Ματίνα Ζησιάδου: Να αποκαθηλώσουμε στερεότυπα και προκαταλήψεις

• Οι χώρες με ολιστική πολιτική ως προς τους μετανάστες δεν τους αντιμετωπίζουν ως απειλή

Συνέντευξη στη Μαρία Φράγκου

Στην πλειονότητά του το κοινό της Κύπρου είναι ενημερωμένο και ευαισθητοποιημένο, καθώς αντιλαμβάνεται την ανάγκη προστασίας αυτών των ανθρώπων
Η πολυπολιτισμικότητα είναι πλούτος

Δεν γίνεται κανένας πρόσφυγας από επιλογή. Δεν ξεσηκώνεται κανένας από τη γη του και το βιος του, δεν αφήνει κανένας πίσω του οικογένεια, για να αναζητήσει μια καλύτερη, δεύτερη πατρίδα, έτσι για την πλάκα. Δεν διακινδυνεύει κανείς τη ζωή του, παλεύοντας με τα κύματα στη θάλασσα και τους διακινητές ζωών στη στεριά, δεν αντιμετωπίζει την έχθρα ανθρώπων σε αφιλόξενη γη απλά και μόνο για να φύγει από τη χώρα του… Από κάθε γωνιά του πλανήτη -είτε γιατί μαστίζεται από πολέμους είτε γιατί πλήττεται από την ανέχεια και τη φτώχεια- απελπισμένοι άνθρωποι αναζητούν μια καλύτερη ζωή, πιο ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης, ένα μέλλον διαφορετικό από αυτό που διαγράφεται στη χώρα τους. Στο χάρτη και η Κύπρος, η οποία μπορεί να γίνει πατρίδα προσφύγων/μεταναστών, αλλά η γη που τους γέννησε θα είναι πάντα στη σκέψη και στην καρδιά τους.
Η εκστρατεία «Aware» δραστηριοποιείται στον τομέα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τους πρόσφυγες και μετανάστες και «αλωνίζει» την Κύπρο για το σκοπό αυτό. Τι ακριβώς κάνει και τι επιτυγχάνει η «Aware»; Η συντονίστρια της εκστρατείας, Ματίνα Ζησιάδου, μιλά στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» και ξεδιπλώνει για τους αναγνώστες μας πτυχές της ιστορίας προσφύγων/μεταναστών, που κάποτε αδυνατούμε ή αδιαφορούμε να κατανοήσουμε.

Δεύτερη χρονιά υλοποίησης της παγκύπριας εκστρατείας Aware για τους πρόσφυγες και μετανάστες. Πόση απήχηση έχουν τα μηνύματα της εκστρατείας σας;

Πέρσι κλείσαμε μία ιδιαίτερα πετυχημένη χρονιά ενημέρωσης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, με παρουσία της εκστρατείας μας σε κάθε γωνιά της Κύπρου. Για τη φετινή χρονιά υλοποίησης της εκστρατείας μας έχουμε θέσει πολύ υψηλότερους στόχους. Θέλουμε να εντείνουμε τις προσπάθειές μας στον τομέα ενημέρωσης της κοινής γνώμης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους νέους. Σκοπός μας είναι να φέρουμε κοντά τους Κυπρίους με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, να τους γνωρίσουν, να μάθουν ο ένας τον κόσμο του άλλου.

29066642_971661056326948_2196218903900717056_o (1)Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία υπάρχουν και τρέφονται επειδή ακριβώς υπάρχει άγνοια ή και παραπληροφόρηση γι’ αυτούς τους δύο ευάλωτους πληθυσμούς. Εμείς θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό. Με σωστή ενημέρωση και με επιχειρήματα προσπαθούμε να αποκαθηλώσουμε τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Και αυτό το κάνουμε με διάφορους τρόπους. Μέσα από παρουσιάσεις και βιωματικά εργαστήρια, ενημερωτικές ημερίδες, εκδηλώσεις, παραγωγή ντοκιμαντέρ, με παρουσία μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάνουμε ό,τι μπορούμε προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης και της σωστής πληροφόρησης.

Μας χαροποιεί το γεγονός ότι στην πλειονότητά του το κοινό της Κύπρου είναι ενημερωμένο και ευαισθητοποιημένο, καθώς αντιλαμβάνεται την ανάγκη προστασίας αυτών των ανθρώπων.
Μπορούν οι πρόσφυγες/μετανάστες να γίνουν ισότιμα μέλη της κοινωνίας στην οποία βρίσκουν καταφύγιο ή αποτελεί γι’ αυτούς προορισμό ασφάλειας; Τι λέει η εμπειρία, διεθνής και τοπική;

Η ένταξη προσφύγων και μεταναστών στην κοινωνία υποδοχής είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι που θέλουμε να αναδείξουμε μέσα από την εκστρατεία μας. Είναι αυτονόητο ότι μέσω των πολιτικών ένταξης καταπολεμούνται τα στερεότυπα και από τις δύο πλευρές. Στην Κύπρο εφαρμόζονται προγράμματα ένταξης υπηκόων τρίτων χωρών από πολλούς δήμους, με στόχο την ομαλή ένταξή τους. Όλα αυτά τα προγράμματα, καθώς και το δικό μας, συγχρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και την Κυπριακή Δημοκρατία. Μέσα από τα προγράμματα αυτά δίνεται η δυνατότητα στους ανθρώπους αυτούς να μάθουν τη γλώσσα, να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να μπορέσουν να αναζητήσουν εργασία και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, να νιώσουν ευπρόσδεκτοι και όχι ξένοι.

29354931_979965905496463_198443399227129015_oΘεωρώ πως στην Κύπρο γίνεται γενικά μία εξαιρετική προσπάθεια από διάφορους φορείς και θεσμούς. Οι χώρες που έχουν ολιστική πολιτική ως προς τους μετανάστες, δεν τους αντιμετωπίζουν ως απειλή. Αντίθετα, έχουν αναπτύξει μία κουλτούρα όπου ντόπιοι και μη συνυπάρχουν και συνεργάζονται προς το κοινό καλό της χώρας. Τους αντιμετωπίζουν με ανθρώπινο πρόσωπο ανεξαρτήτως καταγωγής, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων. Τέτοια ακριβώς πετυχημένα παραδείγματα βλέπουμε τόσο εντός Ευρώπης, όπως στη Γερμανία, όσο και στην Αυστραλία και στον Καναδά. Συνεπώς, δεν είναι δυνατό να αφήσουμε τους ανθρώπους αυτούς να ζουν στο περιθώριο. Πρέπει να τους κάνουμε κομμάτι της ζωής μας, της καθημερινότητάς μας. Να τους δώσουμε μία ευκαιρία, να τους καταλάβουμε. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η πολυπολιτισμικότητα είναι πλούτος όχι μόνο για την κοινωνία μας, αλλά και για εμάς τους ίδιους.

Η ανάδειξη της ζωής των προσφύγων, των αιτητών ασύλου, των μεταναστών, είναι ανάμεσα στους στόχους της εκστρατείας σας. Βρίσκετε ανταπόκριση από τους ανθρώπους αυτούς; Θέλουν να συμμετέχουν στις εκστρατείες σας;

Βρισκόμαστε σε διαρκή επαφή τόσο με πρόσφυγες όσο και με μετανάστες. Φέτος μάλιστα έχουμε και μία συνεργασία με το Σύνδεσμο Αναγνωρισμένων Προσφύγων Κύπρου. Είναι μία προσπάθειά μας να γίνουμε πιο εξωστρεφείς, ως εκστρατεία, φέρνοντας σε άμεση επαφή τους ανθρώπους αυτούς με Κυπρίους. Βλέπουμε και από αυτούς θετική ανταπόκριση, νιώθουν ότι γίνονται πιο αποδεκτοί από την κοινωνία μας. Το σκεπτικό μας είναι να τους εντάξουμε σε διάφορες δράσεις μας που έχουν μαζική προσέλευση, όπως στην εκδήλωση που θα κάνουμε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Πρόσφυγα μέσα στον Ιούνιο και σε άλλες δράσεις μας.

Θα έχετε δει και θα έχετε ακούσει συγκλονιστικές ιστορίες από τους ανθρώπους αυτούς. Τι σας συγκινεί περισσότερο;

29354931_979965905496463_198443399227129015_oΤα βιώματα που κουβαλάει κάθε πρόσφυγας και μετανάστης είναι μοναδικά αλλά και συνάμα τόσο οικεία. Κάθε φορά που ακούω μία ιστορία σκέφτομαι πως στη θέση αυτών των ανθρώπων υπήρξαμε και εμείς –και ενδεχομένως να υπάρξουμε και ξανά στο μέλλον. Υπάρχει όμως μία φράση που μου έχει αποτυπωθεί πολύ έντονα. Πέρσι, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας μας, είχαμε ετοιμάσει κάποια ντοκιμαντέρ. Αληθινές ιστορίες ενός μετανάστη και ενός πρόσφυγα. Αυτό που με συγκίνησε ιδιαίτερα ήταν η φράση του Γκαμινί, ενός μετανάστη από τη Σρι Λάνκα που ζει και εργάζεται στην Κύπρο.

Είπε λοιπόν: «Χρειάζομαι λεφτά, ναι, αλλά περισσότερο χρειάζομαι σεβασμό από τους ανθρώπους». Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Οι άνθρωποι αυτοί ζητούν το σεβασμό μας και την εκτίμησή μας. Πιστεύω πως αυτό είναι κάτι που μπορούμε να το κάνουμε χωρίς να καταβάλουμε ιδιαίτερη προσπάθεια. Μαθαίνοντας τον κόσμο τους και τις συνήθειές τους ερχόμαστε πιο κοντά τους, αποβάλλουμε τις προκαταλήψεις που έχουμε.

Πόσες φορές σκεφτήκατε πως αξίζει αυτό που κάνετε; Και σε ποιες περιπτώσεις;

Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μία χώρα πολυπολιτισμική, αισθάνομαι ότι δεν υπάρχει καθολική αποδοχή των προσφύγων και των μεταναστών. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι σημαντική η ύπαρξη πρωτοβουλιών που προωθούν το σεβασμό στη διαφορετικότητα και την αποδοχή των συνανθρώπων μας. Νιώθω πολύ τυχερή που είμαστε κομμάτι όλου αυτού. Είμαστε μία ομάδα που προσπαθεί να ενημερώνεται συνεχώς για τα ζητήματα αυτά. Θέλουμε και εμείς να γινόμαστε καλύτεροι, για να μπορέσουμε να συμβάλουμε όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται στην καταπολέμηση των ξενοφοβικών αντιλήψεων. Είναι ελπιδοφόρο ότι τα μηνύματα που λαμβάνουμε από την κοινωνία είναι τις περισσότερες φορές θετικά. Κάθε φορά που πραγματοποιούμε ένα σεμινάριο ή μία δραστηριότητα και βλέπουμε την ανταπόκριση του κόσμου σε αυτό που κάνουμε, τότε καταλαβαίνουμε πως αξίζει αυτό που κάνουμε.

154 ασυνόδευτα παιδιά στην Κύπρο

Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι μια συγκλονιστική ιστορία από μόνη της. Φτάνουν πολλά παιδιά ασυνόδευτα στην Κύπρο;

28619634_969394153220305_2560965331139056256_oΕίναι πράγματι μία συγκλονιστική ιστορία, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι ένας στους δύο πρόσφυγες είναι ανήλικος. Τα παιδιά αυτά έζησαν τον πόλεμο, πολλά από αυτά έχουν χάσει τους γονείς τους ή αναγκάζονται να τους αφήσουν πίσω χωρίς να ξέρουν αν και πότε θα τους ξαναδούν. Αναλογιζόμαστε το πόσο δύσκολο και σκληρό είναι αυτό για τον οποιονδήποτε, πόσω μάλλον για ένα παιδί που κάνει ένα τέτοιο επικίνδυνο ταξίδι μόνο του. Στην Κύπρο έχουμε αυτή τη στιγμή 154 ασυνόδευτα παιδιά.

Λόγω του ότι τα ασυνόδευτα παιδιά είναι μία ευάλωτη ομάδα στην ήδη ευάλωτη ομάδα των προσφύγων, υπάρχει ανάγκη για περισσότερη στήριξη και υποδομές. Το σχολείο και η εκπαίδευση διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο προς το σκοπό αυτό. Αξιοσημείωτη είναι η πρωτοβουλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, το οποίο υλοποιεί ένα πρόγραμμα που αφορά στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα χειρισμού παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία. Τέλος, να αναφέρω ότι σημαντική είναι και η συμβολή της οργάνωσης Hope for Children που παρέχει υπηρεσίες στέγασης, διατροφής, εκπαίδευσης και ψυχολογικής στήριξης σε αυτά τα παιδιά.

Ο δικός τους κόσμος μπορεί να γίνει και δικός μας; Μπορούμε να καταστήσουμε την πολιτεία μας χωρίς διακρίσεις;

Αυτό εξαρτάται καθαρά από εμάς. Είναι στο χέρι μας να τους αφήσουμε να μπουν στον κόσμο μας, αλλά και να γίνουμε εμείς κομμάτι του δικού τους. Το ζήτημα είναι να το θελήσουμε, να το επιδιώξουμε. Να είμαστε δεκτικοί και ανοιχτοί στην ενημέρωση και να προσέχουμε ιδιαίτερα τις πληροφορίες που λαμβάνουμε και την πηγή από τις οποίες προέρχονται. Όπως είπα και πριν, η άγνοια και η παραπληροφόρηση είναι οι αιτίες πίσω από ρατσιστικές αντιλήψεις. Δεν πρέπει να φοράμε παρωπίδες, ούτε να υιοθετούμε απόψεις άλλων. Θα πρέπει να δείξουμε την αποδοχή μας απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους. Μόνο έτσι θα οικοδομήσουμε μία πολιτεία χωρίς διακρίσεις!

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy