Μέτρα προστασίας των αδύνατων και όχι λόγια

Του Πάμπη Κυρίτση*

Οι νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές πολιτικές οδήγησαν σε µια βίαιη ανακατανοµή του πλούτου. […] Η κατανοµή του εθνικού εισοδήµατος, µε βάση τους εθνικούς λογαριασµούς, έχει ανατραπεί άρδην σε βάρος της εργασίας. Τα εισοδήµατα από µισθούς έχουν υποχωρήσει πάνω από 5%, ενώ τα εισοδήµατα από κέρδη και προσόδους έχουν ενισχυθεί πάνω από 5%. Η απόσταση µεταξύ των δυο µεγεθών -κερδών και µισθών- έχει διευρυνθεί αρνητικά για τους µισθούς κατά πάνω από 10 εκατοστιαίες µονάδες.

Παρά το γεγονός ότι η κρίση του 2013 έχει φορτωθεί πλήρως στους εργαζόµενους και γενικότερα τους αδύνατους της κοινωνίας, το ίδιο επιχειρείται να επαναληφθεί και σήµερα και µε τη νέα κρίση της πανδηµίας.

∆εν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι εργοδοτικοί σύνδεσµοι µε κάθε ευκαιρία, ακόµα και την ώρα που στηρίζονται πλουσιοπάροχα από το κράτος, κρατούν ψηλά τον µπαµπούλα των απολύσεων και µε πρόσχηµα την κρίση προετοιµάζουν την κοινή γνώµη για ένα νέο κύµα επιθέσεων στους µισθούς και τα δικαιώµατα των εργαζοµένων. Βασικό εργαλείο τους παραµένει ο φόβος και η ανασφάλεια µπροστά στο ενδεχόµενο της ανεργίας. Η ανατροπή δηλαδή του συσχετισµού ισχύος σε βάρος της εργασίας.

Για την αντιµετώπιση αυτής της πραγµατικότητας, δεν είναι αρκετά τα ευχολόγια και οι ποµπώδεις διακηρύξεις καλών προθέσεων. Αν η κυβέρνηση θέλει να συµβάλει στην προστασία των αδυνάτων και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, πρωταρχική κοινωνική προτεραιότητα του κράτους θα έπρεπε ήδη να αποτελεί η διαµόρφωση ενός νοµοθετικά κατοχυρωµένου ελάχιστου πλαισίου εργασιακών δικαιωµάτων για κάθε εργαζόµενο, µε τον κατώτατο µισθό κύριο συστατικό αυτών των ελάχιστων δικαιωµάτων.

Στους τοµείς που καλύπτονται από συλλογικές συµβάσεις, ο κατώτατος µισθός, όπως και τα υπόλοιπα ωφελήµατα, είναι καθορισµένα. Κατά συνέπεια εκείνο που πρέπει να νοµοθετηθεί είναι η υποχρέωση όλων των εργοδοτών ενός κλάδου, ο οποίος έχει συµφωνηµένη συλλογική σύµβαση, να εφαρµόζει αυτή τη σύµβαση για όλους. Τα δε προσωπικά συµβόλαια µόνο τότε να έχουν ισχύ, όταν είναι καλύτερα από τη συλλογική σύµβαση. Να σταµατήσει η χρήση των λεγόµενων «ευέλικτων» µορφών απασχόλησης ως µέσου εκµετάλλευσης των εργαζοµένων και απορρύθµισης των εργασιακών σχέσεων.

Στους δε κλάδους οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν καλύπτονται από συλλογική σύµβαση, θα πρέπει να δηµιουργηθεί νοµοθετικά µηχανισµός διαµόρφωσης κατώτατων µισθών, το ύψος του οποίου να προκύπτει ως αποτέλεσµα συλλογικής διαπραγµάτευσης µε τη συµµετοχή των αντιπροσωπευτικών φορέων των κοινωνικών εταίρων και όχι να καθορίζεται εκ των άνω, αυθαίρετα και ανάλογα µε τους εκάστοτε συσχετισµούς στα πολιτειακά όργανα. Και ασφαλώς θα πρέπει να περιλάβει και άλλα βασικά ωφελήµατα, όπως ωράριο, υπερωρίες, αργίες και ταµείο προνοίας.

Η θέση της κυβέρνησης ότι καθιέρωση κατώτατων µισθών θα ξεκινήσει όταν δηµιουργηθούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης είναι απαράδεκτη και ουσιαστικά παραπέµπει το θέµα στις ελληνικές καλένδες. Η νοµοθετική κατοχύρωση ελάχιστων δικαιωµάτων για όλους τους εργαζόµενους δεν είναι σε περιόδους ανάπτυξης και πλήρους απασχόλησης που είναι περισσότερο απαραίτητη, αλλά στις κρίσεις. Όταν λόγω του φόβου και της ανασφάλειας των εργαζοµένων για την εργασία τους δηµιουργούνται συνθήκες αυθαιρεσίας, ασυδοσίας και απορρύθµισης στις εργασιακές σχέσεις.

Για επαναφορά µιας ανεκτής κοινωνικής ισορροπίας είναι απαραίτητα και µέτρα ουσιαστικής ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους. Μέτρα στήριξης των ευάλωτων οµάδων του πληθυσµού και δικαιότερης κατανοµής του παραγόµενου πλούτου προς όφελος των πολλών, όπως π.χ. η επάρκεια των συντάξεων και η κατάργηση του πέναλτι 12% για όσους συνταξιοδοτούνται στα 63, η εισαγωγή σχεδίου πληρωµένης γονικής άδειας, η στήριξη του δηµοσίου τοµέα της υγείας και η αντιµετώπιση των προβληµάτων των χαµηλοσυνταξιούχων.

Η κυβέρνηση οφείλει να ενδιαφερθεί για τους πολλούς και όχι µόνο για τους λίγους. Οφείλει να συνεργαστεί µε το συνδικαλιστικό κίνηµα για ένα σύγχρονο και προοδευτικό κοινωνικό µοντέλο, όπου τα ελάχιστα δικαιώµατα για τον κάθε εργαζόµενο να είναι κατοχυρωµένα και το κράτος να είναι κράτος πρόνοιας και διασφάλισης κοινωνικής συνοχής και όχι κράτος που µε τις αποφάσεις του να ευνοεί ώστε οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

* Γενικός Γραµµατέας ΠΕΟ

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy