Μαρτίνα Άντερσον: Δεν συναινούμε στη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ

 

Συνέντευξη στον Δημήτρη Παλμύρη

Η Μαρτίνα Άντερσον, ευρωβουλευτής του Σιν Φέιν εκπροσωπώντας τη Βόρειο Ιρλανδία, έχει διακριθεί για τους αγώνες της για την πατρίδα της, αλλά και την ευαισθησία της σε ζητήματα όπως το Παλαιστινιακό αλλά και το Κυπριακό. Μαζί της είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, το Παλαιστινιακό, αλλά και το πώς βίωσαν την οικονομική κρίση στην Ιρλανδία.

• Επισκέφθηκα την Παλαιστίνη περίπου 6 φορές κατά τη διάρκεια αυτών των ετών και είδα από πρώτο χέρι την καταπίεση που λαμβάνει χώρα εκεί

• Η διάσωση του τραπεζικού συστήματος έβαλε το βάρος της πάνω στις πλάτες του λαού της Ιρλανδίας

Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου γνωρίζω πως είχατε ασχοληθεί ενεργά με το ζήτημα της Παλαιστίνης. Εν μέσω συνεχούς καταστολής, ποια είναι η εμπλοκή της ΕΕ στο Παλαιστινιακό;
Το 2013 όταν ανέλαβα για πρώτη φορά ως ευρωβουλευτής, νόμιζα πως βρισκόμουν σε ένα πολύ δεξιό Ευρωκοινοβούλιο, με πολλούς ευρωβουλευτές να στηρίζουν την ισραηλινή κυβέρνηση και τους ισραηλινούς εποικισμούς. Δεν θεωρούσα πως τα πράγματα μπορούσαν να γίνουν χειρότερα. Και όμως το 2104 με την έναρξη της θητείας αυτού του Ευρωκοινοβουλίου, ήμουν ανήσυχη όπως και όλοι με την άνοδο της δεξιάς και της ακροδεξιάς και την επιρροή του ΕΛΚ (σ.σ. Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο οποίο ανήκει και ο ΔΗΣΥ).
Στην ΕΕΑ/ΒΠΑ (σ.σ. GUE/NGL Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά – Βόρεια Πράσινη Αριστερά) μπορούσαμε να αναλάβουμε μία διεθνή αντιπροσωπεία εκ μέρους του Ευρωκοινοβουλίου. Για το λόγο αυτό έκανα έκκληση στα μέλη της ομάδας μας ούτως ώστε η αντιπροσωπεία την οποία θα επιχειρούσαμε να αναλάβουμε θα ήταν η Παλαιστινιακή Αντιπροσωπεία του Ευρωκοινοβουλίου. Τότε, όταν αναλάβαμε, η Αντιπροσωπεία δεν ονομαζόταν Παλαιστινιακή Αντιπροσωπεία αλλά Αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με την Παλαιστίνη. Ήταν ένας διαφορετικός όρος, καθώς για όλες τις άλλες χώρες χρησιμοποιούσαμε το όνομα της χώρας. Πετύχαμε λοιπόν στο να διασφαλίσουμε την προεδρία της Αντιπροσωπείας και τη θέση αυτή ανέλαβα εγώ. Το Παλαιστινιακό είναι ένα από τα θέματα που βρίσκεται πολύ κοντά στην «καρδιά» του ιρλανδικού ρεπουμπλικανισμού του Σιν Φέιν, αλλά και των ακτιβιστών που παλεύουν για την επανένωση της δικής μας πατρίδας. Υπάρχει πολλή στήριξη και αλληλεγγύη με τους Παλαιστινίους.

 

Και επισκεφθήκατε τα Παλαιστινιακά Εδάφη πολλές φορές…
Ως επικεφαλής της αντιπροσωπείας επισκέφθηκα την Παλαιστίνη περίπου έξι φορές κατά τη διάρκεια αυτών των ετών και είδα από πρώτο χέρι την καταπίεση που λαμβάνει χώρα εκεί. Στο μεταξύ πετύχαμε την αλλαγή του ονόματος από Αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με την Παλαιστίνη σε Παλαιστινιακή Αντιπροσωπεία, κάτι το οποίο δεν λέει πολλά από μόνο του. Ωστόσο υπήρχε έντονο λόμπι από πλευράς Ισραήλ για να σταματήσουν ακόμη και αυτή την αλλαγή που αφορούσε το όνομα της αντιπροσωπείας. Οι Ισραηλινοί έχουν επιρροή στο Ευρωκοινοβούλιο και είναι δύσκολο ακόμη και για ένα ψήφισμα να βρει κοινοβουλευτική στήριξη για πράγματα όπως η κατοχή της Παλαιστίνης. Οπότε είχαμε μια πολύ δύσκολη δουλειά να κάνουμε.
Ήταν ωστόσο με λύπη και απροθυμία που αναγκάστηκα να εγκαταλείψω αυτό το πόστο στην αντιπροσωπεία μετά το Brexit. Όμως το μόνο άτομο που πραγματικά ήθελα να αναλάβει αυτό το καθήκον και να με αντικαταστήσει ήταν ο Νεοκλής Συλικιώτης. Ο Νεοκλής είναι αυτή τη στιγμή επικεφαλής της αντιπροσωπείας και εγώ είμαι μέλος της, και μαζί με όλη την αντιπροσωπεία, δουλεύουμε σκληρά για το σκοπό της.

