Πυκνώνουν πολύ τα σύννεφα των σχέσεων του Τούρκου Προέδρου με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία
Του ειδικού μας συνεργάτη Βαγγέλη Αρεταίου
Με φόντο τις εκλογές, ο πρώτος γύρος των οποίων φαίνεται να «κλείδωσε» για τη 14η Μαΐου, ο Ταγίπ Ερντογάν προσκρούει σε έναν «αμερικανικό τοίχο» όσον αφορά τα F-16, καθώς τα σύννεφα στις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις πυκνώνουν ακόμα πιο πολύ λόγω της άρνησής του να δώσει το πράσινο φως στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Η στάση αυτή προκαλεί έντονη δυσφορία στην Ουάσινγκτον, ενώ πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία εκτιμούν ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν προσπαθεί τώρα να κάνει ακόμα μια κυβίστηση, προσπαθώντας να αποσυνδέσει πια τα F-16 με το ζήτημα του ΝΑΤΟ. Η αλλαγή αυτή δεν φαίνεται να πείθει την Ουάσινγκτον όπου, σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων, έχει αποκρυσταλλωθεί πλέον η άποψη ότι οι ΗΠΑ δεν θα κάνουν κανένα βήμα στα ζητήματα που ταλανίζουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία πριν τις εκλογές. Η αμερικανική διοίκηση φαίνεται να έχει αποφασίσει να μην πάρει το ρίσκο να προβεί σε οποιαδήποτε κίνηση που θα θεωρηθεί ως «δώρο» στον Ταγίπ Ερντογάν και αυτό διότι θεωρεί ότι η έκβαση των εκλογών είναι αβέβαιη, εκτιμούν τα ίδια πρόσωπα.
Προβλήματα προκύπτουν όμως και στις τουρκο-γερμανικές σχέσεις, «σύμπτωμα» των οποίων θεωρείται η αιφνιδιαστική αναβολή της συνάντησης του Προέδρου Ερντογάν με τον Καγκελάριο Σολτς, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για την περασμένη Παρασκευή στο Βερολίνο. Αφορμή, οι διαφωνίες των συμβούλων των δύο ανδρών για το πρόγραμμα του Τούρκου Προέδρου. Ωστόσο, το κλίμα ανάμεσα στις δύο χώρες ήταν τεταμένο μετά την κλήση του Τούρκου πρέσβη στο γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών με αφορμή τις δηλώσεις βουλευτή του ΑΚΡ, στο Βερολίνο, κατά του ΡΚΚ και του δικτύου Γκιουλέν, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν «απειλή για την εσωτερική ασφάλεια» της Γερμανίας. Επιπλέον, το Βερολίνο φοβήθηκε ότι ο Ερντογάν θα χρησιμοποιούσε τη συνάντηση και για προεκλογικούς σκοπούς, ενώ στη Γερμανία απαγορεύεται από το 2017 -λόγω του Ερντογάν- σε πολιτικούς εκτός χωρών της ΕΕ να συναντώνται με ψηφοφόρους τους που ζουν στη Γερμανία.
Η προσοχή των Τούρκων πολιτών στρέφεται στα εσωτερικά ζητήματα
Πάντως, τα αυξανόμενα προβλήματα στην εξωτερική πολιτική δεν επηρεάζουν άμεσα τις εκλογικές δυναμικές στην Τουρκία, καθώς η προσοχή των πολιτών έχει αρχίσει να στρέφεται πια σε εσωτερικά ζητήματα. Ένα από τα ζητήματα που κυριαρχούν στην ατζέντα της χώρας είναι οι ζυμώσεις στους κόλπους των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης για την ανάδειξη του κοινού τους υποψηφίου. Οι κωλυσιεργίες των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης να συμφωνήσουν σε έναν κοινό υποψήφιο, τα εντελώς αντικρουόμενα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων, αλλά και η στάση των Κούρδων, που αποφάσισαν να κατέβουν με δικό τους υποψήφιο εκμηδενίζοντας τις προοπτικές εκλογής Προέδρου από τον πρώτο γύρο, έχουν βυθίσει το πολιτικό τοπίο στην ομίχλη. Μια από τις πιο έγκριτες εταιρείες δημοσκοπήσεων, η ΤΕΑΜ, κατέγραψε στην τελευταία της έρευνα ότι το ΑΚΡ είναι στο 37,5%, το CHP στο 26%, το ΙΥΙ στο 11,7%, το ΜΗΡ στο 6,5% και το HDP στο 11,1%.
Εν τω μεταξύ, το χρονοδιάγραμμα της ανακοίνωσης του κοινού υποψηφίου των έξι δείχνει φαίνεται διαρκώς να μακραίνει. Ενδεικτικό του κλίματος που καλλιεργεί η κυβέρνηση είναι και το σχόλιο του Μαχμούτ Οβούρ της φιλοκυβερνητικής Σαμπάχ που υποστηρίζει ότι ένας από τους λόγους της αδυναμίας των έξι κομμάτων να έρθουν σε συμφωνία είναι ότι εξυπηρετούν διαφορετικά συμφέροντα και αναφέρεται στις ξένες δυνάμεις, αλλά και στο ΡΚΚ και το δίκτυο Γκιουλέν. Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό των κομμάτων φαίνεται να επικρατούν εντάσεις, με τα φιλοκυβερνητικά μέσα να αναφέρουν ότι ο Ιμάμογλου θα συνταχθεί με την Ακσενέρ για να είναι αυτός ο υποψήφιος, ενώ στους κόλπους του CHP φαίνεται να μαίνονται εσωτερικές διαμάχες, με τον φιλοκυβερνητικό τύπο να γράφει ότι λόγω της κόντρας αυτής θα είναι πολύ δύσκολο για το CHP να υπερισχύσει στην Κωνσταντινούπολη στις εκλογές. Πάντως, οι πρόσφατες διθυραμβικές αναφορές στον Κιλιτσντάρογλου από τον δήμαρχο της Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς, ερμηνεύονται ως απόσυρση του Γιαβάς από την προεδρική «κούρσα», φέρνοντας ακόμα πιο μπροστά στις εικασίες για κοινό υποψήφιο τον αρχηγό του CHP.
