Λεµεσός: Έβαλε πλώρη για να γίνει κλιµατικά ουδέτερη πόλη

• Η µοναδική πόλη της Κύπρου που επιλέγηκε και περιλαµβάνεται στον κατάλογο των 100 πόλεων των 27 κρατών – µελών της Ε.Ε. που συµµετέχουν στο Cities Mission
• Ευκαιρίες δικτύωσης, ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών µεταξύ των πόλεων και υποστήριξη για τη συµµετοχή των πολιτών

Του Χρήστου Χαραλάµπους

Η συµπερίληψη της Λεµεσού στον κατάλογο των 100 πόλεων κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα συµµετάσχουν στο Πρόγραµµα «Αποστολή Πόλεων» αναµφίβολα αποτελεί µια σηµαντική επιτυχία για τη Λεµεσό, αφού ουσιαστικά εκπροσωπεί όλη την Κύπρο στη συγκεκριµένη πρωτοποριακή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία. Στο ίδιο Πρόγραµµα συµµετέχουν και 12 πόλεις από χώρες που είναι συνδεδεµένες ή έχουν τη δυνατότητα σύνδεσης µε το Horizon Europe, που αποτελεί το πρόγραµµα έρευνας και καινοτοµίας της Ε.Ε. για την περίοδο 2021-2027.

Η Λεµεσός εκδηλώνοντας ενδιαφέρον αξιολογήθηκε αρχικά από ανεξάρτητους εµπειρογνώµονες και στη συνέχεια πέρασε µε επιτυχία τα πρόσθετα κριτήρια που τέθηκαν από την Επιτροπή προκειµένου να διασφαλιστεί η γεωγραφική ισορροπία και µια ποικιλόµορφη οµάδα πόλεων όσον αφορά το µέγεθος, τον αντίκτυπο και τις καινοτόµες ιδέες.

Είναι σηµαντικό να επισηµανθεί ότι στην «Αποστολή Πόλεων» υπέβαλαν αίτηση συµµετοχής συνολικά 377 πόλεις και οι 100 πόλεις που επιλέχθηκαν, µε βάση τα κριτήρια που είχαν τεθεί, αντιπροσωπεύουν σήµερα το 12% του συνολικού πληθυσµού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι δράσεις καλύπτουν σειρά αλληλένδετων τοµέων

Η «Αποστολή Πόλεων» θα λάβει χρηµατοδότηση ύψους 360 εκατοµµυρίων ευρώ από το Horizon Europe για την περίοδο 2022-23, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις πόλεις που συµµετέχουν να ξεκινήσουν άµεσα τις ενδεδειγµένες διαδροµές καινοτοµίας που θα τις οδηγήσουν µέχρι το 2030 στην κλιµατική ουδετερότητα.

Οι δράσεις έρευνας και καινοτοµίας θα αφορούν µια ποικιλία αλληλένδετων τοµέων που, µεταξύ άλλων, περιλαµβάνουν την καθαρή κινητικότητα, την ενεργειακή απόδοση και τον πράσινο αστικό σχεδιασµό και τη δυνατότητα δηµιουργίας κοινών πρωτοβουλιών καθώς και ενίσχυσης των συνεργασιών σε συνέργειες µε άλλα προγράµµατα προερχόµενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θα βελτιωθεί η ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος

Σε ό,τι αφορά τα οφέλη που θα προκύψουν για τις πόλεις που συµµετέχουν στο Πρόγραµµα, αυτά περιλαµβάνουν, όπως αναφέρεται, εξατοµικευµένες συµβουλές και βοήθεια από µια ειδική Πλατφόρµα Αποστολών, την οποία διαχειρίζεται το NetZeroCities, κάποιες πρόσθετες ευκαιρίες χρηµατοδότησης, αλλά και τη δυνατότητα συµµετοχής τους σε µεγάλες δράσεις καινοτοµίας και διάφορα σηµαντικά πιλοτικά έργα. Η αποστολή παρέχει επίσης ευκαιρίες δικτύωσης, ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών µεταξύ των πόλεων και επιπλέον υποστήριξη για τη συµµετοχή των πολιτών στην αποστολή.

Η Επιτροπή θα καλέσει τις 100 πόλεις που έχουν επιλεγεί για τη συµµετοχή τους στο Πρόγραµµα να αναπτύξουν συµβάσεις για το κλίµα, οι οποίες θα περιλαµβάνουν ένα συνολικό σχέδιο για την κλιµατική ουδετερότητα σε όλους τους τοµείς µε τη συµµετοχή πολιτών, ερευνητικών οργανισµών και φορέων από τον ιδιωτικό τοµέα.

Η Ευρωπαϊκή Αποστολή θα καλύψει τις ανάγκες επανασχεδιασµού και αναζωογόνησης των αστικών περιοχών µε αναµενόµενα αποτελέσµατα τη βελτίωση της ποιότητας και της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος, της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των κτιρίων, του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος του υπαίθριου δηµοσίου χώρου, τη µείωση παραγωγής ρύπων από τις καθηµερινές µετακινήσεις, την εξοικονόµηση φυσικών πόρων καθώς και τον ψηφιακό µετασχηµατισµό των αστικών περιοχών.

Επιτυχία αλλά και µεγάλη πρόκληση για τη Λεµεσό

Η υλοποίηση όλων των δράσεων θα συνδέσει τις υφιστάµενες µε τις νέες πρωτοβουλίες και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε συνολικό παρονοµαστή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συµφωνία.

Τονίζοντας ότι αποτελεί µεγάλη επιτυχία για τον ∆ήµο της Λεµεσού η επιλογή του για να συµµετέχει στην αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις 100 κλιµατικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις της Ευρώπης έως το 2030, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Θεµάτων του ∆ήµου, Χάρης Τρίκκης, υποδεικνύει ότι η επιλογή αυτή αποτελεί ταυτόχρονα και µια µεγάλη πρόκληση.

Όπως διευκρινίζει ο κ. Τρίκκης, η επιλογή της Λεµεσού, όπως και των υπόλοιπων πόλεων που επιλέγηκαν, πραγµατοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, η οποία διεξήχθη από ανεξάρτητους εµπειρογνώµονες, αξιολογήθηκε το επίπεδο προετοιµασίας και δέσµευσης της κάθε πόλης για να πετύχει τους στόχους της, ενώ στη δεύτερη φάση αξιολογήθηκε η γεωγραφία, το µέγεθος, τα οφέλη και ο αντίκτυπος που θα υπάρξει στον πληθυσµό από τη µείωση των εκποµπών του θερµοκηπίου, καθώς και η δυνατότητά τους να αποτελέσουν παράδειγµα για τις υπόλοιπες πόλεις του κράτους τους.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την κυπριακή πόλη, επισηµαίνεται ότι η επιλογή της Λεµεσού να µετέχει στην αποστολή της ΕΕ για το κλίµα είναι το επιστέγασµα των διαχρονικών προσπαθειών και των δραστηριοτήτων που καταβάλλει η Επιτροπή και το Γραφείο των Ευρωπαϊκών Θεµάτων του ∆ήµου. «Η συµµετοχή του ∆ήµου Λεμεσού σε αρκετά µεγάλο αριθµό ευρωπαϊκών προγραµµάτων και προτάσεων συναφών µε τους στόχους της αποστολής για το κλίµα, τα οποία έχει ολοκληρώσει επιτυχώς, συνέβαλε και έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην επιλογή του», όπως υποδεικνύει ο κ. Τρίκκης.

Πρωτοποριακή δράση

Ανοίγµατα προς νέους ορίζοντες και προσανατολισµούς που συνάδουν µε τις κλιµατικές και όχι µόνο απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής κάνει η Λεµεσός, προσθέτοντας στο ενεργητικό της µια ακόµα πρωτοποριακή δράση µε αντίκτυπο σε όλη την Κύπρο.

Η σχετική πρωτοβουλία κάνει την έναρξή της µε τη συµπερίληψη της Λεµεσού στον κατάλογο των 100 πόλεων κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα συµµετάσχουν στο Πρόγραµµα «Αποστολή Πόλεων» (Cities Mission).

Μέσα από αυτή τη συµµετοχή-συνεργασία οι 100 πόλεις στοχεύουν στο να καταστούν έξυπνες και κλιµατικά ουδέτερες µέχρι το 2030 σε σηµαντικούς τοµείς όπως η ενέργεια, η διαχείριση των αποβλήτων, οι µεταφορές και τα κτίρια, που αποτελούν βασικά στοιχεία στην ορθολογιστική λειτουργία µιας σύγχρονης πόλης, αλλά και µια σειρά άλλων τοµέων από τους οποίους εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό η βελτίωση της καθηµερινότητας και η ουσιαστική αναβάθµιση της ζωής των πολιτών.

«Πόλη-φάρος» για τις υπόλοιπες πόλεις της Κύπρου

Να σημειωθεί ότι ο Δήμος της Λεμεσού, αφότου δημιουργήθηκε και λειτούργησε η Επιτροπή και το Γραφείο Ευρωπαϊκών Θεμά­των, αμέσως μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. συμμετείχε σε μια σειρά σημαντικών Ευρωπα­ϊκών Προγραμμάτων, όπως το Conurbant, το Susreg, το Fiesta, το Smartgov, το Civitas Destinations, το Prosperity, το Acua, το Bas και αρκετά άλλα.

Οι στόχοι των προγραμμάτων αυτών είχαν να κάνουν με την εξοικονόμηση ενέργειας, τη μείω­ση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, την καταπολέμηση της αστικής υπερθέρμανσης, τη χρήση νέων τεχνολογιών και την αειφόρο κινητικότητα.

«Μέσα από αυτές τις συμμετοχές αποδείχθηκε ότι η πόλη μας ήταν καλά προετοιμασμένη και έτοιμη για να αναλάβει φιλόδοξες πολι­τικές για το κλίμα. Πρόταξαν, ταυ­τόχρονα, τον προσανατολισμό της Λεμεσού να συνταχθεί με τις προ­σπάθειες που καταβάλλονται για κλιματική ουδετερότητα», αναφέ­ρει ο Χάρης Τρίκκης, σημειώνοντας παράλληλα και τη συστηματική προσπάθεια και επιμονή να συμπε­ριληφθεί η Λεμεσός σε ευρωπαϊκά προγράμματα για έξυπνες πόλεις.

Ο προσανατολισμός αυτός πήρε συγκεκριμένο χαρακτήρα μέσα από την κατάθεση εκ μέρους του δήμου, επτά προτάσεων οι οποί­ες είχαν όλες αξιολογηθεί θετικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως επιλέξιμες. Η επιβράβευση ήρθε με την επιλογή της Λεμεσού ως του δήμου, ο οποίος θα αποτελέσει τον οδηγό, την «πόλη-φάρο», προς τις υπόλοιπες πόλεις της Κύπρου προς την κλιματική ουδετερότητά τους μέχρι το 2050.