Μια καταρρέουσα ηγεμονία: Ο κορωναϊός των οδοφραγμάτων, η ακροδεξιά και η αστυνόμευση της κρίσης

Του Νίκου Τριμικλινιώτη 

Εύλογα διερωτώνται πολλοί πως ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως είναι ο βέλτιστος χειρισμός ενός παγκόσμιου προβλήματος σε μια διαιρεμένη χώρα με τεράστιες πολιτικές προεκτάσεις γίνεται χωρίς καμία ενημέρωση ή διαβούλευση και καμία συνεννόηση με την τουρκοκυπριακή πλευρά.

Ίσως η απάντηση να είναι απλή: Εκ πρώτης έχουμε μια διεφθαρμένη και πλήρως απαξιωμένη κυβέρνησης. Τί κάνει λοιπόν; Άρπαξε την ευκαιρία με τη φοβία του κορωναϊού για να κάνει ότι ο πνιγμένος που αρπάζεται από ότι βρει για μείνει στην επιφάνεια – κάτι που κάποιες δυνάμεις μέσα στον σχηματισμό μιας Δεξιάς-Ακροδεξιό συμμαχίας που μας κυβερνά να ήθελε προφανώς να κάνει εδώ και καιρό – να κλείσει τα οδοφράγματα, έστω προσωρινά. Δε μπορούσε να βρει καλύτερη ευκαιρία. Τί πετυχαίνει όμως; Προς ποιου το όφελος και με ποιο κόστος; Ίσως πάλι να χρειάζεται βαθύτερη ανάλυση.

Όπως και να έχει όμως, οι συνέπειες αυτής της στάση όμως είναι πραγματικά δύσκολα να προβλεφθούν. Η απόφαση για κλείσιμο των οδοφραγμάτων δίνει διαπιστευτήρια στο φασίζον τμήμα των υποστηρικτών τους με αυτό το αυταρχικό-ακροδεξιό σάλτο που με φανφάρες και παραμύθιασμα μιλά «αστυνόμευση της κρίσης»: ο πιστολέρο Νουρής, ως πολιτικός καρναβαλιστής σε στυλ Τζων Γέιν γοητεύει με τη ξενοφη ρητορική α για τα οδοφράγματα που «θέλουν φύλαξη» τον ακροδεξιό τύπο που θεωρούσε φυσιολογικό ότι «όταν έχεις τον μαύρο σπίτι σου θα τον δείρεις».

Υπήρξε εξάλλου μακρά προετοιμασία της κοινής γνώμης από τον προκάτοχο του Πετρίδη, ενώ το τοπικό και ευρωπαϊκό αντι-μεταναστευτικό συγκείμενο φαντάζει μάλλον υποβοηθητικό. Ασφαλώς, υπάρχει πίσω κάτι άλλο: Στο υπόβαθρο βρίσκονται οι άθλιοι χειρισμοί του Αναστασιάδη στο Κυπριακό έχουν πλέον γίνει πασίγνωστοι σε όλους. Ακόμα και τα πιο πιστά σκυλιά του πλέον τον έχουν εγκαταλείψει – εκτός από τη ακροδεξιά φράξια στη κυβέρνησης και το κυβερνών κόμμα που καλά κρατεί, του έχουν μείνει μόνο κάτι μωροφιλόδοξοι που διψούν για εξουσίας. Τί κάνει λοιπόν; Κάνει το παν, μη τυχόν και ξαναεκλεγεί ο Μουσταφά Ακκινζί. Με αυτό τον τρόπο παράλληλα γοητεύει και τους παντώς τύπου διχοτομιστές, συμπεριλαμβανόμενους κι αυτούς που κρατούν τη σφραγίδα της ΕΔΕΚ και που δεν πολυξεχωρίζουν από τους Ελαμίτες.

Φαντάζομαι την «εθνική ανάταση» που νιώθουν τώρα οι διχοτομιστές Ντεκτάσιδες του νότου όσοι φωνασκούν «Κλείστε τα οδοφράγματα, τώρα!». Όταν δε κλείνουν τα οδοφράγματα δήθεν λόγω του κορωναϊού βγαίνουν και πιο «ατόφιοι» Ναζιστές να περηφανευτούν ότι «είναι αποτέλεσμα των έντονων πιέσεων που άσκησε το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο».

Παρά τη τραγικότητα για όσους κρατούν το λίχνο της επανένωσης και συμφιλίωσης αναμμένο, αυτό που βιώνουμε στη Κύπρο παρουσιάζει πολιτικό και κοινωνιολογικό ενδιαφέρον. Αντλεί από την διεθνή και ευρωπαϊκή εμπειρία, κυρίως μιμούμενο ότι πιο αρνητικό, αυταρχικό και απεχθές για τα θεμελιώδη δικαιώματα και δημοκρατικά κεκτημένα από ότι συμβαίνει στην Ευρώπη και το κόσμο. Κι ο λόγος; Διότι το ε/κυπριακό καθεστώς εξαίρεσης διαθέτει εξαιρετικές δυνατότητες προσαρμογής που προφανώς υποτιμήσαμε: Διαθέτει μια ισχυρή τάση επέκτασης κι αναπαραγωγής με όρους πολλαπλασιασμού του ως ένα ιδιαίτερο σχήμα εθνοσοβινιστικού αυταρχικού κρατισμού που έχει βαθιές ρίζες στην ε/κυπριακή ιθύνουσα τάξη και έχει ριζώματα σε όλο τον κοινωνικό σχηματισμό . 5. Τόσο εύστοχα έθεσε το σχήμα του «σωφρονιστικού εθνοσοβινισμού σε μια διαιρεμένη κοινωνία», η εγκληματολόγος Κατερίνα Σπύρου που ίσως να μην είχε υπόψη της το εύρος της εμβέλειας του. Σήμερα είμαστε ίσως στο μεταίχμιο μιας επικίνδυνης μετάβασης προς το δυσμενέστερο, ένα κομβικό «σημείο 0», που αν το επιτρέψουμε, θα καθιστά την επιστροφή στην πρότερη κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη: Μπαίνουμε σε ένα όλο και στρατιωτικοποιημένο και αστυνομικορατούμενο κράτος καταβαράθρωσης των δημοκρατικών και θεμελιωδών δικαιωμάτων. Όταν λοιπόν αισθάνονται να χάνουν το παιγνίδι της ηγεμονίας, εφόσον χάνουν την ισχύ δια της πειθούς, οι κρατούντες επιχειρούν να πειθαρχήσουν τη κοινωνία με το γνωστό αντιδραστικό-αυταρχικό σχήμα που παίζει ξανά το όλο και πιο υστερικό και κλασικό πλέον παιγνίδι των «ηθικών πανικών», της διασποράς της φοβίας και επισφαλειοποίησης. Αυτό που δικαιολογεί και τα μέτρα για αστυνόμευση δήθεν της κρίσης. Η νέα «κυβερνολογική» (τέχνη/τεχνική διακυβέρνησης) επιχειρεί να σωφρονίσει τους ιθαγενείς με ένα τριπλό «οπλοστάσιο»: (α) Για προστασία δήθεν για λόγους υγείας από τον κορωναϊό (πριν λίγες βδομάδες ήταν καύσιμα από το βορρά, πριν από αυτό ο ιός των πτηνών κτλ.), (β) Για έλεγχο δήθεν της πράσινης γραμμής δήθεν από την «λαθρομετανάστευση», το «λαθρεμπόριο, το έγκλημα και τη τρομοκρατία. (γ) Το κυπριακό τώρα περνά σε μια άλλη φάση με όλο το γεωπολιτικό συγκείμενο που ξέρουμε για τους υδρογονάνθρακες. Η ακροδεξιά «απάντηση» που προσφέρει η κυβέρνηση είναι αυτή του αυταρχισμού, καταστολής και του κλεισίματος οδοφραγμάτων για κρατήσει, χρειάζεται Ευρωπαϊκή ευλογία, αν δε μπορέσει να πάρει και κάποια χρηματοδότηση (για κερδοσκοπία και εξαγορά των υποτελών). Κλείνει τα οδοφράγματα για το Κορωναϊό, ενώ επιχειρεί να αναπτύξει νέες μορφές και τεχνικές καταστολής και επιτήρησης που άρτια συνδυάζεται με της διαφθορά που νομιμοποιείται από το νεοφιλελεύθερο της αγοράς υπηρεσιών στα κέντρα (de facto) κράτησης/φιλοξενίας και δημιουργία νέων φυλακών/θυλάκων (κλειστά υποχρεωτικά κέντρα κράτησης) όπου η «ανοικτή πληγή» του κυπριακού αποτελεί το πιο αποτελεσματικό μέσο που μαζί με τις δήθεν για πάταξη της «παράνομης μετανάστευση, τρομοκρατίας και εγκλήματος» απέναντι στη ΕΕ ή τώρα με την απειλή του κορωναϊού κτλ «επιβάλλει» δήθεν αυστηρούς ελέγχους. Πρέπει να κατανοηοσουμε το ε/κυπριακό καθεστώς εξαίρεσης ως ένα ιδιαίτερο σχήμα προς σύγκριση για να κατανοηθεί κι ως μια παραλλαγή παρόμοιων φαινομένων που βρίσκουμε αλλού: (α) Πως στη Βρετανία για παράδειγμα το συνοριακό και το μεταναστατευτικό παίζει εδώ και χρόνια φτάνοντας να είναι μάλιστα και κυρίαρχο στα περί Brexit; (β) Αυτό που γίνεται αυτή της στιγμή στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου ή στον Έβρο με κανονικά pushbacks με παραστρατιωτικές ομάδες ενός ιδιότυπου καθεστώτος εξαίρεσης. (γ) Τα κέντρα στην Τουρκία ή τα σύνορα Ουγγαρίας-Σερβίας. Με αυτούς του όρους δοκιμάζονται οι αντοχές της κοινωνίας. προκαλώντας τα δημοκρατικά αντανακλαστικά μας. Βρισκόμαστε επομένως σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη συγκυρία. Η Αριστερά οφείλει να είναι ο μπροστάρης, η εμπροσθοφυλακή που θα αναχαιτίσει τη φοβία και την καχυποψία που σπέρνουν. Μόνο έτσι να αναχαιτίσουμε την καταστροφική πορεία προς τον εκφασισμό της κοινωνίας που νομιμοποιεί και εδραιώνει τη διχοτόμηση. Αυτή είναι η πηγή δύναμης, έμπνευσης και αντίστασης στον όλεθρο.