Μαρίνος Ανωγυριάτης: Δεν υφίσταται πλέον το “Θέατρο Versus”

Συνέντευξη στον Αντώνη Γεωργίου

Το Θέατρο Versus δημιουργήθηκε το 2007, ως η δεύτερη μόνιμη σκηνή στη Λεμεσό, «με πρωταρχικό στόχο την έρευνα και παρουσίαση κλασικών και σύγχρονων θεατρικών κειμένων, την καλλιέργεια και ανάπτυξη μιας νέας πειραματικής θεατρικής αισθητικής». Για σχεδόν δέκα χρόνια παρουσίασε έργα, σύγχρονου κυρίως ρεπερτορίου, με έντονο πολιτικό και κοινωνικό στίγμα συστήνοντας στο κυπριακό κοινό αρκετούς συγγραφείς.

Τα αποτελέσματα του Θυμέλη 2017 άφησαν εκτός επιχορηγήσεων το Versus όπως και άλλες αξιόλογες θεατρικές ομάδες. Για τον Μαρίνο Ανωγυριάτη, καλλιτεχνικό διευθυντή του θεάτρου, η απόφαση αυτή είναι ουσιαστικά μια «πολιτική απόφαση» αφού πάρθηκε από ανθρώπους που διορίζει ο ίδιος ο Πρόεδρος και «δεν έχουν σχέση με το θέατρο». Ο Μαρίνος Ανωγυριάτης, χαρακτηρίζει το Θυμέλη «θεατροφαγικό» σχέδιο με «πρώτο θύμα» του το Versus, το οποίο μετά την απόφαση αυτή δεν μπορεί να συνεχίσει τη δράση του.

ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΝΩΓΥΡΙΑΤΗΣ 

Δεν υφίσταται πλέον το θέατρο Versus

Απόφαση ανθρώπων που δεν έχουν σχέση µε το θέατρο

Oταν σκεφτόµουν να κάνουµε αυτή τη συνέντευξη για τα 10χρονα του Θεάτρου Versus αλλιώς φανταζόµουν τα ερωτήµατα. Πώς νιώθετε µετά την ανακοίνωση των αποτελεσµάτων του Θυμέλη;

Παρόλον ότι το θέατρο Versus θα ήθελε φέτος να γιορτάσει τα δεκάχρονά του επαναφέροντας μια παλιά παραγωγή, η οποία συζητήθηκε και ομολογουμένως έγραψε τη δική της πορεία στα θεατρικά δρώμενα της Κύπρου, που δεν είναι άλλη από το Nordost, δυστυχώς και αυτό το έργο δεν κρίθηκε απαραίτητο από την τριμελή επιτροπή του ΘΟΚ να ανεβεί αυτή τη θεατρική σεζόν. Στην αρχή μόλις ανακοινώθηκε το Θυμέλη νιώσαμε οργή, αγανάκτηση, θλίψη. Μετά αφού βάλαμε τα πράγματα σε μια τάξη νιώθουμε ευτυχισμένοι γιατί μέσα στα δέκα χρόνια πορείας μας γνωρίσαμε στο κυπριακό κοινό συγγραφείς που άλλοι σήμερα προσπαθούν δειλά δειλά να φέρουν στην κυπριακή θεατρική σκηνή.

Η πορεία του Versus είναι καταγραμμένη με τα πιο λαμπρά γράμματα στην ιστορία του κυπριακού θεάτρου. Ως εκ τούτου δεν αξίζει καμιά θλίψη, καμιά απογοήτευση, κανένας θυμός για αποφάσεις ανθρώπων που διορίζονται από κυβερνήσεις και οι οποίοι έρχονται και παρέρχονται. Αποτελεί ντροπή για τους ίδιους η ίδιά τους η απόφαση. Πραγματικά αν ήμουν στη θέση τους δεν ξέρω αν θα μπορούσα να κοιμηθώ τα βράδια. Ειλικρινά μόνο λύπη μπορώ να νιώσω γι’ αυτούς.

Πριν αναφερθούµε στο Θυμέλη, ας µιλήσουµε λίγο για την ιστορία του Versus. Πότε ιδρύθηκε; Ποια ανάγκη σε οδήγησε σε αυτό;

Το θέατρο Versus ιδρύθηκε το 2007 από μια ομάδα έξι ανθρώπων οι οποίοι οραματίστηκαν την αλλαγή του θεατρικού σκηνικού της Κύπρου και ιδιαίτερα της Λεμεσού. Περάσαμε περιόδους θεατρικής αφάνειας στη Λεμεσό και θέλαμε με τη σειρά μας να συμβάλουμε, έτσι ώστε ο κόσμος να γνωρίσει κι αυτό το είδος τέχνης.

Ξεκινήσατε µε ένα κυπριακό θεατρικό έργο του Παντελή Γεωργίου σε µια εποχή που οι Kύπριοι θεατρικοί συγγραφείς δεν ήταν τόσο αποδεχτοί.

Χαίρομαι που αναφέρεστε σ’ αυτό το γεγονός γιατί η Ιουλιέτα των σκυβάλων παρουσιάστηκε όντως σε μια περίοδο που η κυπριακή γραφή ήταν ακόμα παρεξηγημένη. Θέλαμε να αποδείξουμε στο κυπριακό κοινό ότι οι Κύπριοι δημιουργοί είναι αξιόλογοι.

Θα µπορούσε κάποιος να πει ότι οι επιλογές σας όλα αυτά τα χρόνια είχαν ένα έντονο πολιτικό στίγµα; Ποιο θέατρο σε ενδιαφέρει;

Μας ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα το θέατρο που έχει να πει κάτι στον σύγχρονο άνθρωπο. Oλα γύρω μας είναι πολιτική και από τις πολιτικές αποφάσεις επηρεάζονται οι τύχες των ανθρώπων, όπως μας δίδαξε το θέατρο Versus μέσα από τις παραστάσεις του. Το τέλος του θεάτρου Versus ήρθε για να επιβεβαιώσει αυτά που τόσο καιρό προσπαθούσαμε να περάσουμε μέσα από τα έργα μας αφού ήταν πολιτική απόφαση το κλείσιμό του. Μια πολιτική απόφαση η οποία προέρχεται (και μπορούμε πια να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους) από επιλογές του Προέδρου, ανθρώπων διορισμένων στο διοικητικό συμβούλιο του ΘΟΚ, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το θέατρο.

Είναι πραγµατικότητα πως το θεατρικό κοινό της Λεµεσού είναι λιγοστό; Αν ναι, που νοµίζετε ότι οφείλεται αυτό;

Το θεατρικό κοινό της Λεμεσού ήταν πολύ λιγότερο πριν τη δημιουργία του Versus. Το θεατρικό κοινό της Λεμεσού αυξήθηκε μετά τη δημιουργία άλλων θεάτρων στην πόλη. Η πολυφωνία φέρνει τον κόσμο στο θέατρο. Σίγουρα υπάρχουν περιθώρια αύξησης του θεατρικού κοινού.

Δημιουργήθηκε ένα καινούριο σχέδιο επιχορηγήσεων μεταφέροντας μαζί του τις παθογένειες του παλιού και αυτό, σε συνδυασμό με την απειρία του διοικητικού συμβουλίου του ΘΟΚ, απέτυχε να δημιουργήσει ένα στέρεο σχέδιο επιχορηγήσεων. Πίσω από τα όμορφα ονόματα, τα όμορφα λογότυπα, το οικοδόμημα δεν είχε θεμέλια.

Eχει αλλάξει και πώς το θεατρικό τοπίο αυτά τα δέκα χρόνια και αν ναι αυτό πρέπει να αντικατοπτρίζεται στα σχέδια επιχορήγησης της θεατρικής δηµιουργίας; Τα προηγούµενα σχέδια επιχορηγήσεων χρειάζονταν αλλαγές;

Το προηγούμενο σχέδιο επιχορηγήσεων ήταν αρκετά παλαιωμένο και έχρηζε αλλαγών. Για να μπορέσει ν’ αλλάξει όμως το προηγούμενο σχέδιο ο ίδιος ο ΘΟΚ δεν έλαβε υπόψη του κάποια προβλήματα που συναντήσαμε στην πορεία όλα αυτά τα χρόνια και αυτά είναι πολύ συγκεκριμένα. Oτι το κονδύλι επιχορηγήσεων του ελευθέρου θεάτρου πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε αλλαγή έπρεπε να αυξηθεί, κάτι για το οποίο ουδέποτε ο ΘΟΚ πολέμησε. Oλο αυτό δημιούργησε ένα καινούριο σχέδιο επιχορηγήσεων μεταφέροντας μαζί του τις παθογένειες του παλιού και σε συνδυασμό με την απειρία του διοικητικού συμβουλίου του ΘΟΚ απέτυχε να δημιουργήσει ένα στέρεο σχέδιο επιχορηγήσεων. Πίσω από τα όμορφα ονόματα, τα όμορφα λογότυπα, το οικοδόμημα δεν είχε θεμέλια.

