Ο χρόνος εξαντλείται επικίνδυνα και ως Πρόεδρος πλέον της Δημοκρατίας, ο κ. Χριστοδουλίδης οφείλει να προβεί σε ορθές εκτιμήσεις ως προς το ποιες πρωτοβουλίες παρέχουν κίνητρα στην Τουρκία και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, τονίζει στη «Χαραυγή» η νομικός – διεθνολόγος και μέλος του Γραφείου Κυπριακού της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Σταύρη Καλοψιδιώτη.
Σημειώνει πως η εμπλοκή της Ε.Ε. στο Κυπριακό, την οποία το ΑΚΕΛ πάντοτε υποστήριζε, δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Υπενθυμίζει παράλληλα πως η επίλυση του Κυπριακού είναι ανέφικτη έξω από το πλαίσιο του ΟΗΕ. Από την πλευρά του ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του ΔΗΣΥ, Μιχάλης Τσικαλάς, δηλώνει ότι η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να προβάλλεται ως προϋπόθεση, αλλά ως καταλύτης.
Την ίδια ώρα, σημειώνει στη «Χαραυγή», η συμφωνημένη βάση λύσης εδράζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου Ασφαλείας, και ως εκ τούτου τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να έχουν το ρόλο που ήδη έχουν όσον αφορά το Κυπριακό, ενώ η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις συνομιλίες μπορεί να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές συμφωνίες θα συμβαδίζουν με το κοινοτικό κεκτημένο.
Συνεντεύξεις στον Μιχάλη Μιχαήλ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
- Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δηλώνει ετοιμότητα να διαμορφώσει θετική ατζέντα προς την Τουρκία για να απελευθερωθούν κίνητρα που θα τη φέρουν στο τραπέζι των συνομιλιών. Διαπιστώνετε να γίνονται κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση;
- Πόσο εφικτή είναι η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού; Δεν υπάρχει κίνδυνος να ξεφύγει η διαδικασία από το πλαίσιο του Σ.Α. του ΟΗΕ;
- Σας ανησυχεί μια ενδεχόμενη αλλαγή γραμμής στο Κυπριακό συνεπεία του αποτελέσματος των επικείμενων εκλογών στην Τουρκία;
ΣΤΑΥΡΗ ΚΑΛΟΨΙΔΙΩΤΟΥ: Οφείλει ο Πρόεδρος να λάβει σοβαρά υπόψη τον παράγοντα ενέργεια και την πολιτική ισότητα
1 Το ζητούμενο πίσω από την ανάληψη πρωτοβουλιών είναι η επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων που να επαναφέρουν το Κυπριακό σε τροχιά λύσης στη συμφωνημένη βάση. Ο χρόνος εξαντλείται επικίνδυνα και ως Πρόεδρος πλέον της Δημοκρατίας, ο κ. Χριστοδουλίδης οφείλει να προβεί σε ορθές εκτιμήσεις ως προς το ποιες πρωτοβουλίες παρέχουν πραγματικά κίνητρα στην Τουρκία και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Ως εκ τούτου, η θετική ατζέντα, την οποία εμείς πάντα υποστηρίζαμε, δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη.
Οι ευρωτουρκικές σχέσεις βρίσκονται εδώ και χρόνια σε μια πορεία αβεβαιότητας, όχι λόγω Κυπριακού. Οφείλει λοιπόν ο Πρόεδρος να λάβει σοβαρά υπόψη άλλους δύο παράγοντες, που αυταπόδεικτα μπορούν πιο άμεσα να παρέχουν κίνητρα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Κι αυτοί οι δύο παράγοντες δεν είναι άλλοι από την ενέργεια και τον απόλυτο σεβασμό στην πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων, όπως την ορίζει ο ΟΗΕ και είχε συμφωνηθεί μέχρι και το τέλος της Διάσκεψης του Κραν Μοντανά. Η πρόταση του ΑΚΕΛ, η οποία δυστυχώς αντιμετωπίστηκε με χλευασμό και διαστρέβλωση από τον τέως Πρόεδρο Αναστασιάδη, περιλαμβάνει και τα δύο, βρίσκει απήχηση ανάμεσα στις δυνάμεις που θέλουν λύση και αντιμετωπίζεται διεθνώς θετικά. Το λιγότερο, λοιπόν, που μπορεί να κάνει ο κ. Χριστοδουλίδης είναι να την μελετήσει και μετρώντας τις προοπτικές που μπορεί να δημιουργήσει, να την αξιοποιήσει ως βασική συνιστώσα της θετικής ατζέντας που διακηρύσσει ότι θέλει να προωθήσει.
2 Είναι πασιφανές ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει την ανάγκη όλων των δυνητικών συμμάχων και την εμπλοκή όσων μπορούν να συμβάλουν εποικοδομητικά στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, περιλαμβανομένης της ΕE. Δεν είναι όμως νέο αυτό το στοιχείο, ούτε κοντή μνήμη έχουμε. Στη Διάσκεψη της Γενεύης συμμετείχε ο κ. Γιούνκερ. Στο Κραν Μοντανά ήταν παρούσα στο καταληκτικό δείπνο η ίδια η κα Μογκερίνι, με την ιδιότητα της Ύπατης Εκπροσώπου Εξωτερικής Πολιτικής και αντιπροέδρου της Κομισιόν. Στις συνομιλίες ήταν παρών και ο κ. Βαν Νούφελ για σκοπούς εναρμόνισης με το κεκτημένο.
Το τι καινούργιο μπορεί να φέρει η συμμετοχή εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν έχει απαντηθεί. Όπως δεν έχουμε ενημερωθεί λεπτομερώς για το σύνολο της πρότασης του Προέδρου της Δημοκρατίας, ακόμη και μετά τη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου. Αυτό όμως που με βεβαιότητα μπορούμε να υπομνήσουμε είναι ότι η επίλυση του Κυπριακού είναι ανέφικτη έξω από το πλαίσιο του ΟΗΕ. Όχι μόνο γιατί οι παράμετροι του ΟΗΕ διασφαλίζουν ότι η λύση θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο, στις υφιστάμενες συμφωνίες και στο διαπραγματευτικό κεκτημένο, ή γιατί η Τουρκία αντιμετωπίζει με καχυποψία έναν οργανισμό στον οποίο είναι κράτος-μέλος η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά γιατί και η ίδια η ΕΕ δεν θέλει και δεν μπορεί ως εκ της φύσεως της να αναλάβει έναν τέτοιο ρόλο. Οι πειραματισμοί και οι ανερμάτιστες περιπλανήσεις δεν έχουν καμία θέση στις πρωτοβουλίες που καλούμαστε να αναλάβουμε.
3 Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια θα είναι η στάση της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας μετά τις επικείμενες εκλογές. Αυτό όμως ουδόλως αφαιρεί από την υποχρέωση της δικής μας πλευράς να εξαντλήσει, όπως έχω ήδη περιγράψει, την προσπάθεια για δημιουργία αντικειμενικών προϋποθέσεων, ώστε να εγκαταλειφθεί η ρητορική για δύο κράτη και κυριαρχική ισότητα και να καταστεί εφικτή η επανέναρξη των συνομιλιών. Αυτό όχι μόνο μπορούμε, αλλά και επιβάλλεται να το πράξουμε πειστικά και επίμονα, προτού νέα τετελεσμένα καταστήσουν οριστική τη διχοτόμηση της πατρίδας μας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ: Η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην προβάλλεται ως προϋπόθεση, αλλά ως καταλύτης
1 Είναι γεγονός, και δεν μπορούμε παρά να το σημειώσουμε ότι το σύνολο των μηνυμάτων και από τον διεθνή παράγοντα, ακόμη και πριν τις εκλογές για την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας, έδειχναν προς την κατεύθυνση των εξελίξεων στο Κυπριακό μετά το πέρας των εκλογών σε Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία.
Σε αυτό το πλαίσιο, και το είχαμε δηλώσει σε όλους τους τόνους, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για επανεκκίνηση του διαλόγου και άρα να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν προς αυτή την κατεύθυνση.
Το μείζον λοιπόν αυτή την ώρα είναι να μπορέσουμε να φτάσουμε σε μια αμοιβαία κατάσταση οφέλους για όλα τα μέρη, γνωρίζοντας τι θέλει η Τουρκία και ως προς τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και εντοπίζοντας και επιπρόσθετα σημεία κοινού οφέλους και πεδία που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κίνητρα, ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε σταδιακά στον επιθυμητό στόχο που είναι η επίλυση του κυπριακού προβλήματος, μέσα στις γνωστές παραμέτρους που ως Δημοκρατικός Συναγερμός έχουμε πολλές φορές αναφέρει.
2 Πόσο εφικτή είναι η εμπλοκή της Ε.Ε. στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού; Ως Δημοκρατικός Συναγερμός, ως η παράταξη που πέτυχε την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα μπορούσαμε να μη συμφωνούμε με τον ενεργότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κυπριακό, λειτουργώντας ενισχυτικά από την πλευρά μας και προτάσσοντας κάθε διπλωματικό μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας προς αυτό το σκοπό. Φτάνει αυτή η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην προβάλλεται ως προϋπόθεση, αλλά ως καταλύτης.
Την ίδια ώρα, σε σχέση με το δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, η συμφωνημένη βάση λύσης εδράζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου Ασφαλείας, και ως εκ τούτου τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να έχουν το ρόλο που ήδη έχουν όσον αφορά το Κυπριακό.
Από την άλλη, η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις συνομιλίες μπορεί να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές συμφωνίες θα συμβαδίζουν με το κοινοτικό κεκτημένο.
Με άλλα λόγια, είναι ξεκάθαρο ότι είναι διακριτοί οι ρόλοι και δεν τίθεται σε καμία περίπτωση ζήτημα διολίσθησης ή απομάκρυνσης των Ηνωμένων Εθνών από τη διαδικασία.
3 Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Τουρκία θα είναι ένα δεδομένο το οποίο θα έχουμε ενώπιόν μας και θα πρέπει να το μελετήσουμε, όποιο και να είναι αυτό.
Ωστόσο η δική μας βούληση για λύση του Κυπριακού, για επανένωση και απελευθέρωση της χώρας μας, οφείλει να παραμένει αταλάντευτη μπροστά στις εξελίξεις στην Τουρκία.
Δεν πάμε με τον άνεμο, αλλά πατώντας γερά στη γη, γνωρίζοντας τι επιδιώκουμε και προσπαθώντας να είμαστε όσο πιο εποικοδομητικοί και πειστικοί γίνεται στην προσπάθειά μας αυτή, ώστε από κοινού με τον διεθνή παράγοντα να καταφέρουμε να πετύχουμε τον επιθυμητό στόχο.
