Μια ιστορία 82 χρόνων ζωντανεύει μέσα από το Ιστορικό Εργατικό Μουσείο και Ψηφιακό Αρχείο της ΠΕΟ

Προβάλλεται ένα κομμάτι της κυπριακής ιστορίας που είναι εν μέρει άγνωστη κυρίως στη νέα γενιά.

 

Της

Μαρί-Κωνστάνς Κωνσταντίνου, Υπεύθυνης Ιστορικού Εργατικού Μουσείου ΠΕΟ

Τα μουσεία εκτός από την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν εξελιχθεί στις μέρες μας σε κομβικά σημεία επικοινωνίας λαών και πολιτισμών. Σε ένα μεταίχμιο για την κοινωνία μας, τα μουσεία καλούνται να γίνουν πρωτοπόροι στη νέα εποχή, να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με το κοινό, να αναζητήσουν νέους ορίζοντες και να επιβεβαιώσουν με αποφασιστικό τρόπο τον ουσιαστικό και καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν για ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον. Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι -περισσότερο από ποτέ άλλοτε- να υπερασπιστούμε τη δημιουργική δύναμη του Πολιτισμού, ως μοχλού επανεκκίνησης και αλλαγής.

Αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα του κοινωνικού ρόλου ενός μουσείου στην τοπική κοινωνία, καθώς δεν υπάρχει οποιαδήποτε οικονομική κρατική στήριξη, ως Ιστορικό Εργατικό Μουσείο ΠΕΟ προσπαθούμε συνεχώς μέσω ευρωπαϊκών χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και με τη συνεργασία άλλων φορέων να προωθούμε τη διοργάνωση διαφόρων δραστηριοτήτων δικοινοτικών και μη, ειδικά ανάμεσα στη νέα γενιά, ώστε η ιστορία που κουβαλά αυτός ο χώρος να παραμείνει ζωντανή και να εξελίσσεται συνεχώς. Προσπαθούμε συνεχώς, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό, να διοργανώνουμε πολιτιστικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με την ιστορία της κυπριακής εργατικής τάξης, είναι οι αναμνήσεις και οι ιστορίες των βετεράνων μας που έχουμε καθήκον και χρέος να μεταφέρουμε παρακάτω.

Η σημασία τέτοιων μουσείων, όπως το δικό μας, έγκειται ιδιαίτερα στην προβολή ενός κομματιού της κυπριακής ιστορίας που είναι εν μέρει άγνωστη κυρίως στη νέα γενιά.

Tα εργατικά ωφελήματα δεν χαρίστηκαν, κερδήθηκαν με αγώνα και θυσίες

Με τη λειτουργία του Ιστορικού Εργατικού Μουσείου, η ΠΕΟ επιχειρεί να δώσει στον επισκέπτη μια εικόνα αντικειμενική, με φωτογραφίες και άλλα στοιχεία της κατάστασης της εργατικής τάξης από τις αρχές του αιώνα μας, καθώς επίσης και μια εικόνα της εξέλιξης της δράσης και των αγώνων του κυπριακού ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος έχοντας στην πρώτη γραμμή την ΠΣΕ-ΠΕΟ. Αυτό που θέλει να μας πει για το σήμερα μέσα από τα εκθέματα που προβάλλει είναι πως τα εργατικά ωφελήματα που σήμερα έχουν οι εργαζόμενοι δεν χαρίστηκαν απλόχερα, αλλά κερδήθηκαν μέσα από την επίπονη πάλη για ένα υψηλότερο βιοτικό επίπεδο από τους πρωτοπόρους συνδικαλιστές, αψηφώντας τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την εποχή, όπως την τρομοκρατία και τους εκβιασμούς από την εργοδοσία, τις αυθαίρετες απολύσεις που τους στερούσαν το λιγοστό κομμάτι ψωμί, τη «ρετσινιά» του κομμουνιστή, τις συλλήψεις και τις φυλακίσεις από την Αστυνομία, πολλές φορές και το ξύλο. Παράλληλα, περιγράφει μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα την αναγκαιότητα οργάνωσης των εργαζομένων σε συντεχνίες από τις αρχές του αιώνα διεκδικώντας ένα καλύτερο αύριο, μέσα και από την εξέλιξη του Εργατικού Ταξικού Συνδικαλιστικού Κινήματος.

Ο στόχος μας ήταν και είναι να περισώσουμε την ιστορία του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και να προσφέρουμε ελεύθερη αναζήτηση χωρίς περιορισμούς των αρχείων προς τους ερευνητές και το ενδιαφερόμενο κοινό. Το Ιστορικό Εργατικό Μουσείο της ΠΕΟ δεν σταματά ποτέ να μαζεύει ντοκουμέντα, αντικείμενα ή φωτογραφίες που αφορούν την ιστορία της εργατικής τάξης. Αντιθέτως, παραλαμβάνουμε με πολλή συγκίνηση ένα έκθεμα που θα μας προσφέρει ένα μέλος της ΠΕΟ γιατί γνωρίζουμε πως η σημασία του δικού μας μουσείου βρίσκεται στα εκθέματα που προβάλλει και στην ιστορία που κρύβεται πίσω από αυτά. Για εμάς όλα τα εκθέματα είναι μοναδικά και σπάνια. Μπορεί να μην έχουν τόσο χρηματική αξία, αλλά η αξία και η μοναδικότητά τους έγκειται στις ιστορίες αυτών των ανθρώπων που τα προσφέρουν και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Αυτές οι ιστορίες ανθρώπων αγωνιστών, ανθρώπων εργατών είναι που κάνουν τα εκθέματα μοναδικά και σπάνια. Αυτές οι ιστορίες ανθρώπων αγωνιστών, ανθρώπων εργατών είναι που μας δίνουν το κίνητρο να συνεχίσουμε αυτό το δύσκολο και χρονοβόρο έργο, είναι χρέος μας να σώσουμε την ιστορία μας και το πιο σημαντικό να την μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές. Ξέρουμε πως δεν είναι κάτι εύκολο, όπως η διαδικασία της ψηφιοποίησης αρχειακού υλικού και καταχώρισής του στο πρόγραμμα είναι συνεχής και χρονοβόρα, αλλά ταυτόχρονα δημιουργική διαδικασία που ξεκίνησε δειλά, αλλά σταδιακά θα παίρνει διαστάσεις. Συνεπάγεται πως η ψηφιοποίηση των εγγράφων και η δημιουργία και η λειτουργία ιστορικού αρχείου ήταν επιτακτική ανάγκη, καθώς η χρησιμότητα και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα υλοποίησης αυτών των εγχειρημάτων τόσο για την ΠΕΟ, όσο και για την επιστημονική και ιστορική κοινότητα είναι πολλαπλά.