Μονόδρομος

Της Ελένης Μαύρου

Δύσκολη η βδομάδα που πέρασε. Η σκέψη μας στραμμένη στο γραφικό θέρετρο της Ελβετίας, το Μοντ Πελεράν, όπου οι δυο Κύπριοι ηγέτες για πέντε μέρες κατέβαλαν προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών στην επιδιωκόμενη λύση του Κυπριακού. Το αποτέλεσμα: αξιοσημείωτη πρόοδος, αλλά όχι συμφωνία. Στη Γενεύη, σε μια εβδομάδα, στις 20 Νοεμβρίου, θα παιχτεί η τελική φάση του εδαφικού.

Είναι δύσκολο να βγουν συμπεράσματα χωρίς ολοκληρωμένη ενημέρωση. Κρατούμε ότι:

Υπήρξε ένας εποικοδομητικός διάλογος, ο οποίος όμως δεν έχει ολοκληρωθεί. Υπήρξε πρόοδος (γι’ αυτό άλλωστε συνεχίζεται η προσπάθεια), όχι όμως όση θα θέλαμε.

Η συζήτηση για το εδαφικό επικεντρώθηκε στα κριτήρια (ποσοστό εδάφους, αριθμός προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό ε/κ διοίκηση και ποσοστό ακτογραμμής που θα ελέγχει η κάθε συνιστώσα πολιτεία). Δεν έγινε κατορθωτό να προχωρήσει σε αποτύπωση των κριτηρίων επί χάρτου.

Ο διάλογος δεν περιορίστηκε στο εδαφικό. Συζήτηση έγινε και σε άλλα εκκρεμούντα θέματα των τεσσάρων κεφαλαίων -Διακυβέρνηση, Ευρωπαϊκή Ενωση, Οικονομία, Περιουσιακό.

Για το θέμα της ασφάλειας, έγινε κάποια ανταλλαγή απόψεων σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις των δύο ηγετών δεν υπήρξε όμως ποτέ θέμα καθορισμού ημερομηνίας για πολυμερή (ή διεθνή) διάσκεψη.

Θα μου πείτε «όλα αυτά είναι γνωστά». Επιτρέψτε μου όμως να τα επαναλάβω για να έχουμε μπροστά μας μια καθαρή εικόνα. Τις τελευταίες μέρες ακούστηκαν πολλές υπερβολές και πολλές τοποθετήσεις που στηρίζονταν σε υποθέσεις (αφού δεν υπήρξε ακόμα ολοκληρωμένη και σε βάθος ενημέρωση). Ισως πάλι, κάποιες «κραυγές αγωνίας» να εξυπηρετούν απλώς όσους βλέπουν με δυσαρέσκεια πιθανή πρόοδο στο Κυπριακό.

Η περισσότερη παραφιλολογία περιστράφηκε γύρω από τον πιθανό καθορισμό ημερομηνίας για σύγκληση διεθνούς διάσκεψης. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι τονίζεται εμφαντικά από την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι τέτοιο θέμα θα προκύψει μόνο αν υπάρξει κατάληξη στα κεφάλαια της εσωτερικής πτυχής ή αν έχουμε φτάσει σε ακτίνα συμφωνίας.

Νομίζω ότι όσοι γνοιάζονται για τη λύση του Κυπριακού καταλαβαίνουν ότι εκείνο που έχει σημασία δεν είναι απλά να καθοριστεί μια ημερομηνία, αλλά να υπάρξει τέτοια πρόοδος ώστε όταν πραγματοποιηθεί μια τέτοια διάσκεψη να έχει πιθανότητες επιτυχίας. Κι αυτό γιατί τυχόν αποτυχία, δεν θα ανατρέψει μόνο την ίδια τη διαδικασία, αλλά θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για το μέλλον της Κύπρου. Αν οι διαπραγματεύσεις δεν προχωρήσουν, ελλοχεύει ο κίνδυνος αδιεξόδου, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη συνέχεια. Η πάροδος του χρόνου δημιουργεί τετελεσμένα επί του εδάφους που θα είναι δύσκολο ή και αδύνατο να αναστραφούν.

Μπήκαμε λοιπόν ήδη σε ένα μονόδρομο. Το αποτέλεσμα άγνωστο. Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων μπορεί να βρει την Κύπρο επανενωμένη, μπορεί όμως και να οδηγηθούμε σε ναυάγιο που θα αλλάξει πλέον το Κυπριακό όπως το ξέρουμε.

Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποδείξουμε ότι έχουμε την υπευθυνότητα και την ψυχραιμία να διαχειριστούμε δύσκολες και κρίσιμες φάσεις. Είναι σημαντικό να στηρίξουμε όλοι τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Με κριτική εκεί που χρειάζεται αλλά κυρίως με θέσεις και προτάσεις και διάθεση για ειλικρινή διάλογο μεταξύ μας.

Να μην ξεχνούμε ότι παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις, μας ενώνει το όραμα για ελεύθερη, ανεξάρτητη, επανενωμένη και ομοσπονδιακή Κύπρο. Μια Κύπρο κοινή πατρίδα για όλα τα παιδιά της.