Μια πολυφωνική αφήγηση της ζωής και της ποίησης της Κατερίνας Γώγου

Γώγου, Κατερίνα, 1940-1993,  Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του

 

Το βιβλίο οργανώθηκε με άξονα την ιστορικότητα: την αλληλοδιαδοχή των δημόσιων συμβάντων του λόγου της ποιήτριας Κατερίνας Γώγου. Όπως προκύπτει από τη διάρθρωση των ενοτήτων, το αδημοσίευτο υλικό ή παραλλαγές του δημοσιευμένου διαχωρίζεται και από το δημοσιευμένο αλλά και από το υλικό εκείνο που δεν προοριζόταν για δημοσίευση, καθώς μοιράζεται άλλους χρόνους και στοχεύσεις.

Οι συνεντεύξεις της Κατερίνας Γώγου αναδημοσιεύονται σε χρονολογική σειρά μαζί με φωτογραφίες από τα έντυπα στα οποία φιλοξενήθηκαν, χωρίς να αποσπώνται από τα πολιτισμικά και αισθητικά συμφραζόμενά τους. Χωρίς ειδολογική διάκριση ανάμεσα στις συνεντεύξεις παρεμβάλλονται άλλα δημοσιευμένα κείμενά της, καθώς και τα εξώφυλλα των πρώτων εκδόσεων των ποιητικών βιβλίων της. Έτσι οι αναγνώστες διαβάζοντας θα θυμούνται ή θα ανατρέχουν και στη γενεαλογία των ποιημάτων και άλλων κειμένων της Γώγου, που αποτελούν και τον λόγο ύπαρξης των συνεντεύξεων.

Η αρχειακή λογική του βιβλίου παρουσιάζει, στα μέτρα του εφικτού, πώς έγιναν τα πράγματα, χωρίς απόπειρες ερμηνείας τους. Η ερευνητική εμπειρία με δίδαξε πως για να εκφέρουμε σοβαρές κρίσεις για ένα έργο χρειάζεται να έχουμε στη διάθεσή μας όσο το δυνατόν περισσότερα και όσο το δυνατόν καλύτερα οργανωμένα τεκμήρια.

 Μια πολυφωνική (από διαφορετικά σημεία, με διαφορετικούς τρόπους και συχνά από ετερόκλητα πρόσωπα και προσωπεία) αφήγηση της ζωής και της ποίησής της.

Αυτό το βιβλίο, που συγκροτήθηκε έπειτα από πολυετή έρευνα και με τη συνδρομή ανθρώπων που δηλώνονται στην έκδοση, υπάρχει και για να διευκολύνει την προσεκτικότερη μελέτη του έργου της Κατερίνας Γώγου χωρίς την αγωνία της συγκέντρωσης υλικού. Η αποστασιοποιημένη οργάνωσή του χαρίζει, θέλω να πιστεύω, επίσης στους αναγνώστες τη χαρά της ανακάλυψης και της κριτικής εμπλοκής.

Το βιβλίο Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του είναι μια συναρπαστική εμπειρία ανάγνωσης ενός αρχείου μέσα και έξω από τα γραπτά κείμενα της Κατερίνας Γώγου. Μια πολυφωνική (από διαφορετικά σημεία, με διαφορετικούς τρόπους και συχνά από ετερόκλητα πρόσωπα και προσωπεία) αφήγηση της ζωής και της ποίησης της. Αναπόφευκτα, μια μετα-αφήγηση του υφιστάμενου «μύθου» της.

Ευτυχία Παναγιώτου

Το Μου μοιάζει ο άνθρωπος φέρνει στο φως μια σειρά αδημοσίευτων ντοκουμέντων που επιτρέπουν μια καινούργια ανάγνωση του έργου της Γώγου, που αποδομεί την μυθοποίηση του βίου και της περσόνας της, δίνοντας την ευκαιρία στους ερευνητές να συμπληρώσουν τα κενά στην αποσπασματική κριτική της πρόσληψη. Μέσα από τον εξωλογοτεχνικό της λόγο η Γώγου τοποθετείται για προσωπικά, πολιτικά και κοινωνικά θέματα, επιλέγοντας συνειδητά να μιλά από και για το περιθώριο. Άρρηκτα συνδεδεμένες με τη γραφή της, οι τοποθετήσεις αυτές εστιάζουν συγχρόνως στο ρόλο της λογοτεχνίας όπως και στην ιδιότητα της Γώγου ως ποιήτρια.

Μια καινούργια ανάγνωση του έργου της Γώγου, που αποδομεί την μυθοποίηση του βίου και της περσόνας της

Προτείνοντας μια διπλή ανάγνωση των ποιημάτων και των συνεντεύξεών της, βασισμένη σε θεωρίες κοινωνιολογίας του λογοτεχνικού πεδίου, η δική μου παρέμβαση στόχο θα έχει να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο η Γώγου κατασκευάζει μια περιθωριακή «λογοτεχνική στάση» («posture littéraire») αλλά και την παράδοξη, αν όχι αντιφατική ύπαρξη μιας συγγραφικής αυθεντίας («authority») απαλλαγμένης από τον «αυταρχικό λόγο» («authoritative speech») του Συγγραφέα («Author»).

Γιώργος Μελής  

• Nicosia Book Fest
• Λογοτεχνική Σκηνή, Σάββατο 5 Οκτωβρίου, 11:00
• Παρουσίαση του βιβλίου Γώγου, Κατερίνα, 1940-1993,  Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του.  Συμμετέχουν: Ευτυχία Παναγιώτου (επιμελήτρια έκδοσης) και Γιώργος Μελής  (Ερευνητής). Συντονίζει ο Χρήστος Μιχάλαρος (Δημοσιογράφος).

 

Nicosia Book Fest

5 και 6 Οκτωβρίου, στο Πάρκο Ακρόπολης