![esyd_perivallon_xita[1]](https://dialogos.com.cy/wp-content/uploads/2023/08/esyd_perivallon_xita1-696x384.jpg)
Ανοιχτό και σοβαρό το ζήτηµα της διαχείρισης των αποβλήτων – «Απειλή για τη βιοποικιλότητα η αντίληψη πως οτιδήποτε συνδέεται µε την “ανάπτυξη” έχει σχέση µε το τσιµέντο»
Του
Κυριάκου Λοΐζου
Από τις διαδικασίες επί παραβάσει µέχρι την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιµετώπιση των σοβαρών προβληµάτων που σχετίζονται µε το περιβάλλον, η Κύπρος βρίσκεται ανάµεσα στις χώρες που, ενώ η ανάγκη για λήψη µέτρων είναι επιτακτική, παραµένει σε πολύ χαµηλά επίπεδα δράσης.
Το ζήτηµα της διαχείρισης των αποβλήτων τοποθέτησαν πρώτο στη «λίστα» µε αυτά που χρήζουν άµεσης επίλυσης τρεις άνθρωποι που ασχολούνται µε το περιβάλλον, ο καθένας και η καθεµία από διαφορετική θέση. Αυτό, και άλλα σοβαρά ζητήµατα, µπαίνουν στο κάδρο των προβληµάτων που αφήνουν το «αρνητικό» αποτύπωµά τους στο περιβάλλον της Κύπρου.
Τα ζητήµατα που πρέπει επειγόντως να τύχουν επίλυσης στην Κύπρο είναι αυτό της διαχείρισης των αποβλήτων και το κλείσιµο των παράνοµων χώρων υγειονοµικής ταφής, ενώ κρίνεται απαραίτητη η δηµιουργία κατάλληλων υποδοµών, έτσι ώστε να γίνεται σωστή διαλογή και ανακύκλωση, αναφέρει στη «Χαραυγή» η περιβαλλοντολόγος και επικεφαλής του Τοµέα Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Χριστίνα Νικολάου, ενώ την ίδια στιγµή επισηµαίνει πως πρέπει να εφαρµόζεται η ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική σε ό,τι αφορά τα απόβλητα.
«Στην Κύπρο λειτουργούν ακόµα χώροι υγειονοµικής ταφής που δεν είναι εναρµονισµένοι µε όλες τις πρόνοιες για τη διαχείριση των αποβλήτων. Παράλληλα, βρισκόµαστε πολύ πίσω στη συλλογή και τα βιολογικά απόβλητα. ∆υστυχώς, η Κύπρος βρίσκεται αρκετά πίσω σε ό,τι αφορά τα αστικά απόβλητα και την ανακύκλωση και όχι µόνο», εξήγησε η κα Νικολάου.
Κληθείσα να σχολιάσει το ζήτηµα της πολιτικής βούλησης και σε ποιο βαθµό παίζει ρόλο για τη σηµερινή κατάσταση, η Χριστίνα Νικολάου τόνισε πως υπήρχε ολοκληρωµένος σχεδιασµός µέχρι το 2013 για το πώς θα προχωρούσε η σωστή διαχείριση των αποβλήτων, ωστόσο έκτοτε «ξηλώθηκε» και συνεχίστηκε µία ασύµβατη διαδικασία όσον αφορά το σχεδιασµό για τη διαχείριση.
«Για να δώσουµε ένα παράδειγµα: οι χώροι που µετατρέπουν τα σκουπίδια σε καύσιµα δεν λειτουργούν, ενώ οι συµφωνίες που έγιναν το 2011 και το 2012 δεν τηρήθηκαν, ενώ άλλα έµειναν στον πάγο. Σίγουρα χρειάζεται πολιτική βούληση και η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και να προχωρήσει σε ενέργειες προς επίλυση του προβλήµατος.
Χωρίς ολοκληρωµένο σχεδιασµό για όλες τις ροές των αποβλήτων (σύγχρονες µονάδες, ολοκληρωµένα συστήµατα διαλογής, συστήµατα για αξιοποίηση του οργανικού υλικού που θα µπορεί να παράγει ενέργεια ταυτόχρονα), τίποτα δεν µπορεί να προχωρήσει», είπε η Χριστίνα Νικολάου, καταλήγοντας πως «υπάρχουν διαδικασίες επί παραβάσει εναντίον της Κύπρου από την ΕΕ και τα πρόστιµα θα πληρώσει για άλλη µια φορά ο πολίτης.
Η άποψη του προέδρου του Κινήµατος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών και προέδρου της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Χαράλαµπου Θεοπέµπτου, δεν απέχει και πολύ από αυτήν της Χριστίνας Νικολάου, καθώς, όπως αναφέρει, το πιο καυτό θέµα εξαιτίας των λανθασµένων αποφάσεων που έχουν παρθεί τα τελευταία χρόνια είναι η διαχείριση των αποβλήτων. Ένας λόγος, εξηγεί ο κος Θεοπέµπτου, είναι ότι από την ένταξή µας στην ΕΕ υποχρεωθήκαµε να κάνουµε συγκεκριµένα βήµατα για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων, ωστόσο δεν κινηθήκαµε στο σωστό δρόµο.
Ένα άλλο περιβαλλοντικό θέµα, λέει ο πρόεδρος των Οικολόγων, αρκετά δύσκολο µάλιστα, είναι αυτό της ποιότητας του αέρα. «∆εν µπορούµε να συνεχίσουµε να έχουµε τόσα πολλά αυτοκίνητα στους δρόµους και πρέπει να πάρουµε άµεσα µέτρα για δηµόσιες συγκοινωνίες. Η “συνεισφορά” των αυτοκινήτων στη ρύπανση της ατµόσφαιρας αγγίζει το 70%, ενώ το χειµώνα, κυρίως τα βράδια, είναι ο καπνός από τα τζάκια που ανάβει ο κόσµος για να ζεσταθεί», τονίζει ο κος Θεοπέµπτου.
Για το ζήτηµα των δηµοσίων συγκοινωνιών και για ποιο λόγο δεν γίνεται κάτι, εν έτει 2023, αναφέρει ότι «είναι µερικά συµφέροντα τα οποία θα επηρεαστούν όταν µπουν κανονικές δηµόσιες συγκοινωνίες, ενώ όταν δεν µετακινείται κανείς µε τα µέσα µεταφοράς, θα αγοράσει αυτοκίνητα, καύσιµα κ.ο.κ. -όπως λένε και οι Αµερικανοί… follow the money (ακολούθησε το χρήµα). Είµαστε έτοιµοι να δώσουµε εκατοµµύρια για δρόµους, αλλά όχι για κανονικές στάσεις των λεωφορείων», υπογραµµίζει.
Από πλευράς της η Επίτροπος Περιβάλλοντος, Μαρία Παναγιώτου, είπε στη «Χαραυγή» πως η ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων, οι αυξηµένες εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου, οι συνέπειες της κλιµατικής αλλαγής, η ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων, η ρύπανση, η προστασία της βιοποικιλότητας είναι µόνο ορισµένα από τα ανοιχτά περιβαλλοντικά ζητήµατα που πρέπει να επιλυθούν.
Όπως εξηγεί η κα Παναγιώτου, η Κύπρος είναι στις πρώτες θέσεις στην παραγωγή αποβλήτων, αφού ξεπερνούµε τα 600 κιλά ανά άτοµο. Γίνεται αντιληπτό ότι η µείωση και η σωστή διαχείριση αυτού του τεράστιου όγκου είναι επιβεβληµένη, ενώ η βιώσιµη παραγωγή και κατανάλωση τροφίµων και η σωστή διαλογή στην πηγή µπορούν να συµβάλουν τα µέγιστα στην επίτευξη θετικών αποτελεσµάτων.
«Η αρνητική πρωτιά της Κύπρου λόγω των αυξηµένων εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατ’ αναλογία πληθυσµού συνεπεία των ορυκτών καυσίµων για παραγωγή ενέργειας, η µη αξιοποίηση των µέσων µαζικής µεταφοράς και η ελλιπής θερµοµόνωση των σπιτιών χρήζει αντιµετώπισης µέσα από στοχευµένες ενέργειες και πρωτοβουλίες», παραδέχεται η Επίτροπος Περιβάλλοντος.
Τονίζει, τέλος, πως «η προστασία της βιοποικιλότητας απειλείται από την αντίληψη πως οτιδήποτε συνδέεται µε την “ανάπτυξη” έχει σχέση µε το τσιµέντο».
Οι φόβοι για τον Ακάµα
Για το ζήτηµα του Ακάµα, ο Χαράλαµπος Θεοπέµπτου υποδεικνύει ότι πρόκειται για ένα καυτό ζήτηµα σε ό,τι αφορά την Πολεοδοµία και την πιθανότητα της ανέγερσης παράνοµων κατοικιών κ.λπ. «Αν πάω εγώ και χτίσω κάτι παράνοµα, θα µε ελέγξει κάποιος νοµίζετε;» διερωτήθηκε ρητορικά, σχολιάζοντας µάλιστα πως οι περισσότεροι κλείνουν τα µάτια σε παρανομίες.
«Εµείς θεωρούµε ότι το Τοπικό Σχέδιο Ακάµα έχει κλείσει, ωστόσο δεν ξέρουµε αν η παρούσα κυβέρνηση θα το ανοίξει ξανά. ∆εν πιστεύω ότι θα το κάνει άµεσα, αλλά καταλαβαίνετε ότι κάποια στιγµή θα το ξανανοίξουν, και να έχετε υπόψη πως το ζήτηµα του Ακάµα ανοίγει όταν πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές», λέει ο κος Θεοπέµπτου.
«Κατανοητή η ανησυχία των πολιτών για τις δηµόσιες συγκοινωνίες»
Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι πολύς κόσµος διερωτάται γιατί δεν επενδύονται πόροι στις µαζικές δηµόσιες συγκοινωνίες, κάτι που θα δώσει τεράστια περιβαλλοντική ανάσα στις πόλεις, και όχι µόνο, η Επίτροπος Περιβάλλοντος αναφέρει πως είναι κατανοητή η απορία των πολιτών, αφού, όπως επισηµαίνει, δυστυχώς µόνο το 3% των πολιτών χρησιµοποιεί τα µέσα µαζικής µεταφοράς, γι’ αυτό και το 49% των εκποµπών αέριων ρύπων προέρχεται από τις µεταφορές.
Όπως δηλώνει η Μαρία Παναγιώτου, το Υπουργείο Μεταφορών έχει ήδη τροχιοδροµήσει ενέργειες για αναβάθµιση των υποδοµών και των υπηρεσιών που παρέχονται, ώστε να ξεκινήσει να αυξάνεται το ποσοστό των ατόµων που χρησιµοποιούν τα µέσα µαζικής µεταφοράς και αντίστοιχα να µειωθεί το ποσοστό των ρύπων.
«Στοχευµένες ενέργειες που έχουν ήδη ανακοινωθεί, όπως το park and ride, το door to door σε σχολεία του ∆ήµου Στροβόλου σε πρώτη φάση, η εισαγωγή των ηλεκτρικών λεωφορείων, η επιχορήγηση των στάσεων λεωφορείου µε στέγαστρο, είναι µόνο ορισµένα από όσα γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση», αναφέρει η Επίτροπος.
«Πρόθεσή µου ως Επίτροπος Περιβάλλοντος είναι να διευρύνω τον κύκλο επαφών µου µε φορείς και άτοµα που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και την αντιµετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων», τονίζει καταληκτικά η κα Παναγιώτου.
