Ο Δάσκαλός μας εν Τρολ, ένα έργο κοφτερό μαχαίρι

Με αφορμή…

την παράσταση Ο Δάσκαλός μας εν Τρολ του Ντένις Κέλι, που παρουσιάζουν στην κυπριακή διάλεκτο και σε σκηνοθεσία Γιώργου Κυριάκου η ομάδα Λουμπάγκο, το Θέατρο Τσέπης και το Kέντρο Παραστατικών Tεχνών Μίτος, ο σκηνοθέτης μιλά στον Ορίζοντα:

Η επιλογή του έργου/ Ένα έργο κοφτερό μαχαίρι Το έργο του Ντένις Κέλλυ είναι φαινομενικά απλό. Αφηγείται μια, ως επί το πλείστον, ευχάριστη και διασκεδαστική ιστορία με ένα ως επί το πλείστον ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο, μα κάθε τόσο υπάρχουν σημεία που αναλόγως της επεξεργασίας που θα επιδεχθεί, το έργο γίνεται κοφτερό μαχαίρι. Από μια απλή αναφορά σε ένα χαρακτήρα μπορείς να φτιάξεις κόσμους παράλληλους ή αντίθετους με το κείμενο. Μπορείς να το επαληθεύσεις μπορείς να του πας κόντρα και να βγεις σε εξίσου ουσιώδη σκηνικά αποτελέσματα. Αυτό επιτρέπει και ενθαρρύνει τον πειραματισμό. Περαιτέρω, οι συγκυρίες κάτω από τις οποίες συστάθηκε η ομάδα Λουμπάγκο συνέκλιναν προς το να διαλέξουμε το Ο Δάσκαλος μας εν Τρολ ως το έργο με το οποίο θα πειραματιζόμασταν και θα συστηνόμασταν στο κυπριακό κοινό.

Διαχρονικά επίκαιρο το έργο/ο ρόλος της τέχνης Δυστυχώς ή ευτυχώς η τέχνη του θεάτρου δεν μπορεί να δώσει λύσεις ή σαφείς και άμεσες απαντήσεις στα σύγχρονα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα χωρίς να υποπέσει σε διδακτισμό και λαϊκισμούς. Μπορεί όμως να αναπαράγει τις εικόνες που βιώνουμε καθημερινά είτε ρεαλιστικά, είτε σουρεαλιστικά, είτε διαμέσου οποιασδήποτε άλλης ποιητικής φόρμας και ως εκ τούτου να μετατραπεί σε ένα κοινωνικό εργαλείο υγιούς αποστασιοποίησης και εμπειρικής αναβίωσης που επιτρέπει στον καθένα να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Τα διάφορα στάδια μέχρι την πρεμιέρα. Πόσο σημαντική ήταν αυτή η πορεία; Από την πρώτη μου ανάγνωση στο τρένο μεταξύ Εδιμβούργου-Γλασκόβης το ‘13 νομίζω, στους πρώιμους και αφελείς πειραματισμούς με φίλους ηθοποιούς και μη, σε χώρους θεατρικούς και μη, στη μετάφραση στα Κυπριακά, στο μεταπτυχιακό το ‘16, στα εργαστήρια σε Αγγλία και Κύπρο, στο Σαλόνι των Ξένων και τώρα στην πρεμιέρα του theYardresidency2018. Βασικά για αυτό σκηνοθετώ. Για χάρη αυτής της πορείας. Για να κλείσει ο κύκλος.

Γιατί στην κυπριακή διάλεκτο; Γιατί όχι, γιατί έτσι και γιατί ρωτάς θα έπρεπε να είναι η λακωνική απάντηση αλλά.. αφού έχω ακόμα λίγες λέξεις να σπαταλήσω θα πω το εξής. Γιατί γεννήθηκα στην Κύπρο. Σκέφτομαι, μιλώ, ερωτεύομαι και βρίζω στα Κυπριακά. Τζ̆αι έχω επίσης τζ̆αι κυπριακό πληκτρολόγιο στο λάπτοπ μου. Επίσης επειδή τα ελληνικά έχουν κακό ιστορικό όσον αφορά την μετάφραση τίτλων από τα αγγλικά.

Η χρήση της κυπριακής διαλέκτου στο θέατρο Τα Kυπριακά όπως εγώ τα αντιλαμβάνομαι είναι μια γλώσσα που έχει ως δομική της βάση τους δανεισμούς. Αυτό που λέμε στις τέχνες, «εδώ ο δημιουργός κάνει reference προς τον τάδε ή τον δείνα», η διάλεκτός μας το κάνει συνεχώς. Κάνει reference την ιστορικότητα, τις διαφορετικές κουλτούρες και τη νοοτροπία αυτού του τόπου, όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από τα χρόνια. Όποιος μετέχει αυτής της ιστορικότητας θα έπρεπε να είναι, αν όχι περήφανος, τουλάχιστον χαρούμενος που τα ακούει και γίνεται παραλήπτης αυτών των πολυπολιτισμικών references. Τώρα όσoν αφορά το αιώνιο δίλημμα μεταξύ Nέας Eλληνικής και Κυπριακών έχω να πω το εξής. Σκηνικά μιλώντας, τα Κυπριακά φέρουν μέσα τους την κοινή Nέα Eλληνική. Όποτε ένας χαρακτήρας όντας ενοχικός Κύπριος, ή σε θέση ισχύος, ή ειρωνευόμενος, ή ακόμα και υπερθεματίζοντας, προσπαθεί -ή καταφέρνει- να καλαμαρήσει, τότε έχουμε μια συνύπαρξη των δύο. Όταν όμως στο θέατρο ένα έργο είναι στην κοινή Eλληνική και ξαφνικά ακούσεις μια κυπριακή λέξη ή ένα κυπριακό τονισμό, ξαφνικά σου ακούγετε ξένο. Σου γεννιούνται απορίες. Αυτό δεν συμβαίνει με τα Kυπριακά. Η διάλεκτός μας επιτρέπει τη συνύπαρξη. Οπότε προκύπτει ένα γλωσσικά, ηχητικά και συνειρμικά, πολύ πιο πλούσιο αποτέλεσμα.

Η σκηνοθετική προσέγγιση Στα πρώτα 10 λεπτά του έργου η διευθύντρια του σχολείου καταλήγει στο φρενοκομείο και αντικαθίσταται από ένα σκληρό ανθρωποφάγο και δικτατορικό Τρολ. Οι δημοκρατικές δομές όσο δυσλειτουργικές και αν ήταν καταλύονται και αντικαθίστανται με σκληρούς νόμους και έντονη παραγωγικότητα. Η ανθρώπινη ιστορία προσπαθεί να δείχνει ότι τέτοιου είδους συμβάντα είναι για όλους μας κατάρα, αλλά πάντα για κάποιους είναι ευχή.

Στην παράσταση συμβολίζουμε το συμμετοχικό, άταχτο και ελευθεριάζον θέατρο, με τις δυσλειτουργικές δημοκρατικές δομές που ναι μεν αξίζουν τον κόπο, αλλά είναι χρονοβόρες και το στημένο και τελειοποιημένο αποτέλεσμα του σκηνοθέτη με τη δικτατορία του Τρολ. Ερχόμενο το Τρολ στην παράσταση ελπίζω να εξιλεώσει κάποιους και να φιμώσει κάποιους άλλους. Με ένα τρόπο προσπαθώ να μετατρέψω τη δραματουργία του κειμένου σε πραγματική εμπειρία για τον θεατή που θα εξελιχθεί σε πραγματικό χρόνο.

Συντελεστές Σκηνοθεσία: Γιώργος Κυριάκου

Μετάφραση/ Διασκευή: Νιόβη Χαραλάμπους, Γιώργος Κυριάκου,

Σκηνικά/Κοστούμια: Ελένη Ιωάννου, Σχεδιασμός Φωτισμού: Βασίλης Πετεινάρης, Κίνηση: Εύα Καλομοίρη, Οργάνωση Παραγωγής/ Β. Σκηνοθέτη: Εβίτα Ιωάννου, Σχεδιασμός αφίσας/ γραφιστικά: Γιάννης Τούσσας, Γιώργος Σαλιάρης

Παίζουν: Κωνσταντίνος Σωκράτους, Τζούλη Γρηγορίου, Μικαέλλα Θεοδουλίδου, Γιώργος Κυριάκου, Ιωάννα Κορδάτου, Βασίλης Χαραλάμπους, Θέκλα Φλουρή, Εύα Καλομοίρη.

Παραστάσεις:

Λεμεσός, Παλιό Ξυδάδικο 3, 4, 8, 10, 11 και 15 Σεπτεμβρίου στις 21:00.

Λευκωσία, Flea Theatre 22, 23, 29, και 30 Σεπτεμβρίου στις 20:30.

Τηλέφωνο Κρατήσεων: 99629610

«