Μαρτυρία: Μια λαϊκή εξέγερση στην Πάφο

Του
Γιαννάκη Λ. Ομήρου*

 

Δύο σχεδόν μήνες μετά από την τουρκική εισβολή του 1974, το πραξικοπηματικό παρακράτος εξακολουθούσε να κυβερνά. Συλλήψεις δημοκρατικών πολιτών, απηνής τρομοκρατία, εν ψυχρώ δολοφονίες. Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία είχε καταλάβει το 37% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας, το μέλημα των πραξικοπηματιών ήταν η παρεμπόδιση επιστροφής του νόμιμου Προέδρου Μακαρίου στην Κύπρο, ο οποίος κυνηγημένος από την προδοσία είχε καταφύγει στο εξωτερικό.

Στις 8 Σεπτεμβρίου, μέλη της ΕΟΚΑ Β’ δολοφόνησαν στο Μέσα Χωριό της Πάφου τον Ειδικό Αστυνομικό Δημοσθένη Γεωργίου, επειδή έγραφε συνθήματα υπέρ της επιστροφής του Προέδρου Μακαρίου στην Κύπρο. Η δολοφονία προκάλεσε κύμα αγανάκτησης και οργής σε ολόκληρη την Πάφο. Η σορός του Δημοσθένη Γεωργίου μεταφέρθηκε την επομένη στην Πάφο και τοποθετήθηκε μπροστά από την Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης. Πληροφορήθηκα τα γεγονότα και πήγα στην Πλατεία Κένεντυ μπροστά από την Αστυνομία. Το κλίμα ήταν εκρηκτικό. Εκατοντάδες πολίτες απαιτούσαν την παράδοση της πραξικοπηματικής διοίκησης της Αστυνομίας Πάφου. Πολλά αυτοκίνητα των πραξικοπηματιών αστυνομικών που βρίσκονταν σταθμευμένα έξω από την Αστυνομική Διεύθυνση, παραδόθηκαν στις φλόγες από τους διαδηλωτές.

Η ατμόσφαιρα ήταν επαναστατική. Οι διαδηλωτές απειλούσαν να εισβάλουν στην Αστυνομική Διεύθυνση, θέτοντας χρονοδιαγράμματα. Μεγάφωνα είχαν τοποθετηθεί στον πλατειακό χώρο. Ανέλαβα την ευθύνη να απευθύνω μηνύματα από το μικρόφωνο. Καλούσα για έλευση στην Πάφο του Υπουργού Εσωτερικών, Νίκου Κόσιη και του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς, στρατηγού Καραγιάννη. Η προειδοποίηση ήταν σαφής. Αν Κόσιης και Καραγιάννης δεν προσέρχονταν, θα ακολουθούσε εισβολή των διαδηλωτών. Απειλείτο η πρόκληση αιματοχυσίας. Σε δύο περίπου ώρες, αργά το απόγευμα, Κόσιης και Καραγιάννης έφτασαν στο χώρο. Από το μικρόφωνο απευθύνθηκαν στο επαναστατημένο πλήθος και δεσμεύτηκαν για αλλαγή διοίκησης στην Αστυνομία Πάφου, με απομάκρυνση των πραξικοπηματιών. Ήταν μια πρώτη νίκη των δημοκρατικών δυνάμεων στην Πάφο μετά το πραξικόπημα. Την επομένη μέσα σε κλίμα πάνδημης οδύνης, αλλά και οργής για τους πραξικοπηματίες τελέσθηκε στο Μέσα Χωριό η κηδεία του Δημοσθένη Γεωργίου.

Η αυθόρμητη λαϊκή εξέγερση στις 9 Σεπτεμβρίου 1974 απέδειξε τις απεριόριστες δυνάμεις των λαϊκών δυνάμεων. Οι οποίες συνέτριψαν το πραξικόπημα, το οποίο εξακολουθούσε να επιβιώνει, μήνες μετά το προδοτικό και εθνοκτόνο του έργο. Και ενώ η Τουρκία βρισκόταν στην Κύπρο και απειλούσε με ολοκληρωτική κατάληψη το νησί.

Η 9η Σεπτεμβρίου 1974 αποτελεί μια λαμπρή σελίδα στην ιστορία της Πάφου και της Κύπρου.

*Τέως Πρόεδρος Βουλής

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy