Κατευθυντήριες γραμμές για την κερδοφορία των εργοδοτών και όχι των εργαζόμενων

Στην ολομέλεια ένα από τα σοβαρά ζητή­ματα, που έχει αντίκτυπο στους εργαζόμενους ήταν το ψήφισμα σχετικά με τις κατευθυντήρι­ες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών – μελών.

Η πρόταση του Κοινοβουλί­ου συμβάδιζε με την πρόταση της Επιτροπής, που ουσιαστικά προτείνει οι κατευθυντήριες γραμμές απασχόλησης να παραμείνουν σχεδόν όπως και την προηγούμενη χρονιά. Ουσιαστικά οι αλλαγές που προτάθηκαν κατά κύριο λόγο οφείλονται στη σύνοδο του Πόρτο και την ανά­γκη «επίδειξης» αποτελεσμάτων.

Σε γενικές γραμμές οι κατευθυντήριες γραμ­μές εγκρίθηκαν για πρώτη φορά το 2010 στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και παρέμειναν αμετάβλητες μέχρι το 2014 όπου το 2015 εγκρίθηκαν αναθεωρημένες. Το 2018 ευθυγραμμίστηκαν με τον πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Πρέπει να πούμε ότι τυπικά πρέ­πει να καταρτίζονται κάθε χρόνο και ορίζουν ένα πλαίσιο που αφορά τις πολιτικές των κρα­τών – μελών. Επιπρόσθετα περιέχουν τη βάση για ειδικές ανά χώρα συστάσεις στους αντίστοι­χους τομείς.

Οι κατευθυντήριες γραμμές αφορούν κατά κύριο λόγο τέσσερις πυλώνες:

Ο Πρώτος Πυλώνας αφορά την τόνωση της εργασίας. Ουσιαστικά παροτρύνει σε στήρι­ξη των επιχειρήσεων μέσα από τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και τη μείωση των εμπο­δίων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στις προσλήψεις. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ενθάρρυνση των καινοτόμων μορφών απα­σχόλησης, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Πολύ ση­μαντική είναι η κατεύθυνση για τη μετατόπιση της φορολογικής επιβάρυνσης των εργοδοτών από την εργασία σε άλλες πηγές φορολόγησης. Ουσιαστικά παροτρύνει σε στήριξη των επιχει­ρήσεων σε βάρος των πολιτών όσον αφορά τη μετατόπιση των φορολογικών βαρών, και ενά­ντια στους εργαζόμενους, ιδιαίτερα με την ενί­σχυση νέων μορφών απασχόλησης.

Ο Δεύτερος Πυλώνας είναι αυτός της ενί­σχυσης της προσφοράς εργασίας και βελτίωσης της πρόσβασης στην απασχόληση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναφέρει την ανάγκη τα κράτη – μέλη να ενισχύσουν τη συνάφεια της αγοράς εργασίας με την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την ανάγκη να καταστήσουν συγκρίσιμα τα προσόντα, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αποκτώνται στο εξωτερικό. Επαναλαμβά­νει και εδώ την πεποίθηση δημιουργίας ατομι­κών λογαριασμών μάθησης. Καλεί σε ενίσχυση των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευ­σης, αξιοποίησης της ευέλικτης συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και κατάρτισης με τη μάθηση στο χώρο εργασίας. Γίνεται εκτενής αναφορά στην εκπαίδευση σχεδόν σε όλα τα επίπεδα. Το στοιχείο που είναι διάχυτο, από την τριτοβάθμια εκπαίδευση και πάνω, είναι η σύν­δεσή της με την αγορά εργασίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θετικά στοιχεία της έκθεσης είναι η αναφορά για την ισότητα στην εργασία σχε­τικά με το φύλο και την ανάγκη ενίσχυσης της πρόσβασης στα ΑμεΑ άτομα.

Ο Τρίτος Πυλώνας αφορά τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών εργασίας και της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού δι­αλόγου. Αναφέρεται στη συνεργασία κράτους και κοινωνικών εταίρων για τον καθορισμό δίκαιων, διαφανών και προβλέψιμων συνθη­κών εργασίας, με την εξισορρόπηση δικαιω­μάτων και υποχρεώσεων. Ταυτόχρονα καλεί σε καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Επιπλέον αναφέρεται στην αναγκαιότητα δη­μιουργίας μηχανισμού επίλυσης διαφορών και του καθορισμού του δικαιώματος επα­νόρθωσης, το οποίο να περιλαμβάνει την κα­ταβολή εύλογης αποζημίωσης σε περίπτωση καταχρηστικής απόλυσης. Ως βασική προϋ­πόθεση στο κείμενο για την ομαλή λειτουργία των αγορών είναι να προσφερθεί η απαραί­τητη ευελιξία στους εργοδότες ούτως ώστε να προσαρμόζονται γρήγορα στις μεταβολές της οικονομικής συγκυρίας.

Ο Τέταρτος Πυλώνας αφορά την προα­γωγή των ίσων ευκαιριών για όλους και την προώθηση της κοινωνικής συμπερίληψης και καταπολέμησης της φτώχιας. Αναφέρεται σε ανοιχτές και χωρίς αποκλεισμούς αγορές ερ­γασίας, καταπολεμώντας τις διακρίσεις, εξα­σφαλίζοντας ίση πρόσβαση. Σημαντική είναι η αναφορά στην ανάπτυξη συστήματος κοι­νωνικής προστασίας. Προτείνει 3 συνιστώσες: εισοδηματική στήριξη, αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς και πρόσβαση σε υπηρεσίες στή­ριξης, κάλυψης ατομικών αναγκών.

Στο σύνολο του κειμένου, παραμένουν αρ­κετά αρνητικά στοιχεία που σε τελική ανάλυση η ερμηνεία τους θα είναι και πάλι νεοφιλελεύ­θερη. Βασικό είναι η σύνδεσή τους με τα εξά­μηνα και η προσκόλληση στην ανταγωνιστι­κότητα. Έτσι παραμένει η ανάγκη να μειωθούν οι επιβαρύνσεις των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα αυτές του εργατικού κόστους και οι φορολο­γικές. Ακόμη η ανάγκη των εργαζομένων να προσαρμόζονται συνεχώς στην αγορά εργασίας και όχι η σταθερότητα και ασφάλεια σε αυτήν, είναι κεντρικής σημασίας για την εργατική πο­λιτική τα τελευταία χρόνια.

Η Ομάδα της Αριστεράς τόνισε στη διάρκεια της συζήτησης ότι δεν αντιτίθεται στην εκπαί­δευση και κατάρτιση των εργαζομένων στην εργασία τους, δυστυχώς όμως αυτό που επιδι­ώκεται είναι η κατάρτιση για την αγορά εργα­σίας, να γίνει ο εργαζόμενος δηλαδή ευέλικτος και ανταγωνιστικός σε σχέση με τους άλλους εργαζομένους για να μπορεί να μετακινείται όπου χρειαστεί. Αναπόφευκτα αυτό θα αυξήσει την ανασφάλεια των εργαζομένων και θα επι­βαρύνει περισσότερο την ψυχική υγεία αυτών και των οικογενειών τους. Υπογράμμισε δε ότι δυστυχώς τα θετικά στοιχεία μοιάζουν περισ­σότερο με μια λίστα με ευχολόγια, σε αντίθεση με τα μέτρα που αφορούν την αγορά και την ανταγωνιστικότητα.