«Σύμφυτα του συστήματος τα φαινόμενα σήψης»

ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΤΣΕΚΚΟΣ: Γίνεται λόγος για μια πολιτική που λειτουργεί με τη «διά φόβου συναίνεση»

Συνέντευξη στον Νεόφυτο Νεοφύτου

Ενδιαφέρουσες θέσεις και απόψεις για σειρά πολιτικο-οικονομικών και κοινωνικών ζητημάτων καταθέτει στη συνέντευξή του στη «Χαραυγή» ο υποψήφιος βουλευτής με το συνδυασμό του ΑΚΕΛ – Αριστερά – Νέες Δυνάμεις για την επαρχία της Λευκωσίας, Μιχάλης Τσιτσέκκος. Σχολιάζει τη θεματολογία της προεκλογικής εκστρατείας στις επαφές του ΑΚΕΛ με τους απλούς πολίτες και την απαξίωση της πολιτικής ζωής. Μιλά για τα φαινόμενα σήψης και διαφθοράς που μαστίζουν την κοινωνία μας, καθώς και για την οικονομική κρίση και για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με ορατό τον κίνδυνο συμπολίτες μας να βρεθούν χωρίς σπίτια.

Κύριε Τσιτσέκκο, ποια είναι τα βασικά προβλήματα που κατά την άποψή σας θα πρέπει να αναδειχθούν και να συζητηθούν σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία;

Σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα το πρωταρχικό θέμα, το οποίο θα έπρεπε να κυριαρχεί στην επικαιρότητα, στους προβληματισμούς και τη σκέψη είναι το εθνικό. Η πατρίδα μας την περίοδο αυτή συγχρόνως διέρχεται την πιο βαθιά κρίση που αντιμετώπισε ποτέ. Κρίση, η οποία δεν είναι μόνο οικονομική. Και αυτό είναι το πιο τρομακτικό. Η κρίση είναι και κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική, κρίση θεσμών και αξιών.

Κρίση, η οποία μετατρέπεται πλέον και σε κρίση ανθρωπιστική. Μια διάσταση της κρίσης που πολλές φορές αγνοείται.

Σ’ αυτήν ακριβώς την πολύ δύσκολη περίοδο, οι κυβερνώντες συνεχίζουν την πολιτική του τρόμου, του φόβου, την πολιτική του πανικού. Μια πολιτική εγκλωβισμού των ανθρώπινων ζωών στην ανάγκη της επιβίωσης. Γίνεται λόγος για μια πολιτική που λειτουργεί με τη «διά φόβου συναίνεση». Εφαρμόζουν πιστά χωρίς καμία έκπτωση, στο μέγιστο των δυνατοτήτων της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, σκορπώντας τον πόνο, την απελπισία και την απόγνωση στους συμπολίτες μας.

Υπό αυτές τις προϋποθέσεις πιστεύω ότι η προεκλογική εκστρατεία θα είναι συνέχεια της προσπάθειας επαναφοράς της ελπίδας και όχι μιας εικονικής κατασκευής θεμάτων, προσδοκιών και ψευδαισθήσεων που να διαρκούν όσο και η προεκλογική εκστρατεία. Αυτό είναι δουλειά άλλων, όχι του ΑΚΕΛ. Πολιτικό μας καθήκον είναι να αποκαλύψουμε την όψη της πραγματικότητας την οποία αποκρύβουν οι πολιτικοί μας αντίπαλοι και να αγωνιστούμε να την αλλάξουμε προς το καλύτερο, να αναδείξουμε τις μνημονιακές πολιτικές της σημερινής διακυβέρνησης, πολιτικές λιτότητας, συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους, διαχείρισης των συνεπειών της οικονομικής κρίσης, των ιδιωτικοποιήσεων, των εκποιήσεων, της ανεργίας, της υγείας ως προνόμιο των εχόντων, των συντάξεων πείνας για τους πολλούς.

Από τις μέχρι τώρα επαφές σας, οι πολίτες τι αναμένουν από το ΑΚΕΛ – Αριστερά – Νέες Δυνάμεις;

Το ΑΚΕΛ καταξιώθηκε στη συνείδηση του κυπριακού λαού ως η πρωτοποριακή και αξιόπιστη πολιτική δύναμη μέσα από σκληρούς, συνεχείς πολιτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς αγώνες, μέσα από τη στενή και καθημερινή επαφή με το λαό, τη βαθιά σχέση του με όλα τα στρώματα των εργαζομένων.

Τα τελευταία χρόνια ο ρόλος του κόμματος μέσα στα διάφορα οργανωμένα κινήματα και ομάδες έχω την αίσθηση ότι έχει εξασθενήσει. Οι λόγοι είναι πολλοί. Οι πολίτες όχι μόνο αναμένουν, αλλά και προσδοκούν από το ΑΚΕΛ να ξαναβρεί τον παλιό καλό του εαυτό ως η πιο δημιουργική, πολιτική, κοινωνική δύναμη. Τη χαμένη του αξιοπρέπεια. Να βρεθεί έμπρακτα δίπλα σε όλους αυτούς τους συμπολίτες μας που υποφέρουν από την κρίση, τους ανέργους, τους νέους ανθρώπους που βλέπουν τα σχέδια και τα όνειρά τους καθημερινά να ματαιώνονται, δίπλα σε όσους έχουν χάσει τους κόπους τους, το βιος τους, την επιχείρησή τους, δίπλα στους γονιούς που βλέπουν τα παιδιά τους να φεύγουν στην ξενιτιά για μια καλύτερη ζωή, να αναδείξει και να προωθήσει στο μέτρο των δυνατοτήτων του με τον πιο συγκεκριμένο τρόπο προβλήματα του απλού ανθρώπου.

Με λίγα λόγια θα πρέπει να σταθούμε δίπλα σε όλους αυτούς που εμείς εκπροσωπούμε, να ξετυλίγουμε δράσεις αντίδρασης και δημιουργίας που έχουν να κάνουν με την ιστορική, την πολιτική και κοινωνική μας ύπαρξη.

Από τη θεωρία στην πράξη, αυτό λέω να κάνουμε.

Ποιες είναι κατά την άποψή σας οι γενεσιουργές αιτίες που οδηγούν στην απαξίωση από την πολιτική και τους πολιτικούς; Πώς πείθονται αυτοί οι άνθρωποι να πάνε στην κάλπη και να ψηφίσουν ΑΚΕΛ;

Τα κοινωνικά προβλήματα της φτώχειας, της ανεργίας, των κοινωνικών ανισοτήτων, της μετανάστευσης, της αδικίας, των διακρίσεων κάθε είδους και της όξυνσης των οικονομικών αντιθέσεων του συστήματος που τα γεννούν, με κύρια την αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, είναι οι γενεσιουργές αιτίες αυτών των φαινομένων. Το θέαμα και η εικόνα έχουν κυριαρχήσει σε όλες τις σφαίρες της ζωής, από τις προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις μέχρι τον αθλητισμό και την Παιδεία, κρύβοντας την αλήθεια και την ουσία, έχουν ποδοσφαιροποιήσει την πολιτική και κοινωνική ζωή, έχουν πληγώσει σε σημαντικό βαθμό την κριτική μας αίσθηση, την ικανότητά μας να διακρίνουμε το αληθινό από το ψευδές, το αυθεντικό από το πλαστό, το πραγματικό από το φαινομενικό, να κατανοήσουμε την ουσία των πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών φαινομένων.

Αυτή η κατάσταση που περιγράφω εδραιώνει μια ισοπεδωτική διάθεση προς την απαξίωση και την αποχή. Το ερώτημα τι να κάνουμε είναι καθοριστικό για τις ζωές μας. Είναι πολύ πιο εύκολο για παράδειγμα σήμερα, σε μια περίοδο όπου χρειάζεται ο κόσμος να ξεσηκωθεί ενάντια σε όλα αυτά που συμβαίνουν, να μαζευτεί κατά χιλιάδες στο γήπεδο κάθε βδομάδα από το να χάσει μόνο κάποια ώρα δυο τρεις φορές το χρόνο για να διαμαρτυρηθεί και να διεκδικήσει οργανωμένα όλα αυτά που του στερούν οι κυβερνώντες.

Τα ΜΜΕ αποτελούν ένα κρίσιμο εργαλείο του συστήματος, διοχετεύουν έντεχνα, επιλεγμένα και «στοχευμένα» πληροφόρηση περιορίζοντας το ΑΚΕΛ να μεταφέρει πλατιά τις θέσεις και την πολιτική του πάνω σε καίρια, φλέγοντα και ουσιώδη ζητήματα. Λάθη γίνονται και αυτά είναι στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης. Υπάρχουν λάθη όμως τα οποία προκαλούνται από συγκυρίες ή κάτω από την πίεση απρόβλεπτων παραγόντων. Υπάρχουν όμως και λάθη τα οποία στηρίζονται σε συγκεκριμένα ιδεολογήματα, γίνονται συνειδητά και είναι εγκληματικά.

Δεν ήμασταν ποτέ και δεν θα είμαστε οι ίδιοι. Και αυτό αποδεικνύεται από τη στάση μας στα πιο επίκαιρα, κρίσιμα θέματα που απασχολούν σήμερα την κυπριακή κοινωνία.

Υπάρχουν σκάνδαλα, σήψη και διαφθορά, αλλά βλέπουμε να υπάρχει και ατιμωρησία. Είναι θέμα έλλειψης πολιτικής βούλησης ή υπάρχουν θεσμικά και νομικά κενά;

Και το ένα και το άλλο. Πρώτιστα όμως τα φαινόμενα αυτά είναι σύμφυτα του συστήματος. Αυτό μαζί με την έλλειψη πολιτικής βούλησης βρίσκονται σε μια αμφίδρομη σχέση. Τα σκάνδαλα, η σήψη και η διαφθορά δεν είναι ούτε τοπικό ούτε περιφερειακό φαινόμενο. Εχουν πλανητικό χαρακτήρα. Εντάσσονται μέσα σε εκείνα τα σύγχρονα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του σημερινού συστήματος, του παρασιτισμού δηλαδή της κοινωνίας.

Η διαπλοκή μεταξύ κεφαλαίου και πολιτικού συστήματος είναι αυτονόητη. Ο τζίρος της διαφθοράς δεν αποτελεί παρά το 0,5% του παγκόσμιου πλούτου. Ποσό τεράστιο, αλλά όχι ικανό για να του καταλογισθούν τα αίτια της καπιταλιστικής κρίσης. Αυτό είναι το ένα. Το άλλο είναι ότι δίνεται η εντύπωση ότι κυνηγώντας ή τιμωρώντας τους υπαίτιους της διαφθοράς, εκείνο δηλ. το 0,5%, ότι το υπόλοιπο 99,5% του συστήματος είναι το καλό και το ηθικό σύστημα. Η διαφθορά είναι μόνιμο συστατικό του συστήματος, είτε σε συνθήκες ανάπτυξης είτε σε συνθήκες ύφεσης της καπιταλιστικής οικονομίας.

Κατανοώντας λοιπόν ότι αυτά τα φαινόμενα δεν μπορούν να εξαλειφθούν στις δοσμένες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες, ο ρόλος μας δεν πρέπει να περιορίζεται απλά στην ανάλυση, αλλά να ασχοληθούμε εκτεταμένα με τρόπους αντιμετώπισής τους στην κυπριακή κοινωνία. Να δημιουργήσουμε νησίδες αντίστασης παντού.

Οσον αφορά το θεσμικό και νομικό πλαίσιο, υπάρχουν ακόμα πολλά κενά και αρκετά που πρέπει να γίνουν για να έχουμε μια πιο αποτελεσματική ασπίδα αντιμετώπισης των φαινομένων.

Να αναφέρω χαρακτηριστικά την ανάγκη διεύρυνσης του καταλόγου των ελεγχόμενων προσώπων για σκοπούς υποβολής δήλωσης «πόθεν έσχες», η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις τρεις εξουσίες (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική) και γενικά όλους όσοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα ασκώντας δημόσια εξουσία ή ως εκ της θέσεώς τους λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις που επηρεάζουν τα δημόσια οικονομικά, την ανάγκη εκσυγχρονισμού αλλά και ουσιαστικής εφαρμογής της νομοθεσίας που άφορα το ασυμβίβαστο και τη σύγκρουση συμφερόντων κρατικών και πολιτειακών αξιωματούχων, την ολοκληρωμένη ρύθμιση των οικονομικών υποχρεώσεων της Εκκλησίας, την ανάγκη κατάθεσης συγκεκριμένων προτάσεων για να προχωρήσουν ή να ολοκληρωθούν εκείνες οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια, δημοκρατικός- κοινωνικός έλεγχος και ενεργός συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες και τη λήψη των αποφάσεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Από κει και πέρα, αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων συνεπάγεται και αλλαγή νοοτροπίας, διαμόρφωση και καλλιέργεια συνειδήσεων, καθοδήγηση του συνόλου της κοινωνίας με τη δύναμη του δικού μας παραδείγματος.

Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι η τραπεζική και οικονομική κρίση έχει «εγκλωβίσει» εκατοντάδες συμπατριώτες μας με μη εξυπηρετούμενα δάνεια και πώς προστατεύονται;

Το τελικό πλαίσιο, όπως έχει διαμορφωθεί μαζί με την αναμενόμενη ψήφιση του νόμου για πακετοποίηση των δανείων, όχι μόνο δεν προστατεύει τους δανειολήπτες, αλλά τους αφήνει πλήρως εκτεθειμένους στις ορέξεις των τραπεζών και των επενδυτικών ταμείων.

Για την εξέλιξη αυτή, αποκλειστική ευθύνη φέρει η κυβέρνηση του συναγερμού η οποία μερίμνησε να αφαιρεθούν ή να αλλοιωθούν σημαντικές ασφαλιστικές δικλίδες προστασίας και δικαιωμάτων από το πακέτο-δίχτυ προστασίας που πρότεινε το κόμμα μας με βασική επιδίωξη την προστασία της πρώτης κατοικίας, της μικρής επαγγελματικής στέγης και των μικρο-οφειλετών.

Πρόσθετα, θέλω να επισημάνω ότι οι σημερινοί κυβερνώντες που «κόπτονται» για τις ευρωπαϊκές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, μέσα από αυτή τη διαδικασία έχουν παραβιάσει κατάφωρα συγκεκριμένες πρόνοιες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, κρίσιμα ανθρώπινα δικαιώματα που είναι κατοχυρωμένα από τις διατάξεις του ΟΗΕ και το σύνταγμά μας, αφού δεν έκαναν καμία διαπραγμάτευση και κανένα διάλογο πριν την ετοιμασία και κατάθεση των σχετικών νομοσχεδίων στη Βουλή. Παραβιάστηκε το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα στην πληροφόρηση, καθώς και το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στη στέγη, αφού η κυβέρνηση ενώ πέρασε τα νομοσχέδια για τις εκποιήσεις, δεν έκανε τίποτε για να διασφαλίσει ότι οι συμπολίτες μας δεν θα μείνουν στο δρόμο.