Μετρούμε αντίστροφα για την εφαρμογή του ΓΕΣΥ

Της Μαρίνας Κουμάστα

 

Έναν περίπου χρόνο πριν, η Βουλή των Αντιπροσώπων έδωσε το πράσινο φως για την εφαρμογή του ΓεΣΥ.

Ενός στόχου που μετρά περισσότερο από μια εικοσαετία στο τραπέζι των συζητήσεων, που στο δρόμο του έχει συναντήσει τεράστια εμπόδια.

Τριακόσιες τριάντα τρεις μέρες (333) μόνον απομένουν από την ώρα που η Κύπρος θα αποκτήσει το δικό της Γενικό Σχέδιο Υγείας.

Ένα υποσχόμενο Σχέδιο το οποίο εκτιμάται ότι θα βελτιώσει και θα αναπτύξει σημαντικά τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας στον τόπο μας.

Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας που είναι και ο καθ’ ύλην αρμόδιος για την εφαρμογή του ΓεΣΥ εδώ και ένα χρόνο εργάζεται πυρετωδώς για την ετοιμασία του ΓεΣΥ και όλων όσων απαιτούνται για την εφαρμογή του.

Στη βάση οδικού χάρτη που έχει ετοιμαστεί ο ΟΑΥ προχωρεί κανονικά για την εφαρμογή της πρώτης φάσης του ΓεΣΥ, τον Ιούνιο του 2019…

olokliromenosystima

Καθολικό, δίκαιο, ισότιμο.

Σε αυτές τις αρχές βασίζεται το νέο Γενικό Σχέδιο Υγείας το οποίο αναμένουν αγωνιωδώς οι ασθενείς που σήμερα ταλαιπωρούνται αφάνταστα επισκεπτόμενοι τον κρατικό τομέα της Υγείας.

Η απογοήτευση του κόσμου για το υφιστάμενο σύστημα υγείας -που ομολογουμένως καταρρέει- αποτυπώνεται και μέσα από τις στατιστικές που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Σε γενικές γραμμές σήμερα παρατηρείται: -απουσία καθολικής κάλυψης και ισότιμης πρόσβασης τόσο σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας στην Κύπρο αλλά και στην ΕΕ, -καταβολή υψηλού ποσοστού δαπανών απευθείας από τους ασθενείς, -υπερφόρτωση του δημοσίου τομέα – λίστες αναμονής, -απουσία συντονισμού μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με αποτέλεσμα τις διπλές υποδομές και τη σπατάλη πόρων.

Ένα κρίσιμο ερώτημα που διατυπώνεται είναι εάν τα χρόνια «νοσήματα» του τομέα της Υγείας θα μπορέσουν να βρουν γιατρεία με την εφαρμογή του νέου Γενικού Σχεδίου Υγείας.

Tα πιο αρμόδια χείλη, σε ό,τι αφορά αυτό το ερώτημα, απαντούν καταφατικά. Γιατί ακριβώς, ιδιωτικός και δημόσιος τομέας της Υγείας γίνονται ένα και εξυπηρετούν τους ασθενείς.

Ο τομέας της Υγείας «νοικοκυρεύεται», γίνεται πιο ευέλικτος στις εξελίξεις και γεν ικότερα οι δικαιούχοι «μοιράζονται» σε ιδιώτες και γιατρούς του δημοσίου τομέα της Υγείας. Τα οφέλη μετακυλίονται στους ασθενείς που από την ώρα της γέννησής τους και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους θα έχουν κάλυψη για την υγεία τους.

 

Τι όμως αλλάζει για τους ασθενείς, συγκριτικά με σήμερα;

gesy2

 

Ένα ερώτημα το οποίο αναμένεται εξάλλου να απαντηθεί ενδελεχώς μέσα από μια μεγάλη εκστρατεία ενημέρωσης των πολ ιτών που σύντομα θα αρχίσει ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας.

Σε πολύ γενικές όμως γραμμές θα πρέπει να σημειώσουμε πως αυτό το οποίο βιώνουμε σήμερα στα νοσηλευτήρια (πολύωρη αναμονή, ουρές για τα φάρμακα, ραντεβού για εξετάσεις ή χειρουργικές επεμβάσεις που φτάνουν και πολλές φορές ξεπερνούν τον ένα χρόνο) δεν θα υπάρχει σε συνθήκες ΓεΣΥ όπου ο κάθε δικαιούχος του συστήματος θα έχει τον προσωπικό του ιατρό (του ιδιωτικού ή του δημοσίου τομέα) τον οποίο ο ίδιος θα επιλέξει και τον οποίο θα επισκέπτεται κάθε φορά που αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα με την υγεία του.

Ο προσωπικός ιατρός, εάν κρίνει ότι χρειάζεται εξέταση από ιατρό με ειδικότητα, θα τον παραπέμπει δίνοντάς του ένα παραπεμπτικό.

Ο ασθενής θα έχει δικαίωμα να επιλέξει και τον ειδικό ιατρό που θα επισκεφτεί. Στην περίπτωση που η κατάσταση της υγείας του επιβάλλει εσωτερική νοσηλεία ή κάποιο χειρουργείο ο ασθενής και πάλι θα έχει τον τελευταίο λόγο: Θα έχει την επιλογή του νοσηλευτηρίου -του ιδιωτικού ή του δημοσίου τομέα- που θα νοσηλευτεί.

Για όσο χρειαστεί να παραμείνει κλινήρης στο νοσοκομείο, δεν θα πληρώσει ούτε σεντ. Οι εισφορές των δικαιούχων είναι ένας σημαντικός χρηματοδοτικός «αιμοδότης» του ΓεΣΥ.

Γι’ αυτό και κάθε μήνα, από το μι σθό μας θα αποκόπτεται ένα ποσοστό (αναλόγως του ύψους των εισοδημάτων μας) το οποίο θα μεταφέρεται στο ταμείο του ΓεΣΥ.

Αυτό σημαίνει ότι οι επισκέψεις μας στον προσωπικό και τον ειδικό ιατρό (κατόπιν παραπομπής) θα είναι δωρεάν. Το σύστημα δεν αφήνει απ’ έξω τους άνεργους και τους λήπτες ΕΕΕ.

Το δικαίωμα στις υπηρεσίες υγείας του ΓεΣΥ είναι ανεξάρτητο από την καταβολή εισφοράς. Επομένως ακόμη και οι πολίτες χωρίς εισόδημα (όπως άνεργοι, παιδιά, φοιτητές, στρατιώτες) θα έχουν πρόσβαση στις Υπηρεσίες Υγείας.

Ενσωματώνοντας στο Νόμο την κυπριακή κουλτούρα…

Η αλήθεια είναι πως όταν σήμερα έχουμε πόνο στο στομάχι επιλέγουμε να πάμε σε γαστρεντερολόγο…

Όταν πάλι μας πονά η πλάτη μας ή το πόδι μας το πιο πιθανό είναι να επισκεφτούμε κάποιον ορθοπεδικό…

Παρά το γεγονός ότι γενική αρχή του ΓεΣΥ είναι ότι η πρόσβαση σε Υπηρεσίες Υγείας γίνεται μέσω του προσωπικού ιατρού, εντούτοις επιχειρήθηκε η ενσωμάτωση στη νομοθεσία κάποιων νοοτροπιών που δύσκολα, μάλλον, μπορούμε ως λαός να αποβάλουμε.

Έτσι, ο ασθενής σε συνθήκες ΓεΣΥ και στη βάση του νόμου έχει το δικαίωμα να πάει απευθείας στον ειδικό ιατρό. Θα κληθεί ωστόσο να πληρώσει 25 ευρώ (συμπληρωμή) καθότι στα χέρια δεν έχει το παραπεμπτικό από τον προσωπικό του ιατρό. Σε συγκεκριμένες όμως περιπτώσεις οι δικαιούχοι έχουν το δικαίωμα απευθείας πρόσβασης χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση όπως:

-Επίσκεψη σε γυναικολόγους και μαιευτήρες από γυναίκες που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους.

-Επίσκεψη σε οδοντιάτρους για παροχή προληπτικής οδοντιατρικής φροντίδας.

-Επίσκεψη στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών σε περιπτώσεις που απαιτείται επείγουσα ιατρική φροντίδα.

Συμπληρωμές με «οροφή» Πέρα από τη συνεισφορά επί των μηνιαίων απολαβών μας, οι δικαιούχοι του συστήματος θα καταβάλλουμε και συμπληρωμή για συγκεκριμένες εξετάσεις ή ιατρικές πράξεις.

Οι συμπληρωμές έχουν στόχο να προωθήσουν την υπεύθυνη χρήση των Υπηρεσιών Υγείας, τον έλεγχο της κατάχρησης και τη συγκράτηση του κόστους, χωρίς ωστόσο να επηρεάζουν την απρόσκοπτη πρόσβαση και σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς των αρμοδίων διαμορφώνονται ως εξής:

n Για επίσκεψη στον ειδικό ιατρό, εξαιρουμένων ιατρών με ειδικότητα στην ακτινολογία/ακτινοδιαγνωστική, πυρηνική ιατρική και παθολογική ανατομία, η συμπληρωμή υπολογίζεται στα 6 ευρώ.

n Για τις διαγνωστικές εξετάσεις (αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία κλπ) θα καταβάλλονται 10 ευρώ ανά εξέταση.

n Για τα φάρμακα θα καταβάλλεται 1 ευρώ ανά συσκευασία και για τις εργαστηριακές εξετάσεις επίσης ένα ευρώ ανά εξέταση.

n Για επίσκεψη σε εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και άλλους επαγγελματίες υγείας ο δικαιούχος θα καταβάλλει 10 ευρώ.

n 10 ευρώ θα χρεώνεται και η επίσκεψη στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών.

Στη βάση του Νόμου έχουν καθοριστεί “οροφές” σε ό,τι αφορά τις συμπληρωμές που θα καλείται κάθε δικαιούχος να καταβάλλει στο σύστημα.

Αυτό σημαίνει ότι κάθε δικαιούχος δεν θα πληρώνει περισσότερα από 300 ευρώ το χρόνο, ασχέτως αν οι επισκέψεις ή οι εξετάσεις που έχει διενεργήσει στο σύστημα στοιχίζουν περισσότερα.

Για τους λήπτες ΕΕΕ και για τους χαμηλοσυνταξιούχους η “οροφή” έχει καθοριστεί στα 75 ευρώ ετησίως.

Έχει καθοριστεί επίσης οροφή 10 ευρώ ανά κατηγορία εργαστηριακών εξετάσεων.

Από την ώρα που η Βουλή ομόφωνα έδωσε το πράσινο φως για την υλοποίηση του ΓεΣΥ, ψηφίζοντας το Νόμο του ΓεΣΥ, ο ΟΑΥ άρχισε πυρετώδεις διεργασίες, στη βάση οδικού χάρτη, για την ετοιμασία όλων όσων απαιτούνται σε σχέση με την εφαρμογή του ΓεΣΥ.

Πριν από μερικές μέρες το φως της δημοσιότητας έχουν δει οι κανονισμοί λειτουργίας των προσωπικών και ειδικών ιατρών που θα ενταχθούν στο ΓεΣΥ.

Στο μεταξύ, εν αναμονή βρίσκεται ο ΟΑΥ για την τελική τοποθέτηση του ΠΙΣ σε ό,τι αφορά τις αμοιβές.

Ο Ιατρικός Σύλλογος αναμένεται να απαντήσει στον ΠΙΣ στις 13 Ιουλίου.

Ως γνωστόν, η πρόταση του ΟΑΥ αφορά μέση ετήσια αμοιβή για τους ειδικούς ιατρούς ύψους 150.000 ευρώ, ενώ η μέση αμοιβή το χρόνο για προσωπικό ιατρό με 1.300 δικαιούχους στον κατάλογό του έχει καθοριστεί στις 112.000 ευρώ.

Για τους ιατρούς για παιδιά η αμοιβή καθορίζεται στις 100.000 ευρώ για 875 παιδιά στον κατάλογο. Ανεξαρτήτως όμως της απάντησης του ΠΙΣ ο ΟΑΥ δηλώνει ότι προχωρά κανονικά με την εφαρμογή του ΓεΣΥ.

Μέσα στα επόμενα βήματα του ΟΑΥ περιλαμβάνεται:

•Στο επόμενο δίμηνο θα οδηγηθούν σε δημόσια διαβούλευση τα προσχέδια κανονισμών για τα φάρμακα, τους φαρμακοποιούς, τα εργαστήρια και τους δικαιούχους.

•Τον Σεπτέμβριο αναμένεται να αρχίσει η συζήτηση των προσχεδίων στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής με στόχο να ολοκληρωθεί η δευτερογενής νομοθεσία που αφορά την 1η φάση του ΓεΣΥ μέχρι το τέλος του έτους.

•Ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός της στρατηγικής επικοινωνίας για την ενημέρωση των πολιτών και των παρόχων υπηρεσιών υγείας και τον επόμενο μήνα θα προκηρυχθεί η προσφορά για την υλοποίηση της στρατηγικής με στόχο τον Οκτώβριο να αρχίσει η εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών και των παρόχων Υπηρεσιών Υγείας για όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουν για το ΓεΣΥ. n

Μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο θα αρχίσει η εγγραφή των Προσωπικών Ιατρών στους καταλόγους.

n Με την ολοκλήρωση της εγγραφής των Προσωπικών Ιατρών θα αρχίσει η εγγραφή των δικαιούχων στους καταλόγους.

n Αρχές του 2019 θα αρχίσει η εγγραφή των Ειδικών Ιατρών, των Φαρμακοποιών και των εργαστηρίων.

n Μέχρι τις αρχές του ερχόμενου έτους θα έχουν συσταθεί όλες οι επιτροπές που προβλέπονται από το Νόμο, όπως η Συμβουλευτική Επιτροπή Φαρμάκων, το Αναθεωρητικό Συμβούλιο Φαρμάκων, η Συμβουλευτική Επιτροπή Αποζημίωσης Φαρμάκων και η Επιτροπή Ελέγχου.

Επίσης από την 1η Μαρτίου 2019 θα διοριστεί ο Επίτροπος Εποπτείας.

gesy1

Τέρμα στους φακέλους που κάνουν φτερά…

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουν οι ασθενείς είναι οι ιατρικοί τους φάκελοι που ως… διά μαγείας κάνουν φτερά από τα νοσοκομεία.

Από την ώρα όμως που θα αρχίσει να εφαρμόζεται το ΓεΣΥ ο κάθε πολίτης θα έχει ηλεκτρονικό φάκελο στον οποίο πρόσβαση θα έχει ο πάροχος υγείας μόνο ύστερα από την εξουσιοδότηση του πολίτη.

Ο ηλεκτρονικός φάκελος του ασθενούς είναι μέρος του λογισμικού συστήματος μέσα από το οποίο θα περνούν όλες οι διεργασίες του ΓεΣΥ, ενώ το σύστημα θα επιτρέψει τη διαφάνεια αφού θα μπορεί να ελέγχει και το τελευταίο σεντ που “φεύγει” από το ταμείο.

Αν και σε όλα τα συστήματα υγείας υπάρχει ένας βαθμός κατάχρησης, όπως από τηλεοράσεως δήλωσε πρόσφατα ο αναπληρωτής διευθυντής του ΟΑΥ Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, εντούτοις η Κύπρος βρίσκεται μπροστά στη δημιουργία ενός συστήματος που «μας παίρνει δέκα βήματα μπροστά».

Εξηγώντας ο κ. Παπακωνσταντίνου ανέφερε πως μέσω του λογισμικού ο ΟΑΥ θα είναι σε θέση να εντοπίζει ύποπτες συμπεριφορές και πρακτικές.

«Για παράδειγμα όταν ένας γιατρός για έναν ολόκληρο χρόνο διενεργεί μόνο καισαρικές, ενδεχομένως να σημαίνει κάτι. Μπορεί και όχι. Θα μπορεί να γίνει έρευνα…» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Και… μακροχρόνια παραπεμπτικά

Οι αλλαγές που θα επέλθουν με την εφαρμογή του ΓεΣΥ ανησυχούν κάπως τους πολίτες.

Υπάρχει γενικότερα ο προβληματισμός εάν κάθε φορά, ιδιαίτερα για χρόνια προβλήματα υγείας που χρήζουν παρακολούθησης από ειδικό ιατρό, θα πρέπει να επισκέπτονται τον προσωπικό τους ιατρό για να παίρνουν στα χέρια το παραπεμπτικό που θα τους επιτρέπει τη δωρεά εξέταση από τον ειδικό ιατρό. Το όλο θέμα, που σίγουρα θα προκαλούσε ταλαιπωρία στους ασθενείς, έχει τεθεί κάτω από το μικροσκόπιο του ΟΑΥ ο οποίος έχει εισαγάγει στους κανονισμούς το:

-κανονικό παραπεμπτικό: ισχύει για 3 επισκέψεις, για 3 μήνες

-μακροχρόνιο παραπεμπτικό: ισχύει για 6 επισκέψεις, για 12 μήνες.

Μακροχρόνιο παραπεμπτικό θα εκδίδεται στις περιπτώσεις όπου ο ειδικός ιατρός αναγνωρίζει ότι ο δικαιούχος χρειάζεται συνεχή εξειδικευμένη παρακολούθηση.

Εκδίδεται από τον προσωπικό ιατρό κατόπιν σύστασης του θεράποντος ειδικού ιατρού.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy