«Μια μπάλα για όλους» ενώνει τυφλούς και βλέποντες

Η καινοτόμα ιδέα του Ηλία Μάστορα που κέρδισε τον Τσάβι Ερνάντεθ και τον Ντιντιέ Ντρογκμπά

Του Κώστα Α. Κωνσταντίνου

Ο Τζάμπι, η Ντόρκα και η Ράμπια είναι τρία παιδιά με αναπηρία όρασης. Σαν κι αυτά τα τρία παιδιά υπάρχουν εκατομμύρια άλλα σε όλο τον πλανήτη. Τα προβλήματα όρασης αποτελούν για πολλά παιδιά τροχοπέδη στην ενασχόλησή τους με δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός. Ιδιαίτερα όταν στη μέση μπαίνει και το στοιχείο της μπάλας.

Για χρόνια ο αθλητισμός αποτελούσε ένα κόσμο όχι και τόσο φιλόξενο για πολλά παιδιά με αναπηρίες. Ο χώρος του ποδοσφαίρου δεν αποτελούσε εξαίρεση. Με τη σκέψη ότι ο χώρος του αθλητισμού πρέπει να ανοίξει τις πόρτες του και για ανάπηρους, ο οργανισμός Youthorama αποφάσισε να σχεδιάσει μια μπάλα αλλιώτικη από τις άλλες, μια μπάλα για όλους. Υπεύθυνος της καινοτομίας – πρωτοβουλίας ο Ηλίας Μάστορας, διεθνής διαιτητής και επαγγελματίας εκπαιδευτής νέων στη μη τυπική εκπαίδευση. Η ιδέα ωρίμασε και έτρεξε σε φάση υλοποίησης από πέρσι στα πλαίσια της δραστηριοποίησης του Οργανισμού Youthorama που εδρεύει στο Δήμο Πυλαίας Χορτιάτη και μέσω της παγκόσμιας καμπάνιας “A ball for all”. Με μια σειρά δράσεων παιχνιδιών και δραστηριοτήτων ο οργανισμός κατάφερε να φέρει κοντά βλέποντες και τυφλούς, παιδιά διαφόρων εθνοτήτων με διαφορετικές καταβολές.

Η… «μπάλα για όλους»

Τι το ιδιαίτερο έχει όμως αυτή η μπάλα για το οποίο όλοι έμειναν κατενθουσιασμένοι; Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό, ενδιαφέρον προκαλεί η ιστορία πίσω από την ωρίμαση και υλοποίηση της ιδέας. Την εξιστόρησε ο ίδιος ο Ηλίας, μιλώντας στην «Κυριακάτικη Χαραυγή». «Πριν από ενάμιση χρόνο είχα γράψει ένα παραμύθι, το οποίο έφερε τον τίτλο «Βέρα η Μαγική σκακιέρα». Το είχαμε τυπώσει σε κανονική έκδοση αλλά και σε έντυπα με μέθοδο μπράιγ για τυφλούς. Η Σχολή Τυφλών ενδιαφέρθηκε τότε να ανεβάσει το παραμύθι σε μια θεατρική παράσταση για τα μικρότερα τυφλά παιδιά. Μας κάλεσαν στο στούντιο της Σχολής Τυφλών. Εκεί ένα παιδί τριών χρόνων, ο μικρός Λέανδρος, αφηγήθηκε ένα γρίφο. Τελειώνοντας την αφήγηση, του έδωσα μια μπάλα ενηλίκων. Είδα ότι δεν υπήρχε κάτι το αντίστοιχο για παιδιά, καθώς αυτή που πρόσφερα στο παιδί ζύγιζε μισό κιλό και δεν θα μπορούσε να παίξει με αυτήν», ανέφερε ο κ. Μάστορας. Από τότε η ιδέα πέρασε από το θεωρητικό επίπεδο στη σφαίρα της υλοποίησης. H μπάλα ενηλίκων τυφλών ζυγίζει 600 γραμμάρια. Αντιθέτως η μπάλα για τυφλά παιδιά και νέους ζυγίζει μόλις 250 γραμμάρια και στο εσωτερικό της έχει 4 κουδουνάκια τα οποία, όταν κυλά, κουδουνίζουν. Ο ήχος αυτός δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να αντιληφθεί πού βρίσκεται η μπάλα, ποια πορεία ακολουθεί κι έτσι μπορεί να παίξει με αυτή χωρίς δυσκολίες. Το μέγεθος αυτής της καινοτόμας και αγαπησιάρικης, όπως την χαρακτηρίζει ο Ηλίας, μπάλας, βοηθά έτσι ώστε να χωράει σε μια σχολική τσάντα. Η δημιουργία της πέρασε από δύσκολα μονοπάτια, καθώς στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν υπήρχε κάποιος κατασκευαστής που να μπορεί να την παράξει. Μετά από πολύ κόπο βρέθηκε ο κατασκευαστής στο Πακιστάν ο οποίος δημιούργησε την μπάλα  κατά τρόπο που να μην ενισχύεται η παιδική εργασία, πρόβλημα ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Ασία. Η μπάλα προσφέρεται διεθνώς δωρεάν, έτσι ώστε να δοθεί στα τυφλά παιδιά η ευκαιρία να παίξουν μπάλα είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο με άλλα παιδιά, είτε τυφλούς είτε βλέποντες.

Ο Τσάβι και ο Ντρογκμπά  

Η μπάλα κατάφερε μέσα σε πολύ λίγο διάστημα να κερδίσει τις εντυπώσεις και να αγαπηθεί ακόμη και από αστέρες του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Η πρώτη της παρουσίαση έγινε πέρσι στο Κατάρ, παρουσία του ποδοσφαιριστή της Μπαρτσελόνα Τσάβι Ερνάντεθ. Ήταν ο πρώτος που πήρε την μπάλα και σύμφωνα με τον κ. Μάστορα του άρεσε, την υπέγραψε και πήρε άλλη μια στο σπίτι του για τα παιδιά του. Τον περασμένο Δεκέμβριο στο Μονακό, η μπάλα παρουσιάστηκε στο Διεθνές Φόρουμ «Ειρήνη και Αθλητισμός» στο Μονακό, στο οποίο είχαν την ευκαιρία να γνωριστούν με τη νέα μπάλα ο ΝτιντιέΝτρογκμπά και ο Πρίγκιπας Αλβέρτος. Ο Ηλίας τόνισε πως είναι πολύ σημαντικό να αγκαλιάζονται τέτοιες πρωτοβουλίες από μεγάλους οργανισμούς. Η μπάλα με τον χαρακτηριστικό ήχο έχει ήδη αποσπάσει τα συγχαρητήρια της UEFΑ αλλά και του UEFA Children Foundation.

Βλέποντες και τυφλοί

Η αρχική ιδέα χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα ERASMUS+ για θέματα αθλητισμού. Με στόχο να καταστεί η νεολαία κοινωνός  αυτής της νέας ιδέας, ο Δήμος Πυλαίας Χορτιάτη σε συνεργασία με τον Δήμο Λατσιών διοργάνωσε δεκαήμερο πρόγραμμα ανταλλαγής 60 νέων, μεήχωρίςτύφλωση, απότηνΙσπανία, τηνΚύπρο, τηνΤουρκίακαιτηνΟυγγαρία,τουςοποίους πλαισίωσαν παιδιάαπότονοργανισμόΌραμαΝέων Youthorama Ελλάδας. Ο Τζάμπι, η Ντόρκα και η Ράμπια, μαζί με άλλα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης αλλά και ακοής, βρέθηκαν στον ίδιο χώρο με τη Μάρια τη Στάλω, τον Αλέξαντρο, τη Μαρτίνα και πολλά άλλα παιδιά χωρίς αναπηρία. Βλέποντες και μη από διαφορετικές χώρες, κατάφεραν τις μέρες του Πάσχα να συνδημιουργήσουν ένα μοναδικό ρεπερτόριο παιχνιδιών που είχαν ως στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε θέματα κοινωνικής ένταξης.

Η κύρια δράση φιλοξενήθηκε στο Mediterranean Cosmos και συμμετείχαν 150 ομάδες στο διαγωνισμό ευστοχίας πέναλτι με κλειστά μάτια. Η μεγάλη πλειοψηφία ήταν νέοι ηλικίας 13-30 ετών και παιδιά έως 12 χρονών. Στις νικήτριες ομάδες που συμπεριέλαβαν και τυφλά άτομα, μοιράστηκαν μπάλες και για τυφλούς νέους και παιδιά, ενώ στις νικήτριες μικτές ομάδες, αγοριών και κοριτσιών, απονεμήθηκαν οι μασκότ της παγκόσμιας καμπάνιας «A ball for all».

Το παιχνίδι ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τα παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα αναπηρίας όρασης να μπουν στα παπούτσια των «άλλων», των παιδιών που δεν μπορούν να δουν, φορώντας ειδικές μάσκες πριν κτυπήσουν τα πέναλτι. Σε κάθε νέο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος δόθηκε μία μπάλα και για τυφλούς, ώστε να επιστρέψει στην πατρίδα του και να μεταλαμπαδέψει το μήνυμα της ένταξης σε όλες τις δραστηριότητες, τυφλών και βλεπόντων. Το πρόγραμμα, δήλωσε ο Ηλίας, είχε και ένα ευρύτερο στόχο, να φέρει άτομα διαφορετικών εθνοτήτων κοντά για να συνδημιουργήσουν και να συνεργαστούν. Πρεσβευτές της καμπάνιας είναι ο Στράτος Χατζηαποστολίδης -μέλος της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου Τυφλών «Αθήνα 2004»- και ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.

Το επόμενο βήμα

Ο Ηλίας αναμένει πλέον τη φιλοξενία του προγράμματος από το Δήμο Λατσιών για συνέχιση της προσπάθειας ένταξης των παιδιών με προβλήματα όρασης στην κοινωνία και τον αθλητισμό. Όπως ανέφερε στην «Κυριακάτικη Χαραυγή», στόχος του οργανισμού Youthorama είναι, μαζί με την μπάλα, να δημιουργηθεί ένα εκπαιδευτικό υλικό σε κάθε παιδί που του δίδεται η μπάλα αυτή. Στόχος του, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «να κουδουνίσει η μπάλα σε κάθε σπίτι τυφλού παιδιού σε κάθε σχολείο». Από τα σχόλια του Ηλία δεν διέφυγε η γνωστή ιστορία της Παρί Σεν Ζερμέν με το περίφημο πέναλτι του Καβάνι. Ο πρόεδρος τού πρόσφερε πριν από λίγους μήνες 1.000.000 για να μην το εκτελέσει, έτσι ώστε να λήξει η αντιπαράθεση με τον Νεϊμάρ.  «Ο πρόεδρος της Παρί μπορεί να επενδύσει στις δικές μας μπάλες, έτσι ώστε τυφλά παιδιά να έχουν την ευκαιρία να βαρέσουν ένα πέναλτι», ανέφερε χαρακτηριστικά.