Κρίσιμες ώρες για την Κύπρο

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης σε συνάντηση με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Μουσταφά Ακιντζί.

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου*

Σαράντα πέντε χρόνια από την τουρκική εισβολή, το Κυπριακό βρίσκεται ίσως στη χειρότερη στιγμή. Η Κύπρος τελεί υπό «κατάσταση πολιορκίας». Από ερευνητικά σκάφη, γεωτρύπανα και πολεμικά πλοία της Τουρκίας, τα οποία ενεργούν εντός της ΑΟΖ, ακόμα και εντός της αιγιαλίτιδος ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δίκην «Ποντίου Πιλάτου», το Συμβούλιο Ασφαλείας στο πρόσφατο ψήφισμά του για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης περιορίζεται «να επαναλάβει την έκκληση του Γενικού Γραμματέα για σοβαρές προσπάθειες αποφυγής κάθε περαιτέρω κλιμάκωσης και για την εξουδετέρωση των εντάσεων».

Επί του εδάφους, και παρά τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 550 και 789 για υπαγωγή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη, προκειμένου να επανεγκατασταθούν οι νόμιμοι κάτοικοί της, η ψευδοκυβέρνηση των κατεχομένων μεθοδεύει «καταγραφή περιουσιών» και δόλια αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, με επίκληση δήθεν κυριότητας του Εφκάφ,  παρά τα δημοσιευθέντα έγγραφα που θρυμματίζουν τους έωλους αυτούς ισχυρισμούς.

Από την Τουρκία εκπορεύονται συνεχή μηνύματα για λύση δύο κρατών, για διατήρηση – συνέχιση του αναχρονιστικού συστήματος εγγυήσεων και μονομερούς δικαιώματος επέμβασης, αλλά και πολεμικοί  παιάνες «επανάληψης αυτού που έγινε το 1974», εάν «οι Ελληνοκύπριοι δεν λογικευτούν», δηλαδή εάν δεν αποδεχθούν τις τουρκικές αξιώσεις στο ενεργειακό πεδίο.

Την περασμένη Δευτέρα ο Τσαβούσογλου, χωρίς περιστροφές, απλώς με περίτεχνη λεκτική επικάλυψη, ομολόγησε τον πραγματικό στόχο της Τουρκίας. Είπε: «Ας μετατρέψουμε την Ανατολική Μεσόγειο σε λεκάνη ειρήνης, ευημερίας και συνεργασίας». Με απλά λόγια, τουρκικός στρατηγικός έλεγχος της Ανατολικής Μεσογείου.

Και ταυτόχρονα, έκλειψη της ελληνικής παρουσίας στην περιοχή και εγκλωβισμό του κυπριακού ρόλου σε τουρκικό έλεγχο και κηδεμονία.

Όταν θα δημοσιεύεται αυτό το κείμενο, θα έχουν γίνει γνωστά τα αποτελέσματα της συνάντησης του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Τ/κ ηγέτη Μ. Ακιντζί. Ενδεχόμενο επόμενο βήμα, συνάντηση των δύο με τον Αντόνιο Γκουτιέρες τον Σεπτέμβριο. Για διερεύνηση των προϋποθέσεων για πραγματοποίηση πρώτα άτυπης πενταμερούς και στη συνέχεια επίσημης πενταμερούς, «για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντάνα».

Ερώτημα: Θα συρθούμε σε αυτή τη διαδικασία, ενώ η Τουρκία απροκάλυπτα και απροσχημάτιστα, στην πράξη και στα λόγια, δεν αποκρύπτει τους στόχους της;

Δεν θα επαναλάβω το κοινότυπο περί κρισιμότητας των στιγμών. Θα υποδείξω ωστόσο ότι οι αποφάσεις που θα ληφθούν από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας και ελληνοκυπριακής πλευράς θα έχουν κομβική και καθοριστική σημασία για την περαιτέρω πορεία του Κυπριακού.

Είναι γι’ αυτό που θα πρέπει, πέραν της επισήμανσης των κινδύνων, να τοποθετηθούμε με σαφήνεια για το «δέον γενέσθαι».

Νέες συνομιλίες – διαπραγματεύσεις, χωρίς ρητή πρόταξη της ανάγκης κατάργησης των εγγυήσεων – μονομερούς επεμβατικού δικαιώματος και αποχώρησης των στρατευμάτων θα ήταν αδιανόητες.

Νέες συνομιλίες – διαπραγματεύσεις χωρίς τερματισμό των μεθοδεύσεων Τουρκίας και τ/κ ηγεσίας στην Αμμόχωστο θα ήταν αδιανόητες. Αντίθετα, θα πρέπει τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας για υπαγωγή της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, προκειμένου να επανεγκατασταθούν οι νόμιμοι κάτοικοί της, να είναι βασικό θέμα της ημερήσιας διάταξης σε οποιεσδήποτε συνομιλίες.

Νέες συνομιλίες χωρίς τερματισμό των παραβιάσεων της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας θα οδηγήσουν σε νομιμοποίηση της τουρκικής επιδρομής.

Δεν υπάρχουν περιθώρια λαθών και ελλειμματικών χειρισμών. Βρισκόμαστε μπροστά σε σταυροδρόμι. Αν και πάλι επιμείνουμε στην πεπατημένη, θα έχουμε οριστικά και εθελουσίως διολισθήσει στην αρχή του τέλους. Για λύση τουρκικών προδιαγραφών. Τόσο απλά.

Σημ: Την ώρα που στην Αμμόχωστο βρίσκεται σε εξέλιξη δόλια επιχείρηση τουρκοποίησής της αντί ομοθυμίας, ομοψυχίας και συλλογικού αγώνα για τη σωτηρία της, επιλέγεται η κομματική αναμέτρηση. Κρίμα. Μελαγχολία, απογοήτευση και θλίψη.

