Η νομική ανάγνωση των νέων διαταγμάτων από τρεις έγκριτους νομικούς με διαφορετικές προσεγγίσεις

Τα διατάγματα περιορίζουν τις ελευθερίες μας ή επιβάλλονται για την υγεία μας;

 

Του
Κώστα Α. Κωνσταντίνου

 

Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις για νέα περιοριστικά μέτρα, την ώρα που το Σύστημα Υγείας δεχόταν πιέσεις με αυξημένες εισαγωγές ασθενών με COVID-19 στα δημόσια νοσηλευτήρια και ενώ το εμβολιαστικό πρόγραμμα συνέχιζε με τους γνωστούς του ρυθμούς και προβλήματα, έφεραν μούδιασμα στην κοινή γνώμη.

Παράλληλα, όμως οι νέες εξαγγελίες έφεραν μια νέα δημόσια συζήτηση για το κατά πόσον υπάρχει ή όχι περιορισμός των ατομικών ελευθεριών, για το κατά πόσον οι νέοι περιορισμοί είναι ανάλογοι ή δυσανάλογοι, αναγκάζοντας τον δικηγορικό κόσμο να πάρει συγκεκριμένη θέση υπέρ ή κατά των διαταγμάτων. Την ίδια ώρα, ο δημόσιος διάλογος έφερε νέα πυρά του Δικηγορικού Συλλόγου, κατά της κυβέρνησης, με τον πρόεδρο Χρίστο Κληρίδη να εγείρει με δημόσιες τοποθετήσεις του τόσο ζήτημα εκπροσώπησης στα φόρα λήψης αποφάσεων όσο και ζήτημα ικανότητας διαχείρισης της πανδημίας με ευθείες προσωπικές βολές προς τον Υπουργό Υγείας. Χαρακτηριστική ήταν και η ανακοίνωση που εξέδωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος με την οποία τόνισε ότι τα μέτρα που επιβάλλονται για αναχαίτιση της πανδημίας περιορίζουν θεμελιώδη δικαιώματα και δεδομένου του ότι αυτός ο περιορισμός συνεχίζεται για πάνω από ένα χρόνο τώρα θεωρεί αναγκαία τη συμμετοχή του στην επιστημονική ομάδα γιατί η φωνή των λειτουργών της Δικαιοσύνης δεν θα έπρεπε ποτέ να αποκλείεται από αίθουσες όπου εκ των πραγμάτων λαμβάνονται κατ’ επανάληψη σοβαρές αποφάσεις που περιορίζουν τις συνταγματικές ελευθερίες των πολιτών.

Τρεις νομικοί, ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Χρήστος Κληρίδης, ο επικεφαλής Τμήματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συλλόγου Αχιλλέας Δημητριάδης και ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, Μιχάλης Παπαπέτρου κατέθεσαν τις δικές τους εκτιμήσεις.

 

Χρ. Κληρίδης: Καταγράφεται ανεπάρκεια διαχείρισης της πανδημίας

Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης, κατέστησε σαφές ότι δεν μπορεί οι πολίτες να επιφορτίζονται την ανεπάρκεια της διαχείρισης του κορονοϊού από τον Υπουργό Υγείας, ενώ παράλληλα τόνισε ότι εντοπίζει αντισυνταγματικές και παράνομες διατάξεις στις τελευταίες αποφάσεις της κυβέρνησης. Ο Χρήστος Κληρίδης έψεξε το γεγονός ότι κάθε φορά που υπάρχει μια αύξηση εισδοχών στα νοσοκομεία κλείνει με οριζόντιο τρόπο η οικονομία. Ο λόγος, όπως είπε, είναι διότι ενάμιση χρόνο μετά την εκδήλωση της πανδημίας δεν διασφαλίστηκε επαρκής αριθμός κλινών και προσωπικού για να αντιμετωπίσει η Πολιτεία τον αυξημένο αριθμό ασθενών. Το κόστος του κλεισίματος της οικονομίας, τόνισε, είναι πολύ δυσανάλογο με το κόστος παροχής και εξεύρεσης επένδυσης σε επιπλέον κλίνες. Υπέδειξε ότι η απόφαση για είσοδο στους ιερούς ναούς μόνο πενήντα ατόμων με υποχρέωση εμβολιασμού είναι δυσανάλογο και παράνομο μέτρο, καθώς εμμέσως υποχρεώνει τον πολίτη να εμβολιαστεί ως προϋπόθεση ενάσκησης των θρησκευτικών του δικαιωμάτων. Δεν μπορεί, τόνισε, να επιβάλλεται έμμεσα ο εμβολιασμός από τη στιγμή που άμεσα δεν είναι υποχρεωτικός. Ο περιορισμός στην αποστολή μόλις ενός sms για διακίνηση είναι δυσανάλογος με το επιδιωκόμενο μέτρο και θίγει τον πυρήνα του δικαιώματος της ιδιωτικής ζωής και του δικαιώματος της μετακίνησης. Επίσης, η απόλυτη απαγόρευση συναθροίσεων για προεκλογικούς λόγους είναι ένα πολύ περιοριστικό μέτρο που επίσης παραβιάζει τον πυρήνα των ατομικών δικαιωμάτων.

Ως προς τον δικηγορικό κόσμο επεσήμανε ότι ο περιορισμός που αφορά την παρουσία μόνο του 20% του προσωπικού στα γραφεία έρχεται σε αντίφαση με το μέρος του διατάγματος που κηρύσσει τα δικαστήρια και πρωτοκολλητεία ως ουσιώδεις υπηρεσίες. Κατηγόρησε ευθέως τον Υπουργό Υγείας ότι αγνοεί παντελώς τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο και επέκρινε τον κ. Ιωάννου ότι δεν μπήκε καν στον κόπο να μπει σε διαβούλευση για να αποφευχθεί αυτό το οξύμωρο σχήμα. Παράλληλα, εξέφρασε την έντονη διαφωνία του ως προς την εισαγωγή πράσινης κάρτας ή πράσινου διαβατηρίου για επίσκεψη σε εστιατόρια και άλλα καταστήματα.

 

Αχιλλέας Δημητριάδης: Δεν μπορεί ένας πολίτης να αναγκάζεται από το σύστημα να εμβολιαστεί

Ο νομικός και πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΠΔΣ,  Αχιλλέας Δημητριάδης, επέρριψε σοβαρές ευθύνες προς τη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι ο κόσμος δεν έχει εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, λέγοντας ότι έχει αμφιβολίες για το τι γίνεται με τις αποφάσεις, τα πρωτόκολλα και τα διατάγματα.

Τόνισε παράλληλα ότι ο εμβολιασμός είναι ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει η κοινωνία από το κακό της πανδημίας, αλλά σημείωσε ότι δεν μπορεί ένας πολίτης να αναγκάζεται από το σύστημα να εμβολιαστεί. Αυτό, σημείωσε, είναι άμεσος εξαναγκασμός.

Αναφέρθηκε και στον έμμεσο εξαναγκασμό και έφερε ως παράδειγμα την περίπτωση ενός πολίτη που επιθυμεί να ταξιδέψει στο Λονδίνο, αλλά πρέπει να υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις για τον κορονοϊό. Επίσης, χαρακτήρισε επικίνδυνο το ενδεχόμενο να πηγαίνει ένας πολίτης στο φούρνο για γάλα και να επιδεικνύει αρνητικό τεστ ή το πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Όπως εξήγησε, τέτοιου είδους υποθέσεις το δικαστήριο τις εξετάζει με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Πρώτον -σημείωσε- είναι το ποινικό δίκαιο, με βάση το οποίο ένας πολίτης έλαβε εξώδικο 300 ευρώ και έχει δύο επιλογές είτε θα το πληρώσει είτε θεωρεί ότι προσβάλλει τα ανθρώπινά του δικαιώματα και θα προσφύγει στο δικαστήριο. Το δεύτερο σενάριο -εξήγησε- είναι το διοικητικό δικαστήριο για θέματα που έχουν να κάνουν με το δημόσιο και το τρίτο σενάριο είναι κάποιος να κινήσει αγωγή ότι παραβιάζουν τα δικαιώματά του. Έφερε ως παράδειγμα τους δικηγόρους, τα γραφεία των οποίων λειτουργούν με 20% φυσική παρουσία με αποτέλεσμα ο περιορισμός να δημιουργεί, όπως επιχειρηματολόγησε, οικονομική ζημιά στην επιχείρηση.

 

Μ. Παπαπέτρου: Είναι συνταγματική υποχρέωση των πολιτών να προστατέψουν τη δημόσια υγεία

«Δεν θα με ενοχλούσαν ακόμα και αυστηρότερα μέτρα», ήταν το σχόλιο του πρώην κυβερνητικού εκπροσώπου και έγκριτου νομικού Μιχάλη Παπαπέτρου, μιλώντας στη «Χ», επισημαίνοντας την ενόχλησή του, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργείται κάθε φορά που εκδίδεται ένα διάταγμα εκ μέρους του Υπουργού Υγείας.

«Δύο ημέρες μετά τη δημόσια αναγγελία των διαταγμάτων αναγκάζονται να προβούν σε διευκρινίσεις και το αναιρούν. Λαμβάνεται μια απόφαση για τους εκκλησιασμούς, στη συνέχεια φωνάζει η εκκλησία, αμέσως κηρύσσουν υποχώρηση και αρχίζουν να κάνουν άλλες ρυθμίσεις. Όλα αυτά δημιουργούν σύγχυση, αβεβαιότητα και καχυποψία στον κόσμο που δικαιολογημένα αντιδρά», τόνισε ο κ. Παπαπέτρου, τονίζοντας ότι κλειδί της διαχείρισης της πανδημίας είναι οι εμβολιασμοί.

Σε αντίθεση με τους κ.κ. Κληρίδη και Δημητριάδη, ο Μιχάλης Παπαπέτρου καταθέτει τη δική του διαφορετική θεώρηση ως προς τη συζήτηση περί συνταγματικότητας των μέτρων.

«Αντισυνταγματικότητα υπάρχει όταν επιτρέπεται σε κάποιον που έχει δυνατότητα να εμβολιαστεί, να μην το πράττει, χάριν οποιωνδήποτε δοξασιών ή λόγω των θέσεων του οποιουδήποτε δεν πιστεύει στην ύπαρξη του κορονοϊού και όταν κάποιος δεν πιστεύει στα εμβόλια δεν εμβολιάζεται και γυρίζει ανεξέλεγκτος ως μια ατομική βόμβα θέτοντας σε κίνδυνο την εθνική υγεία και οικονομία», τόνισε ο κ. Παπαπέτρου.

Για τον ίδιο ο εμβολιασμός δεν είναι απλώς ένα δικαίωμα σε συνθήκες πανδημίας. Όπως τόνισε, όταν τα νοσοκομεία είναι υπερπλήρη με ασθενείς και δεν υπάρχει δυνατότητα παροχής είτε οξυγόνου είτε και κλινών τότε ο εμβολιασμός, τόνισε ο κ. Παπαπέτρου, αποτελεί υποχρέωση.

«Όπως σε περίπτωση κήρυξης επιστράτευσης, όπου ο πολίτης οφείλει να καταταγεί στο στράτευμα, το ίδιο και τώρα είναι υποχρεωμένος», τόνισε, «να λάβει τα απαραίτητα μέτρα κατοχύρωσης της δημόσιας υγείας, καθώς υπέρτατος νόμος είναι η σωτηρία λαού και πατρίδας».

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy