Του ειδικού μας συνεργάτη Βαγγέλη Αρεταίου
Η κουρδική ψήφος θεωρείται πλέον το «μεγάλο κλειδί» ενόψει των επερχόμενων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία, με το ΑΚΡ να κινδυνεύει να χάσει τους Κούρδους και την αντιπολίτευση να διανύει μια περίοδο εσωτερικών τριβών λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων του κουρδικού ζητήματος ανάμεσα στο CHP του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και το ΙΥΙ της Μεράλ Ακσενέρ.
Η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση ανάμεσα στο CHP και το ΙΥΙ, όσον αφορά το ενδεχόμενο συνεργασίας με τους Κούρδους, έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις στην Τουρκία, καθώς κινδυνεύει να υπονομεύσει τη συνοχή της αντιπολίτευσης αλλά και την απήχησή της στους ψηφοφόρους. Παράλληλα, αναδεικνύεται ως «γόρδιος δεσμός» και για την επιλογή του κοινού υποψηφίου στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Το CHP έχει πλέον υιοθετήσει μια σαφώς πιο εποικοδομητική στάση απέναντι στους Κούρδους, χωρίς πάντως να έχει αποχωριστεί οριστικά τα εθνικιστικά του αντανακλαστικά, ενώ το ΙΥΙ παραμένει αρνητικό απέναντι σε μια συνεργασία, επίσημη ή de facto, με τους Κούρδους του φιλοκουρδικού HDP. Η Μεράλ Ακσενέρ προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες, αλλά προς το παρόν τουλάχιστον οι προοπτικές της όποιας συνεργασίας του HDP με τη συμμαχία της αντιπολίτευσης παραμένουν αβέβαιες. «Oι ψηφοφόροι έχουν κουραστεί από τις διαφωνίες των πολιτικών. Περιμένουν από την πολιτική να προσφέρει λύσεις στα προβλήματά τους (…) Η αντιπολίτευση χρειάζεται και το ΙΥΙ και το HDP και το CHP», εκτιμά η πολιτική αναλύτρια Seren Selvin Korkmaz σε ανάλυσή της στο Medyascope, εκφράζοντας έτσι την πλειοψηφία των αναλυτών που προειδοποιούν ότι η αντιπολίτευση πρέπει πλέον να βρει το ρυθμό της.
Συνομιλητές της «Χαραυγής» στην Τουρκία εκτιμούν ότι η κουρδική ψήφος είναι καταλυτικής σημασίας για δυο βασικούς λόγους. Πρώτο, διότι αν δεν υπάρξει έστω και μια de facto συνεννόηση της συμμαχίας των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης με το HDP και οι Κούρδοι έχουν τον δικό τους υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές, εκτιμάται ότι θα είναι πάρα πολύ δύσκολο για τον υποψήφιο των έξι να κερδίσει στις εκλογές. Δεύτερο, διότι σε περίπτωση που η αντιπολίτευση κερδίσει, θα χρειαστεί οπωσδήποτε τους Κούρδους για να αλλάξει το προεδρικό σύστημα και να επιστρέψει στο κοινοβουλευτικό, όπως έχει εξαγγείλει.
Το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ χάνει την κουρδική ψήφο…
Για το ΑΚΡ, η κουρδική ψήφος είναι σήμερα μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, καθώς όλα δείχνουν ότι το κόμμα χάνει τη στήριξη των Κούρδων, ακόμα και των συντηρητικών που μέχρι πρότινος ψήφιζαν μαζικά το ΑΚΡ. «(…) Οι Κούρδοι είναι η ομάδα που έχει αποσχιστεί περισσότερο από το ΑΚΡ μεταξύ των εκλογικών ομάδων στην Τουρκία (…) μεταξύ των ομάδων που υποστηρίζουν το CHP, η μεγαλύτερη ομάδα είναι οι Κούρδοι ψηφοφόροι. Επομένως, αυτό μετατρέπει τους Κούρδους ψηφοφόρους σε σημαντικό παράγοντα στην Τουρκία», εκτιμά ο έγκριτος δημοσκόπος Reha Ruhavioglu, που μίλησε στην τουρκόφωνη DW, τoνίζοντας ότι «σήμερα, αν οι Κούρδοι ψηφοφόροι είναι 20% στον ενήλικο πληθυσμό, είναι πάνω από 25% μεταξύ των νέων ψηφοφόρων».
Σύμφωνα με στοιχεία της Metropoll, η υποστήριξη των Κούρδων προς το ΑΚΡ έχει εξασθενίσει σχεδόν κατά 10% από τον Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο 2022, ενώ εξασθένιση καταγράφει και το CHP. Η εξασθένηση της κουρδικής στήριξης στο ΑΚΡ έχει αρχίσει ήδη από το 2016 και τη βίαιη καταστολή της προσπάθειας του ΡΚΚ να μεταφέρει τον πόλεμο στα αστικά κέντρα, προσπάθεια που έπληξε και τους δεσμούς του ΡΚΚ με το HDP. Αντίθετα, η εξασθένιση της στήριξης των Κούρδων προς το CHP εκτιμάται ότι είναι προσωρινή και ότι θα αυξηθεί αν και εφόσον κοινός υποψήφιος της αντιπολίτευσης είναι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος δείχνει να έχει μεγάλη απήχηση στους Κούρδους. «Κλειδί» για την ανάδειξη κοινού υποψηφίου είναι η στάση που θα κρατήσουν το HDP και οι ηγεσίες του.
Μιλώντας στην DW, o δημοσκόπος Ulas Tol τόνισε ότι η τάση της σημαντικής πλειοψηφίας των ψηφοφόρων του HDP είναι να ακολουθήσει την κεντρική απόφαση του κόμματος και εξήγησε: «Στις επιτόπιες έρευνές μας στην Άγκυρα πριν από τις τοπικές εκλογές, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του HDP δήλωσε ότι δεν θα ψήφιζε τον Mansur Yavaş. Ωστόσο οι περισσότεροι από αυτούς ψήφισαν τον Yavas, πιθανότατα λόγω της έκκλησης του Demirtas. Σήμερα, η αντίθετη συλλογική συμπεριφορά επηρεάζει όχι μόνο τους υποστηρικτές του HDP αλλά και τους Κούρδους που αποσχίστηκαν από το ΑΚΡ».
Aκολουθήστε μας στο Google News