Είσαστε από τις ελάχιστες οµάδες που παρόλον ότι είχατε επιχορηγηθεί πέρσι, είχατε εκφράσει επιφυλάξεις για το Θυμέλη. Πού επικεντρώνονται κυρίως;

Το θέατρο Versus από πέρσι είχε εντοπίσει αυτές τις παθογένειες. Αυτό που έλειπε από το σχέδιο επιχορηγήσεων και που ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκε από τον ΘΟΚ, γιατί οι επιχορηγήσεις είναι πολιτική απόφαση, είναι τι είδους θέατρο θέλουμε. Αν επιδιώκαμε να έχουμε πολλές και μικρές ομάδες, τότε το σχέδιο θα έπρεπε να ήταν απολύτως συγκεκριμένο. Αν επιδιώκαμε το σχέδιο να έχει τέσσερα μεγάλα θέατρα σε κάθε πόλη, τότε θα είχαμε το παλιό σχέδιο. Η μίξη των δύο οδήγησε σε ένα θολό θεατρικό τοπίο το οποίο δεν ξέρει πού να κινηθεί και αυτό είναι έλλειψη πολιτικής στόχευσης.

Μπορεί να επιχορηγούνται όλες οι θεατρικές οµάδες; Μπορεί να υπάρχει σιγουριά στην ενασχόληση µε την Τέχνη;

Oχι, δεν μπορεί να υπάρχει σιγουριά στην ενασχόληση με την τέχνη αλλά ούτε και αστάθεια. Δεν μπορούν να επιχορηγούνται όλες οι θεατρικές ομάδες αλλά και να γίνει αυτό χρειάζονται οι σωστές αποφάσεις.

Κάποιοι θεώρησαν την πρώτη σας αντίδραση υπερβολική, όταν µιλήσατε για «ξαφνικό θάνατο». Τι απαντάτε; Σταµατάει τη λειτουργία του το θέατρο;

Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω αυτή την τοποθέτηση. Αυτούς που θεώρησαν υπερβολική την αντίδρασή τους καλώ να μας δείξουν οι ίδιοι τον τρόπο συνέχισης του θεάτρου. Ο κόσμος της τέχνης δεν είναι επαίτης να δουλεύει χωρίς να αμείβεται, ενώ όλος ο άλλος κόσμος ζητά όταν δουλεύει να αμείβεται.

Πιστεύετε πως εσκεµµένα δεν επιχορηγήθηκε το Versus; Πως αδικήθηκε; Ή είναι το ίδιο το σχέδιο άδικο;

Δεν πιστεύω ότι εσκεμμένα το θέατρο Versus δεν επιχορηγήθηκε. Πιστεύω πως η τριμελής επιτροπή αιχμαλωτίστηκε σε ένα κακό σχέδιο που η ίδια δημιούργησε. Το ίδιο το σχέδιο είναι άδικο και δεν χρήζει βελτίωσης αλλά επιδέχεται άμεσης κατάργησης οριοθετώντας τους δικούς του στόχους, όπως είπαμε πολλές φορές σ’ αυτή τη συνέντευξη.

Θεωρείται πως η λύση είναι η μεταφορά των χορηγιών στις Πολιτιστικές Υπηρεσίες; Είναι θέµα ατόµων ή πολιτικής;

Κανείς δεν μίλησε από δικής μας πλευράς για μεταφορά της χορηγίας στις Πολιτιστικές Υπηρεσίες. Εμείς ζητάμε τη δημιουργία ενός θεσμού ανεξάρτητων ανθρώπων του θεάτρου και όχι κάτω από το διοικητικό συμβούλιο του ΘΟΚ, το οποίο στο κάτω κάτω είναι ανταγωνιστής του ελεύθερου θεάτρου, σνομπάρει με αλαζονικό σχεδόν ύφος και μηδενίζει την ελεύθερη πρωτοβουλία.

Eχετε προβεί σε κάποιες ενέργειες µε άλλες οµάδες για συντονισµό των δράσεών σας; Υπάρχει κοινό πλαίσιο απόψεων και δράσης απέναντι στο Θυμέλη;

Το θέατρο Versus δεν επιδιώκει ούτε να έρθει σε ρήξη με τις υπόλοιπες ομάδες ούτε με κανένα. Aλλωστε δεν υφίσταται πλέον θέατρο Versus. Το θέατρο Versus ως το πρώτο θύμα του Θυμέλη παραδίδει το πτώμα του στην υπηρεσία των υπολοίπων. Και μόνο ο ξαφνικός θάνατος του Versus έχει καταργήσει το Θυμέλη. Είναι ένα σχέδιο εμετικό, αισχρό και «θεατροφαγικό».