Μανιτάρια: Να τα φυλάμε, για να τα έχουμε

• Η μη εφαρμογή της νομοθεσίας ενθαρρύνει παραβάτες να συνεχίσουν το λαθρεμπόριο

 

Του Δημήτρη Στρατή

 

Η χρήση τσουγκράνας καταστρέφει τους μύκητες και σκοτώνει κάθε προοπτική να βλαστήσουν ξανά στο συγκεκριμένο σημείο μανιτάρια.

Το μανιτάρι αποτελεί ένα σταθερό συνοδευτικό στο κυπριακό τραπέζι. Αλλωστε, μέρος της κυπριακής παράδοσης είναι η συλλογή άγριων μανιταριών από τα δάση. Σήμερα, ωστόσο, ένα φαινόμενο που παρατηρείται όλο και πιο έντονα είναι η χρήση τσουγκράνων (των λεγόμενων «κτενιών») ή άλλων γεωργικών εργαλείων για τη συλλογή των μανιταριών. Το φαινόμενο αυτό συνεχίζει να παρατηρείται στα κυπριακά δάση, καθώς όσοι το πράττουν, έχουν ως σκοπό τη γρήγορη και μαζική συλλογή τους, με σκοπό να τα πουλήσουν στην αγορά. Και ακριβώς επειδή η έγνοια τους είναι το χρήμα, αγνοούν ότι η χρήση τσουγκράνας καταστρέφει τους μύκητες και σκοτώνει κάθε προοπτική να βλαστήσουν ξανά στο συγκεκριμένο σημείο μανιτάρια.

Η «Χ» συνομίλησε με τον πρόεδρο του Μυκητολογικού Συνδέσμου Κύπρου, Μιχάλη Λοϊζίδη, για το φαινόμενο αυτό με αφορμή μια συζήτηση που είναι σε εξέλιξη στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής για δημιουργία ειδικού πλαισίου προστασίας των μανιταριών, καθώς και για εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας. Οπως φαίνεται, η Κύπρος είναι μια από τις λίγες χώρες στην ΕΕ στην οποία δεν ρυθμίζεται με νόμο η εμπορία μανιταριών, ενώ για λόγους που αποτελούν περισσότερο προφάσεις δεν εφαρμόζεται ο νόμος για όσους καταστρέφουν τον πλούσιο βιόκοσμο των κυπριακών δασών. Είναι κοινώς γνωστό ότι οι απλοί «μανιταράδες», αρκετές φορές, παραπονιούνται για τις καταστροφές στα δάση.

 

Δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία

 

Ολα τα θέματα που αφορούν τα μανιτάρια στην Κύπρο δεν διέπονται από κάποια νομοθεσία ή προστασία. Το γεγονός αυτό, εξηγεί ο πρόεδρος του Μυκητολογικού  Συνδέσμου, δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα, σε ό,τι αφορά  τη συλλογή και προστασία των μανιταριών. Σε ό,τι αφορά την εμπορία των μανιταριών δεν υπάρχει κανένας έλεγχος ή πιστοποίηση των μανιταριών που διοχετεύονται στην αγορά, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθούν προβλήματα από τυχόν κατανάλωση απαγορευμένων ειδών. Ανέφερε, μάλιστα, και πρόσφατο παράδειγμα με δηλητηρίαση ατόμων, τα οποία «ήταν υποτίθεται έμπειρα».

Το κύριο πρόβλημα, εξήγησε, είναι η χρήση εργαλείων, όπως τσουγκράνες και άλλα γεωργικά εργαλεία, για τη συλλογή μανιταριών.

Παρά το γεγονός ότι ο Περί Δασών Νόμος απαγορεύει ρητά τη χρήση εργαλείων για τη συλλογή μανιταριών, ενώ προβλέπονται ποινές μέχρι 5.000 ευρώ πρόστιμο και/ή ένα χρόνο φυλάκιση, μέχρι σήμερα το Τμήμα Δασών αδυνατεί να εφαρμόσει την εν λόγω νομοθεσία, αφού κανένας και ποτέ δεν έχει διωχθεί.

 

Παραδοχές Υπουργού Γεωργίας για τη μη εφαρμογή του νόμου

 

Με γραπτή επιστολή/απάντησή του αρχικά στον πρόεδρο του Κινήματος Οικολόγων Γιώργο Περδίκη ο Υπουργός Γεωργίας, Νίκος Κουγιάλης, απέδιδε τη μη εφαρμογή του νόμου στα μέτρα των δασικών λειτουργών για αποχή από οποιαδήποτε υπερωριακή απασχόληση που ίσχυαν από το Δεκέμβριο του 2013. Με την υιοθέτηση του νέου ωραρίου, υποστήριζε ο Υπουργός, δεν είναι δυνατή η πραγματοποίηση περιπολιών για εφαρμογή της σχετικής πρόνοιας του νόμου.

Σε δεύτερη απαντητική επιστολή (ημ. 30.10.2015) στον Μυκητολογικό Σύνδεσμο, ο Υπουργός Γεωργίας, σημείωνε ότι είχαν λήξει τα απεργιακά μέτρα των μελών του Τμήματος Δασών. Παραδέχεται ότι «οι οικονομικοί περιορισμοί επιτρέπουν την πραγματοποίηση περιπολιών για εντοπισμό παραβατών κατά τη συλλογή μανιταριών μόνο κατά τις εργάσιμες ώρες». Αναφέρει, ακόμα, ότι έγιναν καταγγελίες από το Τμήμα Δασών και στάλθηκαν προειδοποιητικές επιστολές σε ορισμένους παραβάτες. Ο Υπουργός σημειώνει ότι υπάρχει αδυναμία στοιχειοθέτησης των καταγγελιών, καθώς οι παραβάτες δεν είχαν συλληφθεί κατά τη στιγμή που χρησιμοποιούσαν τα εργαλεία.

