Του Μιχάλη Μιχαήλ

Σχεδόν μισό αιώνα μετά τα γεγονότα του 1974, ακόμα θάβουμε κόσμο. Θάβουμε όσους σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974 μετά τις ταυτοποιήσεις του DNA τους.

Οι άνθρωποι αυτοί, παιδιά τότε, αλλά και μεγαλύτεροι, σκοτώθηκαν ή δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια της εισβολής. Νεκροί και αγνοούμενοι υπήρξαν και στην τ/κυπριακή πλευρά. Ακόμα αγνοούνται άνθρωποι που χάθηκαν από το 1964 και μετά. Πριν λίγες μέρες θάφτηκαν στον κατεχόμενο Σανταλάρη 14 παιδιά που δολοφονήθηκαν από εγκληματίες της ΕΟΚΑ Β’ τον Αύγουστο του 1974.

Το γεγονός αυτό γνωστοποίησε στη χθεσινή έκδοση της εφημερίδας «Γενί Ντουζέν»η συνάδελφος και ερευνήτρια Σεβγκιούλ Ουλουτάγ, γνωστή για τους αγώνες της για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων, Ε/ κυπρίων και Τ/κυπρίων. Το τραγικότερο σε αυτή την περίπτωση είναι πως θάφτηκαν παιδιά. Το μικρότερα παιδιά ήταν τεσσάρων και έξι μηνών και το μεγαλύτερο ήταν 15 ετών. Όπως γράφει η Σεβγκιούλ Ουλουτάγ, το μικρότερο παιδί ήταν τεσσάρων μηνών, η Hayriye Arif, ενώ η Zehra Bayram ήταν μόλις έξι μηνών.

Ακολουθούν ο 3χρονος Mustafa Bayram, η 6χρονη Ayşe Bayram και τα υπόλοιπα 9, 10, 11, 12 και 15 χρονών. Τραγικές φιγούρες η Emine Reyhan και ο Bayram Karabudak, όπου η πρώτη έθαψε τα παιδιά της, ενώ ο δεύτερος έχασε τη σύζυγό του στη σφαγή και τα 5 παιδιά του. Βεβαίως την τελετή της κηδείας δεν παρέλειψαν να εκμεταλλευθούν οι πολιτικές και στρατιωτικές «αρχές» των κατεχομένων, με την παρουσία στην κηδεία του Ερσίν Τατάρ, του «πρωθυπουργού», «υπουργών» και «βουλευτών», καθώς και του διοικητή των κατοχικών στρατιωτικών δυνάμεων κι άλλων «κρατικών» και στρατιωτικών «αξιωματούχων».

Πώς έγινε το έγκλημα

Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με μαρτυρίες, από τις 20 Ιουλίου 1974 Ε/κύπριοι μέλη της ΕΟΚΑ Β’ κατέλαβαν τα τ/κυπριακά χωριά Αλόα, Μαράθα και Σανταλάρη και κρατούσαν όμηρους τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους του χωριού, ενώ τους άνδρες τούς μετέφεραν ως αιχμάλωτους πολέμου σε στρατόπεδα συγκέντρωσης αρχικά στην Αμμόχωστο (περιοχή Καράολος) και από εκεί στη Λεμεσό (στο στάδιο ΓΣΟ).

Έπειτα από την απομάκρυνση των ανδρών, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, οι άντρες της ΕΟΚΑ Β’ μάζεψαν τα γυναικόπαιδα στο ελληνικό σχολείο της Περιστερωνοπηγής. Σύμφωνα πάντα με τις μαρτυρίες, εκεί γίνονταν σε καθημερινή βάση βιασμοί κοριτσιών, γυναικών και αγοριών από τις 21 Ιουλίου έως τις 14 Αυγούστου. Μάλιστα, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Ανδρέα Παράσχο, οι δράστες κόμπαζαν στον καφενέ του χωριού και καλούσαν συγχωριανούς να συνευρευθούν με Τουρκοκύπριες, ενώ αργότερα βίασαν και παιδιά.

Στις 14 Αυγούστου, οι δράστες έκλεψαν αιγοπρόβατα από τη Μαράθα, προκειμένου να γιορτάσουν τον Δεκαπενταύγουστο. Όμως την ίδια ημέρα ξεκίνησε η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής και οι δράστες αποφάσισαν να μην αφήσουν μάρτυρες εκτελώντας όλο τον πληθυσμό που βρισκόταν τότε στα χωριά. Στη Μαράθα και τον Σανταλάρη θανατώθηκαν 84-89 άτομα, τα οποία είχαν πρώτα δέσει. Στη συνέχεια τα έκαψαν και τα έθαψαν, με εκσκαφέα, σε σκουπιδότοπο προσπαθώντας να εξαφανίσουν τα ίχνη.

Ο ιμάμης της Μαράθας αργότερα δήλωσε ότι υπήρχαν 90 κάτοικοι στο χωριό πριν τη σφαγή και πως απέμειναν μόνο έξι. Στους νεκρούς συμπεριλαμβάνονταν ηλικιωμένοι άνθρωποι και παιδιά. Στην Αλόα, μόλις τρία άτομα απέμειναν μετά τη σφαγή.

 

ΟΗΕ: Έγκλημα κατά της ανθρωπότητας

Η πρώτη προσπάθεια για ανεύρεση των θυμάτων έγινε από τον τουρκικό στρατό όταν κατέλαβε το χωριό, ωστόσο απέβη άκαρπη. Τυχαία, την 1η Σεπτεμβρίου, ένα παιδί, καθώς έψαχνε στον σκουπιδότοπο της Μαράθας, είδε ένα ανθρώπινο μέλος να προβάλλει από τα σκουπίδια και έτσι ανακαλύφθηκε ο ομαδικός τάφος.

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 έγινε η εκταφή των νεκρών από τον τουρκικό στρατό και τον ΟΗΕ (το σουηδικό απόσπασμα}. Αναγνωρίστηκαν δύο μητέρες να κρατούν στα χέρια τους τα μωρά τους. Το Assosiated Press χαρακτήρισε τα πτώματα «τόσο κακοποιημένα και αποσυντεθειμένα, που κομματιάζονταν όταν οι στρατιώτες ταέβγαζαν από τον σκυβαλότοπο με φτυάρια». Ο Κιαμίλ Μερίτς, κάτοικος της Μάραθας, δήλωσε ότι στον τάφο βρέθηκε η γυναίκα του «να κρατά το μικρότερο παιδί μας, 18 μηνών, και το μωρό μου είχε σαράντα σφαίρες στο σώμα του».

Η θηριωδία αυτή συγκαλύφθηκε τότε από τα ε/κυπριακά ΜΜΕ, αρκετά από τα οποία μέχρι σήμερα αποφεύγουν να κάνουν αναφορά σε αυτό το εγκληματικό γεγονός, θεωρώντας (δήθεν) ότι με αυτόν τον τρόπο δικαιολογείται η τουρκική εισβολή! Ωστόσο η ανακάλυψη των μαζικών τάφων και η σφαγή που έγινε καλύφθηκε τότε από διεθνή πρακτορεία, τα οποία κατέγραψαν στις κάμερες τις συγκλονιστικές στιγμές των εκταφών. Μάλιστα η σφαγή χαρακτηρίστηκε ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας από τον ΟΗΕ.

Αστυνομικές έρευνες

Το έγκλημα αυτό στοιχειώνει πολλούς στις ελεύθερες περιοχές. Αυτούς που έκαναν το έγκλημα κι αυτούς που τους καλύπτουν. Πάντως τον Αυγούστο του 2009 η τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Volkan» δημοσίευσε ονόματα 15 Ελληνοκυπρίων, κατοίκων των χωριών Περιστερώνας και Πηγής, τους οποίους κατονόμασε ως δράστες της σφαγής, πράγμα που οδήγησε τον τότε ΓενικόΕισαγγελέα, Πέτρο Κληρίδη, να ζητήσει τον εντοπισμό των 15 Ελληνοκυπρίων από την Αστυνομία. Μέχρι το 2010, λήφθηκαν καταθέσεις από 12 υπόπτους από τους 15 που είχε κατονομάσει η «Volkan», καθώς και από άλλα πρόσωπα. Ο φάκελος επιστράφηκε στον Γενικό Εισαγγελέα το καλοκαίρι του 2010, για να τον επιστρέψει εκείνος πάλι στην Αστυνομία, με νέες οδηγίες. Το 2013 ζητήθηκε βοήθεια από τη Σουηδία, στελέχη της οποίας ήταν μέλη της αποστολής του ΟΗΕ που διεξήγαγε τις εκταφές τον Σεπτέμβρη του 1974. Τέλη του 2013 παραλήφθηκαν οι καταθέσεις των Σουηδών σε επιστολές. Ακολούθησε λήψη καταθέσεων από Σουηδούς αξιωματικούς και στρατιώτες. Για το έγκλημα αυτό δεν διώχθηκε κανένας και ο φάκελος της υπόθεσης έκλεισε άδοξα το 2013, ύστερα από γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Αστυνομία της Κύπρου γνωρίζει τους δράστες αλλά δεν τους διώκει. Όσον αφορά τον απολογισμό της Αστυνομίας, τέλη του 2013, αν και τα γεγονότα της υπόθεσης εξακριβώνονται εν μέρει, η εξασφάλιση μαρτυρίας που να δικαιολογεί ποινική δίωξη δεν καθίσταται δυνατή, γι’ αυτό και κάθε έρευνα έχει σταματήσει.

ΑΚΕΛ: H κηδεία των 14 παιδιών που δολοφονήθηκαν από την ΕΟΚΑ Β΄ υπενθυμίζει μια μαύρη σελίδα στην ιστορία του τόπου

Η προχθεσινή κηδεία στα κατεχόμενα 14 παιδιών –ηλικίας από 4 μηνών μέχρι 15 χρονών- που δολοφονήθηκαν τον Αύγουστο του 1974 από μέλη της ΕΟΚΑ Β` στα τουρκοκυπριακά χωριά Αλόα, Σανταλάρη και Μαράθα υπενθυμίζει άλλη μια μαύρη σελίδα στην ιστορία του τόπου μας, τις σφαγές Τουρκοκυπρίων γυναικόπαιδων από τον εοκαβήτικο φασισμό. Το ΑΚΕΛ εκφράζει ειλικρινή συλλυπητήρια στις οικογένειες των παιδιών.

Η απόπειρα της ελληνοκυπριακής ακροδεξιάς να αποσιωπήσει ή να υποβαθμίσει τα φοβερά εγκλήματα που τη βαραίνουν είναι προκλητική και υποκριτική. Όπως είναι, αντίστοιχα, και η προσπάθεια της τουρκικής σοβινιστικής ακροδεξιάς να εκμεταλλευτεί τις σφαγές για να δικαιολογήσει την κατοχή και να πείσει για το δήθεν αδύνατο της συμβίωσης των δύο κοινοτήτων. Η Ιστορία έγραψε ότι οι φασίστες στις δύο κοινότητες ήταν τα καλύτερα όργανα στα σχέδια διαμελισμού της Κύπρου τα οποία κορυφώθηκαν με το πραξικόπημα, την εισβολή και κατοχή της Τουρκίας και τις βαρβαρότητες που διέπραξε ο Αττίλας. Ο λαός ήταν αυτός που πλήρωνε με το αίμα του και τον ξεριζωμό του.

Για το ΑΚΕΛ, δεν υφίσταται συλλογική ευθύνη της ελληνοκυπριακής κοινότητας για τα εγκλήματα των Ελληνοκυπρίων φασιστών, όπως δεν υπάρχει για τα αντίστοιχα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Υπάρχει όμως ευθύνη όλων των Κυπρίων να απαιτούν την εξιχνίαση όλων των φοβερών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν σε βάρος του λαού μας, ανεξάρτητα από την εθνικότητα των δολοφόνων και των θυμάτων τους. Υπάρχει η διαρκής ευθύνη και υποχρέωση να πολεμούμε το σοβινισμό, να γνωρίζουμε όλη την αλήθεια για την τραγωδία που υπέστη ο λαός μας, να τη διδάσκουμε στις επόμενες γενιές και να αγωνιζόμαστε για να μην ξανασυμβούν ποτέ.