 

Στην Ιρλανδία υπάρχει μια ιδιαίτερη συζήτηση για τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ. Ποια η θέση σας σε αυτή τη συζήτηση;
Στην Ιρλανδία υπάρχει διαδεδομένη ανησυχία για την Αμυντική Ένωση της ΕΕ. Εμείς στο Σιν Φέιν επικεντρωνόμαστε στο να μεταφέρουμε πραγματικά τις πληροφορίες στο λαό της Ιρλανδίας για το θέμα. Όπως ότι τα τελευταία δέκα χρόνια η ΕΕ έχει αυξήσει τον προϋπολογισμό άμυνας περίπου 5000%. Ως Ιρλανδία έχουμε θέση για ουδετερότητα και εντούτοις η παρούσα ιρλανδική κυβέρνηση όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις προσυπογράφουν την Αμυντική Ένωση παρόλο ότι προσπαθούν να παρουσιάσουν στο εσωτερικό της χώρας μας πως η ουδετερότητα είναι ασφαλής. Φυσικά αυτό δεν πλησιάζει καν την αλήθεια.
Η ανθρωπιστική κρίση που λαμβάνει χώρα και ο μεγάλος αριθμός ανθρώπων που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο είναι προφανώς συνδεδεμένα με τη στρατιωτικοποίηση. Είναι φανερό για τον καθένα, για τον οποιονδήποτε αμερόληπτο παρατηρητή ο οποίος θα καθίσει να σκεφτεί το τι συμβαίνει στη Συρία, στην Υεμένη, στο παγκόσμιο και τη συμμετοχή της ΕΕ και κρατών-μελών της στην επιδείνωση αυτών των καταστάσεων. Για την ακρίβεια, ήμουν εδώ στην Κύπρο όταν η βρετανική κυβέρνηση πήρε την απόφαση στο κοινοβούλιό της να στείλει μαχητικά από τις βρετανικές βάσεις εδώ στην Κύπρο για να βομβαρδίσουν τη Συρία. Επομένως είναι ξεκάθαρο πως η ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουμε με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, είναι συνδεδεμένη με την αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες και την Αμυντική Ένωση.
Ως αντιπροσωπεία του Σιν Φέιν είμαστε συνδεδεμένοι κριτικά προς την ΕΕ. Δεν είμαστε φεντεραλιστές, πιστεύουμε στην ισοτιμία των κρατών-μελών. Αλλά την ίδια ώρα πιστεύουμε πως υπάρχουν πράγματα εντός της ΕΕ, είτε αυτά είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον, τα δικαιώματα των καταναλωτών κτλ που πρέπει να αναλαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό το αναγνωρίζουμε. Ωστόσο δεν πιστεύουμε και δεν συναινούμε με την PESCO (Μόνιμα Δομημένη Συνεργασία), δεν συναινούμε στη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, δεν συμφωνούμε στο να δίνουμε περισσότερη εξουσία στην ΕΕ σε αυτό το επίπεδο και δεν πιστεύουμε στον Ευρωπαϊκό Στρατό.

