταβάλλουν για επίτευξη του στόχου τους, που δεν είναι άλλος από την ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους». Ανάμεσα σε άλλα, καταγγέλθηκε ότι οι επαρχιακές επιτροπές του Συνδέσμου διαχειρίζονται όλα τα οικονομικά του ΠΣΕΤ με αδιαφάνεια, με εξαίρεση την Επαρχιακή Επιτροπή Λευκωσίας, και διαθέτουν τοπικά ή/και επαρχιακά τα χρήματα που εισπράττονται για τους τυφλούς από το Σύνδεσμο.

Καταγγέλθηκε επίσης ότι ο ΠΣΕΤ αρνείται να παραχωρήσει μέρος των εσόδων από ενοίκια, λαχεία, παζαράκια και άλλες εκδηλώσεις και γενικά να εισφέρει από τα αποθέματα στην κάλυψη των εξόδων λειτουργίας της στέγης, όπως γινόταν μέχρι το 2012. Επ’ αυτού ο κ. Νικολαΐδης υπενθύμισε στην Επιτροπή τις δραματικές εξελίξεις που βίωσαν οι τυφλοί που διαμένουν στις στέγες τυφλών, τις οποίες λειτουργούσε ο ΠΣΕΤ μέχρι τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου. Επεσήμανε ότι οι εξελίξεις αυτές έθεσαν σε κίνδυνο την ίδια την επιβίωση, ιδιαίτερα των τυφλών που είναι ορφανοί ή δεν είναι στη ζωή άλλα μέλη της οικογένειάς τους, ως αποτέλεσμα της απόφασης του Συνδέσμου να τερματιστούν οι υπηρεσίες του προσωπικού που τους εξυπηρετούσε στις 12 Δεκεμβρίου 2018.

«Οι πιο πάνω ενέργειες του Συνδέσμου αποτελούν δείγματα απάνθρωπης μεταχείρισης και εκμετάλλευσης ατόμων με οπτική αναπηρία και της αντιπροσωπευτικής τους Οργάνωσης, που δεν μπορεί να τις χωρέσει ο νους του ανθρώπου, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι διανύουμε ήδη το τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα στον πολιτισμένο κόσμο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», σχολίασε ο κ. Νικολαΐδης. Πρόσθεσε ότι ως τη σοβαρότερη παραβίαση των δικαιωμάτων τους οι τυφλοί της Κύπρου και η Οργάνωσή τους θεωρούν την από μέρους του Υπουργικού Συμβουλίου -και κατ’ επέκταση του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού που το εισηγήθηκε- παροχή στον ΠΣΕΤ βήματος για να μιλούν και να ενεργούν εκ μέρους των τυφλών και να λαμβάνουν αποφάσεις που πολλές φορές είναι επιζήμιες για τους τυφλούς.

Μέτρα προστασίας

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα αδιέξοδα στα οποία έχει οδηγήσει τους τυφλούς η συνεργασία των κρατικών υπηρεσιών με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ευημερίας Τυφλών, οι τυφλοί της Κύπρου ήδη προχωρούν στη λήψη όλων των νόμιμων μέτρων και άλλων μέτρων προστασίας των δικαιωμάτων τους, στα οποία περιλαμβάνονται και δυναμικές κινητοποιήσεις.

Υπενθυμίζεται ότι όπως είχε γράψει η «Χαραυγή», ο πρόεδρος του ΠΣΕΤ, κ. Καραπατάκης, απέρριψε τις καταγγελίες, λέγοντας ότι έπρεπε κάποτε και η ΠΣΕΤ να ακουστεί. Ανέφερε ότι από το 2013 που ανέλαβε βρήκε μια «στέγη που δεν έπρεπε να λειτουργεί». Όσον αφορά τις οικονομικές καταγγελίες, ο κ. Καραπατάκης ανέφερε ότι δημιουργήθηκαν οφειλές σε τρίτους, επειδή το πρόγραμμα δεν είναι βιώσιμο, όπως υποστήριξε, και ο ΠΣΕΤ έφθασε σε οριακό σημείο. Η κα Γεωργιάδου από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων επιβεβαίωσε τις καταγγελίες για εκκρεμότητες στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, λέγοντας ότι εκκρεμούσαν οφειλές για το 2016 και διευθετήθηκε ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ωστόσο δεν εκπληρώνονταν οι τρέχουσες υποχρεώσεις προς το ΤΚΑ, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν οφειλές €66.000 στο Ταμείο. Σε συνεννόηση με τον διευθυντή και με άδεια από τον Γενικό Εισαγγελέα δεν προχώρησε η ποινική δίωξη, νοουμένου ότι θα πληρώνονται 2.000 ευρώ μηνιαίως.