Η κυβέρνηση αφαιρεί την κρατική στήριξη προς τους φοιτητές και μετατρέπει τις σπουδές σε προνόμιο για τους λίγους
Του Σπύρου Σωτηρίου
Με τη μορφή της σαλαμοποίησης οδηγούνται στη Βουλή τα μνημονιακά μέτρα που αποσκοπούν σε συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας. Την περασμένη Πέμπτη κατατέθηκε επίσημα στη Βουλή για συζήτηση ο τροποποιητικός νόμος της κυβέρνησης σχετικά με τη φοιτητική χορηγία και το πακέτο φοιτητικής μέριμνας.
Μέσα από το νομοσχέδιο προβλέπεται στην ουσία η κατάργηση του φοιτητικού πακέτου και η δραματική μείωση των δικαιούχων κρατικής στήριξης.
Μαζί με τον τροποποιητικό νόμο η κυβέρνηση απέστειλε και άλλα απαραίτητα έγγραφα προς τη Βουλή. Ενα από αυτά είναι και το έγγραφο για ανάλυση του αντίκτυπου στις προτεινόμενες νομοθεσίες. Το έγγραφο είναι άκρως αποκαλυπτικό για τις κυβερνητικές προθέσεις.
Μνημονιακή υποχρέωση
Στο έγγραφο γίνεται ξεκάθαρη αναφορά για την κυβερνητική δέσμευση προς την Τρόικα: «Σκοπός της προτεινόμενης νομοθεσίας είναι η συμμόρφωση με την πρόνοια του Μνημονίου Συναντίληψης με την Τρόικα σύμφωνα με την οποία η αρμοδιότητα διαχείρισης της φοιτητικής χορηγίας θα πρέπει να μεταφερθεί στο Υπουργείο Παιδείας».
Κατάργηση μέσω ενσωμάτωσης για το φοιτητικό πακέτο
Σύμφωνα με το εν λόγω κυβερνητικό έγγραφο, η προτεινόμενη νομοθεσία αποσκοπεί στην κατάργηση των Περί Παροχής Φοιτητικής Χορηγίας Νόμων του 2011 έως 2012 και αντικατάστασή τους με τον παρόντα νόμο, κατά τρόπο ώστε η παροχή της φοιτητικής χορηγίας να δίνεται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και όχι από το Υπουργείο Οικονομικών.
Επίσης, όπως αναφέρεται, η εν λόγω νομοθεσία προνοεί την ενσωμάτωση της παροχής του φοιτητικού πακέτου που δίνεται από το ΥΠΠ μέσω Υπουργικής Απόφασης στο νόμο.
Παρά το γεγονός ότι γίνεται αναφορά περί ενσωμάτωσης της παροχής του φοιτητικού πακέτου στον τροποποιητικό νόμο, η μόνη πρόνοια που υπάρχει είναι για επιπρόσθετη χορηγία ύψους μόνον 500 ευρώ (μηδαμινό ποσό για τις ανάγκες ενός φοιτητή) για οικογένειες με συνολικό εισόδημα μέχρι 19.500 ευρώ.
Πρόνοια η οποία ουδεμία σχέση έχει με το πακέτο φοιτητικής μέριμνας, όπως αυτό είχε θεσμοθετηθεί από την κυβέρνηση Χριστόφια.
Επιγραμματικά, να υπενθυμίσουμε ότι μέχρι το 2012 παραχωρείτο σε όλους τους φοιτητές η κρατική χορηγία. Από το 2012 και εντεύθεν εισήχθηκαν εισοδηματικά κριτήρια, με την πλειοψηφία των φοιτητών να συνεχίζουν να λαμβάνουν τη χορηγία.
Παράλληλα με την κρατική χορηγία, τα τελευταία χρόνια, από το 2009, παραχωρείτο με κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια το πακέτο κρατικής φοιτητικής μέριμνας που κάλυπτε μέχρι σήμερα, σίτιση, διακίνηση, ενοίκιο, αγορά βιβλίων και ηλεκτρονικού υπολογιστή για τους φοιτητές που αποδεδειγμένα είχαν την περισσότερη ανάγκη. Το ποσό το οποίο επωφελούνταν οι φοιτητές που προέρχονται από τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα ανερχόταν στις 3.000 ευρώ, σε αντίθεση με τα 500 ευρώ που προνοεί η νομοθεσία της κυβέρνησης Αναστασιάδη… για πολύ λιγότερους φοιτητές.
Μειώνονται δραματικά οι δικαιούχοι
Στο συγκεκριμένο έγγραφο γίνεται μια παραπλανητική αναφορά περί αύξησης των δικαιούχων και συνάμα μια παραδοχή ότι θα μειωθεί το ποσό που θα επωφελούνται οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι:
«Λόγω της ενσωμάτωσης του φοιτητικού πακέτου που δίνεται από ΥΠΠ μέσω Υπουργικής Απόφασης στον πιο πάνω νόμο, τα κριτήρια παροχής του φοιτητικού πακέτου, θα αλλάξουν με αποτέλεσμα να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων του επιπρόσθετου ποσού που δίνεται ως αντικατάσταση του φοιτητικού πακέτου. Παρόλα αυτά, το ποσό που θα παρέχεται θα είναι χαμηλότερο του ποσού που δινόταν από το φοιτητικό πακέτο, με αποτέλεσμα οι οικονομικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να επωφελούνται με μικρότερο ποσό».
Παρά την κυβερνητική θέση ότι θα αυξηθούν οι δικαιούχοι της κρατικής στήριξης, οι πρόνοιες του νομοσχεδίου καταδεικνύουν ότι οι δικαιούχοι φοιτητές, όχι μόνο δεν αυξάνονται αλλά αντιθέτως, μειώνονται στο μισό ή και περισσότερο.
Στα περιουσιακά κριτήρια αναφέρεται ότι η -ενοποιημένη πλέον- φοιτητική χορηγία παραχωρείται, εφόσον η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας δεν υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ, α)σε τρέχουσες τιμές, καταθέσεις, μετοχές, χρεόγραφα, ομόλογα και β) σε τιμές 1.1.2013, ακίνητα.
Η υφιστάμενη νομοθεσία προνοεί ότι η χορηγία παραχωρείται, εφόσον η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας δεν υπερβαίνει το 1,2 εκ. ευρώ.
Με τιμές του 2013 -και όχι του 2015 που έκαναν βουτιά οι τιμές των ακινήτων- η περιουσία μιας οικογένειας που έχει ένα σπίτι 200 τετραγωνικών μέτρων και ένα οικόπεδο ή δύο χωράφια, βρίσκεται πέριξ των 500.000 ευρώ.
Δηλαδή, βάσει του συγκεκριμένου νόμου, εάν οι γονείς του φοιτητή έχουν ακίνητη περιουσία ύψους 500.000 ευρώ ασχέτως αν είναι άνεργοι και χωρίς κανένα εισόδημα, δεν είναι δικαιούχοι της χορηγίας.
Η παραπλανητική αναφορά
Η αναφορά περί αύξησης των δικαιούχων είναι παραπλανητική.
Μέχρι σήμερα, ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών λάμβανε την κρατική χορηγία και ένας μικρότερος αριθμός, το πακέτο φοιτητικής μέριμνας.
Βάσει του τροποποιητικού νομοσχεδίου και της ενσωμάτωσης των δυο κρατικών ενισχύσεων, θεωρητικά αυξάνεται ο αριθμός των φοιτητών που ελάμβαναν το πακέτο φοιτητικής μέριμνας αλλά ουσιαστικά, μειώνονται δραματικά αυτοί που έπαιρναν κρατική χορηγία. Δηλαδή, στο σύνολό τους οι δικαιούχοι μειώνονται.
Κυβερνητική παραδοχή: «Δεν εφαρμόζεται κοινωνικός διάλογος»
Στο συγκεκριμένο θέμα η κυβέρνηση Αναστασιάδη ακολούθησε την πεπατημένη. Προωθεί μεγάλες αλλαγές που αφορούν μεγάλες κοινωνικές ομάδες χωρίς κανένα κοινωνικό διάλογο.
Ενδεικτική είναι η κυβερνητική παραδοχή στο έγγραφο για ανάλυση του αντίκτυπου. Στις ερωτήσεις εάν κατά τη σύνταξη της προτεινόμενης νομοθεσίας έχουν ενημερωθεί όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς που εκπροσωπούν τους άμεσα επηρεαζομένους και εάν έχει προηγηθεί κοινωνικός διάλογος με όλους τους ανωτέρω, η απάντηση είναι «ΟΧΙ».
Το «ΟΧΙ» είναι η απάντηση και στο ερώτημα εάν ολοκληρώθηκε η διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου, με τη σύμφωνη γνώμη όλων των εμπλεκομένων.
«Αν όχι, εξηγήστε τους λόγους» είναι η επόμενη ερώτηση στο τυποποιημένο έγγραφο… «Δεν εφαρμόζεται» είναι η απάντηση της κυβέρνησης, εννοώντας τον κοινωνικό διάλογο.
«Υπάρχουν καταγεγραμμένες ή κατατεθειμένες οι απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων που εκφράσθηκαν κατά τη διάρκεια του κοινωνικού διαλόγου;» είναι η ερώτηση που ακολουθεί, με την απάντηση να είναι και πάλι αρνητική.
«Αν ναι, αναφέρετε τις εν λόγω απόψεις συνοπτικά»…
«Δεν εφαρμόζεται», είναι και πάλι η απάντηση.
Τα «κουπόνια»
Η επίκληση της «μνημονιακής υποχρέωσης» είναι το πρόσχημα για την κυβέρνηση στην προσπάθειά της να καταργήσει το κράτος πρόνοιας και να μετατρέψει τα κοινωνικά αγαθά, όπως είναι η Παιδεία, σε προνόμιο για τους λίγους. «Κουπόνια» χαρακτήριζε τις παροχές προς τις ευάλωτες ομάδες της κυπριακής κοινωνίας, ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Νίκος Αναστασιάδης προτού να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Σε καταστατικό συνέδριο του ΔΗΣΥ το καλοκαίρι του 2010, ο Νίκος Αναστασιάδης επέκρινε την πολιτική κρατικής πρόνοιας της κυβέρνησης Χριστόφια λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «στην Κύπρο λειτουργεί η κοινωνική οικονομία της αγοράς και δεν ζούμε σε μοντέλα που κατέρρευσαν». Για «κουπόνια» είχαν μιλήσει απαξιωτικά και άλλα στελέχη του ΔΗΣΥ, μεταξύ αυτών και ο σημερινός πρόεδρος του κόμματος, Αβέρωφ Νεοφύτου.
Τραγική η κατάσταση
Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι την περσινή χρονιά είχαν αποκοπεί σχεδόν 9 εκατομμύρια από τα κονδύλια για τη φοιτητική πρόνοια, ενώ καταργήθηκε το δικαίωμα δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τους φοιτητές, όπως επίσης και η δωρεάν διακίνηση με τα λεωφορεία.
Ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει οι φοιτητές και οι οικογένειές τους αποτελεί το γεγονός ότι ενώ το 2012 παραχωρήθηκε χορηγία από το Ιδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Κύπρου σε φοιτητές των οποίων το ακαθάριστο οικογενειακό κατά κεφαλήν εισόδημα έφτανε ώς και τα 1200 ευρώ, το 2013 η χορηγία περιορίστηκε να καλύψει περιπτώσεις στις οποίες το ακαθάριστο κατά κεφαλήν εισόδημα δεν ξεπερνούσε τα 400 ευρώ.
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy