Συναντήσεις/ Ορίζοντας

Κόριννα Αβρααμίδου, Κυριάκος Τοφαρίδης: Η ΙΜΑΝ αφήνει μια πικρή γεύση για τον θεατή

Ο Αντώνης Γεωργίου συναντά την Κόριννα Αβρααμίδου  και τον Κυριάκο Τοφαρίδη και μιλάνε για την ταινία τους IMAN, με την πρεμιέρα της οποίας ανοίγει την Παρασκευή 21 Απριλίου 2023 στο Θέατρο Ριάλτο το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες Κύπρου 2023. Η ταινία παρουσιάζεται επίσης στο Ζήνα Λευκωσίας στις 25 Απριλίου 2023.

 Ξεκινώντας από το τοπικό διαλεγόμαστε με το οικουμενικό, το παγκόσμιο

Δεν είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σας, πόσο διαφέρει από τις άλλες; Τι σας «δίδαξαν» οι προηγούμενες σας ταινίες;  

Κόριννα Αβρααμίδου: Η προηγούμενη μου δουλειά, Ο τελευταίος γυρισμός(2008), ήταν για μένα η προσωπική μου κατάθεση για έναν ολάκερο κόσμο που χάθηκε, για την αθωότητα και την ομορφιά που έληξε με την τουρκική εισβολή του 1974. Ήταν ο δικός μου τρόπος να διαχειριστώ και να αποτυπώσω στο πανί, τα αισθήματα, την νοσταλγία, τις ενοχές και το πένθος για ένα τέλος εποχής, που καθόρισε την γενιά μου. Η ταινία ήταν νοσταλγική, ρομαντική και παράλληλα σκληρή. Μέσα απ’ αυτή την δημιουργική διαδικασία, έμαθα να είμαι λακωνική, γιατί όσο λιγότερα λέγονται μέσα από σιωπές και βλέμματα, τόσο πιο καθάριες είναι οι στιγμές. Η ΙΜΑΝ είναι μια σκληρή ταινία, που αφήνει μια πικρή γεύση για τον θεατή, καθώς έχει να αντιμετωπίσει αλήθειες που πονάνε. Είναι μια, πιστεύω, πιο ώριμη δουλειά, και το σενάριο της πιο πολύπλοκο από τον Τελευταίο γυρισμό, που ήταν για μένα μια πιο συναισθηματική ταινία με πιο ρομαντική χροιά.

Κυριάκος Τοφαρίδης Το 2012 γυρίσαμε το Οικόπεδο 12, μια κοινωνικοπολιτική σάτιρα με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού. Το είδος της ταινίας και οι απαιτήσεις του σεναρίου ήταν εντελώς διαφορετικές. Εκεί δούλεψα το σενάριο μαζί με τον φίλο και συνεργάτη μου τα τελευταία 25 χρόνια Πάνο Σταθόγιαννη και πραγματικά το διασκεδάσαμε. Εκεί κοιτάξαμε τον κόσμο μας, τα μεγάλα πολιτικά συμφέροντα και παιχνίδια, το «πετρελαϊκό» όνειρο του τόπου μας, την διαφθορά, τις οικονομικές απάτες, την θεραπευτική δύναμη του έρωτα με την λοξή ματιά της κωμωδίας. Η ταινία ΙΜΑΝ είναι ένα ρεαλιστικό δράμα. Μοιραστήκαμε το όραμα με την Κόριννα και αυτό καθόρισε την διαδικασία και το αποτέλεσμα. Είναι σαφώς πιο ώριμη δουλειά και αυτό αποτυπώθηκε στην λεπτομερή επεξεργασία όλων των σταδίων υλοποίησής της.

Ποιο το «θέμα» της ταινίας σας; Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό; 

Κόριννα Αβρααμίδου: Η ταινία ασχολείται με το θέμα του φανατισμού και της εμμονής σε ιδεολογίες και ακραίες συμπεριφορές και τον τρόπο που αυτές επηρεάζουν τους ήρωες, καθώς καλούνται να κάνουν επιλογές που κάποια στιγμή σηματοδοτούν την διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Θεωρώ πως όσο κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε, είμαστε όλοι «πολιτικά όντα»,  καθώς η ύπαρξή μας σε μια κοινωνία με τις αντιθέσεις, τις οικονομικές διαφορές, τις μυστικές συνομωσίες και δυναμικές, μας καθορίζουν. Αυτή η επίγνωση ήταν η αφετηρία, που μας οδήγησε πιστεύω στην συγγραφή του σεναρίου.

Μια θεματολογία «εύφλεκτη» τόσο για τον τόπο μας, την περιοχή μας και γενικότερα. Πώς την αντιμετωπίσατε;

Κόριννα Αβρααμίδου: Με πολλή επίγνωση της ευθύνης, γιατί όντως η θεματολογία αυτή αγγίζει την χώρα μας αλλά κι ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η μεγάλη μας έγνοια ήταν να δουλέψουμε το σενάριο και την ιστορία με τρόπο που να μην γίνεται κατ’ ουδένα τρόπο διδακτική ή να φαίνεται ότι παίρνει θέσεις ή δίνει έτοιμες απαντήσεις. Θέλαμε να παρακολουθήσουμε το ταξίδι των χαρακτήρων μέσα από τις καταστάσεις που περνούν, σκιαγραφώντας για τον καθένα ξεκάθαρα το παρελθόν του, και χαρτογραφώντας με λεπτομέρεια την συμπεριφορά που δημιουργείται από αυτό το παρελθόν, που τελικά καθορίζει το παρόν και το μέλλον τους. Κάναμε εκτεταμένη έρευνα και μιλήσαμε με τον διεθνολόγο Γιάννη Ιωάννου, ούτως ώστε να μην πέσουμε σε λάθη και υπερβολές και να είμαστε όσο το δυνατόν πιο «σωστοί» στην απεικόνιση της ιστορίας που εμπεριέχει το στοιχείο της ριζοσπαστικοποίησης και του φανατισμού.

Η ΙΜΑΝ είναι μια σκληρή ταινία, που αφήνει μια πικρή γεύση για τον θεατή, καθώς έχει να αντιμετωπίσει αλήθειες που πονάνε

Ποιο ο ρόλος της τέχνης απέναντι σε τέτοια ή παρόμοια ζητήματα;

Κυριάκος Τοφαρίδης: Η τέχνη οφείλει να είναι αιχμηρή και να πραγματεύεται τα «δύσκολα» θέματα που μας ταλανίζουν ως άτομα, ως κοινωνία και ως λαός που παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Και ξεκινώντας από το ειδικό, το τοπικό διαλεγόμαστε με το οικουμενικό, το παγκόσμιο. Η τέχνη συμπυκνώνει αλήθειες, ώστε να ενισχύσει μέσα μας το φωτεινό μέρος του εαυτού μας και να μας κάνει λίγο καλύτερους, λίγο πιο σοφούς. Η τέχνη ακόμα επιχειρεί να προβάλει την ομορφιά που εκπέμπεται μέσα από την ασχήμια των ανθρώπινων αδυναμιών και ελαττωμάτων μας.

Η τέχνη επιχειρεί να προβάλει την ομορφιά που εκπέμπεται μέσα από την ασχήμια των ανθρώπινων αδυναμιών και ελαττωμάτων μας

Πόσο εύκολο ήταν να γυριστεί η ταινία και τι σας δυσκόλεψε περισσότερο;

Κόριννα Αβρααμίδου: Ήταν μια πολύ δύσκολη ταινία, καθώς αποτελείται από 3 διαφορετικές ιστορίες που η καθεμιά είχε τις δικές της ιδιαιτερότητες. Ουσιαστικά γυρίσαμε 3 ταινίες σε μία. Οι ανάγκες ήταν για πολλούς και διαφορετικούς χώρους και σκηνικά, και έπρεπε να διαμορφωθούν τοπία με ιδιαίτερες απαιτήσεις, όπως για παράδειγμά μιας πολύβουης αραβικής αγοράς, ενός καταφυγίου σε ένα απόμερο αραβικό χωριό, αραβικοί δρόμοι, ενώ παράλληλα έπρεπε να βρεθούν και τα ανάλογα σετ και σκηνικά για τις άλλες δυο ιστορίες που διαδραματίζονται στην Κύπρο. Ο χρόνος γυρίσματος ήταν ακριβώς 30 μέρες, γεγονός που σήμαινε πως έπρεπε να είμαστε εξαιρετικά προετοιμασμένοι για να μπορέσουν να γίνουν όλα όπως πρέπει και να προλάβουμε να τελειώσουμε στον χρόνο μας την δύσκολη αυτή παραγωγή. Ένα τεράστιο πρόβλημα ήταν ο κορονοϊός που μας προκάλεσε καθυστερήσεις καθώς είχαμε κρούσματα στην παραγωγή και έπρεπε να ακυρώνουμε γυρίσματα και να απολυμαίνουμε τους χώρους, ενώ σημαντικά άτομα από το συνεργείο έπρεπε να αντικατασταθούν άμεσα.