Η Ιρλανδία υπήρξε στο επίκεντρο της οικονομικής κρίσης παρότι προωθείτο ως το υπόδειγμα της οικονομίας του κράτους-μέλους της ΕΕ. Ποια η κατάσταση τώρα;
Η Ιρλανδία χρησιμοποιείτο ως το πρότυπο, παιδί-θαύμα, της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της τραπεζικής κρίσης, όταν κατέρρευσαν οι τράπεζες και ο λαός της Ιρλανδίας, κάθε άντρας, παιδί, γυναίκα στη νότια Ιρλανδία διέσωσαν τις τράπεζες. Και φυσικά καταχειροκροτήθηκαν στην Ευρώπη για αυτή τη διάσωση και για αυτό το πρόγραμμα λιτότητας που υιοθετήθηκε και εφαρμόστηκε ως συνέπεια όλου αυτού. Στο νότο της Ιρλανδίας έχουμε σοκαριστικά επίπεδα στεγαστικής κρίσης, όπου υπάρχουν άστεγοι, άνθρωποι που ζούνε σε ξενοδοχεία, παιδιά να κοιμούνται σε αστυνομικούς σταθμούς. Είναι μια από τις ανείπωτες ιστορίες για το τι συμβαίνει στην Ιρλανδία. Στο σύστημα υγείας οι λίστες αναμονής είναι τρομακτικές. Και όμως ο κόσμος βλέπει πως τότε το τραπεζικό σύστημα στον νότο διεσώθη. Η ιρλανδική κυβέρνηση μπορεί να λέει τώρα πως αλλάξαμε πορεία, πως βγήκαμε από τη λιτότητα. Όλα αυτά απέχουν από την αλήθεια, ιδιαίτερα για τους πιο ευάλωτους στην Ιρλανδία.
Ωστόσο σκέφτομαι πως το ζήτημα της λιτότητας και της τραπεζικής κρίσης κάποιοι ακόμη το οριοθετούν πίσω στο 2008. Ξέρετε, ο σοσιαλισμός για τους πλούσιους εκδηλώθηκε πολλά χρόνια πριν από την τραπεζική κρίση. Όταν κάποιος δει το τι οι επιχειρήσεις, οι ολιγάρχες και η ελίτ δήλωναν ως κέρδη πίσω στο 2004 και παρ’ όλα αυτά ακόμη τότε οι μισθοί ήταν στάσιμοι εάν δεν μειώνονταν. Δημιουργήθηκαν συστήματα τότε στη Βρετανία και αλλού με τα οποία δίνονταν πιστώσεις φόρων για τα αφεντικά και επιδοτήσεις για χαμηλούς μισθούς. Οπότε τα αφεντικά, δεν χρειαζόταν να πληρώσουν τους κατάλληλους μισθούς για την ανάλογη δουλειά.
Με τον ίδιο τρόπο επίσης υπήρξαν αυξήσεις στη στεγαστική αγορά από τις οποίες ευνοήθηκαν οι μεγαλοϊδιοκτήτες. Υπάρχει για παράδειγμα ένας συγκεκριμένος βουλευτής στη Βρετανία, που εξασφαλίζει περίπου 120.000 στερλίνες το χρόνο από ενοίκους τους οποίους τη στέγαση χρηματοδοτεί το κράτος προνοίας. Υπάρχουν πολλοί βουλευτές στη Βρετανία που είναι μεγαλοϊδιοκτήτες κατοικιών. Είναι το αντίστοιχο παράδειγμα με το ΕΛΚ όπου υπάρχουν πολλοί ευρωβουλευτές του που προέρχονται από κυβερνήσεις που ευνοούνται από την αυξημένη στρατιωτικοποίηση.
Πιστεύω πως το ζήτημα της λιτότητας και του αντίκτυπου που είχε αυτή στην Ιρλανδία καλύπτει το πώς οι πλούσιοι έχουν ευνοηθεί με τον τρόπο που τα λεφτά των φορολογούμενων μέσω του κράτους προνοίας βρίσκουν το δρόμο τους στο να εξυπηρετούν τους ολιγάρχες, τις ελίτ και τα αφεντικά. Έτσι πολύ πριν από την τραπεζική κρίση είχαμε αυτόν το «σοσιαλισμό για τους πλούσιους». Όταν λοιπόν το τραπεζικό σύστημα κατέρρευσε δεν περίμεναν να σταθεί μόνο του στα πόδια του ή να αφεθεί να πέσει ή να «πιαστεί από τα μαλλιά του». Ήταν μια στοχευμένη και αποφασιστική διάσωση που έβαλε το βάρος της πάνω στις πλάτες του λαού της Ιρλανδίας και ο λαός της Ιρλανδίας πλήρωσε κυρίως το τίμημα. Οπότε το «παιδί-θαύμα» της ΕΕ χειροκροτήθηκε για την εφαρμογή της λιτότητας. Φυσικά και η βρετανική κυβέρνηση αν και δεν συμμετέχει στην ευρωζώνη επέβαλε το δικό της πρόγραμμα λιτότητας.

 

Μπροστά σε όλα αυτά ποια η απάντηση της Αριστεράς;
Θεωρώ πως είναι ένα ζήτημα για εμάς στην Αριστερά, το ότι δεν καταφέραμε να αρθρώσουμε μια ανάλυση για αυτά τα γεγονότα που να κερδίσει την κατανόηση του κόσμου και επομένως να συγκεντρώσει τη στήριξη στην Αριστερά με τον τρόπο που το έχει ανάγκη. Γιατί η φτώχεια και λιτότητα και η άνοδος της ακροδεξιάς είναι δύο πλευρές του ιδίου νομίσματος. Η ακροδεξιά κυνηγά τους ανθρώπους που βλέπουν τα εισοδήματά τους να στερεύουν με υπαιτιότητα του κράτους λόγω της λιτότητας. Η ακροδεξιά στοχεύει στη δημιουργία φόβου από τους εισερχόμενους πρόσφυγες. Η ίδια ακροδεξιά που στηρίζει την αύξηση της στρατιωτικοποίησης η οποία με τη σειρά της προκαλεί την ανθρωπιστική κρίση και την προσφυγιά και όλα αυτά αποτελούν ένα φαύλο κύκλο.
Έτσι θα πρέπει να έρθουμε στα καλά μας σαν Αριστερά γιατί κάποιες φορές οι εντάσεις μεταξύ μας είναι αυτές που κυριαρχούν σε διάφορα φόρουμ και διάφορες συζητήσεις, αντί για μια ανάλυση που θα βοηθήσει τον κόσμο να καταλάβει ότι η πραγματική αιτία του προβλήματος είναι οι δεξιές κυβερνήσεις και οι κυβερνήσεις που εφαρμόζουν τη λιτότητα και τα μέτρα για στρατιωτικοποίηση.