Όχι άλλες μνήμες πικρές…

Κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, διοργανώνονται σε όλη την ελεύθερη Κύπρο διάφορες εκδηλώσεις μνήμης και τιμής, όπως συνηθίζουμε να τις αποκαλούμε. Η μνήμη έχει να κάνει με την αναγκαιότητα να θυμόμαστε πάντα και να καταδικάζουμε με βδελυγμία το δίδυμο έγκλημα του 1974: το προδοτικό πραξικόπημα της ελληνικής χούντας και της κυπριακής ΕΟΚΑ Β’ και την τουρκική εισβολή, που ακολούθησε, προκαλώντας  στον τόπο και τον λαό μας μια ανείπωτη τραγωδία, τις συνέπειες της οποίας βιώνουμε ίσαμε σήμερα. Το μέγεθος αυτής της συνεχιζόμενης τραγωδίας καταδεικνύεται από το γεγονός ότι αναζητούμε και θάβουμε ακόμα αγνοούμενους του 1974, την ίδια ώρα που η  ευρωπαϊκή, κατά τα άλλα, πατρίδα μας αποτελεί τη μόνη ημικατεχόμενη και μοιρασμένη χώρα της Ευρώπης για 45η συνεχόμενη χρονιά.  Τιμούμε ταυτόχρονα αυτές τις μέρες και μνημονεύουμε τις χιλιάδες των νεκρών  του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, όλα εκείνα τα παλικάρια μας που διψούσαν για ζωή και το νήμα της ζωής τους κόπηκε βίαια και τραγικά από τη λαίλαπα της προδοσίας και της τουρκικής βαρβαρότητας. Δεν είναι μάλιστα δύσκολο να διαπιστώσει κανείς ότι είναι  δυσανάλογα τραγικές, σε σχέση με τα πληθυσμιακά μας δεδομένα, οι μνήμες αυτού του τόπου και του λαού, που κουβαλεί στους ώμους του μια βαριά κληρονομιά και μια Ιστορία που οι απαρχές της ανάγονται στην 8η χιλιετία π.Χ. Αν μελετήσει κανείς με την αναγκαία σοβαρότητα και την επιβαλλόμενη υπευθυνότητα αυτήν την ιστορία, θα διαπιστώσει ότι εξακολουθούν και σήμερα να καθορίζουν την τύχη και το μέλλον της Κύπρου οι ίδιοι ακριβώς παράγοντες, που αρκετοί ιστορικοί κατέγραψαν και επισήμαναν εδώ και πολλά χρόνια: η στρατηγική θέση του νησιού και ο πλούτος που διέθετε. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο βιβλίο του «Νέα Ιστορία της Κύπρου» (1η έκδοση, Αθήνα 1985) ο Σταύρος Παντελή, «η Κύπρος υπήρξε πάντα αυτό που είναι και σήμερα: ο πύργος ελέγχου και το πρωθημένο φυλάκιο τριών ηπείρων. Η στρατηγική θέση του νησιού προκάλεσε το φθόνο των γειτόνων του». Έτσι λοιπόν το νησί κατακτήθηκε διαδοχικά από όλους τους εκάστοτε ισχυρούς λαούς της περιοχής, οι οποίοι, εκτός από τη στρατηγική θέση του νησιού επιβουλεύονταν την Κύπρο και για τον πλούτο της, που στην αρχαιότητα ήταν βασικά ο χαλκός, που, σύμφωνα με τους ιστορικούς, είχε τότε την ίδια αξία και σπουδαιότητα με το πετρέλαιο σήμερα… Κατά τραγική συγκυρία ο πλούτος του νησιού, όπως σήμερα ανακαλύψαμε, περιλαμβάνει και το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο με ό,τι αυτό πλέον συνεπάγεται… Δεν είναι τυχαία άλλωστε και η πρόσφατη δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Τσαβούσογλου, ο οποίος δήλωσε εμφαντικά ότι πρέπει να βρεθεί μια λύση στο Κυπριακό, «ώστε οι δύο κοινότητες να μοιραστούν την εξουσία και τον πλούτο του νησιού», την ίδια ώρα που ο νεοσουλτάνος Ερντογάν διακηρύττει με κάθε ευκαιρία ότι στην Κύπρο διακυβεύονται τα γεωστρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας για την προάσπιση και διαφύλαξη των οποίων δεν θα διστάσει η Τουρκία να κάνει αυτό που έκανε το 1974! Με όλα αυτά τα δυσμενή δεδομένα, και λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς εξελίξεις στην περιοχή μας αλλά  και παγκόσμια, είναι προφανές ότι η οποιαδήποτε προσπάθεια στρατιωτικοποίησης του Κυπριακού (εξαιτίας των  υδρογονανθράκων) θα επιφέρει νέα δεινά και νέες περιπέτειες στον τόπο και τον λαό μας. Οφείλουμε όλοι, λαός και ηγεσία, να συστρατευτούμε στην προοπτική της επανένωσης και της ειρηνικής συνύπαρξης μέσα από τη διαπραγματευτική διαδικασία του ΟΗΕ, για μπορούν τα παιδιά και οι νέοι μας να ζουν, να χαίρονται τη ζωή, να ονειρεύονται και να πραγματώνουν τα όνειρά τους, μέσα σε συνθήκες ειρήνης, ελευθερίας κοινωνικής δικαιοσύνης και ασφάλειας. Δεν χρειαζόμαστε λοιπόν άλλες αχρείαστες ανθρωποθυσίες, νέους τύμβους και νέες μνήμες, πικρές και αιματόβρεχτες!

*Τέως Πρόεδρος Βουλής των Αντιπροσώπων

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy