Μάρτιος 2019: Ο μήνας του Brexit – Οι σημαντικές μέρες του μηνός

Του ανταποκριτή μας στο Λονδίνο, Ισαάκ Καριπίδη

 

• Μια άτακτη έξοδος δεν είναι επιθυμητή σχεδόν από κανέναν, καθώς είναι βέβαιο πως μια τέτοια εξέλιξη θα δημιουργούσε μια σειρά σοβαρών προβλημάτων τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία ευρύτερα
• Το κόστος για τις επιχειρήσεις, μόνο από τους επιπλέον τελωνειακούς ελέγχους, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο, ενώ είναι σχεδόν αδύνατο να υπολογιστούν οι επιπτώσεις των νέων δασμών στις επιχειρήσεις και φυσικά στην κοινωνία

 

 

 

Μέχρι τις 12 Μαρτίου, δηλαδή 17 μέρες πριν την υποχρεωτική έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, η κα Μέι θα φέρει προς ψήφιση, για δεύτερη φορά, τη συμφωνία αποχώρησης στο βρετανικό Κοινοβούλιο. Ελπίζει ότι τότε τελικά θα καταφέρει να την περάσει. Αυτό δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα, δρομολογώντας έτσι τις εξελίξεις για το Brexit που τόσο πολύ έχουν ταλαιπωρήσει τη χώρα αλλά και την ηπειρωτική Ευρώπη.

Στο ενδιάμεσο θα προσπαθήσει να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες, με στόχο να πετύχει έστω και μια λεκτική αλλαγή κυρίως για το επίμαχο θέμα των συνόρων της Βόρειας Ιρλανδίας με την Ιρλανδία. Αν τα καταφέρει, έχει πολλές ελπίδες να περάσει η συμφωνία και συνεπώς να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποχώρησης, έστω και με μια μικρή καθυστέρηση, για τεχνικούς λόγους.

Αναλυτές εκτιμούν ότι «τώρα πια το Brexit είναι πιο κοντά από ποτέ άλλοτε». Αλλά, όπως έχει πει και η κα Μέι, «η έξοδος από την ΕΕ θα πραγματοποιηθεί μόνο όταν η χώρα φύγει από την Ένωση». Μέχρι τότε εξακολουθεί να είναι μέλος της.

Η αντιπολίτευση, εδώ και καιρό, κατηγορεί τη Βρετανίδα Πρωθυπουργό ότι ροκανίζει το χρόνο με σκοπό να φέρει τα μέλη του Κοινοβουλίου προ τετελεσμένων γεγονότων και μπροστά στο δίλημμα ψήφισης της συμφωνίας αποχώρησης ή άτακτης εξόδου.

Μια όμως άτακτη έξοδος δεν είναι επιθυμητή σχεδόν από κανέναν, καθώς είναι βέβαιο πως μια τέτοια εξέλιξη θα δημιουργούσε  μια σειρά σοβαρών προβλημάτων τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία ευρύτερα.

 

Έκθεση για τις επιπτώσεις ενός άτακτου Brexit

Πρόσφατη σχετική έκθεση του αρμόδιου υπουργείου για το Brexit  προβλέπει, μεταξύ άλλων, μεγάλη άνοδο στις τιμές των τροφίμων και πολύωρες καθυστερήσεις στα σύνορα και στο λιμάνι του Ντοβέρ, μάλιστα για αρκετούς μήνες μετά την έξοδο της χώρας από την ΕΕ. Το κόστος δε για τις επιχειρήσεις, μόνο από τους επιπλέον τελωνειακούς ελέγχους, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 15  δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο, ενώ είναι σχεδόν αδύνατο να υπολογιστούν οι επιπτώσεις των νέων δασμών στις επιχειρήσεις και φυσικά στην κοινωνία.

Γι΄ αυτό το λόγο, άλλωστε, τώρα πια, ακόμη και υπέρμαχοι υποστηρικτές της παραμονής στην ΕΕ, βουλευτές από όλα τα κόμματα, δηλώνουν πως για να αποφευχθεί η έξοδος χωρίς συμφωνία θα προτιμούσαν να την ψηφίσουν, αν και διαφωνούν μαζί της. Είναι χαρακτηριστικό πως με αυτή την άποψη τάσσονται ακόμη και βουλευτές που έχουν καταψηφίσει τη συμφωνία αποχώρησης όταν πρωτοήρθε στο βρετανικό Κοινοβούλιο.

 

Δεύτερο δημοψήφισμα

Με αυτά και με τ’ άλλα, αίσθηση έχει προκαλέσει η πλέον δημόσια ρητή δέσμευση των Εργατικών για τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος.

Ο Τζέρεμι Κόρμπιν δήλωσε στα μέσα της εβδομάδα πως μετά την καταψήφιση της τροπολογίας για τη μελλοντική τελωνειακή ένωση, δηλαδή για ένα μαλακό Brexit όπως έχει χαρακτηριστεί, οι Εργατικοί θα στηρίξουν τροπολογία που θα ζητά τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Ως τώρα ο κ. Κόρμπιν απέφευγε να πάρει κατηγορηματική θέση επ’ αυτού, και γι’ αυτό άλλωστε είχε και σοβαρές απώλειες εντός της κοινοβουλευτικής του ομάδας.

Στα μέσα του Φλεβάρη παραιτήθηκαν οκτώ βουλευτές από το κόμμα του και μαζί με άλλους τρεις των Συντηρητικών έχουν σχηματίσει την «Ανεξάρτητη Ομάδα». Πρόκειται για μια πολιτική κίνηση, ένα από τα βασικά της χαρακτηριστικά της οποίας είναι ότι όλοι οι βουλευτές που την απαρτίζουν στηρίζουν την οργάνωση People’s Vote που σχηματίστηκε πέρσι τον Απρίλιο με βασικό σκοπό τη διεκδίκηση ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit. Μάλιστα εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών αναφέρουν πως είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν και άλλες αποχωρήσεις από τους Εργατικούς το επόμενο διάστημα.

H «Ανεξάρτητη Ομάδα», αν και δεν αποτελεί ακόμη κόμμα, έχει πια ίδιο αριθμό βουλευτών με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και περισσότερους από το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας που στηρίζει την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι.

 

Τα δικαιώματα των πολιτών

Αν και αναμενόμενη, θετική θεωρείται η υπερψήφιση της τροπολογίας που κατέθεσε ο βουλευτής των Συντηρητικών Αλπέρτο Κόστα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων και Βρετανών πολιτών μετά την έξοδο της χώρας από την ΕΕ.

 

Βρετανικές Βάσεις και Brexit

Αν η Βρετανία αποχωρήσει με τους όρους της συμφωνίας, τότε είναι ξεκάθαρο πως δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα αναφορικά με το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο. Η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει ότι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όσων ζουν και εργάζονται στην περιοχή των Βάσεων δεν πρόκειται να επηρεαστούν στο ελάχιστο μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Με άλλα λόγια, το καθεστώς παραμένει ως έχει.

Τι θα γίνει όμως σε περίπτωση που η χώρα αποχωρήσει χωρίς συμφωνία; Εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε στο ΚΥΠΕ την προηγούμενη εβδομάδα πως η βρετανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την κυπριακή για τις Βάσεις, ακόμη και σε «αυτή την απευκταία περίπτωση», όπως είπε χαρακτηριστικά. «Ανεξαρτήτως του αν υπάρξει συμφωνία για το Brexit ή όχι, η (βρετανική) κυβέρνηση έχει υπάρξει σαφής ότι είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη Δημοκρατία της Κύπρου, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η όποια αναταραχή για πολίτες, επιχειρήσεις και την αποτελεσματικότητα των στρατιωτικών βάσεων», δήλωσε η εκπρόσωπος της Βρετανίδας Πρωθυπουργού. Η αλήθεια είναι, όπως άλλωστε εκτιμούν και διπλωματικοί κύκλοι, πως θεωρητικά τουλάχιστον η συνεννόηση Λονδίνου – Λευκωσίας για τις Βάσεις δεν θα είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς «οι απόψεις των δύο πλευρών συγκλίνουν. Άλλωστε οι βάσεις προϋπήρχαν της ΕΕ», όπως σημειώνουν με νόημα.

 

Σημαντικές ημερομηνίες

• Στις 12 Μαρτίου θα έχει έρθει προς συζήτηση στη Βρετανική Βουλή η συμφωνία αποχώρησης.
• Αν απορριφθεί στις 13 Μαρτίου, η Βουλή των Κοινοτήτων θα ψηφίσει αν εγκρίνει ή όχι την έξοδο από την ΕΕ χωρίς συμφωνία
• Αν απορριφθεί η έξοδος χωρίς συμφωνία (είναι πολύ πιθανό σενάριο), στις 14 Μαρτίου θα διεξαχθεί τρίτη ψηφοφορία με ερώτημα αν η Βουλή των Κοινοτήτων επιθυμεί μια σύντομη και περιορισμένη χρονική παράταση της ημερομηνίας εξόδου.
• Στις 21-22 Μαρτίου θα διεξαχθεί η σύνοδος κορυφής στις Βρυξέλλες με βασικό θέμα συζήτησης το Brexit.
• Στις 23 Μαρτίου, έξι μόλις ημέρες πριν την υποχρεωτική αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, είναι προγραμματισμένη μεγάλη διαδήλωση στο κέντρο του Λονδίνου υπέρ της διεξαγωγής δεύτερου δημοψηφίσματος. Οι διοργανωτές της υποστηρίζουν ότι θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενη συγκέντρωση.

Στις 29 Μαρτίου στις 11 μ.μ. το Ηνωμένο Βασίλειο είναι υποχρεωμένο να αποχωρήσει από την ΕΕ. Εκτός και αν ζητήσει παράταση της ημερομηνίας εξόδου.