Η ταινία έχει αρχίσει ήδη την πορεία της από το εξωτερικό. Ποια ήταν η ανταπόκριση του κοινού και κριτικών; 

Κυριάκος Τοφαρίδης Η ταινία έχει κάνει ήδη μια σημαντική φεστιβαλική πορεία, κερδίζοντας ήδη ένα βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ του San Antonio – Ecuador, και η ανταπόκριση και τα σχόλια των θεατών ήταν εξαιρετικά θετικά. Οι γεμάτες αίθουσες πάλλονταν από πληθώρα συναισθημάτων. Οι συζητήσεις που πυροδοτούσε η προβολή της ήταν έντονες. Ειδικά η παρουσίαση της ταινίας στην Βηρυτό μας εντυπωσίασε με το πόσο είχε ταυτιστεί το κοινό με τους ήρωες και πόσο διψούσε να ακούσει όλα όσα ειπώθηκαν μετά το τέλος της προβολής.

Όσο για την άποψη των επαγγελματιών παραθέτω ένα απόσπασμα από την κριτική στο THE FILM VERDICT την οποία υπογράφει ο Stephen Dauldry: «Μια από τις πιο απολαυστικές, λαμπερές παγκόσμιες πρεμιέρες αυτή την βδομάδα στο 63ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ήταν η ταινία ΙΜΑΝ, ένα οικογενειακό δράμα με έντονα στοιχεία αγωνίας και μια ανατρεπτική πλοκή. Πρόκειται για μια καλά δουλεμένη ταινία, με υπέροχη φωτογραφία, εξαιρετικό κάστ, και πολυεπίπεδο σενάριο, που αγγίζει πολιτικά θέματα όπως την ισλαμική τρομοκρατία, τον ρατσισμό εναντίον των μεταναστών, το δικαίωμα στην έκτρωση καθώς και τον σωβινισμό και την καταπίεση εναντίον των γυναικών.»

Είμαστε όλοι «πολιτικά όντα», καθώς η ύπαρξή μας σε μια κοινωνία με τις αντιθέσεις, τις οικονομικές διαφορές, τις μυστικές συνομωσίες και δυναμικές, μας καθορίζουν.

Πως θα «θέλατε» να φεύγουν οι θεατές από την ταινία σας;

Κόριννα Αβρααμίδου: Προσωπικά θα ήθελα να φύγουν προβληματισμένοι, αλλά παράλληλα συναισθηματικά φορτισμένοι, γιατί θα έχουν ακολουθήσει το ταξίδι των 6 ηρώων των τριών ιστοριών, και θα έχουν συγκινηθεί με την αλήθεια και τον πόνο του καθενός απ’ αυτούς. Εύχομαι η ταινία ν’ αφήσει το στίγμα της στην σκέψη και την ψυχή τους και να τους ανοίξει ένα παράθυρο μέσα από το οποίο θα κοιτάξουν μέσα τους και θα αναρωτηθούν αν όντως το σκοτάδι που μας βασανίζει είναι πιο δυνατό από το φως ή αν το φως υπερνικά, σηματοδοτώντας πως ναι, υπάρχει ακόμη ελπίδα για την ανθρωπότητα.

Κινηματογραφικές Μέρες Κύπρου 2023

Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός 

21 Απριλίου 2023, 20:00

Ζήνα Λευκωσίας

25 Απριλίου 2023, 20:00

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy