Η Κύπρος κατέγραψε το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό οδικών θανάτων παιδιών μεταξύ 2019-2021 κατ’ αναλογία πληθυσμού

Η Κύπρος κατέγραψε κατά την τριετία 2019-2021 το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό οδικών θανάτων παιδιών σε αναλογία πληθυσμού (2%), ανάμεσα στις χώρες του προγράμματος Οδικής Ασφάλειας ΡΙΝ, αναφέρεται σε έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC).

Το ETSC δημοσίευσε τη Δευτέρα, στα πλαίσια του προγράμματος, την 43η έκθεση που παρουσιάζει τα δεδομένα στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και στην Ελβετία, το Ισραήλ, τη Νορβηγία, τη Σερβία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σχετικά με τους οδικούς θανάτους παιδιών. Σημειώνεται πως για τους σκοπούς της έκθεσης, παιδιά θεωρούνται τα άτομα μέχρι και 14 ετών.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα και θέσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών, παρόλο που η οδική ασφάλεια των παιδιών έχει βελτιωθεί σημαντικά κατά την τελευταία δεκαετία σε όλες σχεδόν τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα PIN, εντούτοις 390 παιδιά σκοτώθηκαν στους δρόμους της ΕΕ μόνο το 2020 και περισσότερα από 6000 έχουν σκοτωθεί τα τελευταία δέκα χρόνια. Οι θάνατοι παιδιών σε οδικές συγκρούσεις αντιπροσώπευαν το 2% όλων των οδικών θανάτων στην ΕΕ το 2020.

Η παιδική οδική θνησιμότητα (θάνατοι ανά εκατομμύριο παιδικού πληθυσμού) μειώθηκε κατά 46% σε σύγκριση με 36% για όλες τις άλλες ηλικιακές ομάδες κατά την περίοδο 2010-20. Μια σχετικά απότομη μείωση παρατηρείται στις αρχές της δεκαετίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης που ακολούθησε τη χρηματοπιστωτική κρίση το 2008. Μια άλλη απότομη μείωση παρατηρήθηκε στο τέλος της δεκαετίας, όταν τα μέτρα που αποσκοπούσαν στον έλεγχο της πανδημίας COVID-19 περιόρισαν σοβαρά την κυκλοφορία των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, στα οποία κατά καιρούς δεν επιτρεπόταν να πάνε στο σχολείο.

Όπως αναφέρεται, τα παιδιά δεν επωφελούνται από το ίδιο επίπεδο οδικής ασφάλειας παντού στην Ευρώπη. Το ποσοστό παιδικής οδικής θνησιμότητας στη Ρουμανία είναι δέκα φορές υψηλότερο από ότι στη Νορβηγία, την Κύπρο ή τη Σουηδία. Όπου η παιδική οδική θνησιμότητα είναι σχετικά χαμηλή, η οδική θνησιμότητα για τον υπόλοιπο πληθυσμό τείνει επίσης να είναι σχετικά χαμηλή και αντιστρόφως. Όπου αυτό δεν συμβαίνει, θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά σε αυτές τις χώρες τείνουν να μεταφέρονται με όχημα στο σχολείο και στις δραστηριότητες τους, αντί να τους επιτρέπεται να ταξιδεύουν εκεί μόνα τους με ποδήλατο ή με τα πόδια.

Η Κύπρος, σημειώνει η ανακοίνωση, κατάγραψε κατά την τριετία 2019-2021 το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό οδικών θανάτων παιδιών σε αναλογία πληθυσμού (2%), ανάμεσα στις χώρες του προγράμματος ΡΙΝ.

Ωστόσο, αυτό φαίνεται να οφείλεται στο γεγονός ότι λίγα παιδιά διακινούνται προς και από το σχολείο ή στις άλλες δραστηριότητες τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. Η Κυπριακή Κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες με διάφορα μέτρα, να ενθαρρύνει τη διακίνηση των παιδιών με τα πόδια και με ποδήλατο, σύμφωνα με την έκθεση.

Στην ΕΕ, υπήρξαν 7 οδικοί θάνατοι παιδιών ανά εκατομμύριο παιδιών κατά μέσο όρο τα τελευταία τρία χρόνια, σε σύγκριση με 53 οδικούς θανάτους ανά εκατομμύριο για τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Τα παιδιά ηλικίας 10-13 ετών έχουν υψηλότερη οδική θνησιμότητα από τα παιδιά ηλικίας 5-9 ετών. Στο πλαίσιο της φυσιολογικής ανάπτυξης των παιδιών, τα παιδιά ηλικίας 10-13 ετών είναι πιο πιθανό να μετακινούνται ασυνόδευτα από ενήλικες, ιδίως ταξιδεύοντας από και προς το σχολείο. Όμως, μόλις φτάσουν στην ηλικία των 14 ετών και αποκτήσουν σταδιακά πρόσβαση σε μοτοσικλέτες και αυτοκίνητα, η οδική θνησιμότητα τους αρχίζει να αυξάνεται απότομα.

Το 48% των παιδιών έως 14 ετών πεθαίνουν ως επιβάτες αυτοκινήτων, το 32% ως πεζοί και το 11% ως ποδηλάτες. Από την ηλικία των 14 ετών, το 36% πεθαίνει ως επιβάτες αυτοκινήτων, το 20% ως οδηγοί μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων και το 19% ως πεζοί.

Πάνω από 6.000 παιδιά (ηλικίας 0-14 ετών) τραυματίστηκαν σοβαρά το 2020 σε 20 κράτη μέλη ΕΕ που διέθεσαν στοιχεία, με βάση τους ισχύοντες εθνικούς ορισμούς των σοβαρών οδικών τραυματισμών. Οι σοβαροί παιδικοί οδικοί τραυματισμοί αντιπροσωπεύουν περίπου το 5% όλων των σοβαρών οδικών τραυματισμών στην ΕΕ.

Η Κύπρος μαζί με την Ελλάδα κατέγραψαν κατά την τελευταία δεκαετία το υψηλότερο ποσοστό ετήσιας μείωσης των σοβαρών παιδικών οδικών τραυματισμών, με 14%, σύμφωνα με την έκθεση.

Τρόποι για να επιτευχθεί η ασφάλεια των παιδιών στους δρόμους

Όπως αναφέρεται, η βελτίωση της οδικής ασφάλειας για τα παιδιά μπορεί να επιτευχθεί μέσω μιας συνδυασμένης δέσμης μέτρων που αφορούν στην ασφάλεια όλων των χρηστών του οδικού δικτύου, δηλαδή αναβάθμιση του οδικού περιβάλλοντος, σχεδιασμός οχημάτων που προστατεύουν καλύτερα τόσο τους επιβάτες τους όσο και όσους βρίσκονται εκτός του οχήματος, επιβολή των κανόνων οδικής κυκλοφορίας, προώθηση της ορθής χρήσης κατάλληλων συστημάτων συγκράτησης παιδιών, βελτίωση της κυκλοφοριακής αγωγής και της ευαισθητοποίησης.

Τονίζεται ότι η ασφαλής διακίνηση των παιδιών με τα πόδια και με ποδήλατο στο σχολείο απαιτεί ασφαλείς υποδομές που προστατεύουν τα παιδιά από συγκρούσεις με μηχανοκίνητα οχήματα και από πτώσεις. Επίσης, οι ασφαλείς διαδρομές για περπάτημα και ποδηλασία σε μια ευρεία περιοχή γύρω από τα σχολεία, με σχεδιασμό δρόμων χαμηλής ταχύτητας για τα μηχανοκίνητα οχήματα, είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ασφάλειας των παιδιών. Θα πρέπει επίσης να ενθαρρύνεται η συμμετοχή των παιδιών και των σχολείων στο σχεδιασμό αυτό, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες κινητικότητάς τους.

Η μείωση της ταχύτητας των οχημάτων γύρω από τα σχολεία και η επιβολή αυτής της ταχύτητας με κατάλληλες υποδομές, είναι ένα επίσης μέτρο που βελτιώνει την οδική ασφάλεια των παιδιών, καθώς ταξιδεύουν από και προς το σχολείο.

Η ενημέρωση των μαθητών για τις ασφαλείς διαδρομές προς το σχολείο και η ανάπτυξη ενός σχεδίου σχολικής κινητικότητας, είναι ένα μέτρο που μπορούν να υιοθετήσουν τα σχολεία για να κάνουν ασφαλέστερη τη μετάβαση των παιδιών στο σχολείο με τα πόδια ή με ποδήλατο.

Κάθε χρόνο, το 49% των παιδιών που σκοτώνονται στους δρόμους της ΕΕ πεθαίνουν ως επιβάτες μηχανοκίνητων οχημάτων. Ένα σωστό σύστημα συγκράτησης παιδιών είναι ο πιο αποτελεσματικός εξοπλισμός παθητικής ασφάλειας για ένα παιδί που ταξιδεύει ως επιβάτης οχήματος.

Επίσης, ένα κράνος ποδηλάτου προσφέρει την καλύτερη προστασία από τραυματισμούς στο κεφάλι για ταχύτητες πρόσκρουσης έως περίπου 20 χιλ/ώρα. Η χρήση κράνους ποδηλάτου μειώνει τον κίνδυνο σοβαρού τραυματισμού στο κεφάλι κατά περισσότερο από 65%. Συνολικά 15 χώρες PIN ανέφεραν ότι έχουν υποχρεωτική χρήση κράνους ποδηλάτου για παιδιά. Σε ισάριθμες χώρες PIN, περιλαμβανομένης της Κύπρου, η χρήση κράνους ποδηλάτου δεν είναι υποχρεωτική, τονίζεται.

Στην έκθεση, γίνονται συστάσεις από το ETSC προς τις εθνικές Κυβερνήσεις για επίτευξη υψηλών επιπέδων συνολικής οδικής ασφάλειας. Σημαντικά οφέλη για την οδική ασφάλεια των παιδιών θα προκύψουν από μέτρα που αποσκοπούν στη βελτίωση της συνολικής οδικής ασφάλειας, αναφέρεται. Η εφαρμογή της προσέγγισης του «Ασφαλούς Συστήματος» («Safe System» approach) και, ως εκ τούτου, η συστηματική βελτίωση της ασφάλειας των οχημάτων, των οδικών υποδομών και της ασφαλούς συμπεριφοράς των χρηστών του οδικού δικτύου, θα μειώσει τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται τα παιδιά κατά την κυκλοφορία στους δρόμους, καταλήγει η έκθεση.