Οπως εξηγεί ο πρόεδρος του Μυκητολογικού Συνδέσμου, με μια απλή επίσκεψη στα  βουνά μπορεί κάποιος να δει ανθρώπους με τσουγκράνες και δίκρανα, οι οποίοι λειτουργούν ανεξέλεγκτα, καθώς η υπάρχουσα νομοθεσία δεν εφαρμόζεται.  Για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση, εξηγεί, πρέπει να υπάρξει πολιτική βούληση. «Θα πρέπει να συλληφθούν οι πρώτοι παραβάτες, ώστε να εναρμονιστούν και οι υπόλοιποι με τη νομοθεσία». Το όλο θέμα σταματά, όπως φαίνεται, και σε σκοπιμότητες, αναφέρει.

 

Πρόταση νόμου στη Βουλή για προστασία των μανιταριών

 

Από το 2010 υπήρχε μια πρόταση νόμου του Κινήματος Οικολόγων, την οποία στηρίζει ο Σύνδεσμος, και αφορά την προστασία των μανιταριών. Στην τελευταία συζήτηση του θέματος αποφασίσθηκε όπως γίνει διαβούλευση με το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, ώστε να οριοθετηθούν και πιο ξεκάθαρα οι ζώνες όπου θα επιτρέπεται η συλλογή μανιταριών. Σημειώνεται ότι με βάση την παρούσα νομοθεσία του Περί Δασών Νόμου, ο εκάστοτε Διευθυντής του Τμήματος Δασών έχει το δικαίωμα να εκδίδει διάταγμα σε συνεννόηση με τον Υπουργό Γεωργίας για τις ζώνες που θα απαγορεύεται και αυτές που θα επιτρέπεται η συλλογή μανιταριών. «Ελπίζουμε η πρόταση να εγκριθεί από την Ολομέλεια αν οδηγηθεί σε αυτή, καθώς αυτή τη στιγμή καταστρέφεται το οικοσύστημα της Κύπρου» εξηγεί ο Μιχάλης Λοϊζίδης.

 

Ενα λαθρεμπόριο είναι σε εξέλιξη

 

Οπως είναι η κατάσταση, στην ουσία είναι σε εξέλιξη ένα λαθρεμπόριο μανιταριών. Εμποροι μανιταριών λειτουργούν ανεξέλεγκτα, αφού εργοδοτούν πολλές φορές οικονομικούς μετανάστες, τους οποίους πληρώνουν με χαμηλούς μισθούς για να προβαίνουν στη συλλογή των μανιταριών σε μεγάλες ποσότητες, με σκοπό τη μαζική πώλησή τους. Εάν γίνει κατορθωτό πρώτα να εφαρμοστεί στην πράξη ο νόμος για προστασία των δασών, θα γίνει εφικτή και η δημιουργία ειδικής νομοθεσίας για τα μανιτάρια, στην οποία θα μπορούν να ενσωματωθούν αρκετά ζητήματα.

Οπως μας εξηγεί ο Σύνδεσμος που έχει διεξάγει έρευνες γι’ αυτά τα ζητήματα, θα πρέπει να ελέγχεται το όριο συλλογής και εμπορίας μανιταριών, να υπάρχουν άδειες για την εμπορία, ενώ όλα τα προϊόντα που διοχετεύονται στην αγορά θα πρέπει να περνούν από πιστοποίηση. Η Κύπρος είναι μια από τις λίγες χώρες που δεν έχει εναρμονιστεί με τις υποδείξεις της ΕΕ για προστασία των μανιταριών. Ενα ακόμα σημαντικό μέτρο είναι η ενσωμάτωση στην κυπριακή νομοθεσία της ευρωπαϊκής κόκκινης λίστας 51 ειδών μανιταριών που απειλούνται με εξαφάνιση, ώστε να δημιουργηθεί μια βάση, ώστε να πάψει να είναι ανεξέλεγκτη κατάσταση.

 

Απόλυτα υγιής ο παραδοσιακός τρόπος συλλογής μανιταριών

 

«Ως Μυκητολογικός Σύνδεσμος Κύπρου παροτρύνουμε τον κόσμο να ασχοληθεί με αυτό το χόμπι αλλά στη σωστή του διάσταση» υπογραμμίζει ο Μιχάλης Λοϊζίδης. Είναι απόλυτα υγιές και ταυτόχρονα ευνοϊκό για τη φύση να γίνεται η παραδοσιακή συλλογή μανιταριών, εξηγεί. Αλλωστε, το χόμπι αυτό χρονολογείται για δεκαετίες. Το ζήτημα είναι η συλλογή μανιταριών να γίνεται ορθολογικά και με τις απαραίτητες γνώσεις γύρω από το θέμα. Ο έλεγχος είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι, το οποίο μπορεί να γίνει πράξη.

Σε ερώτηση γιατί τα αρμόδια τμήματα του κράτους δεν συλλαμβάνουν τυχόν παραβάτες, ο εκπρόσωπος του Μυκητολογικού Συνδέσμου απάντησε ότι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει γιατί δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία και πως «κάθε φορά οι αρμόδιοι λένε ότι δεν μπορούν να εντοπίσουν τους παραβάτες, ενδεχομένως δεν επιθυμούν να έρθουν σε σύγκρουση με οργανωμένα σύνολα ή ψηφοφόρους» κατέληξε.

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy