Μπαράζ αυξήσεων στα επιτόκια ετοιμάζουν οι τράπεζες για δανειολήπτες

Πέντε εμπόδια καλούνται να ξεπεράσουν όσοι επιθυμούν να αγοράσουν ή να ανεγείρουν κατοικία

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Πέντε µεγάλα εµπόδια καλούνται να ξεπεράσουν όσοι επιθυµούν να αγοράσουν ή να ανεγείρουν κατοικία, αφού δίπλα στα υφιστάµενα προβλήµατα, τα οποία αφορούν τους χαµηλούς µισθούς, την ακρίβεια στα υλικά οικοδοµής που εκτοξεύει τις τιµές στα ύψη, την υποβάθµιση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους και τη συρρίκνωση της δραστηριότητας στην οικοδοµική βιοµηχανία, σύντοµα θα προστεθεί και η αύξηση του κόστους του χρήµατος.

Οι τράπεζες ετοιµάζουν µπαράζ αυξήσεων στα επιτόκια, ενόψει της επικείµενης αναπροσαρµογής των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ορόσηµο για τις αποφάσεις των τραπεζών θα αποτελέσει η 21η Ιουλίου 2022, όταν η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την πρώτη αύξηση επιτοκίων, µετά από δέκα και πλέον χρόνια. Σηµειώνεται µάλιστα ότι αν και στην προηγούµενη συνεδρίαση της ΕΚΤ είχε εκφρασθεί η πρόθεση για συγκράτηση της αύξησης στις 25 µονάδες βάσης, τα στοιχεία για τον πληθωρισµό αφήνουν ανοικτό το ενδεχόµενο να φτάσει µέχρι τις 50 µονάδες βάσης. Ενδεικτική είναι εξάλλου η πρόσφατη αναφορά της προέδρου της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ -η οποία αρχικά στήριξε τη συγκράτηση της αύξησης στις 25 µονάδες βάσης- ότι η ΕΚΤ θα κινηθεί ταχύτερα αν ο πληθωρισµός δεν υποχωρήσει.

Επισηµαίνεται επίσης ότι πολλά µέλη της ΕΚΤ τάχθηκαν ήδη υπέρ της αύξησης των επιτοκίων µέχρι τις 50 µονάδες βάσης. Ακόµη, επισηµαίνεται ότι η επικείµενη απόφαση της ΕΚΤ δεν θα είναι η τελευταία, αφού ήδη έχει ανακοινωθεί ότι θα ακολουθήσει νέα αύξηση των επιτοκίων από τον Σεπτέµβριο. Σηµειώνεται µάλιστα ότι πολλοί αναλυτές εκτιµούν ότι σύντοµα το βασικό επιτόκιο αναχρηµατοδότησης της ΕΚΤ θα αυξηθεί τουλάχιστον στο 1,5 – 2%, ανάλογα µε την πορεία του πληθωρισµού.

Η επικείµενη αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ θα επηρεάσει την Κύπρο σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά την αύξηση του κόστους του χρήµατος και συνεπακόλουθα των επιτοκίων που καλούνται να πληρώσουν οι δανειολήπτες, και το δεύτερο τον κίνδυνο να υπάρξει νέο κύµα µη εξυπηρετούµενων δανείων. Σηµειώνεται µάλιστα ότι η Κοµισιόν σε πρόσφατη έκθεσή της για την Κύπρο (συστάσεις ανά χώρα στο πλαίσιο του εαρινού πακέτου του ευρωπαϊκού οικονοµικού εξαµήνου) προειδοποίησε ότι «πιθανή αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει την ικανότητα των νοικοκυριών να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, αφού τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια είναι συνδεδεµένα µε κυµαινόµενο επιτόκιο».

Στο µεταξύ, τα δεδοµένα µπορούν να γίνουν και χειρότερα για όσους επιθυµούν να αγοράσουν ή να ανεγείρουν κατοικία, αφού το θέµα του ΦΠΑ 5% παραµένει σε εκκρεµότητα. Σηµειώνεται ότι το πρόβληµα προέκυψε όταν η Κοµισιόν ανακάλυψε το κόλπο µε τα εκατοµµύρια τα οποία χαρίστηκαν για τα «χρυσά» διαβατήρια και κίνησε διαδικασία επί παραβάσει εναντίον της χώρας, απαιτώντας επιτακτικά να αλλάξει η νοµοθεσία όσον αφορά τους δικαιούχους του µειωµένου συντελεστή ΦΠΑ 5%. Ως εκ τούτου, η χώρα θα αναγκαστεί σύντοµα να κάνει αλλαγές, οι οποίες θα επηρεάσουν όσους επιθυµούν να αγοράσουν ή να αναγείρουν κατοικία.

«Καπέλο» 1.000 ευρώ το χρόνο στα στεγαστικά

«Καπέλο» 1.000 ευρώ το χρόνο περί­που καλούνται να πληρώσουν τα νοικοκυ­ριά στην Κύπρο για ένα στεγαστικό δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ, η Κύπρος βρίσκεται στην τέταρτη θέση με τα υψηλότε­ρα επιτόκια, αφού ο δείκτης του κόστους δα­νεισμού δανεισμού για νέα δάνεια προς τα νοικοκυριά για αγορά κατοικίας φτάνει στο 2,27%, ενώ ο μέσος όρος στην ευρωζώνη είναι 1,78%. Δηλαδή για ένα δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ τα νοικοκυριά στην Κύπρο καλούνται να πληρώσουν 4.540 ευρώ το χρόνο σε τόκους (378 ευρώ το μήνα), ενώ ο μέσος όρος στην ευρωζώνη είναι 3.560 ευρώ το χρόνο (297 ευρώ το μήνα). Σημειώνεται επίσης ότι τον Μάιο –πριν ακόμη ανακοι­νωθεί η πρόταση της ΕΚΤ για αύξηση των επιτοκίων– οι κυπριακές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκιά τους ανεβάζοντας τον μέσο όρο στο 2,27%, σε σύγκριση με 2,2% τον προη­γούμενο μήνα. Αυτή είναι η τρίτη διαδοχική αύξηση από τον Φεβρουάριο (2.07%) που ξέσπασε η κρίση με το Ουκρανικό.

Η ακρίβεια στα υλικά εκτόξευσε τις τιμές

Η ακρίβεια στα υλικά οικοδομής εκτό­ξευσε τις τιμές των ακινήτων. Ενδεικτική είναι η αναφορά στην έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας ότι άτομα τα οποία έκαναν δάνειο για να αγοράσουν ή να ανεγείρουν κατοικία, ζητούν νέο δάνειο για να καλύψουν το αυ­ξημένο κόστος το οποίο προέκυψε λόγω της αύξησης των τιμών των υλικών οικοδομής.

Η Στατιστική Υπηρεσία εκτιμά ότι η αύ­ξηση ανήλθε στο 1,1% το πρώτο τρίμηνο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίο­δο, ενώ η ΚΤ ανεβάζει το ποσοστό στο 3,2% (+1.5% οι οποίες και +6.8% τα διαμερίσμα­τα). Η διαφορά σχετίζεται με τη διαφορετική μεθοδολογία που ακολουθούν οι δύο οργα­νισμοί.

Η αύξηση συνδέεται κυρίως με την αύ­ξηση των τιμών στα υλικά οικοδομής κατά μέσο όρο 21,8%. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις αφορούν τα προϊόντα από σίδηρο και χάλυ­βα (+40,5%), ενώ ακολουθούν τα προϊόντα από αλουμίνιο και άλλα μέταλλα (+29,6%) και τα κεραμικά είδη και το ηλεκτρολογικό υλικό (και τα δύο +21,8%)

Φρένο σε νέα έργα και τεχνική αύξηση των τιμών

Στην αγορά παρατηρείται επίσης τεχνική αύξηση των τιμών λόγω ελλείψεων στην αγορά, αφού πολλά έργα πάγωσαν.

Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, τον Απρίλιο σημειώθηκε μείωση στις άδειες οι­κοδομής για οικιστικές μονάδες κατά 37%, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Συγκεκριμένα, εκδόθηκαν άδειες για 601 μονάδες σε σύγκριση με 955 πέρσι.

Η Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε πρό­σφατα ότι «προπορευόμενοι δείκτες στην κατασκευαστική δραστηριότητα άρχισαν να παρουσιάζουν ενδείξεις αποδυνάμω­σης». Επεσήμανε επίσης ότι μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις επαρχίες Πάφου και Αμμοχώστου, όπου «ο αριθμός των οι­κιστικών μονάδων που εξασφάλισαν άδεια οικοδομής, παρέμειναν κοντά στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα μετά το 2013 σε σύγκριση με τις άλλες επαρχίες». Ως εκ τούτου, αναφέ­ρεται, «η περιορισμένη οικοδομική δραστη­ριότητα σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ζήτηση δημιουργεί ελλείψεις στην αγορά κατοικίας και ανοδικές πιέσεις στις τιμές»

Ένας στους τέσσερις με μισθό κάτω από 1.000 ευρώ

Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία είναι κα­ταχωρισμένα στη βάση δεδομένων της Στα­τιστικής Υπηρεσίας, ποσοστό 6,8% των ερ­γαζομένων έχουν μισθό μέχρι 500 ευρώ το μήνα, 8% μεταξύ 500 – 749 ευρώ και 10,9% μεταξύ 750 – 999 ευρώ. Δηλαδή συνολικά ποσοστό 25,7% έχουν μισθό κάτω από 1.000 ευρώ.

Επίσης, ποσοστό 14% των εργαζομένων έχουν μισθό μεταξύ 1.000 -1.249 ευρώ, 11,2% μεταξύ 1.250 – 1.499 ευρώ, 8,9% με­ταξύ 1.500 – 1.749 ευρώ. Δηλαδή συνολικά ποσοστό 59,8% έχουν μισθό κάτω από 1.500 ευρώ το μήνα.

Σημειώνεται ότι τα στοιχεία βασίζονται σε δεδομένα του Αρχείου των Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το 2020. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν σε πρόσφατη έκθεσή της για την Κύπρο επεσήμανε ότι «ένας μηνιαίος κατώ­τατος μισθός 1.000 ευρώ αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στη μείωση του κιν­δύνου φτώχειας (-10%), ιδιαίτερα της φτώ­χειας στην εργασία (-22%), και προς όφελος των νέων και των γυναικών εργαζομένων»

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy