Μόνιμος πονοκέφαλος για τον Δήμο Λάρνακας το Τμήμα Αρχαιοτήτων

Τρίτωσε το κακό στην κόντρα με το σκάνδαλο της ανακαίνισης του Αρχαιολογικού Μουσείου

Του Τάσου Περδίου

Η κόντρα του Δήμου Λάρνακας με το Τμήμα Αρχαιοτήτων βρίσκεται στο τρίτο… επεισόδιο τις τελευταίες εβδομάδες μετά τη φουλ επίθεση του δήμου εναντίον του Τμήματος Αρχαιοτήτων για τη σκανδαλώδη πορεία που ακολουθεί το έργο της ανακαίνισης του αρχαιολογικού μουσείου. Ένα έργο που ξεκίνησε με προοπτική να ολοκληρωθεί το αργότερο σε ένα χρόνο, αλλά βρίσκεται ήδη στα τέσσερα χρόνια. Αυτό όμως στερεί από το Δήμο και τους τουριστικούς φορείς της πόλης ένα από τα πιο δυνατά τους χαρτιά, γεγονός που ρίχνει λάδι στη φωτιά των τεταμένων σχέσεων τα τελευταία χρόνια, αφού υπάρχει παρελθόν. Είχε προηγηθεί η τρικυμιώδης συνεργασία στο αποχετευτικό σύστημα στην περιοχή Μητρόπολης – Χρυσοπολίτισσας και ακολούθησε η καθυστέρηση στην υλοποίηση της φωταγώγησης του Μεσαιωνικού Κάστρου, που αποτελεί επίσης ένα εμβληματικό τοπόσημο για τη Λάρνακα.

 

Ζητά εξηγήσεις ο Δήμος Λάρνακας

Στις 25 Ιανουαρίου 2021, ο Δήμος Λάρνακας εξέδωσε μια οργίλη ανακοίνωση εκφράζοντας έντονη δυσαρέσκεια για την παρατεταμένη καθυστέρηση που παρατηρείται στο άνοιγμα του Αρχαιολογικού Μουσείου Λάρνακας. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο Δήμος, έργα που θα είχαν διάρκεια έξι μηνών δεν έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία σχεδόν τέσσερα χρόνια. Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι το μουσείο έκλεισε για ανακαίνιση τον Μάιο του 2017 με αρχικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης μέχρι το Νοέμβριο του 2017. Αργότερα, η ολοκλήρωση μετατέθηκε τον Μάρτιο του 2018, αλλά το μουσείο παραμένει κλειστό μέχρι σήμερα.

«Παρά τις σχετικές πολλαπλές επισημάνσεις, τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις και τις δεκάδες επιστολές προς τους προηγούμενους υπουργούς αλλά και προς τον νυν Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, τόσο εκ μέρους του δημάρχου Λάρνακας, κ. Ανδρέα Βύρα, όσο και της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Λάρνακας, δεν έχουμε εισακουστεί μέχρι τώρα», σημείωσε ο δήμος, παραπέμποντας στα αλλεπάλληλα διαβήματα χωρίς ανταπόκριση για το θέμα. Ακολούθως, η Δημοτική Αρχή εξαπέλυσε φουλ επίθεση στο Τμήμα Αρχαιοτήτων:

«Οι πρωτοφανείς και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, οι συνεχείς παρατάσεις και η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των διαφόρων κυβερνητικών τμημάτων αποτελούν εμπαιγμό προς την τουριστική βιομηχανία και όχι μόνο της Λάρνακας.
Είναι πραγματικά άξιο απορίας γιατί το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου δεν προέβη σε έγκαιρο προγραμματισμό με τη διενέργεια των χρονοβόρων διαδικασιών, όπως τα έγγραφα των διαγωνισμών και ο συντονισμός των Τμημάτων, προτού χρειαστεί να κλείσει το Μουσείο για τις εργασίες ανακαίνισης», κατήγγειλε.

Η αναζήτηση ευθυνών όμως δεν περιορίστηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο, αλλά επεκτάθηκε και στο Μεσαιωνικό Κάστρο, στο οποίο, όπως κατήγγειλε η Δημοτική Αρχή, ακολουθήθηκε η ίδια τακτική αναφορικά με τις εργασίες εγκατάστασης συστήματος φωταγώγησης. Το Κάστρο φωταγωγήθηκε τελικά.

 

Τι απαντά η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων

Μετά τις βολές του Δήμου Λάρνακας, εκδόθηκαν ανακοινώσεις από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και το ίδιο το Τμήμα Αρχαιοτήτων, με τις οποίες επιχειρήθηκε να δικαιολογηθεί η απαράδεκτη κατάσταση με την ανακαίνιση του μουσείου, με την αιτιολογία ότι ενώ αρχικά έκλεισε για να ανακαινιστεί μόνο η μια από τις δύο πτέρυγες, στην πορεία αποφασίστηκε να γίνει πλήρης ανακαίνιση, συμπεριλαμβανομένης και της δεύτερης πτέρυγας.

Κληθείσα να τοποθετηθεί από την ιστοσελίδα dialogos.com.cy, η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Μαρία Ιερωνυμίδου, απάντησε πως η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων θέλει να παραδώσει όσο το καλύτερο δυνατό γίνεται το μουσείο της πόλης με μια ολοκληρωτική αναβάθμιση.

«Επειδή το μουσείο ήταν ούτως ή άλλως κλειστό τον τελευταίο χρόνο λόγω της πανδημίας, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε πιο εμπεριστατωμένες αλλαγές, οι οποίες ουσιαστικά έφερναν το ένα το άλλο και στην πορεία έγιναν ακόμα περισσότερες. Αποφασίσαμε όπως προχωρήσουμε σε πιο ευρεία και ολοκληρωμένη αναβάθμιση, ούτως ώστε να δοθεί στο κοινό κάτι πιο ολοκληρωμένο, όπως έγινε στην περίπτωση του Μουσείου Πάφου, όπου και εκεί κατηγορηθήκαμε, όμως δίνουμε κάτι εντελώς ολοκληρωμένο που δεν θα χρειάζεται κάθε λίγο συντήρηση και αναβάθμιση», ανέφερε. Ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν θυμάται ποτέ να λέχθηκε ότι το αρχικό χρονοδιάγραμμα ήταν έξι μήνες, ενώ απέρριψε την κριτική ότι υπάρχει κακοδιαχείριση του έργου: «Το ότι αποφασίσαμε πως πρέπει να γίνει πλήρης ανακαίνιση της αναβάθμισης του μουσείου προτού το παραδώσουμε είναι κακό;» διερωτήθηκε, αποδίδοντας το γεγονός ότι οι εργασίες διαρκούν ήδη τέσσερα χρόνια στο ότι η ολοκληρωτική αναβάθμιση «δεν είναι απλό πράγμα».

Επί της ουσίας, τόσο η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων όσο και ο πολιτικά προϊστάμενος υπουργός, Γιάννης Καρούσος, διαβεβαιώνουν τώρα ότι η ανακαίνιση θα ολοκληρωθεί το ερχόμενο καλοκαίρι (Ιούλιο συγκεκριμένα), κάτι που μένει να αποδειχθεί στην πράξη με το τραγικό ιστορικό αυτής της υπόθεσης.

Στη δική του προσπάθεια να δοθούν εξηγήσεις, ο κ. Καρούσος ανέφερε ότι ο ίδιος έδωσε σαφείς οδηγίες προς το Τμήμα Αρχαιοτήτων όπως αντί με μερική προχωρήσει με πλήρη αναβάθμιση του μουσείου.

«Συγκεκριμένα, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, πέραν από τη δυτική πτέρυγα, προχωρεί σε πλήρη, αντί σε μερική αναβάθμιση και της ανατολικής πτέρυγας του Μουσείου (προϊστορικές περίοδοι), έργο το οποίο δεν είχε προβλεφθεί στους αρχικούς προγραμματισμούς. Η αναβάθμιση της ανατολικής πτέρυγας ακολουθεί νέα μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη με σημαντικό αριθμό νέων εκθεμάτων που έχουν έρθει στο φως μετά από πρόσφατες, ιδιαίτερα σημαντικές ανασκαφές που διενεργούνται στην επαρχία Λάρνακας. Η προσθήκη νέων εκθεμάτων αναπόφευκτα προϋποθέτει επιπρόσθετες εργασίες που αφορούν κυρίως τη συντήρησή τους, η οποία σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί χρονοβόρα διαδικασία.

Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι σημαντική κτιριολογική αναβάθμιση αποτελούν η αντικατάσταση της στέγης, η δημιουργία νέων χώρων υγιεινής για τους επισκέπτες, η αντικατάσταση παραθύρων για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου, η εγκατάσταση νέων συστημάτων κλιματισμού σε όλους τους εκθεσιακούς χώρους, η εγκατάσταση νέων συστημάτων ασφαλείας (συναγερμού), καμερών και πυρανίχνευσης, η εγκατάσταση γεννήτριας για την υποστήριξη του μουσείου σε έκτακτη ανάγκη και η εγκατάσταση αναβατορίου για ΑμεΑ στην είσοδο του μουσείου.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επισκέπτες του μουσείου δεν ξεπερνούσαν τις 3.500 ετησίως, το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων έχει θέσει ως στόχο να παραδώσει στους δημότες της Λάρνακας ένα σύγχρονο μουσείο, για το οποίο θα είναι περήφανοι και το οποίο θα εξυπηρετεί τόσο τους ντόπιους όσο και τους ξένους επισκέπτες αναδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο τον αρχαιολογικό θησαυρό της Λάρνακας», ήταν η απάντηση του αρμόδιου υπουργού που υποσχέθηκε ότι:

«Το Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Λάρνακας αναμένεται να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει τον Ιούλιο του 2021 βάσει της νέας πολιτικής ελεύθερης εισόδου και επέκτασης των ωραρίων λειτουργίας κατά τα Σαββατοκύριακα. Ευελπιστούμε ότι τόσο οι Δημοτικές Αρχές της Λάρνακας όσο και η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής της Λάρνακας σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς θα προβάλουν και αξιοποιήσουν κατάλληλα το αναβαθμισμένο μουσείο, το οποίο θα αποτελεί ένα κόσμημα για την πόλη και επαρχία Λάρνακας. Στόχος όλων μας πρέπει να είναι η ουσιαστική αύξηση της επισκεψιμότητας του μουσείου και η προβολή του πολιτιστικού μας θησαυρού με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».

 

Συνεχής ένταση για το αποχετευτικό

Η τεταμένη συνεργασία του Δήμου Λάρνακας με το Τμήμα Αρχαιοτήτων χρονολογείται από την περίοδο της έναρξης εργασιών στο αποχετευτικό σύστημα στην περιοχή Μητρόπολης – Χρυσοπολίτισσας, κάτω από την οποία κείτεται το αρχαίο Κίτιο με όλα τα κατάλοιπά του. Εκεί, οι δύο πλευρές στάθηκε αδύνατο να συνεργαστούν, με αποτέλεσμα η σχετική σύμβαση να καταλήξει σε ένα οικονομικό ναυάγιο τεραστίων διαστάσεων για το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας και σε συνεχή ταλαιπωρία για τον κόσμο που κατοικεί στην ευρύτερη περιοχή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Χαρακτηριστικό είναι ότι ένα έργο που θα έπρεπε κανονικά να είναι ολοκληρωμένο από το 2015, ενδεχομένως να φτάσουμε μέχρι και το 2025 για να ολοκληρωθεί. Η ευθύνη, σύμφωνα με το ΣΑΛ, ανήκει σχεδόν ολοκληρωτικά στο Τμήμα Αρχαιοτήτων και στην άτεγκτη στάση του στη διαχείριση των αρχαιολογικών ευρημάτων που προκάλεσε καθυστερήσεις, απαιτήσεις για αποζημιώσεις από τον εργολάβο που κυμαίνονται περί τα 5 εκατομμύρια ευρώ και τελικά τερματισμό του συμβολαίου και νέες διαδικασίες για αποπεράτωση, που είναι άγνωστο πότε θα ολοκληρωθούν.