Μακρόν… ο «δεκανέας» του Τραμπ

Η στάση της Γαλλίας θυμίζει Βρετανία το 2003 με την εισβολή στο Ιράκ

Της ανταποκρίτριάς μας στο Παρίσι, Μαρίας Δεναξά

Έπεσε έξω στους υπολογισμούς του ο Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος Πρόεδρος είχε προγραμματίσει την προηγούμενη εβδομάδα μια «παιδαγωγική» τηλεοπτική εμφάνιση, γύρω από τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζει, με μοναδικό σκοπό την αποκλιμάκωση της κοινωνικής έντασης που γιγαντώνεται και η οποία έχει επιφέρει πλήγμα στα ποσοστά της δημοτικότητάς του.

Όμως τα τεκταινόμενα στη Συρία και η νέα πολεμική επιχείρηση από κοινού της Γαλλίας, των ΗΠΑ και της Βρετανίας, κατά στόχων στρατηγικής σημασίας της χώρας, άλλαξαν σημαντικά το ρεπερτόριο των δύο μεγάλων συνεντεύξεων που παραχώρησε, συνολικής διάρκειας τεσσάρων ωρών.

«Φτάσαμε σε μια στιγμή που αυτό το χτύπημα ήταν απαραίτητο προκειμένου να αποκατασταθεί η αξιοπιστία στο λόγο της διεθνούς κοινότητας. Η Γαλλία δεν έχει κηρύξει τον πόλεμο στο καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασάντ», διαβεβαίωσε ο Μακρόν, προκαλώντας τα επικριτικά σχόλια των αντιπάλων του, για την επιχειρούμενη παρερμηνεία της λέξης «πόλεμος».

Πολιτικοί αναλυτές παρομοίασαν την απόφαση Μακρόν να αναλάβει στρατιωτική δράση απέναντι στη Συρία, με τη συμμετοχή της Βρετανίας στην εισβολή στο Ιράκ, η οποία όπως απέδειξαν μεταγενέστερες έρευνες των υπηρεσιών πληροφοριών, έγινε με ελλιπή αποδεικτικά στοιχεία. Αλλά και στην περίπτωση των νέων βομβαρδισμών στη Συρία, ο Γάλλος Πρόεδρος ισχυρίζεται ότι έχει όλες τις αποδείξεις για τη χρήση χημικών από το καθεστώς του Άσαντ, απέναντι σε αμάχους. «Όμως οι έρευνες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα», υπογραμμίζουν γαλλικά δημοσιεύματα, τα οποία επισημαίνουν πως η πολεμική επιχείρηση έγινε χωρίς το πράσινο φως του Συμβουλίου Ασφαλείας και δίχως την έγκριση του γαλλικού κοινοβουλίου. Μάλιστα ορισμένοι δημοσιογράφοι στα σχόλια τους αποκαλούν με ειρωνική διάθεση τις τελευταίες ημέρες τον Εμανουέλ Μακρόν «Μπλεράκο» της γαλλικής πολιτικής σκηνής.

Άλλοι σχολιαστές επισημαίνουν την ψύχραιμη στάση της Μέρκελ, η οποία περιορίστηκε σε δήλωση υποστήριξης, άλλοι υπενθυμίζουν πως ο Μπαράκ Ομπάμα είχε πει όχι στον Πρόεδρο Ολάντ, για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον της Συρίας κι άλλοι απορούν με τη συνεργασία του Μακρόν -παρά το αυξημένο ενδιαφέρον της Γαλλίας για τη Συρία- με την αμφισβητούμενη από τη βρετανική κοινωνία Μέι και τον περίγελο της Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ.

Οι γελωτοποιοί και ο κλόουν

«Δύο γελωτοποιοί κι ένας κλόουν» τιτλοφορείται άρθρο της ερευνητικής ιστοσελίδας Mediapart, λίγα μόλις εικοσιτετράωρα από τους νέους βομβαρδισμούς στη Συρία. Όπως αναφέρει το άρθρο, «η εικόνα του Μακρόν με το κουστούμι του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, θα μπορούσε να κάνει κάποιον να χαμογελάσει, όμως το χαμόγελο παγώνει στα χείλη αν αναλογιστεί τους κινδύνους στους οποίους θέτει την παγκόσμια ειρήνη ο δεκανέας του Τραμπ».

Για τον συντάκτη, δεν υπάρχει αμφιβολία πως αυτή η απόφαση του Μακρόν πάρθηκε για να ξαναχρυσώσει την εικόνα του, η οποία έχει υποστεί φθορές από την εσωτερική πολιτική, παράλληλα με μια προσπάθεια εντυπωσιασμού του Αμερικανού Προέδρου. Για τον Γάλλο δημοσιογράφο τίθενται δύο σημαντικά ερωτήματα κοινής λογικής που έρχονται να αμφισβητήσουν την ειλικρίνεια της εξουσίας και του Εμανουέλ Μακρόν. «Ποιος ο λόγος, ο στρατός της Συρίας μετά την πλήρη κατοχή της Ντούμα, να κάνει χρήση χημικών; Γιατί οι τρεις σύμμαχοι έπληξαν τη Συρία, τη στιγμή που κατέφθανε στη Δαμασκό κλιμάκιο επιθεωρητών για την υπόθεση;» αναρωτιέται ο δημοσιογράφος του άρθρου. 

Πολιτικοί αντίπαλοι του Μακρόν ασκούν σφοδρή κριτική στον Γάλλο Πρόεδρο. Η αρχηγός του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν, κατηγόρησε το Μακρόν ότι δεν παρουσίασε καμία απόδειξη για τη χρήση χημικών όπλων από πλευράς του συριακού καθεστώτος, ώστε να δικαιολογηθούν τα πλήγματα στη Συρία.

Ο Ζαν Λικ Μελανσόν της ριζοσπαστικής αριστερής Ανυπότακτης Γαλλίας καταδίκασε επίσης τα χτυπήματα, ενώ αρνητικά εκφράστηκε και ο ηγέτης των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών, μεγαλύτερης δύναμης της αντιπολίτευσης, Λοράν Βοκέ, σημειώνοντας ότι δεν πιστεύει στα «τιμωρητικά πλήγματα». Από την πλευρά του, ο νέος επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ολιβιέ Φορ, στήριξε τη συμμετοχή της Γαλλίας στην επίθεση με ανάρτησή του στο Facebook.

Δυσαρέσκεια από άκρη σε άκρη…

Αυξάνονται και πληθύνονται οι δυσαρεστημένες κοινωνικές ομάδες στη Γαλλία, που θίγονται από την πληθώρα των μεταρρυθμίσεων τις οποίες ο Εμανουέλ Μακρόν είτε έχει στα σκαριά είτε θέτει σε εφαρμογή, με σκοπό όπως υποστηρίζει από την έναρξη της προεδρικής του θητείας να αυξηθεί η παραγωγικότητα της γαλλικής οικονομίας στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα και η χώρα να ξαναμπεί σε τροχιά δυναμικής ανάπτυξης.

Μπροστά στην αδιαλλαξία του Μακρόν και της κυβέρνησής του, οι εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους, χωρίς να δείχνουν σημάδια κόπωσης, συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις που αναμένεται να έχουν διάρκεια τριών μηνών, αν όχι και περισσότερο.

Την ίδια ώρα αναβρασμός επικρατεί στα νοσοκομεία. Εξαιτίας των περικοπών κλείνουν νοσηλευτικές μονάδες, η έλλειψη γιατρών και υλικών πρώτης ανάγκης αρχίζει και γίνεται αισθητή και οι εργαζόμενοι ανά τακτά χρονικά διαστήματα προαναγγέλλουν κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας και στάσεις εργασίας, καταγγέλλοντας την υποβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχουν.

Δυσαρεστημένοι από την κυβερνητική πολιτική δηλώνουν και οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, στον τομέα του ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, αλλά και στα γηροκομεία όπου ζητούν προσλήψεις. Απώτερος στόχος του Μακρόν είναι η μείωση κατά 25 δις ευρώ των κρατικών δαπανών μέσα στην πενταετία και ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης με την πλήρη ψηφιοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, που θα επιτρέψει την κατάργηση 120.000 θέσεων εργασίας.

Σχεδιασμοί που έχουν θέσει επί ποδός πολέμου τα συνδικάτα των εργαζομένων στο δημόσιο. Μετά τις μεγάλες διαδηλώσεις του Μαρτίου, επτά συνδικάτα δημοσίων υπαλλήλων προανήγγειλαν μέσα στην εβδομάδα το συντονισμό νέων απεργιακών κινητοποιήσεων για τις 22 Μαΐου.

Παράλληλα στην Air France οι εργαζόμενοι κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους με νέες απεργίες. Ζητούν αυξήσεις στους μισθούς τους κατά 6%, ενώ η διεύθυνση της εταιρείας έχει προβλέψει αύξηση μόλις 1% για αυτή τη χρονιά. 

Όμως και στον ιδιωτικό τομέα τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Πριν από λίγες ημέρες οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση Carrefour έκαναν μαζική απεργία για να διαμαρτυρηθούν για τις 4.500 απολύσεις στη γνωστή αλυσίδα σουπερμάρκετ. Κάνοντας χρήση της τρίτης εργασιακής μεταρρύθμισης, που πέρασε με διάταγμα στην αρχή της θητείας του ο Εμανουέλ Μακρόν και με την οποία παύουν να ισχύουν οι κλαδικές συμβάσεις και απελευθερώνονται οι απολύσεις, ηχηρά ονόματα της γαλλικής βιομηχανίας προβαίνουν το τελευταίο διάστημα σε μαζικές απολύσεις.

Και οι φοιτητές…

Το αποτέλεσμα της πολιτικής αποδόμησης του παραδοσιακού εργασιακού ιστού κι όχι μόνο της Γαλλίας προκαλεί εκτός από τη γενικευμένη δυσαρέσκεια και σοβαρό πονοκέφαλο στον Εμανουέλ Μακρόν. Περισσότερο απ’ όλα, τον Γάλλο Πρόεδρο ανησυχούν οι κινητοποιήσεις των φοιτητών που έχουν ξεσηκωθεί, καθώς προωθείται η κατάργηση της ελεύθερης πρόσβασης κι εγγραφής στα πανεπιστήμια, κάτι που αποτελεί καταστατική αρχή της γαλλικής ανώτατης εκπαίδευσης. Βασικά όπως το απαιτεί το Υπουργείο Παιδείας, από το νέο σχολικό έτος το εκπαιδευτικό προσωπικό στα πανεπιστήμια θα επιλέγει τους απόφοιτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βάσει των βαθμών που συγκέντρωσαν στο απολυτήριο λυκείου (baccalaureat). Ως μέσο αντίδρασης οι φοιτητές έχουν ξεκινήσει καταλήψεις σε σημαντικά πανεπιστήμια της χώρας όπως είναι το Paul – Valery στο Μοντπελιέ, το Jean – Jaures στην Τουλούζη ή το Paris – 8 και το Sciences Po, στην περιοχή του Παρισιού. Στο πλευρό των φοιτητών συντάχθηκαν και 400 καθηγητές που καταγγέλλουν δημόσια «μια υποκριτική επιλογή» υποψηφίων. 

Στις 22 Μαρτίου, που συνέπιπτε με τα 50 χρόνια της απαρχής του Μάη του ’68, μισό εκατομμύριο κόσμος σε όλη τη Γαλλία ανταποκρίθηκε στο κοινό κάλεσμα των φοιτητών, σιδηροδρομικών, εκπαιδευτικών και άλλων κλάδων για απεργιακές κινητοποιήσεις όπου συμμετείχαν και πολλά σωματεία του ιδιωτικού τομέα.

Αν λοιπόν, όλοι όσοι θίγονται από τις μεταρρυθμίσεις Μακρόν καταφέρουν να συντονιστούν στις κινητοποιήσεις τους -με πρωτοστάτες τους φοιτητές- όπως έγινε και πριν από πενήντα χρόνια, τότε ο Γάλλος Πρόεδρος κινδυνεύει να αποτύχει στην εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων, που του έχουν αναθέσει οι Βρυξέλλες και υπαγορεύει, όπως όλα δείχνουν, η πανίσχυρη Γερμανία.

Για την ώρα ο Γάλλος Πρόεδρος ακολουθεί πιστά τη συνταγή-σοκ του Νεοζηλανδού πρώην Υπουργού Οικονομικών, Ρότζερ Ντάγκλας, ο οποίος κάποια στιγμή δημιούργησε ένα νεοφιλελεύθερο κόμμα και περιέγραψε τον τρόπο δημιουργίας κοινωνιών της αγοράς στη νεοφιλελεύθερη λέσχη Μont-Pelerin το 1989: «Πρέπει να επιτίθεσαι σε όλα τα δύσκολα μέτωπα ταυτόχρονα (…) μην επιχειρήσετε να πάτε βήμα – βήμα (…) είναι πιο δύσκολο για κάθε επαγγελματική ομάδα να παραπονιέται όταν όλος ο κόσμος υποφέρει τουλάχιστον το ίδιο (…) τα πυρά των αντιπάλων σας χάνουν σε ευστοχία όταν πρέπει να σημαδεύουν σε ένα στόχο που συνεχώς κινείται…»