Για να βγούμε από την ύφεση  

Του Πάμπου Παπαγεωργίου* 

 

Αυτό τον καιρό η οικονομία μας βρίσκεται, λόγω πανδημίας, σε ύφεση με μείωση στους μισθούς, στις θέσεις εργασίας και στο ΑΕΠ. Η έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΠΕΟ δείχνει ότι οι πραγματικοί μισθοί έχουν πέσει στα επίπεδα του 2013.  

Υπάρχει μια ελπίδα ότι θα βγούμε από την ύφεση μέσω της εξωτερικής ζήτησης, κυρίως μέσω του τουρισμού. Όμως τίποτα δεν είναι σίγουρο για φέτος. Επιπλέον, ακόμα και αν ανακάμψει η εξωτερική ζήτηση, θα πάρει χρόνια να αποκατασταθούν οι μισθοί καθώς οι επιχειρήσεις θα φροντίσουν πρώτα να καλύψουν το χαμένο έδαφος της απώλειας κερδών στην περίοδο της πανδημίας. 

Ποια είναι η λύση; Η έκθεση του Ινστιτούτου εισηγείται μέτρα ενίσχυσης των μισθών για να ξεκινήσει ένας «ενάρετος κύκλος». Στα οικονομικά η έκφραση αυτή περιγράφει μια κατάσταση στην οποία η αύξηση στους μισθούς φέρνει αύξηση στη ζήτηση, η αύξηση στη ζήτηση φέρνει αύξηση στην παραγωγή, άρα αύξηση μισθών και απασχόλησης και ούτω καθεξής. 

Χρειάζεται η οικονομία έναν ενάρετο κύκλο ο οποίος μπορεί να έρθει από την αύξηση στους μισθούς και στις θέσεις εργασίας, μπορεί να έρθει και με απευθείας ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, στέλνουν αυτές τις μέρες 1.500 δολάρια σε κάθε Αμερικανό. Επί τούτου, ίσως κάποιος να αντιτείνει ότι το ένα δισεκατομμύριο ευρώ που θα πάρει η Κύπρος από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια του Σχεδίου Ανάκαμψης μπορεί να επιτελέσει το ρόλο της επανεκκίνησης της οικονομίας. Όμως τα χρήματα αυτά θα μπουν στην οικονομία σε ορίζοντα πενταετίας. Η βραχυπρόθεσμη επίδρασή τους, ειδικά για το 2021 και τις αρχές του 2022, θα είναι πολύ μικρή. Χρειάζεται κάτι άμεσο και δραστικό.  

Δύο επιφυλάξεις σε αυτό το σημείο πρέπει να απαντηθούν. Η πρώτη αφορά τον κίνδυνο του πληθωρισμού. Η απάντηση είναι ότι εφόσον η οικονομία έχει τη δυνατότητα να παραγάγει περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες, είναι απίθανο να υπάρξει υψηλός πληθωρισμός από μια τέτοια πολιτική. 

Δεύτερον, όσον αφορά την αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος από την ενίσχυση είτε άμεσα των νοικοκυριών είτε έμμεσα της απασχόλησης μέσω δημοσίων επενδύσεων και έργων, αξίζει να γίνουν δύο παρατηρήσεις. Το κράτος μπορεί ταυτόχρονα να αυξήσει τα έσοδά του -για παράδειγμα φαίνεται ότι υπάρχει φορολογητέα ύλη εκατοντάδων εκατομμυρίων στους φακέλους των διαβατηρίων. Μπορεί επίσης να αυξήσει τα έσοδά του στο μέλλον μέσω του ενάρετου κύκλου. Θα έχει αυξημένες δαπάνες στην αρχή και αυξημένα έσοδα στη συνέχεια, καθώς θα υποβοηθήσει την ανάκαμψη της οικονομίας. 

 

*Υποψήφιος βουλευτής Κερύνειας, ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy