Λεπτομέρειες από την πρόταση Άιντα

Λεπτομέρειες αναφορικά με την πρότασή του προς τους δύο ηγέτες για τους υδρογονάνθρακες έδωσε απόψε ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο Έσπεν Μπάρθ Άιντα, λέγοντας παράλληλα πως δεν βρίσκεται πλέον στο τραπέζι, καθώς «ο ένας ηγέτης την βρήκε υπερβολική και ο άλλος πολύ λίγη».

Μιλώντας σε εκδήλωση του Πανεπιστημίου Κύπρου, στη Λευκωσία, ο κ. Άιντα εξέφρασε παράλληλα την ελπίδα ότι θα είναι ο τελευταίος απεσταλμένος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό.

Αναφορικά με την πρότασή του, ο κ. Άιντα είπε ότι δεν είχε καμία σχέση με συνδιαχείριση του φυσικού αερίου, ούτε ζητούσε από την Κυπριακή Δημοκρατία να σταματήσει τις γεωτρήσεις στην ΑΟΖ, ούτε νομιμοποιούσε οποιονδήποτε άλλο να διεξάγει ανάλογες δραστηριότητες.

Όπως είπε, ζήτησε από τις δύο πλευρές να επιλέξουν εξέχουσες προσωπικότητες οι οποίες θα αποτελούσαν μια «επιτροπή σοφών» στο πρότυπο της «Βασιλικής Επιτροπής» (Royal Commission) που υπάρχει σε χώρες όπως η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Είπε ότι η επιτροπή αυτή θα συζητούσε τους τρόπους διαχείρισης των θεμάτων των υδρογονανθράκων στο πλαίσιο ενός μελλοντικού επανενωμένου ομοσπονδιακού πολιτεύματος, ενώ ήταν σαφής η αναφορά τους ότι δεν θα επρόκειτο για δεσμευτικές προτάσεις σε περίπτωση μη λύσης.

«Θα υπήρχε μηδενικό κόστος για όσους φοβούνται ότι θα απεμπολούσαν οτιδήποτε» είπε.

Ερωτηθείς αν θα αποτελούσε μέρος της διαπραγματευτικής διαδικασίας, ο κ. Άιντα απάντησε αρνητικά.

Όπως είπε ο Ειδικός Σύμβουλός του ΓΓ, το σημαντικό δεν είναι ο διαμοιρασμός των εσόδων, για το οποίο, όπως ανέφερε, υπάρχουν συγκλίνουσες απόψεις, αλλά μια σειρά από άλλα θέματα που απασχολούν μια οικονομία η οποία βασίζεται στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Έφερε ως παράδειγμα τις αποφάσεις για την τεχνολογία που θα προτιμηθεί, την ταχύτητα με την οποία τα έσοδα θα διοχετευτούν στην οικονομία, τις διαδρομές μεταφοράς, με ποιον τρόπο δεν θα υπάρξει σύγκρουση με άλλους τομείς της οικονομίας, όπως ο τουρισμός και άλλα ζητήματα.

Εξάλλου, ο κ. Άιντα είπε ότι είναι ο 25ος απεσταλμένος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο και πρόσθεσε «πιστεύω ότι είμαι ο τελευταίος», καθώς, όπως είπε, ελπίζει ότι η επίτευξη μιας συμφωνίας μέσω διαπραγματεύσεων είναι εφικτή.

Συμπλήρωσε ότι το πλαίσιο έχει ήδη συμφωνηθεί από όλους τους ηγέτες των δύο πλευρών, με τα πέντε κεφάλαια που συζητούνται στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, «όταν βρισκόμαστε στην τράπεζα, καθώς αυτή τη στιγμή δεν το κάνουμε».

Συνέχισε λέγοντας ότι τα θέματα είναι μεν δύσκολα, όμως δεν υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να λυθεί.

Επανέλαβε ότι οι όροι εντολής του είναι να διευκολύνει τις δύο πλευρές, «όχι να σύρω οποιονδήποτε στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων», ενώ εξέφρασε και την πεποίθησή του ότι η επιστροφή στις διαπραγματεύσεις θα συμβεί σύντομα. «Δεν ξέρω πότε, αλλά νομίζω ότι θα συμβεί» είπε.

Αναφέρθηκε στο ευρύτερο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον και είπε ότι πρόκειται για «μια ιδιαίτερα κακή στιγμή για να συντηρείται η μη λύση», ενώ πρόσθεσε ότι η εξεύρεση φυσικού αερίου αποτελεί ένα δυνατό επιχείρημα υπέρ της λύσης.

Ακολούθως παρέθεσε τα επιχειρήματα των δύο πλευρών για το θέμα των υδρογονανθράκων, λέγοντας ότι «και οι δύο απόψεις έχουν κάποια βάση», ενώ είπε ότι η παρουσία του Μπαρμπαρός στην ΑΟΖ παραβιάζει το διεθνές δίκαιο αλλά δεν αποτελεί εισβολή.

Αναφερόμενος στην παρούσα κατάσταση του Κυπριακού, είπε εξάλλου ότι δεν πιστεύει πως θα συνεχιστεί επ’ άπειρον, καθώς σε κάποιο σημείο οι δύο πλευρές θα πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν να ζήσουν μαζί.

Σε ερώτηση αν η αναφορά αυτή αποτελεί προειδοποίηση ή απειλή, ο κ. Άιντα είπε ότι έχει μόνο μια αποστολή και ο ΟΗΕ, μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας έχει μια άποψη, που είναι η επανένωση της Κύπρου.

«Ούτε θέλω, ούτε είμαι σε θέση να απειλήσω κανένα» αλλά «ως παρατηρητής δεν υποθέτω ότι αυτό θα συνεχιστεί επ΄άπειρον. Ότι θα υπάρχει μια μεγάλη διεθνής προσπάθεια, που θα ξοδεύει πολλά χρήματα και πόρους, μόνο και μόνο για να συνεχίζεται χωρίς την εξεύρεση λύσης», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι δεν λέει πως αυτό θα συμβεί σύντομα, είπε όμως ότι «δεν πρέπει να υποθέτετε ότι θα μπορείτε απλώς να έχετε το στάτους κβο και τίποτα δεν θα αλλάξει».

Στην εκδήλωση μίλησε επίσης ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, ενώ την εκδήλωση συντόνισε ο καθηγητής Ιωσήφ Ιωσήφ.

Έξω από την είσοδο του κτιρίου που πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, ολιγομελής ομάδα φοιτητών της Ανεξάρτητης Φοιτητικής Έπαλξης κρατούσε πανό που έγραφε «Κύριε Άιντα δεν πάσχουμε από σύνδρομο Κουίσλινγκ. Ελευθερία στην Κύπρο».