Λαβύρινθος γεμάτος αγκάθια το πλαίσιο αφερεγγυότητας

• Βασικά κριτήρια είναι ο δανειολήπτης να κριθεί ως βιώσιμος και συνεργάσιμος

Λαβύρινθος γεμάτος αγκάθια είναι το πλαίσιο αφερεγγυότητας, ενώ μία εβδομάδα μετά την ψήφιση των νόμων ουδείς γνωρίζει πού μπορούν να αποταθούν οι δανειολήπτες για να διερευνήσουν και την προοπτική για αναδιάρθρωση του δανείου τους. Και αυτό επειδή ακόμη δεν έχει στηθεί η αρμόδια υπηρεσία αφερεγγυότητας, ενώ δεν υπάρχουν ούτε αδειοδοτημένοι σύμβουλοι. Επίσης, οι τελικοί νόμοι δεν έχουν περάσει ακόμη από τον τελικό νομοτεχνικό έλεγχο. Με αποτέλεσμα να συνεχίζεται το μπάχαλο και μετά την ψήφισή τους.

Οσον αφορά την ουσία του πλαισίου, αυτό χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα. Και στις δύο περιπτώσεις για να ενταχθεί κανείς σε σχέδιο αποπληρωμής θα πρέπει να πληροί δύο βασικά κριτήρια: να είναι συνεργάσιμος και να κριθεί ως βιώσιμος. Διαφορετικά οδηγείται σε πτώχευση και σε εκποίηση της περιουσίας του.

Η τράπεζα έχει και το μαχαίρι και το καρπούζι

Για τα φυσικά πρόσωπα το πλαίσιο προνοεί δύο μηχανισμούς: τα προσωπικά σχέδια αποπληρωμής και τη διαγραφή χρέους μέχρι 25 χιλ. ευρώ.

Στα προσωπικά σχέδια αποπληρωμής η μεγαλύτερη παγίδα είναι ότι με την ένταξή του, ο δανειολήπτης είναι υποχρεωμένος να μπαίνει σε προσωπικό μνημόνιο με έλεγχο στα μηνιαία του έξοδα. Επίσης, σε περίπτωση που η τράπεζα δεν συναινεί με το σχέδιο το οποίο έχει ετοιμάσει ο σύμβουλος αφερεγγυότητας, για να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο ο δανειολήπτης θα πρέπει να πείσει το δικαστήριο ότι ικανοποιεί τα κριτήρια. Πάντα όμως το «μαχαίρι» βρίσκεται στο χέρι της τράπεζας, αφού ο νόμος καθορίζει ρητά ότι το όποιο σχέδιο πρέπει να διατηρεί το δανειστή στην ίδια ή σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι εάν ο δανειολήπτης οδηγείτο σε εκποίηση.

Σε σχέση με την πρώτη κατοικία, εάν ο σύμβουλος αφερεγγυότητας αποφανθεί ότι το κόστος για τη διατήρησή της από τον δανειολήπτη είναι πιο υψηλό σε σχέση με άλλες επιλογές, δεν είναι υποχρεωμένος να υποβάλει πρόταση με γνώμονα την προστασία της.

Οσο γι’ αυτούς οι οποίοι θα κριθούν ως μη βιώσιμοι, θα οδηγούνται σε πτώχευση και θα παραμένουν εκεί για τρία χρόνια. Και εδώ όμως υπάρχουν παγίδες αφού για να απαλλαγεί ο πτωχεύσαντας από τα χρέη του πρέπει να κριθεί ως «συνεργάσιμος και καλόπιστος». Εάν όχι θα συνεχίσει να τον κυνηγά η τράπεζα. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις όπου η τράπεζα διαπιστώσει εκ των υστέρων ότι ο δανειολήπτης δεν αποκάλυψε όλα τα περιουσιακά του στοιχεία στον Επίσημο Παραλήπτη, ή έκανε «δόλια αποξένωση» της περιουσίας του πριν υποβάλει αίτηση για πτώχευση.

Σε σχέση με το μηχανισμό για τη διαγραφή χρέους μέχρι 25 χιλ. ευρώ υπάρχουν πολύ αυστηρές προϋποθέσεις. Η πιο σημαντική είναι ότι το χρέος δεν πρέπει να καλύπτεται από εξασφαλίσεις, αφού σε τέτοια περίπτωση θα ακολουθείται η διαδικασία της εκποίησης. Επίσης ο δανειολήπτης δεν πρέπει να έχει ουσιαστικά εισοδήματα ούτε και άλλα περιουσιακά στοιχεία.

Οσον αφορά τους εγγυητές, η ευθύνη που τους βαραίνει έχει περιοριστεί στη διαφορά μεταξύ της αξίας της υποθήκης και του υπόλοιπου του δανείου. Επίσης, με τροπολογία η οποία προστέθηκε την υστάτη, η τράπεζα δεν μπορεί να λάβει δικαστικά ή άλλα μέτρα εναντίον του εγγυητή σε περίπτωση που η περιουσία του, εξαιρούμενης της κύριας κατοικίας, δεν υπερβαίνει τις 750 χιλ. ευρώ.

Να σημειώσουμε ότι η τελευταία τροπολογία δεν έχει περάσει ακόμη από νομοτεχνικό έλεγχο, ενώ ίσως να υπάρξουν προσφυγές από τις τράπεζες στο Ανώτατο Δικαστήριο για ακύρωσή της.

Για τις εταιρείες

Στις περιπτώσεις των εταιρειών υπάρχουν ακόμη περισσότερες παγίδες, αφού το δικαίωμα για την υποβολή αίτησης με σκοπό το διορισμό εξεταστή δεν περιορίζεται μόνο στην ίδια την εταιρεία, αλλά επεκτείνεται και στους πιστωτές, δηλαδή την τράπεζα, καθώς και σε ομάδες μετόχων με ποσοστό πέραν του 10%.

Για να διοριστεί εξεταστής πρέπει το δικαστήριο να επιβεβαιώσει ότι υπάρχει «εύλογη προοπτική επιβίωσης της εταιρείας». Επίσης σε κάθε σενάριο οι πιστωτές (σ.σ.: τράπεζες) δε θα πρέπει να βρεθούν σε δυσμενέστερη θέση απ’ ό,τι θα ήταν εάν η εταιρεία βρισκόταν υπό διαδικασία εκκαθάρισης. Ακόμη, κατά τη διάρκεια της περιόδου προστασίας της εταιρείας ο εξεταστής έχει εξουσία να ασκεί καθήκοντα διοικητικού συμβούλου, να διαχειρίζεται ο ίδιος την εταιρεία, αλλά και να διαθέτει προς πώληση περιουσιακά της στοιχεία.

Εάν δεν συντρέχουν όλα τα πιο πάνω, τότε η εταιρεία οδηγείται σε αναγκαστική εκκαθάριση. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις όπου η αξία των στοιχείων του ενεργητικού της εταιρείας είναι μικρότερη από το ποσό των υποχρεώσεών της, λαμβάνοντας υπόψη και τις ενδεχόμενες και μελλοντικές υποχρεώσεις της.

Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με την προηγούμενη νομοθεσία είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει απόφαση του δικαστηρίου για το διορισμό εκκαθαριστή. Μπορεί να υπάρξει διορισμός και μέσα από συνέλευση πιστωτών.

Κωνσταντίνος Ζαχαρίου

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy