Η κουμανταρία το πιο δυνατό brand της Κύπρου

Γερή βάση συγκομιδής, επεξεργασίας και παραγωγής του οίνου βάσης δημιούργησε η ΛΟΕΛ μέσα στη ζώνη των 14 χωριών της κουμανταρίας με στόχο τη βελτίωση του προϊόντος σύμφωνα και με τις απαιτήσεις των κανονισμών για προϊόντα «ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης»

 

Του Χρήστου Χαραλάμπους

Ένα κρασί που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και είναι ταυτισμένο με δεκάδες θρύλους αφού αποτέλεσε για αιώνες το ελιξίριο βασιλιάδων και ιπποτών. Η κουμανταρία, κρασί μοναδικό στο είδος του, «βασιλιάς των κρασιών» και «κρασί των βασιλέων» όπως έχει χαρακτηριστεί, αποτελεί μια αποκλειστικότητα της Κύπρου, γεγονός που καθιστά το κράτος, αλλά και τα χωριά της καταγωγής του, υπευθύνους για τη διατήρηση και την περαιτέρω διάδοση αυτής της αποκλειστικότητας.

Η κουμανταρία αποτελεί προϊόν «Ελεγχόμενης Ονομασίας Προέλευσης» αφού η γλυκύτητα, η μοναδική γεύση και το ιδιαίτερό του άρωμα μπορούν να επιτευχθούν μόνο αν πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτούνται, όπως η οινοποίηση από τις κυπριακές ποικιλίες Ξυνιστέρι και Μαύρο, προερχόμενες από άνυδρα αμπέλια της ομώνυμης περιοχής. Το μυστικό της βρίσκεται καλά φυλαγμένο στη γη δώδεκα χωριών της επαρχίας Λεμεσού: Άγιος Γεώργιος, Άγιος Κωνσταντίνος, Άγιος Μάμας, Άγιος Παύλος, Δωρός, Ζωοπηγή, Καλό Χωριό, Καπηλειό, Λάνια, Λουβαράς, Μονάγρι και Συλίκου. Από αυτά τα χωριά ξεκίνησε και συνεχίζεται η ιστορία της κουμανταρίας.

Η παραγωγή γίνεται σχεδόν με τον ίδιο τρόπο όπως χιλιάδες χρόνια πριν. Χρησιμοποιούνται καλά ωριμασμένα σταφύλια, τα οποία αφήνονται στο αμπέλι να υπερωριμάσουν πριν από τον τρύγο που ξεκινά συνήθως την τρίτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη και αφού προηγουμένως τα σταφύλια εγκριθούν για την ωριμότητά τους και ακολουθεί το άπλωμά τους στον ήλιο για δέκα περίπου μέρες με σκοπό «να ψηθεί η γλυκύτητά τους».

Από τις παραδοσιακές οινοβιομηχανίες της Κύπρου, η ΛΟΕΛ πρωτοπόρησε στην παραγωγή της κουμανταρίας και αυτό, εκτός των άλλων στοιχείων, το διαπιστώνει κανείς βλέποντας ότι στα βαρέλια υπάρχει κουμανταρία εσοδείας των αρχών της δεκαετίας του ’80. Με στόχο την καλύτερη ποιότητα του προϊόντος, όπως μας αναφέρει ο διευθυντής παραγωγής της εταιρείας, Χαράλαμπος Πιττάκας, η ΛΟΕΛ πήρε την Οινοποιητική της Λάνιας την οποία διαμόρφωσε και εξόπλισε κατάλληλα ώστε η συγκομιδή, η επεξεργασία (το άπλωμα των σταφυλιών στον ήλιο και ακολούθως το άλεσμα) και η διαδικασία της αλκοολικής ζύμωσης που θα προσφέρει τον οίνο βάσης, να γίνεται μέσα στη ζώνη των 14 χωριών της κουμανταρίας, με βάση τους αυστηρούς κανονισμούς και τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας.

Στη συνέχεια ακολουθεί η παλαίωση του οίνου βάσης σε δρύινα βαρέλια, τουλάχιστον για δύο χρόνια, για να γίνει η παραγωγή της κουμανταρίας η οποία, ανάλογα και με τα χρόνια ωρίμανσής της, παίρνει και τον ανάλογο χαρακτηρισμό παλαιότητάς της. Ειδικότερα, σύμφωνα και με τις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας για την κουμανταρία, όπως εξηγεί ο κ. Πιττάκας, ως «Παλαιωμένη» ή «Aged» μπορεί να κυκλοφορεί εκείνη η κουμανταρία που έχει παλαιώσει για τουλάχιστον δύο χρόνια. Ως «Πολύ Παλαιωμένη» ή «Very Aged» μπορεί να διακινείται η κουμανταρία που έχει παλαιώσει για τουλάχιστον 4 χρόνια, ως «Εξαιρετικά Παλαιωμένη» ή «Exceptionally Aged» αυτή που έχει ωριμάσει τουλάχιστον για περίοδο 8 ετών, ως «Σπάνια» ή «Rarely Aged» εκείνη που έχει παλαιώσει για τουλάχιστον 12 χρόνια και ως «Συλλεκτική» ή «Selectively Aged» η κουμανταρία που έχει παλαιώσει για περίοδο πέραν των 15 χρόνων.

Επιβάλλονται ενέργειες προώθησης στο εξωτερικό

Μιλώντας στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» για την κουμανταρία με την επωνυμία «Αλάσια», την οποία εδώ και δεκαετίες παράγει και συνεχώς βελτιώνει η ΛΟΕΛ, ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας, Κυριάκος Χατζηττοφής, αναφέρει ότι επιδίωξη της ΛΟΕΛ είναι να δημιουργήσει μια γερή βάση στην περιοχή των χωριών της κουμανταρίας γιατί, όπως τονίζει, «πιστεύουμε στην ίδια την κουμανταρία ως ένα από τα αρχαιότερα κρασιά στον κόσμο που είναι πρεσβευτής της κυπριακής οινοποιίας και το πιο δυνατό brand που διαθέτει η Κύπρος, εξ ου και περιλήφθηκε στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ».

Για τους ανθρώπους της ΛΟΕΛ, η κουμανταρία δεν είναι θέμα μόνο παραγωγής και πώλησης του προϊόντος γι’ αυτό, όπως επισημαίνει ο κ. Χατζηττοφής, «βρισκόμαστε σε προχωρημένες διαβουλεύσεις με το Κοινοτικό Συμβούλιο Λάνιας για μια ενδεχόμενη μακροχρόνια παραχώρηση του χώρου της Οινοποιητικής ώστε να προχωρήσουμε σε σοβαρές επενδύσεις στην περιοχή, αφού θεωρούμε ότι η κουμανταρία έχει μέλλον».

Αναφερόμενος στη διάθεση του προϊόντος ιδιαίτερα στο εξωτερικό, ο Γενικός Διευθυντής της ΛΟΕΛ εκφράζει την πεποίθηση ότι «δεν γίνονται εκείνες οι ενέργειες που θα έπρεπε και θα μπορούσαν να γίνουν ώστε να προωθηθεί αυτό το καθαρά κυπριακό προϊόν στις ξένες αγορές». Θα μπορούσαν, όπως αναφέρει, να γίνουν πολλές ενέργειες προώθησης, «αν σκεφτεί κανείς ότι δεν υπάρχει έμπορος ή λάτρης του κρασιού που να έχει δοκιμάσει την κουμανταρία και να μην έχει παραγγείλει έστω και λίγη ποσότητα… κι αυτό αφορά την Αγγλία, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Κίνα, αλλά και τη Ρωσία».

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί το γεγονός ότι δημιουργήθηκε μια Επιτροπή από το Τμήμα Αμπελουργίας-Οινολογίας που μαζί με τα αρμόδια Υπουργεία επικεντρώνονται στην προσπάθεια της προώθησης της προβολής του κυπριακού κρασιού και πρωτίστως της κουμανταρίας στο εξωτερικό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

 

Μια κληρονομιά 3.000 χρόνων… με τεράστιες εκτάσεις αμπελώνων

 

Την αρχαιότερη αναφορά στην κουμανταρία την κάνει ο Ησίοδος γύρω στα 734 π.Χ. στο βιβλίο του «Έργα και Ημέραι», ο οποίος δίνει λεπτομερή αναφορά για το «κύπριο νάμα», εξηγώντας τον τρόπο παρασκευής του γνωστού κρασιού της εποχής που δεν έλειπε από τα συμπόσια των φαραώ και των βασιλιάδων της Μεσογείου, ενώ ο βασιλιάς Σολομών στο «Άσμα Ασμάτων» αναφέρει την Κύπρο, τα σταφύλια και το κρασί της.

Τα περίφημα ψηφιδωτά από το σπίτι του Διόνυσου στην Πάφο μαρτυρούν τη σημασία που είχε το κρασί στην καθημερινή ζωή του Κύπριου, αλλά και τις βαθιές ρίζες που έχει η αμπελοκαλλιέργεια στο νησί. Από την ίδια περίπου περίοδο προέρχεται και το πασίγνωστο ψηφιδωτό, στο οποίο παρουσιάζεται ο θεός Διόνυσος να πίνει κρασί και να διασκεδάζει με την Ακμή, ενώ ο βασιλιάς Ικάριος μεταφέρει ασκιά γεμάτα κρασί. Και στα χρόνια που ακολούθησαν, την περίοδο του Βυζαντίου και στη Ρωμαιοκρατία, η κουμανταρία αποτελεί σημείο αναφοράς στα ιστορικά και κοινωνικά δρώμενα. Tέτοια ήταν η φήμη που απέκτησε η κουμανταρία, που ώθησε Πορτογάλους εμπόρους της εποχής να μεταφέρουν μοσχεύματα κυπριακών ποικιλιών στη Μαδέρα, όπου τα φύτεψαν και αφού ευδοκίμησαν και καρποφόρησαν έδωσαν το γλυκό και πολύ γνωστό σήμερα κρασί Madeira. Η νεότερη ιστορία της κουμανταρίας αρχίζει όταν ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, περνώντας από την Κύπρο, παντρεύτηκε τη Βερεγγάρια και στη γαμήλια γιορτή σερβιρίστηκε μόνο η κουμανταρία.

Την αξία του γλυκόποτου κρασιού ξεχώρισαν και οι Ιωαννίτες Ιππότες που εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο μετά την εκχώρηση του νησιού στους Λουζινιανούς, το 1192 μ.Χ. Στους σταυροφόρους οφείλει το όνομά της η κουμανταρία, καθώς το Τάγμα των Ιωαννιτών είχε τη στρατιωτική διοίκησή του, την «COMMANDARIA», στην περιοχή γύρω από το Κολόσσι που καταλάμβανε τεράστιες εκτάσεις με αμπέλια.

 

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy